ΡΩΜΗ - ΑΓΚΥΡΑ - ΒΟΝΝΗ.-

Η τουρκική διπλωματία προσπαθεί να εφεσιβάλει την απόφαση του ιταλικού Εφετείου, που έκρινε "άκυρο" το διεθνές ένταλμα σύλληψης του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ενώ επαφίει ελπίδες στο ότι η Γερμανία θα αιτηθεί προς τη Ρώμη την έκδοση του ηγέτη του ΡΚΚ έως την 23η Δεκέμβρη.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας, Χασάν Ντενίζκουρντου, δήλωσε ότι θα έρθει σε επαφή με τον Γερμανό ομόλογό του, "για το εάν η Βόννη θα ζητήσει έκδοση του Οτσαλάν".

Ωστόσο, η Γερμανία εξακολουθεί να "αποφεύγει" την απόφαση για την έκδοση του Οτσαλάν, φοβούμενη "κοινωνική αναταραχή" μεταξύ των δύο εκατομμυρίων Τούρκων και Κούρδων μεταναστών - προσφύγων στο γερμανικό έδαφος.

"Η κατάσταση είναι αμετάβλητη", έλεγε χτες κυβερνητικός εκπρόσωπος στη Βόννη, παραπέμποντας στην απόφαση της Παρασκευής, σύμφωνα με την οποία η Γερμανία δεν προτίθεται, προς το παρόν, να ζητήσει την έκδοση.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Λαμπέρτο Ντίνι ζήτησε και πάλι χτες από τη Γερμανία να υιοθετήσει "συνεπή" στάση στην υπόθεση Οτσαλάν.

Η ιταλική κυβέρνηση "αντιπαρέρχεται" τις πιέσεις των ΗΠΑ και τις απειλές της Αγκυρας για οικονομικά αντίποινα και διακοπή των διπλωματικών σχέσεων. Παρότι το πρόβλημα της παρουσία του Οτσαλάν έχει προκαλέσει "αδιέξοδο", ο Ιταλός πρωθυπουργός, με επιστολή του στην εφημερίδα "Κοριέρε ντε λα Σέρα", υπεραμύνεται της θέσης που έχει πάρει η κυβέρνηση, κατηγορεί την Αγκυρα για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την καλεί "να μη χάσει την ευκαιρία" για μια ειρηνική επίλυση του Κουρδικού.

"Η Ιταλία εκτέλεσε ένα διεθνές ένταλμα σύλληψης, που καμιά χώρα στις οποίες κυκλοφορούσε ο Οτσαλάν, έλαβε υπόψη της", γράφει. Τώρα "αναμένει την αίτηση έκδοσης από τη Γερμανία", διευκρινίζει πάντως ότι διαφορετική είναι η περίπτωση της Τουρκίας, στην οποία δεν μπορεί να εκδοθεί ο Κούρδος ηγέτης, επειδή υπάρχει η θανατική ποινή.

"Γι' αυτό έχουμε την πλήρη υποστήριξη της ΕΕ", σημειώνει. Υπογραμμίζει ότι "δεν μπορεί" η Ιταλία να θεωρηθεί συνένοχος της τρομοκρατίας, της οποίας υπήρξε θύμα, ενώ ταυτόχρονα υπομένει και το δράμα του κουρδικού λαού, ενώ θεωρείται θετικό στοιχείο η αποκήρυξη της τρομοκρατίας από τον Οτσαλάν.

"Λυπούμεθα, που αυτή την ευκαιρία δεν την εκμεταλλεύεται η Αγκυρα, ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων δημοκρατικών κυβερνήσεων, όπως στην περίπτωση της Β. Ιρλανδίας και των Βάσκων. Η Ιταλία εκφράζει τη συμπαράσταση στις διεκδικήσεις των δικαιωμάτων του κουρδικού λαού, αλλά δεν είναι εχθρική στον τουρκικό λαό. Αντίθετα, υποστηρίζουμε την πορεία προσέγγισης στην Ευρώπη".

"Η Ευρώπη αγωνίζεται εναντίον της τρομοκρατίας, αλλά είναι αντίθετη στην ωμή καταπίεση, στα βασανιστήρια, στην εξόντωση των αντιφρονούντων και τη φυλάκιση, καθώς και κάθε περιορισμό της ελευθερίας", καταλήγει.

Ο Οτσαλάν, στο μεταξύ, με συνέντευξή του που δημοσίευσε χτες η γερμανική "Frankfurter Rundschau", καλεί σε διάλογο τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

"Θα ήθελα να ενημερώσω τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για μία γηραιά δημοκρατία 75 ετών, που αποκαλείται δημοκρατία, αλλά που, στην πραγματικότητα, επιδίδεται σε γεμάτες μίσος πολιτικές εκκλήσεις. Στις συνομιλίες αυτές θα πρέπει επίσης να θέσουμε επί τάπητος το ρόλο της Ευρώπης και την ευθύνη των κυβερνήσεων", αναφέρει.

Εύχεται να πραγματοποιηθεί διεθνής διάσκεψη για το Κουρδικό και χαρακτηρίζει "αδικία" το "να λέει ανοιχτά η Αγκυρα ότι δεν υπάρχει κουρδικό πρόβλημα και να προσπαθεί να το πετύχει αυτό με πράξεις εξολόθρευσης".

"Η συνέχιση των ενόπλων συγκρούσεων δεν εξαρτάται απαραίτητα από μας. Υπάρχει δυνατότητα να αμυνθεί κανείς απέναντι σε μία δύναμη που δεν αναγνωρίζει τη μονομερή εκεχειρία;", καταλήγει ο Οτσαλάν.

Ο Ντ' Αλέμα χτες μίλησε και για τον εμπορικό αποκλεισμό, που de facto έχει επιβάλει η Τουρκία στα ιταλικά προϊόντα: Είναι ζήτημα, σχολίασε, που "αφορά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση". Η Ιταλία "είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της επιτροπής που είναι επιφορτισμένη με την επίλυση προβλημάτων στις εμπορικές σχέσεις", τόνισε.

"Ζητάμε από την Ευρώπη να μας υποστηρίξει. Ο εμπορικός αποκλεισμός που επέβαλε η Τουρκία στα προϊόντα μας είναι παράνομος και η Ευρώπη διαθέτει πολλά μέσα για να αντιδράσει", πρόσθεσε ο Ιταλός πρωθυπουργός.

Ο γενικός διευθυντής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Εμπορίου (ΠΟΕ), Ιταλός Ρενάτο Ρουτζέριο, αρνήθηκε από την πλευρά του να σχολιάσει το τουρκικό μποϊκοτάζ στα ιταλικά προϊόντα. "Οι ενδιαφερόμενες χώρες πρέπει να βρουν τις αρμόζουσες λύσεις, σύμφωνα με τη νομοθεσία και τις διεθνείς διατάξεις, καθώς και λύσεις που θα αποκαταστήσουν τις σχέσεις φιλίας μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας", δήλωσε.

Από πλευράς Τουρκίας και σε επίπεδο ρητορικής, πάντως, για να αποφύγει τις πιθανές κατηγορίες και από τις Βρυξέλλες περί "παραβίασης των όρων της Τελωνειακής Ενωσης" του 1996, στελέχη της - υπό διαδικασία πτώσης - κυβέρνησης Γιλμάζ, όπως ο υπουργός Οικονομίας Γκιουνές Τανέρ, έλεγαν χτες ότι "διαφωνούν" με το εμπάργκο.

Η "περίεργη" διάσταση της υπόθεσης δόθηκε σε μια πορεία από ταξί έξω από την ιταλική πρεσβεία της Αγκυρας, που έφεραν πανό, τα οποία έγραφαν "όχι στη Φίατ" - και, όπως σημείωνε χαριτολογώντας ο ανταποκριτής του Ασοσιέιτεντ Πρες, τα περισσότερα ...ήταν Φίατ 131.

Το μόνο κόμμα των Κούρδων που δε βρίσκεται στην παρανομία στην Τουρκία, το Χαντέπ (HADEP), κατήγγειλε χτες και πάλι το ότι χιλιάδες μέλη του συνελήφθησαν μετά από μεγάλης κλίμακας επιχείρηση της τουρκικής Αστυνομίας σ' ολόκληρη τη χώρα, που άρχισε όταν συνελήφθη ο Οτσαλάν στη Ρώμη.

"Συνολικά, 3.064 μέλη μας έχουν συλληφθεί σε αστυνομικές επιδρομές σε όλα τα περιφερειακά γραφεία μας τις τελευταίες 10 μέρες", δήλωσε ο Ζεϊνετίν Ονάι, μέλος του προεδρείου του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος, όπως είναι το επίσημο όνομα του Κόμματος.

Η τηλεόραση έχει δείξει εικόνες από επιθέσεις ακροδεξιών εναντίον γραφείων του HADEP. Το Σάββατο ένας συνταξιούχος δάσκαλος, μέλος του HADEP, πέθανε σε επίθεση που δέχτηκε από ακροδεξιούς, που τον είχαν αποσπάσει από τους αστυνομικούς στην κωμόπολη Ισμίτ.

ΑΓΚΥΡΑ. -

Οι ενδείξεις καταδείκνυαν χτες πως οι "λύσεις" που θα αναζητηθούν μετά την ανατροπή της κυβερνήσεως του Μεσούτ Γιλμάζ σκοπό θα έχουν την εξάντληση της ζωής της σημερινής εθνοσυνέλευσης και αποφυγής των εκλογών, που έχουν οριστεί για τον Απρίλη του 1999.

Πληθώρα "σεναρίων" δημοσιεύουν οι τουρκικές εφημερίδες. Μια κυβέρνηση "Εθνικής Ενότητας" της οποίας δε θα ηγείται κανένας από τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, παρουσιαζόταν ως η επικρατέστερη απόληξη της κρίσης μετά την προεξοφλούμενη κατάρρευση της κυβέρνησης Γιλμάζ.

Τα ονόματα του πρώην υπουργού Εξωτερικών Εμρέ Γκιονενσάι και του βουλευτή του κόμματος της "Μητέρας Πατρίδας" Κεσιτζί "παίζουν" στις προβλέψεις για την ανάληψη της πρωθυπουργίας μιας κυβέρνησης που "θα αποτελείται κυρίως από εξωκοινοβουλευτικά τεχνοκρατικά στελέχη", κατά παρατηρητές.

Αν αυτή τελικώς σχηματιστεί, θα επιδιώξει να εξαντλήσει τα κοινοβουλευτικά περιθώρια και να κυβερνήσει ως το 2000.

Αμφίβολο παραμένει, αν το "μοντέλο" θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, χωρίς τη συγκατάβαση του Κόμματος της Αρετής και του Ορθού Δρόμου της Τανσού Τσιλέρ, που προτιμούν διεξαγωγή εκλογών το συντομότερο.

Ο τουρκικός Τύπος υπογραμμίζει ότι ο Πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ δεν πρόκειται να δώσει εντολή για το σχηματισμό κυβέρνησης στον αρχηγό του ισλαμιστικού Κόμματος Αρετής (FP), Ρετσάι Κουτάν, καίτοι είναι το μεγαλύτερο στην τουρκική εθνοσυνέλευση.

Σενάριο που επίσης συζητείται είναι η συγκρότηση του ίδιου συνασπισμού του Κόμματος Μητέρας Πατρίδας (ANAP) - του κόμματος του Ορθού Δρόμου (DYP) - και του κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς (DSP) υπό την Προεδρία του σημερινού αντιπροέδρου της κυβέρνησης Μπουλέντ Ετσεβίτ. Αν το σχήμα εξασφαλίσει υποστήριξη, πράγμα που φαίνεται αδύνατον από την ισχύουσα "κοινοβουλευτική αριθμητική" θα επιχειρήσει να κυβερνήσει μέχρι το 2000, λένε οι ίδιες αναλύσεις.

Αν δε σχηματιστεί κυβέρνηση, ο πρόεδρος Ντεμιρέλ είναι υποχρεωμένος από το Σύνταγμα να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να προκηρύξει εκλογές μέσα σε 45 μέρες...

ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ.-

Περιοδεία πραγματοποίησε, χτες, στους τέσσερις εβραϊκούς οικισμούς που έμειναν "περικυκλωμένοι" ανάμεσα σε παλαιστινιακά εδάφη μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της αποχώρησης του ισραηλινού στρατού από τη Δυτική Οχθη, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, δίνοντας υποσχέσεις για ασφάλεια στους εξοργισμένους εποίκους. Την ίδια στιγμή, συγγενείς των φυλακισμένων Παλαιστινίων διαδήλωναν στη Γάζα κατηγορώντας τον Παλαιστίνιο ηγέτη ότι δεν έκανε τα δέοντα για την απελευθέρωση των ανθρώπων τους.

"Κανένας οικισμός δε θα μείνει απομονωμένος, όλες οι γραμμές επικοινωνίας θα παραμείνουν στα χέρια μας", τόνισε κατηγορηματικά, μιλώντας στους κατοίκους του οικισμού Χομές ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος απηύθυνε έκκληση σε όλους τους Εβραίους εποίκους να παραμείνουν στα σπίτια τους. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θα κατασκευαστούν, όπως έχει προγραμματιστεί, 20 νέα συγκροτήματα στους 4 αυτούς οικισμούς, γεγονός που αυξάνει την έκτασή τους κατά 10%. Παράλληλα, αξιωματούχοι της ισραηλινής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, κρατώντας την ανωνυμία τους, δήλωναν ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δέχτηκε το ισραηλινό αίτημα για παροχή χρηματικής βοήθειας ύψους 1,2 δισεκατομμυρίου δολαρίων στο Ισραήλ, προκειμένου να ολοκληρωθεί η αναδιάταξη των ισραηλινών δυνάμεων στη Δυτική Οχθη και να κατασκευαστούν οι δρόμοι σύνδεσης των εβραϊκών οικισμών.

Την ίδια στιγμή, χιλιάδες Παλαιστίνιοι διαδήλωναν έξω από το σπίτι του Μαχμούντ Αμπάς, στενού συνεργάτη του Γιάσερ Αραφάτ, ζητώντας την απελευθέρωση των κρατουμένων που έχουν φυλακιστεί "για λόγους ασφαλείας". Οι διαδηλωτές κατηγόρησαν την Παλαιστινιακή Αρχή ότι δεν εξασφάλισε την απελευθέρωση αυτών των κρατουμένων, δίνοντας το περιθώριο στο Ισραήλ να απελευθερώσει, κυρίως, σε πρώτη φάση ποινικούς κρατουμένους.

ΠΙΟΝΓΙΑΝΓΚ.-

Η κυβέρνηση της Λαοκρατικής Δημοκρατίας Κορέας αρνήθηκε χτες κατηγορηματικά την ύπαρξη υπόγειων πυρηνικών εγκαταστάσεων στο έδαφός της, απαντώντας με τον τρόπο αυτό στις σχετικές αιτιάσεις που έκανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, κατά την πρόσφατη περιοδεία του στη Νότια Κορέα.

"Είναι ανύπαρκτη οποιαδήποτε υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση" τονίζει η κυβέρνηση της Πιονγιάνγκ, σύμφωνα με τηλεγράφημα του ειδησεογραφικού πρακτορείου της χώρας, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τις σχετικές πληροφορίες "χάλκευμα" των κυβερνήσεων της Ουάσιγκτον και της Σεούλ.

Σε δηλώσεις που έκανε το Σαββατοκύριακο ο πρόεδρος Κλίντον στη Νότια Κορέα, υποστήριξε πως η ΛΔ Κορέας έχει σχέδια κατασκευής υπόγειων πυρηνικών εγκαταστάσεων. Πρότεινε δε, πως η κυβέρνηση της Πιονγιάνγκ πρέπει άμεσα όχι μόνον να "παγώσει" αλλά και να καταστρέψει το πρόγραμμα κατασκευής πυρηνικών όπλων. Μάλιστα, ο Κλίντον, λίγο πριν ολοκληρώσει την περιοδεία του σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, προειδοποίησε τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις, που έχουν σταλεί να αστυνομεύουν την αποστρατικοποιημένη ζώνη στη μεθόριο ΛΔ Κορέας - Νότιας Κορέας "να επαγρυπνούν για οποιοδήποτε σημάδι κινδύνου" από τη ΛΔ Κορέας...

Ο Ντ' Αλέμα με τον τέως Τούρκο πρωθυπουργό Ε. Ινονού