Αποφασισμένη να πάει μέχρι τέλους την πολιτική της πλουτοκρατίας είναι η κυβέρνηση της Ιρλανδίας, η οποία τώρα επιδιώκει να ενσωματώσει τις λαϊκές αντιδράσεις που προκαλεί η προσπάθεια να διαχειριστεί τις συνέπειες της βαθιάς κρίσης προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου, καταφεύγοντας μεταξύ άλλων και σε δανεισμό από την τρόικα.

Οπως ανακοίνωσε χτες ο πρωθυπουργός Μπράιαν Κόουεν, η κυβέρνηση θα προσφύγει σε εκλογές, αφού όμως πρώτα ψηφίσει τον αντιλαϊκό προϋπολογισμό, που ενσωματώνει το σύνολο των ανατροπών με τις οποίες επιδιώκεται για το 2011 να εξασφαλιστούν 6 δισ. ευρώ σε περικοπές προς όφελος του κεφαλαίου.

Ο προϋπολογισμός του 2011 θα παρουσιαστεί στις 7 του Δεκέμβρη, ενώ η ψηφοφορία για την επικύρωσή του αναμένεται να διεξαχθεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς, όταν θα εκταμιεύεται και η πρώτη δόση του δανείου.

Ηδη, τα εκβιαστικά διλήμματα στο λαό δίνουν και παίρνουν, με τον Ιρλανδό πρωθυπουργό να δηλώνει ότι «όλα τα μέλη του Κοινοβουλίου έχουν το ξεκάθαρο καθήκον να επιτρέψουν την υιοθέτηση αυτών των μέτρων σε αυτές τις ιδιαίτερες και σοβαρές συνθήκες στις οποίες βρισκόμαστε», καθώς «υπάρχουν περιπτώσεις που η ανάγκη να υπηρετήσεις το εθνικό συμφέρον ξεπερνά κάθε άλλη ανησυχία».

Ωστόσο, η πολιτική κρίση που ταλανίζει την Ιρλανδία φανερώνει ταυτόχρονα και την κραυγαλέα απουσία ενός μαζικού ριζοσπαστικού κόμματος, που να αναδεικνύει τις πραγματικές αιτίες της κρίσης και να βάζει στην ημερήσια διάταξη την ανάγκη ο λαός να γίνει πρωταγωνιστής των εξελίξεων, διεκδικώντας ριζικές αλλαγές προς όφελός του.

Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα αντιπολιτευόμενα κόμματα επιδιώκουν κυβερνητική αλλαγή με το επιχείρημα ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι αναξιόπιστη στο λαό. Την ίδια κριτική ασκεί και το κόμμα Σιν Φέιν, το οποίο κατέθεσε χτες πρόταση μομφής σε βάρος του πρωθυπουργού.

Βέβαιος ότι οι επικείμενες εκλογές στην Ιρλανδία δεν απειλούν τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και το ΔΝΤ για την παροχή οικονομικής βοήθειας στη χώρα δηλώνει και ο Ευρωπαίος επίτροπος για Οικονομικές Υποθέσεις, Ολι Ρεν, καθώς οι εκλογές «θα διεξαχθούν τον Ιανουάριο και οι διαπραγματεύσεις μας θα έχουν ολοκληρωθεί ως το τέλος Νοεμβρίου».

Ο ίδιος εκβιάζει έμμεσα το λαό, λέγοντας ότι «είναι σημαντικό να υπάρχει αρκετή πολιτική σταθερότητα για την υιοθέτηση ενός προϋπολογισμού στο πλαίσιο του δημοσιονομικού σχεδίου των επόμενων τεσσάρων ετών που θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο για τις διαπραγματεύσεις».

Παρά τις επιμέρους διαχειριστικές διαφορές τους, αυτό που σε καμιά περίπτωση δεν μπαίνει σε διαπραγμάτευση από καμιά πολιτική δύναμη είναι ο χαμηλός φορολογικός συντελεστής που ισχύει στην Ιρλανδία για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις.

Ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Μπράιαν Λένιχαν, είπε ότι η φορολογία δεν πρόκειται να αυξηθεί, όπως πιέζουν για λόγους ανταγωνιστικότητας οι άλλες χώρες τη ΕΕ, αφού, όπως ισχυρίζεται, «η πλειοψηφία των άμεσων επενδύσεων στην Ιρλανδία προέρχεται από χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ και άρα δεν βρισκόμαστε σε ανταγωνισμό για τις επενδύσεις αυτές με άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά με χώρες της Μέσης Ανατολής».

Σύμφωνα με πηγές της ΕΕ, η ιρλανδική κυβέρνηση σκέφτεται να διευρύνει τη φορολογική βάση για τις επιχειρήσεις, προκειμένου να ικανοποιήσει μέρος των αξιώσεων που θέτουν οι εταίροι της.

Παρά την προσπάθεια να δείξουν ψύχραιμα απέναντι στο βάθεμα της κρίσης, στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, το κεφάλαιο και το πολιτικό του προσωπικό δεν μπορούν να κρύψουν την ανησυχία τους για τις εξελίξεις που σχετίζονται και με την Ιρλανδία.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ισπανίας είπε χτες σε ομιλία του προς τη Γερουσία ότι οι επιπτώσεις της ιρλανδικής κρίσης «επεκτείνονται» κατά τρόπο ταχύ στην περιφέρεια της Ευρωζώνης και ότι «γίνονται αισθητές» επί του ισπανικού χρέους. Καμπανάκι για τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας χτυπάει και ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Μάικλ Σπενς, προειδοποιώντας ότι «υπάρχει σήμερα κίνδυνος να καταρρεύσει ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα».

Καθησυχαστικός προσπαθεί να εμφανιστεί και ο πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρομπέι, ισχυριζόμενος από τη Στοκχόλμη ότι «το δίχτυ ασφαλείας είναι καταφανώς επαρκές για την Ιρλανδία» και ότι για την Πορτογαλία «η κατάσταση είναι υγιής και δεν χρειάζεται βοήθεια».

Το δημόσιο έλλειμμα της Πορτογαλίας ανερχόταν σε 9,3% του ΑΕΠ το 2009 και με τα βάρβαρα μέτρα σε βάρος του λαού αναμένεται να μειωθεί στο 7,3% φέτος και στο 4,6% το 2011. Αντιδρώντας στην πολιτική λιτότητας της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης, τα συνδικάτα της Πορτογαλίας έχουν κηρύξει 24ωρη απεργία για σήμερα, με αιχμή τον προϋπολογισμό, ο οποίος αναμένεται να ψηφιστεί την Παρασκευή. Τα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση περιλαμβάνουν μείωση κατά 5% των απολαβών στο δημόσιο τομέα, πάγωμα των συντάξεων και αύξηση των φόρων.

Στο χτύπημα του πορτογαλικού λαού πρωταγωνιστικό ρόλο διεκδικεί και η αξιωματική αντιπολίτευση, με το κεντροδεξιό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα να δηλώνει ότι θα απόσχει από την ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό, με στόχο αυτός να περάσει χωρίς αντιδράσεις. «Αυτό γίνεται για να τιμήσουμε το λόγο μας έναντι της κυβέρνησης και του πορτογαλικού λαού», δήλωσε κυνικά βουλευτής του κόμματος.

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα προτίθεται επίσης να καταψηφίσει όποιες προτάσεις υποβληθούν από άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, που θα μπορούσαν να μπλοκάρουν τον προϋπολογισμό λιτότητας.

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ελέγχει 81 από τις 230 έδρες στη Βουλή και το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα 97. Τα δύο κόμματα κατέληξαν σε συμφωνία για τον προϋπολογισμό, στο τέλος του περασμένου μήνα.

Την ίδια ώρα, η Ισπανίδα υπουργός Οικονομικών, Ελενα Σαλγάδο, απέκλεισε χτες το ενδεχόμενο η χώρα της να αναγκαστεί να προσφύγει στο δανειοδοτικό μηχανισμό της ΕΕ και δεσμεύτηκε ότι η κυβέρνηση θα προωθήσει το σύνολο των αντιλαϊκών μέτρων «για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος». Το χρέος της Ισπανίας φτάνει τα 560 δισεκατομμύρια ευρώ, όσο το χρέος της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας μαζί.

Η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, εξέφρασε χτες την «ανησυχία» της ότι απειλείται το ευρώ, μετά από το βάθεμα της κρίσης στην 16μελή Ευρωζώνη. «Αντιμετωπίζουμε μία εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση, σε ό,τι αφορά το ευρώ, καθώς διακυβεύεται το ίδιο το κοινό μας νόμισμα. Θα πρέπει να επιδείξουμε υπευθυνότητα», παραδέχτηκε μιλώντας στην Ομοσπονδία των Εργοδοτών στο Βερολίνο.

Στο διά ταύτα, είπε ότι «πρέπει να συνεχίσουμε να ζητούμε σκληρά μέτρα, με αυστηρές προϋποθέσεις» και κάλεσε «τον ιδιωτικό τομέα να συμμετάσχει, στο μέλλον, στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης πολύ περισσότερο που ιδιώτες κέρδισαν πάρα πολλά χρήματα, με την απόκτηση - διάθεση κρατικών ομολόγων».

Στο ίδιο πνεύμα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, επανέλαβε χτες ότι «είναι το μέλλον του ενιαίου νομίσματος που διακυβεύεται» και τόνισε ότι η Γερμανία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της απέναντι στην ιρλανδική κρίση, διαφορετικά «οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για τη χώρα μας θα είναι ανυπολόγιστες».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ρόιτερ» επικαλέστηκε χτες έγγραφο σύμφωνα με το οποίο η Γερμανία επιδιώκει να συμπεριλάβει στον υπό δημιουργία μόνιμο μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων στην Ευρωζώνη ρυθμίσεις που θα προβλέπουν τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών στο κόστος αναδιάρθρωσης του κρατικού χρέους των κρατών - μελών της Ευρωζώνης, είτε μέσω της μείωσης του επενδυμένου κεφαλαίου τους («κούρεμα») είτε μέσω άλλου τρόπου.

Ο μηχανισμός αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στα μέσα του 2013 και επί της ουσίας οδηγεί στην ελεγχόμενη πτώχευση των κρατών που θα εντάσσονται σε αυτόν. Βάσει του ίδιου εγγράφου, για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, των τραπεζών και των άλλων επενδυτικών φορέων στο μηχανισμό, θα εκδίδονται ομόλογα Ευρωζώνης με «άρθρα συλλογικής δράσης» (collective action clauses).

Τα «CAC» θα επιτρέπουν σε μια χώρα - μέλος της Ευρωζώνης να προχωρά στην αναδιάρθρωση του χρέους της σε περίπτωση που δεν μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, είτε επιμηκύνοντας την περίοδο ωρίμανσης των ομολόγων, είτε μειώνοντας την εξυπηρέτηση των τόκων, είτε μέσω «κουρέματος», είτε, τέλος, μέσω μερικής ή ολικής διαγραφής του χρέους. Περιορισμένες τροποποιήσεις της Ευρωπαϊκής Συνθήκης θα ήταν απαραίτητες για τη δημιουργία του νέου μηχανισμού, επισημαίνεται στο ίδιο έγγραφο.

Την ίδια ώρα, Γερμανοί οικονομολόγοι προειδοποιούν για τις συνέπειες ενδεχόμενης θέσπισης ενός μόνιμου μηχανισμού μεταφοράς πόρων, εντός της ΟΝΕ.

Χαρακτηριστικότερος όλων ο διευθυντής του Ινστιτούτου Γερμανικής Οικονομίας (IW), Μίχαελ Χίτχερ, που δήλωσε, στη «Handelsblatt Online», ότι «η δύσκολη οικονομική κατάσταση ορισμένων μελών της Ευρωζώνης δεν είναι επιχείρημα για την εγκαθίδρυση ενός μηχανισμού μεταφοράς πόρων», επειδή «αποδυναμώνει τα κίνητρα για την ανάπτυξη και υλοποίηση μιας αναπτυξιακής στρατηγικής» και καθιστά τις χώρες «εξαρτημένες από την ευρωπαϊκή ενίσχυση».