ASSOCIATED PRESS

Οι ανακοινώσεις της Fed έχουν αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για τη διαχείριση της κρίσης παγκόσμια, με τα απόνερα να φτάνουν μέχρι την Ευρωζώνη

Οι εκτιμήσεις του οικονομικού ινστιτούτου παραμένουν πιο αισιόδοξες από αυτές της κυβέρνησης και της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, που αναμένουν για το 2013 ανάπτυξη 0,5% και 0,3% αντίστοιχα. Ο ρυθμός ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας ανήλθε στο 0,1% το πρώτο τρίμηνο του 2013, κυρίως λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης.

Μέσα σ' αυτό το κλίμα, η Γερμανίδα καγκελάριος, Α. Μέρκελ, δήλωσε το βράδυ της Τρίτης πως η Γερμανία γνωρίζει ότι πρέπει να τονώσει περισσότερο την εσωτερική ζήτηση στους τομείς που αυτό είναι δυνατόν, ώστε να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη στην Ευρώπη. Σε ομιλία της προς επιχειρηματίες που πρόσκεινται στο κόμμα της, η Μέρκελ δήλωσε πως η Γερμανία έχει επίγνωση του γεγονότος ότι έχει μία αυξημένη ευθύνη όχι απλώς «ως πυλώνας σταθερότητας στην Ευρώπη, αλλά και ως ατμομηχανή της ανάπτυξης στην Ευρώπη».

Από την πλευρά του ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, επανέλαβε χτες από το Παρίσι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα «είναι έτοιμη να δράσει εάν χρειαστεί», επεκτείνοντας το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι υπάρχουν όρια ως προς το τι μπορεί να επιτύχει η νομισματική πολιτική, «καθώς δεν μπορεί να δημιουργήσει πραγματική οικονομική ανάπτυξη» και σημείωσε πως το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων ήταν αποτελεσματικό στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των «αγορών».

Στο μέτωπο που άνοιξε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ με την ανακοίνωση ότι σκοπεύει να μειώσει τις αγορές κρατικών ομολόγων, ύψους 85 δισ. δολαρίων κάθε μήνα, παρενέβη χτες ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας, Τζιμ Γιονγκ Κιμ. «Υπάρχει μεγάλη ανησυχία για το τι μπορεί να συμβεί», είπε, και συμπλήρωσε: «Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να κινηθούμε και να προσπαθήσουμε ακόμη σκληρότερα για να εξασφαλίσουμε πως το κεφάλαιο είναι διαθέσιμο για το είδος των επενδύσεων στις υποδομές που έχουν ανάγκη οι αναπτυσσόμενες χώρες».

Σύμφωνα με τον ίδιο, η Παγκόσμια Τράπεζα χρειάζεται να «είναι έτοιμη για δράση» προκειμένου να διασφαλισθεί πως τα αναπτυσσόμενα κράτη θα έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια, των οποίων το κόστος ολοένα και γίνεται ακριβότερο, λόγω της ανόδου των επιτοκίων, εν αναμονή της χαλάρωσης των κινήτρων από τη Fed για την αναθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας. «Εχουμε διαπιστώσει ήδη τα επιτόκια σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες να ανεβαίνουν», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Σε ό,τι αφορά στη διαχείριση της κρίσης στην Ελλάδα, οι «Financial Times» γράφουν σε χτεσινό τους άρθρο ότι έχει ανοίξει μια νέα χρηματοδοτική «τρύπα» 3 - 4 δισ. ευρώ στο πρόγραμμα δανειοδότησης, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις των στελεχών της τρόικας. Η εφημερίδα επαναφέρει τα σενάρια για μη καταβολή της δόσης των 1,8 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ μέχρι τα τέλη Ιούλη, αν το Ταμείο δεν εξασφαλίσει εγγυήσεις ότι το πρόγραμμα της Ελλάδας είναι επαρκώς χρηματοδοτούμενο μέχρι τον Ιούλη του επόμενου χρόνου.

Το ΔΝΤ προβλέπει ότι η Ελλάδα θα «ξεμείνει» από ρευστό στα τέλη Ιούλη του 2014, επειδή τα λεφτά του προγράμματος τελειώνουν γρήγορα. Είναι χαρακτηριστικό ότι την Τρίτη ο «μηχανισμός διάσωσης» της ΕΕ ανέφερε πως έχει διανείμει τα 130,6 δισ. ευρώ από το σύνολο των 144,6 δισ. ευρώ που έχει δεσμευθεί να δώσει η ΕΕ και απομένουν μόλις 14 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, «το πρόγραμμα είναι πλήρως χρηματοδοτημένο μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2014, αλλά προβλέπεται να ανοίξει χρηματοδοτικό κενό 4 δισ. ευρώ στο δεύτερο εξάμηνο 2014. Γι' αυτό, με βάση τις υπάρχουσες προβλέψεις, θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση μέχρι την επόμενη επιθεώρησή μας, ώστε να έχει πλήρη χρηματοδότηση το πρόγραμμα σε 12μηνο ορίζοντα». Με βάση τα παραπάνω, το ΔΝΤ πιέζει την ΕΕ να κλείσει το χρηματοδοτικό κενό, ακόμα και με τρίτο δανειακό πακέτο, ύψους τουλάχιστον 11 δισ. ευρώ, για τις ανάγκες της ντόπιας και ξένης πλουτοκρατίας μέχρι το 2015.

Απαντώντας σχεδόν ακαριαία σε άμεσες και έμμεσες πιέσεις, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, απέρριψε χτες την πιθανότητα οι κάτοχοι του ελληνικού χρέους να αναγκαστούν να αποδεχθούν πρόσθετες απώλειες στα χαρτοφυλάκιά τους, λέγοντας πως οι κίνδυνοι που συνδέονται με το πρόγραμμα προσαρμογής της χώρας είναι διαχειρίσιμοι.

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου για το γερμανικό προϋπολογισμό του 2014, είπε μεταξύ άλλων: «Ενα νέο κούρεμα του χρέους δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη. Το τρέχον πρόγραμμα βοήθειας που τελειώνει το 2014, δεν προβλέπει κάτι τέτοιο. Εκείνο που προβλέπει είναι μια χαλαρότερη εφαρμογή του προγράμματος σε περίπτωση που η Ελλάδα πετύχει το 2014 πρωτογενές πλεόνασμα». Ο Β. Σόιμπλε αναμένεται στην Αθήνα στις 18 Ιούλη.

Μεταξύ άλλων, τους προτρέπει να αποφασίσουν ένα σχέδιο δράσης «για τις επενδύσεις με μέτρα χρηματοδότησης και παροχής ρευστότητας στην οικονομία» και να συμφωνηθεί «η κινητοποίηση όλων των διαθέσιμων πόρων για την υποστήριξη της απασχόλησης των νέων και της κινητικότητας εντός της ΕΕ με πλήρη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων».

Πιο συγκεκριμένα η Σύνοδος εστιάζει:

-- Στην ολοκλήρωση του φετινού «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», στη διάρκεια του οποίου τα κράτη μέλη ευθυγραμμίζουν τις δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές τους προς τους στόχους και τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί σε ευρωενωσιακό επίπεδο, και στις ειδικές συστάσεις ανά κράτος μέλος που απηύθυνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αποτιμάται δηλαδή η συμμόρφωση στο ευρωενωσιακό μνημόνιο διαρκείας που συνιστά η φιλομονοπωλιακή στρατηγική της ΕΕ, στο πλαίσιο της οποίας προωθούνται αντιλαϊκά μέτρα - καρμπόν σε όλα τα κράτη μέλη και αποφασίζονται νέα για τη διόρθωση παρεκκλίσεων ή την επίτευξη των στόχων. Στο πλαίσιο αυτό θα συζητηθεί και η πορεία της τραπεζικής ένωσης.

-- Στην αξιολόγηση των προσπαθειών για την προαγωγή της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης και της ανάπτυξης, με έμφαση στις πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της απασχόλησης των νέων και τη χρηματοδότηση της οικονομίας. Δηλαδή, πρόσθετα μέτρα και με τη μορφή ενισχύσεων, κινήτρων, φοροαπαλλαγών, αλλά και με τη μορφή νέου «ψαλιδίσματος» στα εναπομείναντα εργασιακά, ασφαλιστικά δικαιώματα στο όνομα της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων της ΕΕ. Ολα αυτά στο όνομα του να ενισχυθεί η απασχόληση, την οποία συνδέουν άμεσα με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της καπιταλιστικής οικονομίας, που προϋποθέτει συνολική υποτίμηση της εργατικής δύναμης.

Σε ό,τι αφορά στην ενίσχυση της απασχόλησης των νέων, λόγος γίνεται για 6 δισ. ευρώ, που πρόκειται να διατεθούν την επόμενη διετία, απευθείας στους επιχειρηματικούς ομίλους για την υλοποίηση προγραμμάτων ανακύκλωσης - συγκάλυψης της ανεργίας και της στατιστικής «ακραίας φτώχειας», σε περιοχές της ΕΕ με ποσοστά μεγαλύτερα του 25%.

Πρόκειται για προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτισης, επιδότησης ασφαλιστικών εργοδοτικών εισφορών, διά βίου μάθησης, εργασιακής κινητικότητας και «κοινωνικής οικονομίας». Ολα αυτά καταλήγουν σε χρήμα και φτηνή εργατική δύναμη, που θα επιτρέψει στους επιχειρηματικούς ομίλους να μειώσουν το λεγόμενο «εργατικό κόστος» και να τονώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, που είναι ο καημός της ΕΕ.

Η Σύνοδος θα κινηθεί πάνω στις κατευθύνσεις που έχει ήδη δώσει η ΕΕ στις κυβερνήσεις των κρατών - μελών για την «αντιμετώπιση της ανεργίας» των νέων, που αποτελούν κόλαφο για το σύνολο της εργατικής τάξης:

• «Να μειώσουν το μη μισθολογικό κόστος της εργασίας». Να μειώσουν δηλαδή ακόμα περισσότερο τις εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες, ανάμεσα σε άλλα, θα προκαλέσουν τεράστιες απώλειες εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία.
• «Να αξιοποιήσουν στοχοθετημένες και σωστά σχεδιασμένες επιδοτήσεις μισθών και προσλήψεων για να ενθαρρύνονται οι εργοδότες να δημιουργούν νέες ευκαιρίες για τους νέους». Να επιδοτήσουν τους εργοδότες ακόμα και με την κάλυψη τμήματος του μισθού των εργαζομένων από τους κρατικούς προϋπολογισμούς, προκειμένου να δημιουργήσουν προσωρινές θέσεις εργασίας, μερικής απασχόλησης, μαθητείας κ.ά.
• «Να προωθήσουν την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, μέσω υπηρεσιών και συστημάτων, όπως είναι το δίκτυο EURES, που ενθαρρύνουν τους πολίτες να μετακινούνται και να εργάζονται εντός της ΕΕ». Να δημιουργήσουν ουσιαστικά περιπλανώμενους εργαζόμενους, μέσα στα όρια της ΕΕ, οι οποίοι θα εργάζονται όπου και όπως τους χρειάζεται το κεφάλαιο.
• «Να διαθέσουν περισσότερες υπηρεσίες στήριξης της εκκίνησης νέων επιχειρήσεων, ειδικά στους τομείς της "κοινωνικής οικονομίας"». Με δεδομένη τη διάλυση των υποδομών Πρόνοιας σε μεγάλο τμήμα της ΕΕ, εξαιτίας των δημοσιονομικών περικοπών, προωθούν την παραπέρα εμπορευματοποίησή της, χρησιμοποιώντας τους ανέργους σαν όχημα για να απαλλαγεί το κράτος από την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών.