Arek Rataj

Εντείνονται τα μέτρα για τη μη εξάπλωση του ιού στην Κίνα

Αυξάνονται τα κρούσματα του νέου κορονοϊού (2019-nCoV), για τον οποίο έχει σημάνει συναγερμός στην Κίνα, την ώρα που η ανησυχία μεγαλώνει και διεθνώς, ενώ διευρύνονται και οι συνέπειες της εξάπλωσης της επιδημίας πάνω στην οικονομία και τις συνεργασίες της Κίνας, όπως και στην παγκόσμια οικονομία.

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η επίσημη ενημέρωση του κινεζικού υπουργείου Υγείας ανέβαζε τα κρούσματα από τον ιό στα 17.205 και τα ύποπτα στα 21.558. Μόνο στην επαρχία Χουμπέι - όπου βρίσκεται και η πόλη Γουχάν, όπου ξεκίνησε η επιδημία τον περασμένο Δεκέμβρη - είχαν καταγραφεί 56 νέοι θάνατοι, ενώ ένα θύμα είχε καταγραφεί και σε άλλη επαρχία, τη βορειοδυτική Τσονγκ-κινγκ. Συνολικά τα θύματα στην ηπειρωτική Κίνα καταγράφονταν σε 361.

Ακόμα, η χτεσινή ημερήσια έκθεση του υπουργείου αναφέρει ότι το τελευταίο 24ωρο επιδεινώθηκε η κατάσταση της υγείας για 186 ασθενείς (χωρίς να αναφέρει άλλους παράγοντες που επέδρασαν σε αυτό), ενώ 147 ασθενείς πήραν εξιτήρια από τα νοσοκομεία όπου νοσηλεύονταν. Συνολικά μέχρι χτες είχαν πάρει εξιτήριο 475 άτομα.

Να σημειωθεί ότι καταγράφηκε και ο πρώτος θάνατος εκτός Κίνας, συγκεκριμένα στις Φιλιππίνες. Το θύμα ήταν ένας 44χρονος Κινέζος που πρόσφατα είχε ταξιδέψει στη Γουχάν.

Μέχρι και χτες η ημερήσια έκθεση που συντάσσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), που την περασμένη βδομάδα έκρινε ότι η επιδημία «πλέον ανταποκρίνεται στα κριτήρια για Διεθνούς Εμβέλειας Επείγουσα Κατάσταση Δημόσιας Υγείας (Public Health Emergency of International Concern - PHEIC)», εξακολουθούσε να αξιολογεί τον κίνδυνο για την Κίνα ως «πολύ υψηλό», αλλά ακόμα «υψηλό» για την περιφέρειά της και τον κόσμο γενικά.

Χθες επίσης η ΕΕ μέσω της Γαλλίας προχώρησε στην απομάκρυνση γύρω των 250 Ευρωπαίων από την Κίνα (ανάμεσα τους και ένας Ελληνας) που με ναυλωμένη πτήση κατευθύνθηκαν στο Παρίσι, όπου και θα παραμείνουν για εξετάσεις και άλλοι θα μεταβούν στις χώρες καταγωγής τους.

Ο επικεφαλής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς πάντως επανέλαβε χτες ότι δεν υπάρχει ανάγκη για μέτρα που «παρεμβαίνουν χωρίς να χρειάζεται στα διεθνή ταξίδια και στο διεθνές εμπόριο» και κάλεσε «όλες τις χώρες να εφαρμόσουν αποφάσεις που βασίζονται σε στοιχεία και είναι εύλογες». Πρόσθεσε δε ότι «η παγκόσμια συνδεσιμότητα είναι αδυναμία στο ξέσπασμα αυτό, όμως είναι και η μεγαλύτερη δύναμή μας». Επίσης, ο Γκεμπρεγεσούς επέκρινε τη μεγάλη παραπληροφόρηση που υπάρχει και ισχυρίστηκε ότι μέσα από συνεργασία με την «Google» ο Οργανισμός θα επιχειρήσει να «κατευθύνει» όσους αναζητούν πληροφορίες πρώτα στον ΠΟΥ και τις δικές του πηγές. Ισχυρίστηκε ακόμα ότι η παραπληροφόρηση μπορεί να παρεμποδιστεί και με μέτρα που παίρνουν πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης (πχ. «Twitter», «Facebook» κ.λπ.), ωστόσο είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που διαπλέκονται με διάφορα συμφέροντα και εξυπηρετούν διάφορες σκοπιμότητες, μπορούν να αναλάβουν ένα τόσο ευαίσθητο και σύνθετο έργο. Μεταξύ άλλων ο επικεφαλής του ΠΟΥ ισχυρίστηκε ότι η εξάπλωση του ιού εκτός Κίνας είναι «ελάχιστη και βραδεία», αν και προειδοποίησε ότι μπορεί να επιδεινωθεί.

Οσον αφορά την αντιμετώπιση της κατάστασης στο εσωτερικό της Κίνας, αυτές τις μέρες αναμένεται η παράδοση δύο νέων νοσοκομείων στη Γουχάν (χτίστηκαν σε προκάτ κατασκευή σε πολύ σύντομο χρόνο) που θα προορίζονται ειδικά για όσους έχουν προσβληθεί από τον «2019-nCoV», με 700 - 1.000 και 1.300 - 1.500 κλίνες.

Η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Χουά Τσουνίνγκ δήλωσε ότι «αυτό που έχει επί του παρόντος ανάγκη η Κίνα επειγόντως είναι οι χειρουργικές μάσκες, οι προστατευτικές στολές και τα προστατευτικά γυαλιά». Σύμφωνα με διεθνή πρακτορεία, τα κινεζικά εργοστάσια μπορούν να κατασκευάζουν περίπου 20 εκατομμύρια μάσκες τη μέρα, σε πλήρη λειτουργία, αλλά οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες.

Μέχρι χτες η Κίνα είχε εισαγάγει ιατρικό υλικό αξίας άνω των 810 εκατ. γιουάν (περίπου 117 εκατ. δολαρίων) για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις ιατρικού υλικού στην εγχώρια αγορά.

Επίσης χαρακτηριστικές είναι οι αντιδράσεις στο γειτονικό Χονγκ Κονγκ (που ανήκει διοικητικά στην Κίνα με καθεστώς αυτονομίας), όπου ανακοινώθηκε απεργία υγειονομικών ώστε να κλείσουν τα σύνορα με την Κίνα και ενάντια στη δημιουργία νοσοκομείου για ασθενείς του ιού. Αυτό ενώ η συγκεκριμένη περιοχή αντιμετωπίζει το τελευταίο διάστημα αντικινεζικές διαδηλώσεις.

Πάντως, να σημειωθεί ότι στην καθιερωμένη ενημέρωση των συντακτών η Χουά Τσουνίνγκ δήλωσε πως οι ΗΠΑ ήταν η πρώτη χώρα που πρότεινε τη μερική απομάκρυνση του διπλωματικού της προσωπικού και επέβαλε ταξιδιωτική απαγόρευση στους ταξιδιώτες από την Κίνα, σχολιάζοντας ότι «το μόνο που έκαναν είναι να προκαλέσουν και να διασπείρουν το φόβο, το οποίο είναι ένα κακό παράδειγμα».

Ας σημειωθεί ότι η εταιρεία «Twitter» επιβεβαίωσε πως έσβησε το λογαριασμό ενός ιστότοπου που συνδεόταν με άρθρο επιστήμονα από τη Γουχάν, ο οποίος ισχυριζόταν ότι ο κορονοϊός είναι ανθρώπινο δημιούργημα προς χρήση «ως βιολογικό όπλο».

Στο μεταξύ, ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σανγκάης σημείωσε χτες «βουτιά» 8%, τη μεγαλύτερη την τελευταία 5ετία, με το κινεζικό νόμισμα να φτάνει τα 7 γιουάν ανά αμερικανικό δολάριο. Οι τιμές 2.500 και πλέον μετοχών υποχώρησαν κατά 10%. Ενδεικτικά, ο χαλκός υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών και πλέον ετών, ενώ το αλουμίνιο, ο ψευδάργυρος και ο μόλυβδος υποχώρησαν πάνω από 4% και οι σπόροι σόγιας κατά 2%. Η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας (PBOC) υποστήριξε ότι η βουτιά των μετοχών έχει στοιχεία μιας παράλογης αντίδρασης ή ακόμα και πανικού, που θυμίζει συμπεριφορά αγέλης, σε σχόλιό της σε εφημερίδα που δημοσιεύτηκε μετά το κλείσιμο της αγοράς.

Την ίδια στιγμή, και οι τιμές πετρελαίου υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 και πλέον μηνών, εξαιτίας εκτιμήσεων για μείωση της ζήτησης στην Κίνα, που αποτελεί τον μεγαλύτερο εισαγωγέα αργού πετρελαίου. Το πετρέλαιο μπρεντ σημείωσε πτώση 36 σεντς, στα 56,26 δολάρια το βαρέλι. Ο υπουργός Πετρελαίου του Ιράν, Μπιζάν Ζανγκανέ, δήλωσε σχετικά ότι η εξάπλωση του κορονοϊού έπληξε τη ζήτηση για πετρέλαιο και ότι «πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να εξισορροπηθεί», προσθέτοντας πως ίσως διεξαχθεί νωρίτερα η προγραμματισμένη σύνοδος των μελών του ΟΠΕΚ και των συμμάχων του.

Πάντως, ενδεικτική της κατάστασης που διαμορφώνεται για την κινεζική και όχι μόνο οικονομία είναι η απόφαση της δεύτερης μεγαλύτερης αλυσίδας λιανικών πωλήσεων της Ρωσίας, «Magnit», που ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις εισαγωγές φρούτων και λαχανικών από την Κίνα. Ακόμα, η Διεθνής Ενωση Πλοίων Κρουαζιέρας (CLIA) ανακοίνωσε ότι τα μέλη της αποφάσισαν να απαγορεύσουν την παρουσία στα κρουαζιερόπλοια επιβατών και μελών πληρώματος που έχουν ταξιδέψει στην Κίνα μέσα στις 14 τελευταίες μέρες.

Για την αντιμετώπιση του κορονοϊού έγινε χτες το βράδυ τηλεδιάσκεψη των υπουργών Υγείας του G7 (των πιο αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών), όπου συμφωνήθηκε να υπάρξει συντονισμός και στην προσέγγιση που αφορά τον περιορισμό των ταξιδιών. Κίνηση βέβαια που προφανώς έχει και άλλες επιδιώξεις στον ανταγωνισμό με την Κίνα. Σήμερα ο Γερμανός υπουργός Υγείας θα συναντήσει τους ομολόγους του από Βρετανία και Γαλλία.

Την ώρα που οι αρμόδιοι επιστήμονες κατά τη διάρκεια της χτεσινής συνεδρίασης του Εθνικού Συμβουλίου Δημόσιας Υγείας ανέφεραν ότι «η πιθανότητα να έρθει ένα κρούσμα κορονοϊού τις επόμενες τρεις βδομάδες είναι υπαρκτή, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα», η κυβέρνηση κάνει λόγο για «αυξημένα μέτρα θωράκισης» ενόψει της «διασυνοριακής απειλής», την ίδια ώρα που η κατάσταση στο δημόσιο σύστημα Υγείας είναι «στο κόκκινο», ως αποτέλεσμα της διαχρονικής πολιτικής εμπορευματοποίησης και υποχρηματοδότησης όλων των αστικών κυβερνήσεων.

Ο υπουργός Υγείας Β. Κικίλιας υποσχέθηκε στο πλαίσιο των μέτρων «θωράκισης» «προσλήψεις με τη διαδικασία του κατεπείγοντος εργαζομένων στα εργαστήρια και τα νοσοκομεία», χωρίς να διευκρινίζει τον αριθμό τους κι αν πρόκειται για μόνιμο προσωπικό.

Κατά τ' άλλα αρκέστηκε να επαναλάβει «τα βασικά πράγματα που έχουν να κάνουν με τους κανόνες υγιεινής, με τον τρόπο που επικοινωνούμε με τον γιατρό μας, τα νοσοκομεία της χώρας και τα νοσοκομεία αναφοράς».

Αυτά όταν η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι σχεδόν ανύπαρκτη και συνολικά το δημόσιο σύστημα Υγείας αντιμετωπίζει τεράστιες ελλείψεις που φτάνουν τους 7.000 γιατρούς και 30.000 νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό (με βάση τα ανεπαρκή οργανογράμματά τους). Δηλαδή, όταν σε πολλά νοσοκομεία σχεδόν το 50% των οργανικών θέσεων είναι κενές, για την αντιμετώπιση των καθημερινών περιστατικών, πόσο μάλλον για μια έκτακτη κατάσταση. Οταν υπάρχουν νοσοκομεία «κουφάρια», όπως το παράρτημα του Παίδων στην Καλλιθέα. Οταν τα λεγόμενα νοσοκομεία αναφοράς που ορίστηκαν για τα πιθανά κρούσματα αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα, όπως για παράδειγμα το «Αττικόν», όπου υπάρχουν δεκάδες διασωληνωμένοι σε κλινικές και ορόφους, ράντζα κατακλύζουν τους διαδρόμους και το ελάχιστο προσωπικό προσπαθεί να ανταπεξέλθει στις αυξημένες ανάγκες κάθε «τυπικής εφημερίας». Οταν 2.500 δημόσια κρεβάτια λείπουν από τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και το 25% όσων υπάρχουν μένουν σταθερά κλειστά εδώ και 15 χρόνια. Οι ελλείψεις αυτές φάνηκαν καθαρά και στο πρόσφατο εργατικό «ατύχημα» στη «ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ».

Η προάσπιση της Υγείας του λαού όμως προϋποθέτει ένα ολοκληρωμένο σύγχρονο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με σύγχρονα Κέντρα Υγείας που να καλύπτουν τις διευρυμένες ανάγκες, πλήρη καταγραφή του πληθυσμού ευθύνης, συστηματική και εξειδικευμένη παρακολούθηση, πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση, δευτερογενή πρόληψη πρόσθετων κινδύνων. Μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού όλων των ειδικοτήτων στα δημόσια νοσοκομεία. Να ανοιχτούν όλα τα αναγκαία κρεβάτια ΜΕΘ, πλήρη και σύγχρονο ιατρομηχανολογικό εξοπλισμό για εργαστηριακές διαγνωστικές εξετάσεις.

• Σε ό,τι αφορά τα μέχρι σήμερα στοιχεία στην Ελλάδα, όπως ειπώθηκε χτες, έχουν ελεγχθεί «28 ψευτο-ύποπτα περιστατικά κι ένα αληθινό ύποπτο, κανένα δεν είχε τη νόσο». Παράλληλα, επισημάνθηκε ότι «ο κορονοϊός έχει πολύ χαμηλή θνητότητα και δεν θα πρέπει να υπάρχει πανικός. Οι πιθανότητες να έχει κανείς μια πολύ άσχημη κατάληξη από αυτόν είναι πολύ μικρές - κοντά στο 2% με τα μέχρι σήμερα στοιχεία».
• Στο μεταξύ, στο μάτι του κυκλώνα βρίσκονται και οι ναυτεργάτες, όπως καταγγέλλουν τα σωματεία ΠΕΜΕΝ, «ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ» και ΠΕΕΜΑΓΕΝ, οι οποίοι καλούνται από τους αρμόδιους φορείς με δική τους ευθύνη να πάρουν μέτρα όπως «πλύσιμο χεριών με νερό και σαπούνι, αποφυγή επαφής με ζώα». Ούτε λόγος για την ευθύνη των εφοπλιστικών εταιρειών στον έλεγχο: Των ναυτεργατών που προσεγγίζουν λιμένες χωρών που έχουν εκδηλωθεί κρούσματα του κορονοϊού. Της τροφοδοσίας των καραβιών που έχει γίνει από αντίστοιχα λιμάνια. Της υγείας των ναυτεργατών που επαναπατρίζονται μέσω άλλων χωρών αλλά τις προηγούμενες μέρες βρέθηκαν σε χώρες με καταγραφή κρουσμάτων. Της διασφάλισης της προστασίας της υγείας ναυτεργατών, αρχιπλοιάρχων, αρχιμηχανικών που πρόκειται να βρεθούν σε καράβια στα αντίστοιχα λιμάνια.