ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΗΠΑ - ΙΡΑΝ
Ενταγμένη στο κάδρο του ευρύτερου ανταγωνισμού
Σάββατο 11 Γενάρη 2020 - Κυριακή 12 Γενάρη 2020

Από τις μεγάλες διαδηλώσεις στο Ιράν κατά των ΗΠΑ με αφορμή την δολοφονία Σολεϊμανί
Η κλιμάκωση της στρατιωτικής δράσης, των απειλών και των κυρώσεων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους έναντι του Ιράν επέφεραν αναμενόμενα αντίποινα από την Τεχεράνη. Τα ξημερώματα της 8ης Γενάρη οι Ιρανοί «Φρουροί της Επανάστασης» εξαπέλυσαν επιθέσεις ακριβείας με μπαράζ πυραύλων σε δύο στρατιωτικές βάσεις των Αμερικανών στο Ιράκ, ανακοινώνοντας το θάνατο «80 Αμερικανών και τον τραυματισμό 200 ατόμων», που διαψεύστηκαν από τις ΗΠΑ. Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, απαντώντας, την Τετάρτη προέβη σε τηλεοπτικό διάγγελμα, που θύμισε στην ουσία πολεμικό ανακοινωθέν. Κυρίως γιατί εκτόξευσε νέες απειλές για κυρώσεις - που ανακοινώθηκαν την Πέμπτη - αλλά και προτροπές για την ανάληψη μεγαλύτερου ρόλου του ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Στο Ιράκ, την Παρασκευή, ο Ιρακινός (Σιίτης) πρωθυπουργός, Αντίλ Αμπντούλ Μάχντι, ζήτησε από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, να αποφασίσει για μηχανισμό αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ, εξηγώντας πως η χώρα του απορρίπτει την παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας, οι Αμερικανοί υπουργοί Εξωτερικών Μ. Πομπέο και Οικονομικών Στ. Μνούτσιν ανακοίνωσαν την επιβολή νέων κυρώσεων σε οκτώ Ιρανούς αξιωματούχους των εσωτερικών δυνάμεων ασφαλείας που βρίσκονται στο στενό περιβάλλον του ανώτατου ιερωμένου Αλί Χαμενεΐ. Ο Πομπέο, επιβεβαιώνοντας το αίτημα του Ιράκ για την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων, είπε εύσχημα ότι γίνονται προσπάθειες «για να μειωθούν οι κίνδυνοι και το βάρος από τους Αμερικανούς στρατιώτες», τονίζοντας πως στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ βρίσκεται ήδη ομάδα ΝΑΤΟικών αξιωματούχων προκειμένου να εξετάσει ένα σχέδιο «διεύρυνσης της δράσης» του Βορειοατλαντικού Συμφώνου στη Μέση Ανατολή...

Παράλληλα, την επιλογή της Αλβανίας να προσφέρει άσυλο από το 2013 (επί θητείας Ομπάμα) σε περίπου 3.000 Ιρανούς από την οργάνωση «Μουτζαχεντίν του Λαού του Ιράν» (ΜΕΚ), που στηρίζονται από τους Αμερικάνους και που «φιλοξενούνταν» παλιότερα στο Ιράκ, επανέφερε στο τραπέζι το Ιράν. Ο Ιρανός Σιίτης ανώτατος ιερωμένος Αλί Χαμενεΐ, αναφερόμενος εμμέσως στην Αλβανία, είπε πως «υπάρχει μία πολύ μικρή, αλλά πολύ διαβολική ευρωπαϊκή χώρα, όπου αμερικανικά στοιχεία συνεργάζονται με Ιρανούς προδότες και σχεδιάζουν κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας». Ο Αλβανός Πρόεδρος, Ιλίρ Μέτα, απάντησε πως η χώρα του δεν είναι διαβολική, αλλά «είχε υποφέρει» κατά το παρελθόν «από διαβολική δικτατορία». Προειδοποίησε δε ότι τυχόν επίθεση εναντίον της Αλβανίας συνιστά «επίθεση εναντίον του ΝΑΤΟ».

Ωστόσο, οι σχεδιασμοί των ΗΠΑ για μεγαλύτερη εμπλοκή της λυκοσυμμαχίας στην περιοχή συνιστούν από μόνοι τους κλιμάκωση και διαμορφώνουν τις συνθήκες για πιο γενικευμένη ανάφλεξη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους λαούς της περιοχής. Η επιθετικότητα των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν ασκεί πίεση στους ΝΑΤΟικούς συμμάχους τους ώστε να πάρουν άμεσα θέση, αφήνοντας τις ταλαντεύσεις και τις διαφοροποιήσεις. Είναι ξεκάθαρο ότι και η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ, προκεχωρημένο ορμητήριό του, με τις πολλές στρατιωτικές βάσεις, γίνεται άμεσα στόχος σε περίπτωση γενίκευσης της σύγκρουσης.

Οι ανταγωνισμοί άλλωστε στην ευρύτερη Μέση Ανατολή με τα πεδία συγκρούσεων να μοιάζουν με συγκοινωνούντα δοχεία (Συρία, Ιράκ, Υεμένη, Ιράν, Λιβύη, Παλαιστινιακό) εντάσσονται στο μεγάλο κάδρο της αντιπαράθεσης γεωπολιτικών και μονοπωλιακών συμφερόντων ανάμεσα στις ΗΠΑ και δυνάμεις όπως η Ρωσία, η Κίνα, κ.ά. Στις εκθέσεις του Πενταγώνου οι δύο τελευταίες χώρες, κυρίως, θεωρούνται «αναθεωρητικές δυνάμεις» που απειλούν τα «συμφέροντα εθνικής ασφάλειας» των ΗΠΑ σε στρατηγικές περιοχές του πλανήτη, από τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τα Βαλκάνια έως τον Ειρηνικό και την Αρκτική.

Μαζί βεβαίως με τον ανταγωνισμό πάει και η προσπάθεια για νέα παζάρια. Χαρακτηριστική είναι η προτροπή του Τραμπ προς τις άλλες τέσσερις χώρες - μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα) και ισχυρές χώρες - μέλη της ΕΕ να εγκαταλείψουν πλήρως τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ώστε να καταστεί εφικτή η διαπραγμάτευση μίας νέας «καλύτερης» συμφωνίας. Κάτι που προδίδει μεταξύ άλλων και ο ρόλος ευρωπαϊκών ιμπεριαλιστικών χωρών (π.χ. Γερμανίας, Γαλλίας), που δείχνουν να αναλαμβάνουν «πρωτοβουλίες» για «μεσολάβηση» και ρόλο «εκτόνωσης της έντασης» στις σχέσεις Ουάσιγκτον - Τεχεράνης. Η έκτακτη σύνοδος του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες, την Παρασκευή 10 Γενάρη, εντάσσεται στο πλαίσιο τέτοιων προσπαθειών.


Δ. ΟΡΦ.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παρατείνονται τα παζάρια για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (2021-05-25 00:00:00.0)
Ισραηλινές επιδρομές με απειλές για πιθανή κλιμάκωση (2020-11-19 00:00:00.0)
«Πράξη πολέμου» βλέπει ο Πομπέο... (2019-09-19 00:00:00.0)
Παζάρια εν μέσω πιέσεων (2019-05-27 00:00:00.0)
«Δύσκολες ώρες για το λαό» λέει ο Χαμενεΐ (2018-10-05 00:00:00.0)
Συνεχίζονται οι κόντρες (2018-08-14 00:00:00.0)