Η ληστεία των τραπεζών σε βάρος των οικονομικά ανίσχυρων έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Δεν τους αρκούν τα παχυλά υπερκέρδη, που τους εξασφάλισε η μακροχρόνια αντιλαϊκή οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Θέλουν ακόμη περισσότερα. Αδιάψευστος μάρτυρας, ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκαν και τη μείωση των ευρω-επιτοκίων κατά μισή μονάδα (από 3,25% σε 2,75%) που αποφάσισε η διοίκηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Επιβεβαιώνοντας τη γνωστή λαϊκή παροιμία «τρώγοντας ανοίγει η όρεξη», οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών αξιοποίησαν την απόφαση της ΕΚΤ τοκογλυφικά, με στόχο να εξασφαλίσουν, πιο εύκολα και πιο γρήγορα, ακόμη μεγαλύτερα κέρδη.

Αξίζει εδώ να επισημανθεί, πως δεν είναι αλήθεια ότι τα «σπασμένα» της νέας μείωσης των επιτοκίων που αποφάσισε η ΕΚΤ θα τα φορτωθούν στην Ελλάδα μόνον οι καταθέτες και ειδικότερα οι μικροκαταθέτες, όπως σχολιάστηκε από την πλειοψηφία των έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης. Οπως θα επιχειρήσουμε να αποδείξουμε στη συνέχεια - με συγκεκριμένα παραδείγματα - εξίσου σημαντικό, αν όχι το μεγαλύτερο βάρος, θα κληθούν να το σηκώσουν οι οικονομικά ανίσχυροι δανειολήπτες.

Ιδού και τα τεκμήρια:

Με αφορμή την απόφαση της ΕΚΤ για μείωση των ευρω-επιτοκίων, η Eurobank, του κ. Λάτση, μείωσε από τη Δευτέρα 9 του Δεκέμβρη κατά 0,5 εκατοστιαία μονάδα όλα τα επιτόκια καταθέσεων. Μετέφερε δηλαδή ολόκληρη τη μείωση των ευρω-επιτοκίων (μισή μονάδα) στις καταθέσεις, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για ανάλογες κινήσεις και στις υπόλοιπες εμπορικές (κρατικές και ιδιωτικές, ελληνικές ή ξένες) τράπεζες. Πράγματι, στο δρόμο που - αυτή τη φορά - χάραξε η Eurobank, κινήθηκαν την επομένη η Alphabank του κ. Κωστόπουλου και τη μεθεπομένη η Εθνική και οι άλλες μικρότερες ή μεγαλύτερες τράπεζες, που μείωσαν κατά μισή μονάδα τα επιτόκια των καταθέσεων. Μετά και τη νέα μείωση, τα επιτόκια καταθέσεων που ισχύουν στις εμπορικές τράπεζες αρχίζουν από 0% (για καταθέσεις μέχρι 1.000 ευρώ) και φτάνουν - στην καλύτερη των περιπτώσεων - μέχρι 1,15% (για καταθέσεις από 10.000 μέχρι 60.000 ευρώ). Να σημειωθεί, ότι πριν 6 χρόνια (το Δεκέμβρη του 1996), που ο πληθωρισμός αυξανόταν με ετήσιο ρυθμό 7,3%, τα επιτόκια καταθέσεων ταμιευτηρίου ήταν 10,7%.

Με τη νέα μείωση των επιτοκίων στις λαϊκές αποταμιεύσεις, στην οποία προχώρησαν οι εμπορικές τράπεζες στην Ελλάδα, όλα τα επιτόκια είναι κάτω από τον πληθωρισμό (τρέχει με ρυθμό 3,7%), από 2,55 μέχρι 3,7 μονάδες. Στην ουσία, δηλαδή, τώρα πια όλοι οι μικροκαταθέτες όχι μόνο δε θα αμείβονται για την παραχώρηση των αποταμιεύσεών τους στην εκμετάλλευση των τραπεζών, αλλά υποχρεώνονται να πληρώνουν και ... φύλακτρα (!) αφού το κεφάλαιο που παίρνουν πίσω μετά από 12 μήνες είναι μειωμένο μέχρι και 3,7%. Ομως, το Δεκέμβρη του 1996, οι μικροκαταθέτες κέρδιζαν - τοποθετώντας τις αποταμιεύσεις τους στις τράπεζες - αφού το ονομαστικό επιτόκιο καταθέσεων ταμιευτηρίου (10,7%) ήταν 3,4 μονάδες μεγαλύτερο από τον επίσημο ρυθμό αύξησης του πληθωρισμού (7,3%).

Η απόφαση της ΕΚΤ να μειώσει το ευρω-επιτόκιο ανάγκασε τις ελληνικές εμπορικές τράπεζες - παράλληλα με τη μείωση των επιτοκίων καταθέσεων - να μειώσουν και τα επιτόκια στις διάφορες κατηγορίες δανείων που χορηγούν σε όσους χρειάζονται ρευστό. Ομως, η μείωση των επιτοκίων χορηγήσεων ήταν πολύ μικρότερη από τη μείωση στα επιτόκια καταθέσεων. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι τα επιτόκια χορηγήσεων είναι πολύ μεγαλύτερα (πολλαπλάσια) τόσο των επιτοκίων καταθέσεων όσο και του πληθωρισμού.

Για παράδειγμα, η Eurobank ανακοίνωσε επίσης την απόφασή της να μειώσει από 0,25 έως 0,5 εκατοστιαία μονάδα τα επιτόκια των δανείων (στεγαστικών, επιχειρηματικών, καταναλωτικών), εν γνώσει της ότι έτσι διευρύνεται το χάσμα (το λεγόμενο εκάρ) μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων και άρα ενισχύει την τοκογλυφία. Ανάλογα κινήθηκαν και οι υπόλοιπες εμπορικές τράπεζες, που στις επόμενες μέρες - όπως η Eurobank - προέβησαν στην πλειοψηφία τους σε μειώσεις των επιτοκίων χορηγήσεων 0,25 μονάδες και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις η μείωση έφτασε τη μισή (0,5) ποσοστιαία μονάδα. Ετσι τα στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου 15 ετών εξακολουθούν να κινούνται γύρω στο 7%, τα προσωπικά καταναλωτικά δάνεια γύρω στο 9,5%-10% και τα επιτόκια πιστωτικών καρτών μεταξύ 15% και 17%!

Κάποιοι υποστηρίζουν πως σήμερα οι τράπεζες στην Ελλάδα πουλάνε φτηνά τα δάνεια, σε σχέση με το παρελθόν. Πρόκειται για ψέμα ολκής. Φαινομενικά, τα δάνεια είναι «φτηνότερα» αλλά στην πραγματικότητα πολύ ακριβότερα, τουλάχιστον για τους οικονομικά αδύνατους και ανίσχυρους που τα έχουν ανάγκη για να «τα φέρουν βόλτα».

Ενα παράδειγμα: Το Δεκέμβρη του 1996 (που ο πληθωρισμός αυξανόταν με ετήσιο ρυθμό 7,3%) το επιτόκιο στεγαστικών δανείων 15 ετών ήταν 14,25%, των προσωπικών καταναλωτικών δανείων περίπου 18% και των πιστωτικών καρτών γύρω στο 22,5%. Σήμερα (που ο πληθωρισμός «τρέχει» με ρυθμό 3,6%) έχουμε επιτόκιο 7% για το στεγαστικό δάνειο 15 ετών, 9,5% για το προσωπικό καταναλωτικό δάνειο και γύρω στο 15,5% για τις πιστωτικές κάρτες. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, προκύπτει ότι - με εξαίρεση τα στεγαστικά δάνεια - μεγάλωσε ακόμη περισσότερο η διαφορά ανάμεσα στα επιτόκια των δανείων και στον πληθωρισμό.

Συγκεκριμένα:

• Τα επιτόκια στεγαστικών δανείων για σταθερό (15 ετών) σήμερα είναι 94,4% μεγαλύτερα από τον πληθωρισμό, ενώ το 1996 η διαφορά ήταν 95,2%. Στην ουσία, η διαφορά έμεινε αμετάβλητη (μειώθηκε μόλις κατά 0,8 εκατοστιαίες μονάδες).
• Τα επιτόκια προσωπικών καταναλωτικών δανείων σήμερα είναι 164% πάνω από τον πληθωρισμό, ενώ το 1996 ήταν 146,6% μεγαλύτερα. Η διαφορά μεγάλωσε κατά 17 περίπου ποσοστιαίες μονάδες.
• Τα επιτόκια πιστωτικών καρτών είναι σήμερα 330% μεγαλύτερα από τον πληθωρισμό, από 208% μεγαλύτερα που ήταν το 1996. Εδώ η διαφορά μεγάλωσε προκλητικά, καθώς έφτασε τις 122 μονάδες!

Συμπερασματικά θα λέγαμε, ότι η διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στα επιτόκια των δανείων και στον πληθωρισμό - που παρατηρείται από το 1996 μέχρι σήμερα - διαψεύδει όλους εκείνους που υποστηρίζουν ότι τα δάνεια έγιναν φτηνότερα. Το γεγονός ότι στην περίοδο από το 1996 έως σήμερα από τη μια διευρύνθηκε το χάσμα ανάμεσα στα επιτόκια των δανείων και στον πληθωρισμό και από την άλλη οι ονομαστικές αυξήσεις μισθών είναι μικρότερες από τον πληθωρισμό, βεβαιώνει ότι τα τραπεζικά δάνεια έγιναν πολύ πιο ακριβά. Κι αυτό, γιατί στην εξεταζόμενη περίοδο, εντάθηκε - με τις ευλογίες της κυβέρνησης - η τοκογλυφία των τραπεζών σε βάρος των μικροαποταμιευτών και των οικονομικά ανίσχυρων δανειοληπτών.