... Τοις κείνων «χρήμασι» πειθόμενοι
Ψάχνει κανείς απεγνωσμένα ποιήματα, λέξεις με νόημα σε φράσεις στέρεες, κρυμμένα διαμάντια σθένους, για να κρατηθεί τις δύσκολες ώρες; Ισως να είναι η μόνη αλληλέγγυα με το μέλλον μας σχέση. Ομως, σύντροφοι, η Παιδεία κολοβωμένη, λειψή σε σχεδιασμό κι οράματα, συρρικνωμένη στην κερδοφορία των χορηγών μοντέρνων δούλων, δε στέργει σ' αυτόν τον πόθο. Ποιήματα; Ποιος τα έχει ανάγκη και γιατί όταν λείπουν τα χρήματα; Κυνικά ερωτήματα σε φτωχούς εαυτούς κι ενιαυτούς δακρύων.
Ομως, είναι το βάσανο κι ο αγώνας που παράγουν τη γνώση της κάθε λέξης, που της δίνουν το νόημα της εποχής της, που εξεγείρουν. Ισως οι πιο καλά οπλισμένοι ποιητές είναι αυτοί που τους βρίζουν ρεαλιστές.
Τι ποίημα να γράψει κανείς για το φαντάρο πενταετούς θητείας που τον πάτησε το τανκς της πατρίδας σε μια στραβοτιμονιά;... «Καλό παιδί, οικονομικό, είχε πάει και στη Σερβία», λέει η γειτόνισσα. Μισθοφόρος απ' ανάγκη, στον αιώνα τον εικοστό πρώτο, με πραγματική εργοδοτική πατρίδα του ΝΑΤΟ, την εταιρία των δολοφονικών συμφερόντων. Νοικιασμένα νιάτα. Υποθηκευμένα όνειρα. Διδυμότειχο μπλουζ κι η μάνα να μην μπορεί να παρηγορηθεί, ρουφώντας άρωμα ηρωισμού και δικαιοσύνης. Θλιβερή πραγματικότητα το τροχαίο με τανκς σε έμμισθη στρατιωτική υπηρεσία, με κρατήσεις, «μπόνους - μάλους», που λένε οι ασφαλιστές. Μα πώς να γράψεις ποιήματα παρηγοριάς για τα νιάτα που θάβονται σε άθλιες ιεραρχήσεις σκοπών χωρίς κανέναν ηθικό κι ιδεολογικό αερόσακο. Κι ο ...υπουργός να δηλώνει στις κάμερες αμήχανα «...είναι όντως θλιβερό το γεγονός, συλλυπητήρια...». Οντως.
Αντε να συνθέσεις στιχάκια χωρίς βρισιές για το γενναίο ναύτη του αρματαγωγού, το οποίο φεύγει από τον Πειραιά να πάει στη Σάμο να φέρει μπουλντόζες να σώσει απ' τις πλημμύρες μερικές μικρές Κυκλάδες. Σ' αυτόν τον οργανωτικό παραλογισμό, με το ναυτάκι ν' αναρωτιέται γιατί δεν περισσεύει μια μπουλντόζα, ένα μηχάνημα από τα γιγάντια έργα της Ολυμπιάδας του τσιμέντου, των χορηγών, της συναλλαγής και των επιχειρηματικών εκβιασμών, μια στροφή απ' τον Καβάφη «ίσως να ήταν μια κάποια λύσις». Τα ποιήματα στη θέση των βαρβάρων.
Το σύγχρονο σχολειό όμως το θέλει το παιδί προσαρμοσμένο, βολικό στοιχειό της επιχειρηματικότητας, καλό για σκλάβο, για λεγεωνάριο, για πραιτοριανό, σιωπηλό στο θάνατο, φθηνό στην αποζημίωση. Οντως, θλιβερό, υπουργέ μου, το ανωτέρω περιστατικό. Αλλωστε, τροχαία, καθόλου γενναία, συμβαίνουν σήμερα παντού. Και στας Ευρώπας και στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Οντως, το επίγραμμα στις Θερμοπύλες είναι ντεμοντέ. Πρέπει ν' αλλάξει και να γράφει ...τοις κείνων «χρήμασι» πειθόμενοι. Οντως.
Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ