ΧΟΥΜΠΕΡΤ ΣΑΑΠΕΡ
Ο εφιάλτης του Δαρβίνου
Πέμπτη 22 Σεπτέμβρη 2005

Κάποιοι άγνωστοι και σκοτεινοί «επιστήμονες», θέλοντας να κάνουν ένα «πείραμα», όπως δικαιολογήθηκαν, έφεραν και έριξαν στη λίμνη Βικτόρια της Αφρικής ένα «γόνο» της «πέρκας του Νείλου». Ο «γόνος» αυτός επιβεβαίωσε τη θεωρία του Δαρβίνου ότι, τελικά, θα επιβιώσουν και θα αναπαραχθούν τα είδη εκείνα της φύσης, που προσαρμόζονται καλύτερα στο περιβάλλον! Ο «γόνος», πράγματι, έδειξε τρομερές ικανότητες «προσαρμογής»! Αποδείχτηκε υπερδύναμη! Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα εξαφάνισε όλους τους άλλους ζωντανούς οργανισμούς της τεράστιας λίμνης. Μόνος του, πια, πολλαπλασιάστηκε, με μεγάλη ταχύτητα, σε τεράστιες ποσότητες.

Μη φανταστείτε, βέβαια, ότι αυτή η τεράστια παραγωγή, μιλάμε για χιλιάδες τόνους ψάρι, βοήθησε, έστω και στο ελάχιστο, τους πεινασμένους κατοίκους της Αφρικής να χορτάσουν την πείνα τους. Αντίθετα. Το φιλέτο της πέρκας, το μοναδικό, πια, είδος ψαριού της λίμνης, μεταφέρεται ολόκληρο στην Ευρώπη, στην Ιαπωνία και την Αμερική! Στην Αφρική μένουν τα κόκαλα και τα κεφάλια! Τα οποία κόκαλα και κεφάλια πωλούνται στην εγχώρια αγορά σε «προσιτές» τιμές για τους ιθαγενείς! (Οσοι από τους ιθαγενείς, κυρίως άρρωστοι, γέροντες και μικρά παιδιά, δεν έχουν το αντίτιμο της «προσιτής τιμής», αναζητούν την τροφή τους στις χωματερές που πετάγονται τα υπολείμματα! Τα υπολείμματα που, γαρνιρισμένα με σκουλήκια και μύγες, γίνονται ένας «καταπληκτικός» μεζές. Ικανός να σκοτώσει ελέφαντα όχι, απλώς, άνθρωπο. Και ιδιαίτερα άνθρωπο που, έτσι και αλλιώς, το ανοσοποιητικό του είναι σμπαράλια)! Ντροπή!

Ομως, δεν τελειώνει εδώ το δράμα! Ή μάλλον από εδώ αρχίζει το δράμα. Τα τεράστια αεροπλάνα, που μεταφέρουν την πέρκα στον «ελεύθερο κόσμο», δε συμφέρει, είναι αντιοικονομικό, να έρχονται άδεια στην Αφρική. Ετσι φορτώνουν όπλα και ό,τι άλλο σχετικό «ανθρωπιστικό» υλικό, το οποίο «μοιράζουν» στις διάφορες «φυλές» και «φατρίες», που ο «πολιτισμένος» κόσμος έχει δημιουργήσει χρόνια τώρα στην Αφρική, για να την κρατάει σε διαρκή πόλεμο και αναταραχή. Πόλεμο και αναταραχή, που διευκολύνει το «εμπόριο». Που επιτρέπει τα «επιστημονικά» πειράματα. Που απλοποιεί την καταλήστευση του φυσικού πλούτου.

Το ντοκιμαντέρ του Αυστριακού σκηνοθέτη, Χούμπερτ Σάαπερ, είναι αυτό που λέμε χρήσιμος κινηματογράφος! Με λιτές εικόνες (λιτές γιατί ήταν φτηνή η παραγωγή, και γιατί, σε πολλές περιπτώσεις, δεν έπρεπε, σύμφωνα με δηλώσεις του, να αντιλαμβάνονται οι «αρχές» ότι πρόκειται για κινηματογραφικό συνεργείο) μας μεταφέρει σε μια φρίκη. Με έναν εξαιρετικό τρόπο. Στην αρχή μας «εντάσσει» στο χώρο, μετά μας «γνωρίζει» τα πρόσωπα και, τέλος, μας «αποκαλύπτει» το πρόβλημα.

Η ταινία, από την αρχή μέχρι το τέλος μιλάει «χαμηλά». Δεν τα βάζει με κανέναν, δεν κάνει χαρακτηρισμούς. Αφήνει την εικόνα να μιλήσει μόνη της. Και αυτή γίνεται αποκαλυπτική. Η πείνα είναι διάχυτη! Ο φόβος το ίδιο. Η εκμετάλλευση, επίσης. Κανένας δε φεύγει με αμφιβολίες πως εκεί (μόνον εκεί;) εξελίσσεται ένα, ακόμα, έγκλημα. Ενα έγκλημα που είναι ντροπή για ολόκληρο τον «πολιτισμένο» κόσμο. Μόνον στην περιοχή του Ανατολικού Κογκό, και σε μία μόνον ημέρα, οι παραπάνω «συνθήκες» προκαλούν τον ίδιον ή και μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων, από αυτόν που μετρήθηκε την 11η Σεπτέμβρη 2001. Ομως, με τους μαύρους θα ασχοληθούμε, τώρα!

Για να μη δημιουργηθούν παρεξηγήσεις, και για να διευκολύνω την ανάγνωση της ταινίας, σπεύδω αμέσως να τονίσω, πως η θεωρία της «φυσικής επιλογής» του Δαρβίνου, δεν αφορά στην κοινωνία των ανθρώπων. Η εργασία, η παραγωγή και η χρήση των εργαλείων, διαφοροποίησαν εξαιρετικά - και καθοριστικά - τον άνθρωπο, από τα υπόλοιπα άλλα ζώα. Γι' αυτό: Προσοχή, παρακαλώ. Ο κοινωνικός δαρβινισμός είναι επινόηση του καπιταλισμού, για να δικαιολογήσει τα εγκλήματά του. Η ανθρώπινη κοινωνία έχει τους δικούς της νόμους.

Δείτε την ταινία. Και συγχωρείστε της τις όποιες ελλείψεις. Κυρίως στα ζητήματα των φιλοσοφικών και πολιτικών ερμηνειών, που δίνει ή προσπαθεί να δώσει. Η όαση δεν είναι τροπικό δάσος. Είναι, όμως, μια ανάσα!

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Τα διεθνικά μονοπώλια βάζουν στο χέρι και το νερό (2012-07-15 00:00:00.0)
«Ο εφιάλτης του Δαρβίνου» (2005-09-25 00:00:00.0)
Η νέα Χιροσίμα (2005-08-10 00:00:00.0)
Αχρηστα ανατομικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου (2004-06-27 00:00:00.0)
Πρόταση «απόδρασης» (2003-08-09 00:00:00.0)
Αναβάλλεται η πολυεθνική επιχείρηση; (1996-11-26 00:00:00.0)