Ενα υπαίθριο μουσείο, ένα πολύτιμο κόσμημα είναι καρφιτσωμένο στο πέτο της Ευρώπης. Μικρό σα μινιατούρα, μαγευτικό σαν παραμύθι, τόσο που μοιάζει να μην είναι αληθινό. Η Πράγα, η πόλη του Καρόλου, των Αλχημιστών και του Κάφκα, «δε σε αφήνει να φύγεις ποτέ». Τόπος συνάντησης είναι η γέφυρα του Καρόλου, κατασκευασμένη πριν 600 χρόνια και διακοσμημένη με αγάλματα αγίων. Από τη γέφυρα αυτή, όπως λένε οι ντόπιοι, πολλοί ερωτευμένοι έκαναν το τελευταίο άλμα τους, για να «πνίξουν» την απογοήτευσή τους στα νερά του ποταμού Μολδάβα.

Η Πράγα είναι κτισμένη σε πέντε λόφους που χωρίζονται από την κοιλάδα του ποταμού Μολδάβα και αναντίρρητα θεωρείται μια από τις ωραιότερες πόλεις. Χωρίζεται, δε, στην παλιά και τη νέα πόλη. Ο επισκέπτης θα ενθουσιαστεί από το άφθονο πράσινό της και τα πολυάριθμα αρχιτεκτονικά μνημεία, τα γοτθικά κτίσματα, τους μεγαλοπρεπείς πύργους της στεφανωμένους από ακιδωτά επιστεγάσματα, τις εκκλησίες με τους επιβλητικούς θόλους και τα περίτεχνα καμπαναριά της. Η παλιά πόλη έχει διατηρήσει το συνωστισμό των κτιρίων, την ακανόνιστη ρυμοτομία και τη μεσαιωνική όψη. Στα καφέ, τα μπιστρό και τους πάγκους των πλανόδιων μικροπωλητών της Στάρε Μέστο (παλιά πόλη), όπου ο ταξιδιώτης μπορεί να σταθεί ώρα πολλή, για να θαυμάσει το αριστουργηματικό, αστρονομικό ρολόι του 15ου αιώνα. Το Πανεπιστήμιο του Καρόλου είναι από τα παλαιότερα της Ευρώπης και το πρώτο σλάβικο πανεπιστήμιο, ιδρύθηκε το 1348 από τον Κάρολο τον Δ΄, του οποίου φέρει και το όνομα. Το πανέμορφο Δημαρχείο (χτισμένο το 1905 σε στιλ Αρτ Νουβό) μαζί με την Εθνική Πινακοθήκη και τον καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου τραβούν αμέσως την προσοχή του διαβάτη. Μέσα στο Δημαρχείο βρίσκεται η περίφημη αίθουσα του Σμέτανα, όπου διεξάγονται πολλές μουσικές εκδηλώσεις. Απέναντι, πάνω στο λόφο, στέκεται επιβλητικά το κάστρο, αιώνιο σύμβολο του τσέχικου κράτους.

Στην Πράγα, το 1961, γεννήθηκε και το περίφημο «Μαύρο Θέατρο», που αργότερα διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο. Αξίζει, λοιπόν, όποιος βρεθεί στην πόλη να παρακολουθήσει μια από τις παραστάσεις του. Εκτός από το «Μαύρο Θέατρο», υπάρχουν πάντα οι όπερες και τα μπαλέτα, που συνήθως μπορεί κανείς να τις παρακολουθήσει στο Εθνικό Θέατρο της Πράγας ή σε κάποιο άλλο από τα είκοσι έξι θέατρά της. Περπατώντας στους γραφικούς δρόμους της πόλης, ο επισκέπτης θα συνειδητοποιήσει ότι ο αόρατος δεν είναι και απών. Οι μεγάλες μορφές της Πράγας επιζούν. Κυκλοφορούν. Εισχωρούν στην ατμόσφαιρα και γοητεύουν τον ταξιδιώτη, αλλά και το μόνιμο κάτοικο. Ο Κάφκα, ο Σμέτανα και ο Ντβόρζακ είναι πάντα εκεί.

Ο Φραντς Κάφκα γεννήθηκε στην Πράγα το 1883, όπου παρέμεινε ολόκληρη τη ζωή του εκτός από τον τελευταίο χρόνο που τον έζησε στο Βερολίνο και κάποια σύντομα διαστήματα που κατέφευγε στην εξοχή ή σε σανατόρια. Ο Αυστριακός πεζογράφος από τη Βοημία εβραϊκής καταγωγής θεωρείται από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς της γερμανικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Πέθανε το 1924.

Ο Τσέχος συνθέτης Μπέντριχ Σμέτανα γεννήθηκε το 1824 και θεωρείται ο πρώτος σημαντικός συνθέτης και ο κύριος εκπρόσωπος, μαζί με τον Ντβόρζακ της «εθνικής» τσέχικης (βοημικής) σχολής. Από τα συμφωνικά του ποιήματα, η Πατρίδα και ο Μολδάβα εκτός του ότι είναι ανεπανάληπτα, είναι επίσης και από τα δημοφιλέστερα έργα του παγκόσμιου συμφωνικού ρεπερτορίου. Ο Σμέτανα υπήρξε διευθυντής της ορχήστρας της νέας Οπερας της Πράγας, του λεγόμενου «Προσωρινού θεάτρου» και συνέβαλε στην ανάπτυξή της σε κέντρο εθνικής μουσικής. Το 1882, ο Σμέτανα που έπασχε από κατάθλιψη και μελαγχολία, κλείστηκε σε άσυλο της Πράγας, όπου και πέθανε δυο χρόνια αργότερα. Μετά από το θάνατό του τιμήθηκε ως εθνικός ήρωας, ενώ το 1931 ιδρύθηκε στην Πράγα η Εταιρεία Σμέτανα, η οποία συντηρεί μουσείο με τα χειρόγραφα και τα προσωπικά αντικείμενα του συνθέτη.

Αντονιν Ντβόρζακ 1841- 1904. Εάν η Εθνική σχολή της Τσεχίας χρωστάει τη θεμελίωσή της στον Σμέτανα, οφείλει στον Ντβόρζακ την πλατιά διάδοσή της. Πρώτο από τα οκτώ παιδιά ενός κρεοπώλη - πανδοχέα, ο οποίος συνέθετε απλά χορευτικά κομμάτια και τα εκτελούσε για τους θαμώνες του πανδοχείου του ή στις λαϊκές γιορτές, στις οποίες συμμετείχε και ίδιος παίζοντας βιολί. Αυτά ήταν τα πρώτα μουσικά ακούσματα του μικρού Αντονιν, τα οποία έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση του μουσικού ύφους του συνθέτη. Οταν ο Ντβόρζακ είχε συνθέσει μερικά έργα μουσικής δωματίου και δυο συμφωνίες και υπέβαλε την τρίτη συμφωνία του για την υποτροφία - την οποία και κέρδισε - είχε την τύχη να είναι μέλος της επιτροπής ο Μπραμς, ο οποίος εξετίμησε το έργο του και από τότε συνδέθηκαν φιλικά. Ο Ντβόρζακ έγραψε όλα τα είδη μουσικής, όμως ξεχώρισε για το συμφωνικό του έργο. Εργο, που αποδεικνύει ότι το συγκεκριμένο μουσικό είδος μπορεί να συνεχίσει, μπορεί να ελπίζει και μετά την τελειότητα του Λ. Β. Μπετόβεν.

Τ.Δ.