Πηγή έμπνευσης το αρχαίο δράμα
Κυριακή 12 Νοέμβρη 2006

Ταξιδεύει κάθε Παρασκευή, επί δεκατρία χρόνια, στην Επίδαυρο, φορτωμένη τη φωτογραφική μηχανή της. Σεμνά, αθόρυβα, ακάματα, διπλωμένη ακόμα και στα τέσσερα, και με τη ματιά της γεμάτη από αφιλόκερδη αγάπη για τη «μαγική» τέχνη του θεάτρου και από θαυμασμό για την τραγική και κωμική ποίηση των αρχαίων, απαθανατίζει στιγμιότυπα παραστάσεων αρχαίου δράματος.

Ο λόγος αφορά στην φωτογράφο Ελένη Γρηγοριάδου και στον «καρπό» αυτής της σιωπηλής, άγνωστης ακόμα και για τους συναδέλφους - συνταξιδιώτες της προς την Επίδαυρο, φωτογραφικής δουλιάς της. Το έξοχο λεύκωμα φωτογραφιών, με τίτλο «Στάσιμα» (εκδόσεις «Νεφέλη»), περιλαμβάνει 70 φωτογραφίες - στιγμές του Χορού, από παραστάσεις τραγωδιών και κωμωδιών, κυρίως ελληνικών, αλλά και μερικών ξένων θιάσων, στην Επίδαυρο, στο Ηρώδειο και το θέατρο Λυκαβηττό, τα τελευταία 13 χρόνια. Οι πανέμορφες, πραγματικά καλλιτεχνικές, φωτογραφίες του λευκώματος παραχωρήθηκαν από την δημιουργό τους στο Θεατρικό Μουσείο μας, του οποίου ο πρόεδρος, Κώστας Γεωργουσόπουλος, σε ένδειξη εκτίμησης και της δημιουργίας της Ελένης Γρηγοριάδου και της παραχώρησης της δουλιάς της στο μουσείο, προλόγισε το λεύκωμα, αλλά και μίλησε γι' αυτό στην παρουσίασή του, μαζί με τον εξαιρετικό σκηνογράφο - ενδυματολόγο Γιάννη Μεντζικώφ.


Ο Γ. Μεντζικώφ υπογράμμισε τη συμβολή του λευκώματος στη διάσωση στιγμών, έστω, των παραστάσεων, λέγοντας: «Από τη δουλιά μας στο θέατρο, πολύ λίγα πράγματα σώζονται. Χάνεται η εικόνα της. Τελειώνει η παράσταση και όλα μετατρέπονται σε σωρούς από φθαρμένα πράγματα. Και γι' αυτό το θέατρο μοιάζει με τη ζωή. "Θάνατος" είναι η λήξη μιας παράστασης. Αλλά η φωτογραφία μπορεί να ξαναφέρει την εικόνα της παράστασης μπροστά στα μάτια σου. Σε βοηθά να ξανασκεφθείς τη δουλιά σου. Και οι φωτογραφίες της Ελένης Γρηγοριάδου διεισδύουν στα "αίτια" της δουλιάς μας».

Ο Κ. Γεωργουσόπουλος υπογράμμισε ότι η ενασχόληση με το αρχαίο δράμα σήμερα είναι, καθ' όλα, «πειραματισμός». Γιατί; Γιατί όλα έχουν χαθεί και «το μόνο που μας έχει απομείνει είναι το κείμενο των αρχαίων δραμάτων». Ομως, ούτε το πρωτότυπο κείμενο υπάρχει ουσιαστικά, αφού «έχει χαθεί ακόμα και ο ήχος της αρχαίας γλώσσας. Κι έρχεται η μετάφραση για να πειραματιστεί κι αυτή πάνω στο χαμένο ήχο της αρχαίας γλώσσας. Το μόνο που μένει από το αρχαίο δράμα είναι η διάνοια και το ήθος του. Κι ενώ αυτά υπάρχουν, αυτά ακριβώς παραποιούνται, συχνά, από παραστάσεις».

Αξίζει, όμως, να παραθέσουμε και αποσπάσματα από τον πρόλογο του Κ. Γεωργουσόπουλου στο λεύκωμα, για τη δημιουργία της φωτογράφου.

«Οπως και για τη μετάφραση, την υποκριτική, τη μουσική, την όψιν και τη σκηνοθεσία, έχουμε να κάνουμε με μια ωραία περιπέτεια, μια εποποιία προτάσεων, λύσεων, εμπνεύσεων στη χορογραφία. Αυτήν την εποποιία αποτύπωσε με ευαισθησία, ταλέντο και έμπνευση η Ελένη Γρηγοριάδου (...) Η Γρηγοριάδου προσεγγίζει το θέατρο ως θεσμό κοινωνικό, πολιτικό και ηθικό, τέχνη, όπου συνυπάρχουν σώμα και πνεύμα, άτομα και ομάδες και ένα σύνολο επιμέρους τεχνών (...). Η Γρηγοριάδου καταγράφει, σχολιάζει, ερμηνεύει, αποκαλύπτει με τη μηχανή της αισθητικές, ιδεολογικές, συντηρητικές και μοντέρνες λύσεις των χορογράφων. Φωτίζει Στάσιμα, δηλαδή απομνημειώνει στάσεις χορών που εκτελούν μια κίνηση, που με τη συμβολή της μουσικής εμβαθύνει στο λυρισμό των χορικών. Εμβαθύνει, με το ευαίσθητο, ενστικτώδες μάτι της στη Σκέψη της σκηνοθεσίας και της χορογραφίας και μας χαρίζει, συγχρόνως, ένα ντοκουμέντο και μια εικαστική σύνθεση σπάνιας ομορφιάς».




Αρ. ΕΛ.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παρουσιάστηκε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2021 (2021-05-12 00:00:00.0)
«Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, Επίδαυρος 1985 - 1998» (2019-09-03 00:00:00.0)
Με συμπαραγωγές οι δύο κρατικές σκηνές (2016-03-30 00:00:00.0)
Βήμα βήμα προς το όραμα (2007-04-01 00:00:00.0)
Τα Επιδαύρια απέκτησαν Μουσείο (2001-07-24 00:00:00.0)
Η Ελλάδα θεατρίζεται (1997-07-08 00:00:00.0)