Στον καπιταλισμό ο αθλητής είναι απλά το μέσο για το κέρδος κάποιων, που αδιαφορούν για την πνευματική και ψυχολογική του υγεία
Ο Γκασκόιν ποτέ δε δέχτηκε το ρόλο του «σταρ». Το αντίθετο μάλιστα. Η όλη του συμπεριφορά ήταν συνεχώς προκλητική, ακόμα και όταν βρισκόταν στην κορυφή της δόξας του. Πάθος για το αλκοόλ, συζυγικοί καβγάδες, προσβλητικές ενέργειες, νεύρα ήταν αυτά που τον συνόδευσαν και τον συνοδεύουν ακόμα. Σε πολύ χειρότερο βαθμό βέβαια, αφού τώρα έχουν προστεθεί και τα ψυχολογικά πρόβληματα, που γεννήθηκαν μετά το άδοξο και απότομο σταμάτημα της καριέρας του. Ο ίδιος είχε δηλώσει σε κάποια χρονική στιγμή ότι ήθελε να ξαναγυρίσει στα γήπεδα καθώς «αισθανόταν χωρίς ταυτότητα». Μάλιστα το προσπάθησε σε ομάδες χαμηλής δυναμικότητας, αφού οι μεγάλες πόρτες γι' αυτόν είχαν κλείσει... Δεν τα κατάφερε. Αλλωστε κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά μαζί του από κάποιο σημείο και μετά, ιδιαίτερα προς το τέλος της καριέρας του. Τον χαρακτήρισαν αλκοολικό, ιδιόρρυθμο και στο τέλος τρελό. Αφού δεν μπόρεσε να πουλήσει όσο θα ήθελαν κάποιοι, αφέθηκε στη μοίρα του. Ενα σύστημα που φτιάχνει κομμένους και ραμμένους σταρ δε σηκώνει το αντίθετο. Και δυστυχώς για τον Γκασκόιν ο ίδιος αποφάσισε να το αντιμετωπίσει με λάθος και αυτοκαταστροφικό τρόπο...
Στην περίπτωση του Πολ Γκασκόιν, δεν είναι απλά ο ξεπεσμός ενός αθλητή με περγαμηνές και ένα μεμονωμένο περιστατικό που αφορά τη στάση στην προσωπική του ζωή. Πριν λίγο καιρό άλλος ένα ποδοσφαιριστής και με σπουδαία καριέρα στο Καμπιονάτο και την Ιντερ, ο Βραζιλιάνος Αντριάνο, επισημοποιήθηκε ότι πάσχει από ψυχολογικά προβλήματα. Την ίδια ώρα στα όρια της κατάθλιψης βρίσκεται και ένας άλλος σταρ, ο Βραζιλιάνος Ρονάλντο, αφού το «φαινόμενο» (όπως είχε χαρακτηριστεί στην αρχή της καριέρας του) μετά τον καινούριο τραυματισμό του (ένας από τους πολλούς και σοβαρούς μέχρι σήμερα) είναι πολύ κοντά στο να τελειώσει την καριέρα του.
Τόσο σε αυτές όσο και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις κεντρικό ρόλο παίζει το όλο σύστημα του επαγγελματικού αθλητισμού. Κομμάτι και αυτός του τρόπου ζωής που επιβάλουν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, δε θα μπορούσε να ξεφύγει από τον απανθρωπισμό που διακατέχει το αστικό σύστημα διαχείρισης. Στην εμπορευματοποίηση και τον επαγγελματισμό εκφράζεται και ο μεγαλύτερος απανθρωπισμός του σημερινού αθλητισμού, όπου ο αθλητής γίνεται απλά μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού και φυσικά όσοι τον περιτριγυρίζουν λειτουργούν μόνο με αυτό το σκεπτικό.
Στη δεκαετία του '80 ο κοινωνιολόγος του αθλητισμού Βρετανός Ι. Κρίφτις είχε παραδεχτεί το εξής διαφωτιστικό: «Οτι ο σημερινός αθλητισμός πρέπει να υπηρετεί την τόνωση της υγείας των μελών της κοινωνίας, τη διαπαιδαγώγηση θετικών ηθικών αρετών, ωστόσο όλα αυτά ευνουχίζονται από την τάση των επιχειρηματιών του αθλητισμού για κέρδος και πλουτισμό».
Αλλωστε κανείς δεν μπορεί να αμφιβάλει για το γεγονός ότι όποιοι τελικά ασχολήθηκαν με τον Πολ Γκασκόιν, τον Ρονάλντο, τον Αντριάνο... το έκαναν μόνο και μόνο για εμπορική εκμετάλλευση, αφού έτσι επιβάλλει το σύστημα δημιουργίας ειδώλων, συνώνυμο του αθλητισμού της καπιταλιστικής κοινωνίας.
Στο σημερινό οικοδόμημα ο ίδιος ο αθλητής ποτίζεται με την ιδέα της επιτυχίας και μόνον αυτής. Στην ουσία υποτάσσεται στα συμφέροντα που επιβάλουν τα μονοπώλια που κινούν τα νήματα. Ο δρόμος γι' αυτόν είναι ένας... Η επιτυχία και μόνο αυτή. Και το τέλος του δρόμου είναι εκ των προτέρων γνωστό. Εάν δεν έρθει η επιτυχία, είναι αποτυχημένος. Εάν έρθει, τότε εκπληρώνονται και όλοι οι στόχοι, αφού οι λογικές του κέρδους σταματούν εκεί. Ο ίδιος ο Γκασκόιν είχε δηλώσει ότι αισθάνεται χωρίς ταυτότητα μακριά από τα γήπεδα. Γιατί άραγε; Ισως γιατί κάποιοι εξ αρχής φρόντισαν να τον κάνουν να ξεχάσει ότι είναι άνθρωπος... Η καλυτέρευσή του ως άνθρωπο δεν ενδιαφέρει κανέναν από αυτούς που επένδυσαν σε αυτόν και φυσικά ούτε τον ίδιο (αφού από κάποιο σημείο και έπειτα δεν μπορεί να κάνει αλλιώς).
Και εδώ έχουμε να κάνουμε με τις ίδιες μεθόδους ψευδαισθήσεων και χαλιναγώγησης συνειδήσεων που εφαρμόζει η αστική τάξη προκειμένου να κυριαρχήσει. Ο καπιταλισμός εντέχνως απανθρωπίζει τη φυσική αγωγή, τον αθλητισμό, που σημαίνουν μόνο κέρδη για κάποιους και τίποτα άλλο. Οπως άλλωστε το ίδιο κάνει με την εργασία, την περίθαλψη, την υγεία...
************
Πηγή: «ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - Πολιτική και ιδεολογία» του Πάβελ Στεπβόι