Αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, αποτελούμενη από τους Γιώργο Μαρίνο, μέλος του ΠΓ της Κεντρικής Επιτροπής, και Νίκο Σερετάκη, μέλος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ, επισκέφθηκε το Μεξικό μετά από πρόσκληση του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεξικού, για να συμμετάσχει στο 6ο Συνέδριο του ΚΚΜ στις 3 - 5 Αυγούστου, με κεντρικό θέμα «Δυναμώνουμε το Κομμουνιστικό Κόμμα για τη Λαϊκή Εξουσία και τη Σοσιαλιστική Επανάσταση».

Στις παραμονές του Συνεδρίου, στις 2 Αυγούστου, η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ μίλησε σε εκδήλωση - συζήτηση που διοργάνωσε το ΚΚΜ για τις διεθνείς εξελίξεις και τα καθήκοντα των κομμουνιστών, μεταφέροντας την πείρα του ΚΚΕ από την πάλη του στο εργατικό και στο αντιιμπεριαλιστικό - αντιπολεμικό κίνημα. Την εκδήλωση παρακολούθησαν με ενδιαφέρον μέλη και φίλοι του ΚΚΜ, αλλά και αντιπροσωπείες κομμουνιστικών κομμάτων στο 6ο Συνέδριο του ΚΚΜ.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης έφτασε η είδηση ότι οι αρχές του Μεξικού αρνήθηκαν την είσοδο στη χώρα σε 2 στελέχη του Περουβιανού ΚΚ, μέλη της αντιπροσωπείας στο Συνέδριο, τα οποία κρατούνταν στο αεροδρόμιο και απειλούνταν με απέλαση.

Το ΚΚΜ αντέδρασε άμεσα, με μαζική παράσταση διαμαρτυρίας έξω από το υπουργείο Εξωτερικών. Οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ συμμετείχαν στην παράσταση και στη συνάντηση αντιπροσωπείας με επικεφαλής τον Α' Γραμματέα του ΚΚΜ, Πάβελ Μπλάνκο Καμπρέρα, με στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών. Η γρήγορη και αποφασιστική κινητοποίηση είχε ως αποτέλεσμα να επιτραπεί η είσοδος στη χώρα των στελεχών του Περουβιανού ΚΚ.

Το πρωί της 3ης Αυγούστου πραγματοποιήθηκε ενδιαφέρον διεθνές σεμινάριο με θέμα τη δουλειά των κομμουνιστών στο εργατικό - λαϊκό κίνημα, στην οποία δόθηκε η δυνατότητα ανταλλαγής πείρας από την ανάπτυξη της ταξικής πάλης και τη δράση των ΚΚ.

Στην εισηγητική του ομιλία ο Α' Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΜ, Πάβελ Καμπρέρα, αναφέρθηκε στην 25χρονη πορεία του ΚΚΜ, στην προσπάθεια επαναστατικής ανασύνταξης μέσα σε δύσκολες συνθήκες της αντεπανάστασης και ισχυρής επίδρασης του οπορτουνισμού, και ενημέρωσε για τα βήματα που έχουν γίνει στα συνδικάτα, στην πάλη στο εργατικό κίνημα.

Οπως αναφέρθηκε, το ιστορικό ΚΚΜ αυτοδιαλύθηκε το 1981 κάτω από τη μακρόχρονη διαβρωτική επίδραση του ευρωκομμουνισμού. Το νέο κόμμα που συγκροτήθηκε το 1994, ως Κόμμα των Μεξικανών Κομμουνιστών (ΚΜΚ), δεν μπορούσε παρά να φέρει τα σημάδια αυτής της κληρονομιάς, απόψεις περί «μεξικανικού δρόμου προς το σοσιαλισμό», τη στρατηγική των σταδίων και της πολιτικής συμμαχιών με τμήματα της αστικής τάξης, του «κινηματισμού» και της αναζήτησης κοινωνικών υποκειμένων έξω από την εργατική τάξη.

Στο 1ο Πρόγραμμα του ΚΜΚ, που υιοθετήθηκε στο 1ο Συνέδριο το 1996, είναι ορατές οι επιρροές θέσεων του λεγόμενου «δυτικού μαρξισμού», του οπορτουνισμού. Το 1ο Συνέδριο απέρριψε τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, μίλησε για «δημοκρατικό και ανθρωπιστικό σοσιαλισμό» και υιοθέτησε πολιτική συμμαχιών «ενότητας της αριστεράς».

Στο 2ο Συνέδριο, το 2001, και ενώ το κόμμα αποκαθιστά τη σχέση του με το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα και αποκτά άμεση εμπειρία από τη διαπάλη σε αυτό, διεξάγεται μια έντονη ιδεολογική συζήτηση για την αποκατάσταση θεμελιακών αρχών, όπως η εργατική εξουσία - δικτατορία του προλεταριάτου, ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός, η ανάλυση των εξελίξεων και η οργάνωση της πάλης στη βάση των αρχών του μαρξισμού - λενινισμού.

Στο 3ο Συνέδριο, το 2003, πάρθηκε η απόφαση για ενότητα με το «Κόμμα της Σοσιαλιστικής Επανάστασης», απόφαση λαθεμένη, αφού δεν αντιστοιχούσε σε ενότητα ιδεολογικών και πολιτικών θέσεων. Η κατάσταση ξεπεράστηκε στο 4ο Συνέδριο όπου η παραπάνω ομάδα αποχώρησε, ενώ το κόμμα, με το βαθύτερο αποκρυστάλλωμα κομμουνιστικών - επαναστατικών θέσεων, ξαναπαίρνει το ιστορικό όνομα ΚΚ Μεξικού.

Το 4ο Συνέδριο συζήτησε και υιοθέτησε μια σειρά σημαντικές ιδεολογικές θέσεις που αποτελούν σημαντικά εφόδια για την σύγχρονη πάλη ενός ΚΚ, όπως: Τη σημασία της μελέτης και της υπεράσπισης της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ και σε άλλες χώρες κατά τον 20ό αιώνα. Την ανάγκη εξαγωγής συμπερασμάτων από την αντεπανάσταση. Την απόρριψη των λεγόμενων «εθνικών δρόμων», των «μοντέλων» του σοσιαλισμού, του «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα», του «σοσιαλισμού της αγοράς», και την υπεράσπιση των νομοτελειών της σοσιαλιστικής επανάστασης και οικοδόμησης, της εργατικής εξουσίας, του εργατικού ελέγχου, του κεντρικού σχεδιασμού και της πάλης ενάντια στις εμπορευματικές σχέσεις. Την απόρριψη της στρατηγικής των σταδίων και την αντιστοίχισή της με το χαρακτήρα της εποχής. Το ξεκαθάρισμα της ουσίας του ιμπεριαλισμού ως μονοπωλιακού καπιταλισμού. Την απόρριψη των διαταξικών συμμαχιών. Την κριτική στη λεγόμενη αντινεοφιλελεύθερη τοποθέτηση, που αφήνει στο απυρόβλητο τη σοσιαλδημοκρατία και οδηγεί στην επιλογή διαχείρισης του καπιταλισμού. Την απόφαση για στροφή στην εργατική τάξη, στο εργατικό κίνημα, την αναδιοργάνωση της Κομμουνιστικής Νεολαίας (ΚΝ).

Με αυτά τα εφόδια, το ΚΚΜ έφτασε στο 5ο Συνέδριο το 2014, το οποίο συζήτησε και υιοθέτησε το νέο του πρόγραμμα. Μελετώντας την ανάπτυξη του καπιταλισμού στο Μεξικό, κατέληξε σε μια σειρά συμπεράσματα: Οτι το Μεξικό είναι χώρα όπου έχει αναπτυχθεί πλήρως ο καπιταλισμός, με οικονομία όπου κυριαρχούν τα μονοπώλια, με μονοπώλια με κυρίαρχες θέσεις διεθνώς. Οτι καταλαμβάνει μια ενδιάμεση θέση στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, αναπτύσσοντας θέσεις αλληλεξάρτησης. Οτι η αντίθεση που τίθεται προς επίλυση είναι η αντίθεση κεφάλαιο - εργασία και ότι η πάλη για τη σοσιαλιστική επανάσταση μέσα από τη διαμόρφωση ενός αντικαπιταλιστικού - αντιιμπεριαλιστικού - αντιμονοπωλιακού μετώπου για τη συγκέντρωση και προετοιμασία εργατικών - λαϊκών δυνάμεων αποτελεί καθήκον της εργατικής τάξης.

Με αυτές τις προγραμματικές θέσεις, το ΚΚΜ αντιπαρατίθεται με λαθεμένες αντιλήψεις που θεωρούν το Μεξικό - δηλαδή μια χώρα ενταγμένη στους G20, τη 15η οικονομία στον κόσμο και 2η στη Λατινική Αμερική - «ημιαποικία» και «εξαρτημένη χώρα», όπου το κύριο καθήκον είναι η εθνική ανεξαρτησία, υποτιμώντας την αναγκαιότητα της πάλης για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Το 5ο Συνέδριο έθεσε επίσης ως προτεραιότητα την κομματική οικοδόμηση σε βασικές βιομηχανικές ζώνες και κέντρα της χώρας.

Από το 5ο στο 6ο Συνέδριο, το ΚΚΜ μπαίνει σε τροχιά ισχυροποίησης, έχοντας πάντα συναίσθηση του γεγονότος ότι ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί είναι μακρύς και εκτιμώντας αντικειμενικά τα αποτελέσματα που έχουν ήδη επιτευχθεί.

Ετσι, αν το 2010 στο 4ο Συνέδριο συμμετείχαν αντιπρόσωποι από 7 κρατίδια του Μεξικού, στο 5ο ο αριθμός ανέβηκε σε 20, για να φτάσει σε 23 στο 6ο Συνέδριο. Οι εργάτες ήταν πλειοψηφία στους 190 αντιπρόσωπους του Συνεδρίου, με μέσο όρο ηλικίας κάτω από τα 30. Υπάρχει πλέον συγκεκριμένη πείρα από τη συμμετοχή σε μεγάλους εργατικούς αγώνες, όπως στην πολυεθνική «Nissan» και σε άλλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις, από το φοιτητικό κίνημα, όπου στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού η λίστα της Κομμουνιστικής Νεολαίας βγήκε 2η δύναμη με πάνω από 4.000 ψήφους, από τους μαζικούς αγώνες των αγροτών και των ιθαγενών.

Ο τόπος διεξαγωγής του Συνεδρίου, στο κτίριο της παλιάς Νομικής Σχολής του Μεξικού, που βρίσκεται στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Πόλης του Μεξικού και της κρατικής διοίκησης, συμβολίζει την ανοδική πορεία, που εκφράζεται και στο γεγονός ότι το ΚΚΜ, σε πείσμα των δυνάμεων του οπορτουνισμού, που το αντιμάχονται λυσσαλέα, όχι μόνο δεν απομονώθηκε, αλλά κατακτά κύρος στο κομμουνιστικό κίνημα της περιοχής και διεθνώς, που εκφράζεται και στη διεθνή διάσταση του Συνεδρίου.

Στο Συνέδριο πήραν μέρος αντιπροσωπείες από τα: ΚΚΕ, ΚΚ Κούβας, Περουβιάνικο ΚΚ, ΚΚ Βενεζουέλας, Παραγουανό ΚΚ, Βραζιλιάνικο ΚΚ, ΚΚ των Λαών της Ισπανίας, ΚΚ του Ελ Σαλβαδόρ και Εναλλακτική Επαναστατική Δύναμη του Λαού από την Κολομβία, 3 εκ των οποίων με τον Γενικό Γραμματέα τους, ενώ μηνύματα έστειλαν πάνω από 40 Κομμουνιστικά Κόμματα από όλο τον κόσμο. Στην έναρξη του Συνεδρίου παρευρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμούς δεκάδες συνδικαλιστικές και κοινωνικές οργανώσεις.

Ιδιαίτερα θερμή ήταν η ανταπόκριση των συνέδρων στον χαιρετισμό του ΚΚΕ, στον οποίο ο Γιώργος Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος, μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στις συντροφικές σχέσεις των δύο κομμάτων, στην πολύχρονη συνεργασία τους στη «Διεθνή Κομμουνιστική Επιθεώρηση» (ΔΚΕ) και γενικότερα στο κομμουνιστικό κίνημα.

Το Συνέδριο συζήτησε ουσιαστικά ένα μεγάλο φάσμα σοβαρών θεμάτων. Εκτός από τις πολιτικές θέσεις της ΚΕ, περιλάμβανε ξεχωριστές θέσεις για τη μαζική δουλειά, για τη χειραφέτηση των γυναικών, για τους ινδιάνους - ιθαγενείς, καθώς και αλλαγές στο Καταστατικό. Στόχος είναι να επιτευχθεί ένα σημαντικό βήμα στη μαζική παρέμβαση και ισχυροποίηση του ΚΚΜ στην εργατική τάξη και τους συμμάχους της.

Το ΚΚΜ εκτιμά ότι η ανάκαμψη της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας είναι πολύ αδύναμη και θα ωριμάσει τις συνθήκες για νέα κρίση. Επιτείνονται οι ανακατατάξεις στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα και οξύνονται συνολικά οι αντιθέσεις, που εντείνουν τον κίνδυνο ενός γενικευμένου πολέμου. Οι ανταγωνισμοί ΗΠΑ - Κίνας, αλλά και άλλων μεγάλων καπιταλιστικών δυνάμεων, εκφράζονται και στο έδαφος της Λατινικής Αμερικής, και μέσα στο Μεξικό.

Στις συνθήκες αυτές, το ΚΚΜ εκτιμά ότι αυξάνονται οι ευθύνες του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και η ανάγκη για την επεξεργασία σύγχρονης, ενιαίας επαναστατικής στρατηγικής, οξύνοντας την αντιπαράθεση με τη σοσιαλδημοκρατία και τον οπορτουνισμό, το «Φόρουμ του Σάο Πάολο» και το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) ως περιφερειακές πλατφόρμες συντονισμού τους.

Το ΚΚΜ, στο πλαίσιο αυτό, δεσμεύεται να δυναμώσει τις προσπάθειές του, στηρίζοντας πρώτα απ' όλα τη ΔΚΕ, τις πρωτοβουλίες των Περιφερειακών Συναντήσεων Κομμουνιστικών Κομμάτων, και υπογραμμίζει την ευθύνη που έχει να στηρίξει την πορεία ανασυγκρότησης των ΚΚ στην Κεντρική Αμερική.

Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε ένα μήνα μετά τις εκλογές στο Μεξικό, που σημαδεύτηκαν από σημαντικές αλλαγές στη διάταξη των αστικών πολιτικών δυνάμεων, με τη συρρίκνωση των παραδοσιακών κομμάτων και την ανάδειξη στη διακυβέρνηση της χώρας του σοσιαλδημοκράτη Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ και του κόμματός του, MORENA.

Το ΚΚΜ είναι η μόνη δύναμη που αναδεικνύει τον ταξικό χαρακτήρα της νέας κυβέρνησης που θα αναλάβει το Δεκέμβρη. Οτι δηλαδή ο Ομπραδόρ εκπροσωπεί τα μονοπώλια, το κεφάλαιο, και είναι αναπόφευκτη η σύγκρουση με την εργατική τάξη.

Η θέση αυτή σημειώθηκε και στον αστικό Τύπο, αλλά και διεθνώς. Για παράδειγμα, ένας πολύ γνωστός στο Μεξικό ιστορικός, καθηγητής στο Χάρβαρντ, σε πρόσφατη συνέντευξή του σημείωσε ότι το ΚΚΜ ήταν η μόνη δύναμη που σημείωσε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών δεν εκφράζει νίκη των εργαζομένων, αλλά στην ουσία αναδιάταξη στο πλαίσιο του καπιταλισμού.

Η θέση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική, ιδιαίτερα σε μια φάση όπου από τη μια μεριά λαϊκές μάζες έχουν αυταπάτες και προσδοκίες, ενώ από την άλλη ο νέος Πρόεδρος εγκαταλείπει με μεγάλη ταχύτητα ακόμα και τα ελάχιστα που υποσχόταν προεκλογικά: Προχωρά τις διαπραγματεύσεις για τη νέα «Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής» (NAFTA), ανταλλάσει φιλοφρονήσεις με τον Τραμπ, άφησε ήδη πίσω τη φραστική αντίθεση στο σχέδιο για νέο αεροδρόμιο της Πόλης του Μεξικού, που θα εκτοπίσει χιλιάδες λαϊκές οικογένειες, και εγκωμιάζει ανοιχτά τον μεγαλοεργολάβο κατασκευαστή του.

Από την άλλη, προϊδεάζει για την αντίδραση της αστικής τάξης και του κράτους, καθώς από τη μία προβάλλεται η ιδέα της εθνικής ενότητας και της συναίνεσης και από την άλλη προχωρά η στρατιωτικοποίηση και η ένταση της καταστολής.

Η ένταση της εκμετάλλευσης και η διαδικασία συσσώρευσης είναι στην καρδιά του προβλήματος και του λεγόμενου «πολέμου κατά των ναρκωτικών», που έχει στοιχίσει πάνω από 200.000 θύματα, τα μισά εκ των οποίων τα τελευταία 6 χρόνια. Στον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών» το αστικό κράτος λειτούργησε ως προστάτης μερίδας καρτέλ στην αντιπαράθεση με άλλα, στον μονοπωλιακό ανταγωνισμό τους για αγορές και δρόμους μεταφοράς, ενώ αξιοποίησε την κατάσταση για να χρησιμοποιήσει τις Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας σε ρόλους καταστολής εργατικών - λαϊκών κινητοποιήσεων, και στη γενικότερη στρατηγική του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ ενάντια στα λαϊκά κινήματα.

Το ΚΚΜ φιλοδοξεί με τις αποφάσεις του Συνεδρίου να δώσει ώθηση στην κατεύθυνση του ριζώματος της παρουσίας του ΚΚ στην εργατική τάξη, στην εργαζόμενη νεολαία και στην εργαζόμενη γυναίκα, διαμορφώνοντας τη βάση και για τη συμμαχία με τα άλλα λαϊκά στρώματα. Σε μια χώρα με τεράστια εργατική τάξη, που ξεπερνά τα 26 εκατομμύρια μισθωτών και 7 ακόμα εκατομμύρια στις υπηρεσίες, στην αυτοαπασχόληση, στην ανεργία, και με μια πολύ άσχημη κατάσταση στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, που δεν εκφράζεται μόνο από το πολύ χαμηλό επίπεδο συνδικαλιστικής οργάνωσης (κάτω του 10%), αλλά και από την κυριαρχία του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, είναι φυσικό να αποτελεί πρώτο μέλημα και ανησυχία η διαμόρφωση όρων για τη συγκρότηση και έκφραση ταξικού πόλου στο εργατικό κίνημα, για την άνοδο της οργάνωσης, της διεκδίκησης και του ταξικού προσανατολισμού της εργατικής τάξης.

Παρόμοια καθήκοντα τίθενται στην ιδιαίτερη δουλειά στις εργαζόμενες γυναίκες, στην αντιπαράθεση με το ρεύμα του αστικού και μικροαστικού φεμινινισμού στο γυναικείο κίνημα, και με ορίζοντα τη συγκρότηση οργάνωσης των εργαζόμενων γυναικών με αγωνιστικό προσανατολισμό.

Το 6ο Συνέδριο έθεσε στόχους για την ενίσχυση του Τύπου, της εκδοτικής δραστηριότητας του ΚΚΜ, των οικονομικών του και της οργανωτικής του συγκρότησης, για την ανάπτυξη της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικής Νεολαίας. Την ιδεολογική - πολιτική θωράκιση και ανάπτυξη των μελών του, την ενίσχυση της επαγρύπνησης και των κομμουνιστικών αρχών λειτουργίας, τη μελέτη της Ιστορίας του κομμουνιστικού κινήματος στο Μεξικό και στην ευρύτερη περιοχή.

Το 2019, χρονιά που συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση του Μεξικανικού Τμήματος της Κομμουνιστικής Διεθνούς και 25 χρόνια από την επανίδρυση του ΚΚΜ και την εκκίνηση της δύσκολης πορείας επαναστατικής ανασύνταξής του, προγραμματίζονται σειρά εκδηλώσεων που φιλοδοξούν να σηματοδοτήσουν ουσιαστικά βήματα στην υλοποίηση των αποφάσεων του Συνεδρίου και την ανάπτυξη της ταξικής πάλης στη χώρα.