Γρηγοριάδης Κώστας

Ελλάδα του 2002. Λίγα χρόνια πριν την καταστροφική ανάληψη της Ολυμπιάδας του 2004. Τα πάντα βρίσκονται στο έλεος των εργολάβων, των κολλητών και γίνονται θυσία στο μπετόν. Οχι πως πριν η κατάσταση ήταν καλύτερη. Τα θεμέλια τέθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του ογδόντα, όταν οι ντίλερς της εγχώριας σοσιαλδημοκρατίας (με την πλήρη κάλυψη των νεοφιλελεύθερων γαλάζιων εταίρων τους) με τις γνωστές γκεμπελικές μεθόδους τους βάφτιζαν την υπανάπτυξη ανάπτυξη, ή την υποβάθμιση της ζωής μας ποιοτική αναβάθμιση. Από τότε έτρεξε πολύ νερό στ' αυλάκι. Οι εξουσιαστές έμαθαν καλύτερα την «πιάτσα», τα «κονέξια» τους αυξήθηκαν με εκθετική συνάρτηση κι όλα πήραν έναν απίθανο κατήφορο που καταγράφεται -διαστροφικά- ως εκσυγχρονισμός!

Το περιβάλλον δε θα μπορούσε να ακολουθήσει μια διαφορετική πορεία απ' ό,τι η οικονομία, η υγεία, η περίθαλψη, η πρόνοια ή η απασχόληση. Είχαμε κι εδώ «παράπλευρες» απώλειες (ή καλύτερα καταστροφικές) «απ' άκρου εις άκρον της χώρας». Το Πεδίον του Αρεως, με αφορμή το οποίο γράφεται το σημερινό σημείωμα, είναι ο βασικός πνεύμονας του κέντρου της πρωτεύουσας. Ο χώρος που βρίσκεται είναι προνομιακά ελκυστικός προς τους πάσης φύσεως «αναπτυξιομανείς». Ετσι μοιραία μπήκε στο μάτι του κυκλώνα. Ενας χώρος κοινόχρηστος, βάσει διατάγματος, που χρονολογείται από το 1900 (ΦΕΚ 228 Α΄) και κηρυγμένος ως κοινόχρηστο άλσος το 1934, με το νόμο 617. Δώδεκα χρόνια μετά με το νομοθετικό διάταγμα 137 καθορίζονται και τα όριά του (σ.σ. τα οποία είναι τα κράσπεδα των οδών που το περιβάλλουν). Δυο αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας, η μία το 1978 (πράξη 1139) και η άλλη το 1981 (πράξη 2568) ακυρώνουν αποφάσεις της πολιτείας, η οποία στην πρώτη περίπτωση φορούσε αθλητικό φερεντζέ (προσπάθεια δημιουργίας κολυμβητηρίου και αποδυτηρίων) και στη δεύτερη πολιτιστικό βραδινό ένδυμα (δυο αναψυκτήρια και δυο θέατρα). Να σημειώσουμε τέλος, ότι το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Αθήνας (σ.σ. όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο υπάρχει, τυπικά τουλάχιστον) έχει χαρακτηρίσει το χώρο ως πράσινο και βάση της ισχύουσας νομοθεσίας καμία αλλαγή χρήσης δεν επιτρέπεται. Ομως η «αλλαγή» ήταν από τα κυρίαρχα συνθήματα των τελευταίων δυο δεκαετιών.

Ξαφνικά, οι περίοικοι, αλλά και οι επισκέπτες του πάρκου έμαθαν για σχέδια που ήθελαν την κατασκευή υπόγειου γκαράζ και οικοδομημάτων. Στην αρχή ακούστηκε σαν αστείο. Ομως, τα πράγματα ήταν πολύ σοβαρότερα, όπως αποδείχτηκε. Ετσι, σε μια πρωτοφανή για τη μαζικότητα και την ταχύτητά της συγκέντρωση υπογραφών και κινητοποιήσεων απέτρεψε στο παραπέντε τα σχέδια διάφορων κέντρων (και παράκεντρων) που έβλεπαν ένα φιλέτο προς βρώση. Δυστυχώς, όμως, τα πράγματα δεν εξελίχτηκαν καλά. Μπορεί γκαράζ να μην έγινε, αλλά πήρε τον Πανελλήνιο ο κ. Κυριακού, ο γνωστός μεγαλοκαναλάρχης κι άρχισαν τα όργανα. Κοπή δέντρων και παράνομες επεκτάσεις των αθλητικών εγκαταστάσεων του ιστορικού σωματείου, σε βάρος του πρασίνου, (μιλάμε για κολυμβητήριο ολυμπιακών διαστάσεων και κερκίδες) και φυσικά για καταπάτηση της υπάρχουσας νομοθεσίας, που στο τέλος αναγκάστηκαν να παραδεχτούν και οι ...αρμόδιες υπηρεσίες. Μόνο που δεν υπήρξαν ποτέ κατεδαφίσεις, με το απίθανο επιχείρημα, από πλευράς δημοτικής αρχής, την έλλειψη πόρων ( η όποια ομοιότητα με τα όσα έγιναν και γίνονται στο Πάρκο Ελευθερίας από το «MEGA-λο εκδότη του εκσυγχρονισμού» δεν είναι καθόλου, μα καθόλου συμπτωματικά). Αλλά τα προβλήματα δε σταματούν εδώ. Γιατί το Πεδίον του Αρεως έχει καταντήσει εμποροπανήγυρις. Εκτός από τις εκθέσεις βιβλίου, που, όταν γίνονται, καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο χώρο, συχνά πυκνά «φιλοξενούνται» εκθέσεις για λουλούδια, αγροτικά προϊόντα, εορταστικά είδη κι ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς, ακυρώνοντας στην πράξη τη χρήση του πάρκου. Κι αν κανείς δεν μπορεί να έχει αντίρρηση για την ετήσια έκθεση βιβλίου, εκεί όμως πρέπει να μπει και τελεία για οποιαδήποτε άλλη έκθεση (με εισαγωγικά ή χωρίς).

Αλλά κατά τη διάρκεια των «εκθέσεων», εκτός από τα πωλούμενα είδη, που καταλαμβάνουν ούτως ή άλλως το χώρο, στερώντας τον ουσιαστικά από τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και καθέναν πολίτη, που θέλει να πάρει μια ανάσα, «πακέτο» έχουμε και τα δεκάδες αυτοκίνητα των εμπόρων που με το πρόσχημα της διακίνησης της πραμάτειας τους παρκάρουν στο χώρο παράπλευρα και δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα. Αν προσθέσουμε τώρα σ' αυτούς και περίοικους που βρίσκουν ως εύκολη λύση το παρκάρισμα στην περιοχή, επειδή δε λειτουργούν ποτέ οι μπάρες, τους εκκλησιαζόμενους (υπάρχουν δυο εκκλησίες στο χώρο), που καβάλα (συγγνώμη, οδηγώντας) πάν στην εκκλησιά... και ορισμένους ηλίθιους που κινούνται με μηχανάκια εντός πάρκου καθημερινά, θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές μικρών παιδιών έχουμε μια πρώτη γεύση του σκηνικού. Γιατί η ποικιλία είναι μεγάλη. Η έλλειψη φύλαξης και η συστηματική στέρηση πόρων -όχι τυχαία- για το χώρο έχει σαν αποτέλεσμα το βράδυ να μην τολμά να περάσει ψυχή. Ο φωτισμός παραπέμπει σε περιόδους, όπου ο ηλεκτρισμός ήταν είδος σπάνιο και η τεχνολογία του είναι αντάξια της «υπερηφάνου» κυβερνήσεως του κ. Σημίτη (μιλάμε, όχι για τον πάλαι ποτέ τρίτο δρόμο του ΠΑΣΟΚ, αλλά για ένα τριτοκοσμικό μονοπάτι).

Ακόμα και οι μη «ειδικοί», με μια απλή παρατήρηση του Αλσους μπορούν να αντιληφθούν τη γήρανση πολλών δέντρων και την εγκληματική μη ανανέωσή τους. Οσο για τη φροντίδα των υπαρχόντων είναι ανέκδοτο. Είναι κι αυτό τυχαίο; Οι λιμνούλες και τα σιντριβάνια είναι σε άθλια κατάσταση, οι πάπιες έχουν εξαφανιστεί από την τεχνητή λίμνη, η παιδική χαρά έχει αφεθεί στο έλεός της. Ακόμα και τα περιστέρια τούς ενοχλούσαν και δηλητηριάστηκαν μαζί με τις γάτες. Μιλάμε για τον πολιτισμό των πολιτισμών, όπως βαρύγδουπα ακούγεται συχνά πυκνά από τα παπαγαλάκια του εκσυγχρονισμού, που ελέω ευρωπαϊκών πακέτων που κατασπαράσσουν, παίρνουν εναλλάξ περατζάδα τα κυριακάτικα φιλοκυβερνητικά έντυπα και μας βομβαρδίζουν με τις κουταμάρες τους. Αλλά και τα θέατρα αφέθηκαν στη μοίρα τους και χάνονται στη μοναξιά τους. Για τους θεατρίνους θα νοιαζόμαστε τώρα, όταν υπάρχει η Επίδαυρος και το Ηρώδειο, που καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες των κολλητών θιασαρχών; Ούτε τις τουαλέτες δε φροντίζουν οι ...αθεόφοβοι. Ισως να τους αδικούμε σ' αυτό το σημείο και στο πίσω μέρος του μυαλού τους να βρίσκεται μια βαθύτατη οικολογική σκέψη. Οπως λ.χ. ότι αφού υπάρχει τόσος χώρος τι τις θέλουμε τις τουαλέτες και κυρίως να βλέπουν την αναγκαιότητα ζωικού λιπάσματος, για να αποφύγουμε και την αγροχημική ρύπανση. Ολα παίζονται.

Η αρχή έγινε από τον απερχόμενο δήμαρχο. Οπου πεζοδρόμιο και κάγκελο. Εκανε τη ζωή μας δυσκολότερη και πιο επικίνδυνη για τους δικυκλιστές. Ας αφήσουμε τα περί αισθητικής και ας μείνουμε μόνο στη χρηστικότητα. Ισως το όραμά τους για πόλεις - φυλακές, να σηματοδοτεί την περί κάγκελων πολιτική, η οποία ήταν και η μόνη πολιτική που είδαμε. Κάπως έτσι σκέφτηκαν φαίνεται και οι πάσης φύσεως εμπλεκόμενοι με το Πεδίο του Αρεως. Τι να κάνουμε τους καταπράσινους θάμνους, που το περιστοίχιζαν; Ας βάλουμε κάγκελα να πάνε και ασορτί με το «όραμα Αβραμόπουλου». Παράλληλα, θα μειωθεί αισθητά και η δυνατότατα πρόσβασης στο Αλσος, οπότε και οι αυθαιρεσίες. Συμπέρασμα: Η επιτυχία του τελικού στόχου, που δεν είναι άλλος από την οριστική λεηλασία του Πεδίου του Αρεως θα είναι ευκολότερη και γρηγορότερη. Δέκα από τις δεκατέσσερις εισόδους θα κλειστούν. Ισως να υπάρχει στο μέλλον πρόσβαση μόνο μέσω αέρος. Ιδωμεν. Ακούστηκαν, όμως και σχέδια για τη διάνοιξη οδικών αξόνων κατά μήκος του Αλσους, για διευκόλυνση δήθεν κάποιων μεταφορών. Αν γίνει κι αυτό θα μπει οριστική ταφόπλακα στο χώρο. Κι έτσι θα επαληθευτούν και οι καταγγελίες περί δημιουργίας πάρκιγκ και υπαίθριου κέτερινγκ κατά τη διάρκεια της Ολυμπιάδας. Ομως, ας τους θυμίσουμε ότι «έχουν γνώσιν οι φύλακες», που στην περίπτωσή μας είναι η «Επιτροπή για την Προστασία του Πεδίου του Αρεως».