Τα παιχνίδια με την τιμή του πετρελαίου συνεχίζονται και θα συνεχίζονται όπως πάντα, όσο τον έλεγχο διατηρούν μια δεκάδα πολυεθνικών, οι οποίες μπορούν να ανεβοκατεβάζουν τις τιμές, πλήττοντας κυρίως τις φτωχές χώρες και τις αδύνατες οικονομικά τάξεις (λόγω των απανωτών αυξήσεων των προϊόντων). Παράλληλα, η πρόσδεση των οικονομιών στο άρμα του μαύρου χρυσού έχει τεράστιες επιπτώσεις στο περιβάλλον, από τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, που είναι η βασική αιτία του φαινομένου του θερμοκηπίου. Πριν από λίγο καιρό, στη Γερμανία έγινε παγκόσμιο συνέδριο με τη συμμετοχή 154 κυβερνήσεων για τις ανανεώσιμες πηγές. Και πάλι τέθηκαν στόχοι και ακούστηκαν λόγια, τα οποία θα ξεχαστούν βεβαίως, γιατί το πάνω χέρι - και στην ενεργειακή πολιτική - το έχουν οι πολυεθνικές πετρελαίου και το λόμπι της πυρηνικής ενέργειας. Οι ανανεώσιμες πηγές θα εξακολουθούν να αποτελούν το ντεκόρ σ' ένα εφιαλτικό περιβάλλον, όσο δεν αλλάζουν οι πολιτικοί συσχετισμοί διεθνώς.

Η κατάκτηση του Εβερεστ αποτελούσε και αποτελεί διακαή πόθο πολλών ορειβατών από κάθε σημείο του πλανήτη. Οι απόπειρες ή και η επιτυχία των αποστολών να φτάσουν στην κορυφή δημιουργεί σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα από τα απορρίμματα που εγκαταλείπονται στο βουνό, χωρίς να υπάρχει η παραμικρή μέριμνα γι' αυτά.

Πρόσφατη μελέτη επισημαίνει ότι στο τέλος του αιώνα, εάν εξακολουθήσει η ίδια κατάσταση με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τα μεγαλύτερα παγόβουνα της Γροιλανδίας θα λιώσουν, ανεβάζοντας τη στάθμη των ωκεανών σημαντικά με σοβαρότατες επιπτώσεις. Οσο για τα Ενωμένη Εθνη, εξακολουθούν να συσκέπτονται περί του θέματος...

Με πλούσια όπως πάντα ύλη κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του περιοδικού Σ.Ε., από το οποίο επισημαίνουμε δυο κείμενα: Το πρώτο έχει τον τίτλο «Η κατανόηση της έννοιας της δηλητηρίασης από τυπικώς αναπτυσσόμενα και νοητικά καθυστερημένα παιδιά». Μια έρευνα στο πλαίσιο της Αγωγής της Υγείας, η οποία βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας στο ελληνικό σχολείο. Το δεύτερο κείμενο είναι μια διαχρονική προσέγγιση για τις «οικολογικές, παιδαγωγικές και πολιτικές προεκτάσεις της πρόσληψης του φυσικού περιβάλλοντος από το σχολείο». Το κείμενο αυτό θα ολοκληρωθεί σε τρεις συνέχειες, οπότε θα έχουμε την ευκαιρία, με την ολοκλήρωσή του, του σχολιασμού του.

Γρηγοριάδης Κώστας

Οι σημερινοί φασίστες έχουν βέβαια μια «κληρονομιά» που άφησαν οι πρόγονοί τους στη Γερμανία. Η αγάπη για το «φυσικό κόσμο» και την «οικολογία» αποτελούσαν θεματικές, που οι ρίζες τους βρίσκονται στις απαρχές του προηγούμενο αιώνα, διαποτισμένες από ένα μυστικισμό της φύσης κι ένα φυλετικό εθνικισμό. Ενα κράμα από μυστικιστικές και ψευδο-επιστημονικές απόψεις, οι οποίες βρήκαν έδαφος κυρίως τη δεκαετία του '20. Προσαρτήθηκαν στην ιδέα του γερμανικού (Volk) λαού, για να παράγουν ένα ρομαντικό εθνικισμό - ρατσισμό - μια μυστικιστική λατρεία της φύσης. Κύριο επιχείρημά τους ήταν η εβραϊκή συνωμοσία, η οποία υποτίθεται ότι ευθυνόταν για τον υλιστικό καταναλωτισμό, την ομοιογενοποίηση της κουλτούρας, τον άψυχο βιομηχανισμό και τη σύγχρονη τεχνολογία, στοιχεία τα οποία κατέστρεφαν τις παραδοσιακές γερμανικές αξίες. Σύμφωνα με τη θεώρησή τους, ο λαός έπρεπε να είναι κοντά στο φυσικό τοπίο, κάτι που θα του έδινε «αυθεντικότητα». Ηταν μια από τις βασικότερες θέσεις τους, σ' έναν προκαλυμμένο οικολογικό εθνικισμό. Ορθά, επικαλούμενοι, το ζήτημα της αλλοτρίωσης και της αναγκαιότητας για την επιστροφή στη φύση, πραγματοποιούσαν ταυτόχρονα μαζικές δολοφονίες. Η ιδέα της Βόρειας αγροτιάς η οποία ήταν (ή έπρεπε να ήταν) οργανικά δεμένη με τη φύση, προωθείται τη χρονική περίοδο που ο δευτερογενής τομέας της Γερμανίας και μάλιστα του πλέον ρυπογόνου και ενεργοβόρου (πολεμική βιομηχανία, αυτοκινητοβιομηχανία, χημική βιομηχανία κτλ.), βρίσκεται στο απόγειο του ορθολογισμού! Η πλήρης αντίφαση δηλαδή και η απόδειξη του οικολογικού τους προσωπείου.

Η αποσπασματικότητα των θέσεών τους, όπως περί πολιτιστικού ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ, ο οποίος ευθύνεται για τη γενοκτονία άλλων λαών και του τεχνολογικού ιμπεριαλισμού, ο οποίος καταστρέφει το περιβάλλον, βρίσκουν εύκολα ακροατήριο, το οποίο σε περιόδους ύφεσης και γενικών ανακατατάξεων σε παγκόσμιο επίπεδο, συνδυαζόμενο με ζητήματα ανεργίας και συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους, επαυξάνεται, όταν τίθενται ζητήματα λ.χ. περί επιστροφής των μεταναστών στις χώρες τους. Το τελευταίο αυτό ζήτημα συνδέεται με τη «θεωρία» ότι η περιφέρεια όπου ζει κάποιος αποτελεί την πατρίδα του (προγονικό φυσικό τοπίο), το οποίο δεν πρέπει να εγκαταλείπει σε καμία περίπτωση. Οσο για το γεγονός της ανασυγκρότησης της γερμανικής οικονομίας, που σε μεγάλο ποσοστό στηρίχτηκε στην αθρόα εισαγωγή μεταναστών, οι οποίοι εργάζονταν σε απάνθρωπες συνθήκες και με χαμηλότερα μεροκάματα, ουδείς λόγος. Οπως, επίσης, και για τον ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό, ο οποίος μπορεί να υπολείπεται από τον αμερικανικό σε δύναμη και εύρος, αλλά τον είδαμε να ξεδιπλώνεται σε όλο του το μεγαλείο τόσο στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, όσο και στο Ιράκ και να διεκδικεί τα αναλογούντα λάφυρα της συμμετοχής του. Τα οικοφασιστικά δίκτυα πυκνώνουν στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη, συνδυάζοντας στις διακηρύξεις τους την οικολογία με τον εθνικισμό.

Ο τρίτος δρόμος μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού είναι κατά την άποψή τους ο εθνικο-οικο-σοσιαλισμός. Κι ενώ μιλούν για την αναγκαιότητα μιας νέας ηθικής οικολογικής επανάστασης, ριζοσπαστικοποίηση της συνείδησης, τη συναρτούν με τις διώξεις των μεταναστών και τις φυλετικές διακρίσεις. Αναφέρονται στην προστασία του περιβάλλοντος και δε διστάζουν να συμμετέχουν ακόμα και σε κινήματα όπως το αντιπυρηνικό, αλλά η συμμετοχή αυτή οφείλεται στην άποψη της διατήρησης του γερμανικού Volk, της υγείας του και του οικολογικού ζωτικού του χώρου που αποτελούν τις πρώτιστες αξίες τους. Η περιβαλλοντική τους συνείδηση και ηθική είναι προσανατολισμένες αποκλειστικά στο γερμανικό Volk το οποίο ...κινδυνεύει από την παρουσία των ξένων μεταναστών. Θεωρούν την προστασία του περιβάλλοντος ως μέρος της προστασίας του λαού, της βιολογικής του «ουσίας» και της εθνικής του ταυτότητας. Ευτυχώς, στα καθ' ημάς δεν έκαναν την εμφάνισή τους τέτοια «φρούτα». Αλλά, δυστυχώς, έχουμε πολλές άλλες ποικιλίες εγχώριων και αποικιακών.

Πηγή

«Κοινωνία και Φύση», τ. 5, Αθήνα 1993