Eurokinissi

Η πρώτη τροπολογία: Προβλέπει την απάλειψη διατάξεων του νομοσχεδίου που αφορούν τη διαδικασία της ιδιωτικής διαμεσολάβησης. Οπως εξηγείται στην αιτιολογική έκθεση, η διαδικασία αυτή «προκαλεί την πρόσθετη και σοβαρή οικονομική επιβάρυνση των διαδίκων, την απώλεια χρόνου, λειτουργεί σε βάρος του οικονομικά πιο αδύνατου διαδίκου, ενώ καταργεί τα όποια εχέγγυα αμεροληψίας και αξιοπιστίας στην επίλυση των υποθέσεων, μέσω της στέρησης του φυσικού δικαστή των διαδίκων».

Προτεινόμενες διατάξεις της τροπολογίας έχουν ως εξής:

Αρθρο 6

Προτείνεται η αντικατάσταση του τίτλου του άρθρου, ως εξής: Αντικατάσταση άρθρου 1512 Α.Κ.

Προτείνεται επίσης η επαναδιατύπωση του άρθρου, ως εξής:

Αρθρο 1512

Σε περίπτωση διαφωνίας

Κατά την άσκηση της γονικής μέριμνας οι γονείς καταβάλλουν προσπάθεια για την εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων. Αν διαφωνούν, αποφασίζει το δικαστήριο.

Αρθρο 8

Παρέκκλιση από την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας - Αντικατάσταση τίτλου και άρθρου 1514 ΑΚ.

Προτείνεται η επαναδιατύπωση των παραγράφων 2 και 3 του τροποποιούμενου άρθρου 1514 του ΑΚ ως εξής:

«2. Αν δεν είναι δυνατή η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, εξαιτίας διαφωνίας των γονέων και ιδίως αν ο ένας γονέας αδιαφορεί ή δεν συμπράττει σ' αυτή ή δεν τηρεί την τυχόν υπάρχουσα συμφωνία για την άσκηση ή τον τρόπο άσκησης της γονικής μέριμνας ή αν η συμφωνία αυτή είναι αντίθετη προς το συμφέρον του τέκνου ή αν η γονική μέριμνα ασκείται αντίθετα προς το συμφέρον του τέκνου, αποφασίζει το δικαστήριο.

3. Το δικαστήριο μπορεί ανάλογα με την περίπτωση:

α) Να κατανείμει την άσκηση της γονικής μέριμνας μεταξύ των γονέων, να εξειδικεύσει τον τρόπο άσκησής της στα κατ' ιδίαν θέματα ή να αναθέσει την άσκηση της γονικής μέριμνας στον ένα γονέα ή σε τρίτο.

β) Να διατάξει πραγματογνωμοσύνη ή τη λήψη οποιουδήποτε άλλου πρόσφορου μέτρου».

Αρθρο 15

Προτείνεται η κατάργησή του.

Αρθρο 21

Προτείνεται η κατάργησή του.

Η δεύτερη τροπολογία προβλέπει: Οικονομικά μέτρα στήριξης των διαζευγμένων γονιών. Οπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «η διακηρυκτική αρχή της από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας στο εν λόγω σχέδιο νόμου χρειάζεται να στηρίζεται σε ένα πλαίσιο μέτρων οικονομικής, νομικής, κοινωνικής στήριξης των διαζευγμένων γονέων, καθώς όσοι και όσες ανήκουν σε εργατικές, λαϊκές οικογένειες αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες στη ρύθμιση της γονικής σχέσης, όπως είναι η συντήρηση δύο ξεχωριστών κατοικιών μετά τη λύση του γάμου ή της συμβίωσης.

Σε αυτήν την κατεύθυνση χρειάζεται να εξασφαλιστούν φορολογικές ελαφρύνσεις σε κάθε γονέα, ακόμα και σε γονείς που έχουν πάνω από δύο εξαρτώμενα τέκνα, από διαφορετικούς γάμους, ακόμα και αν δεν ασκούν την επιμέλεια. Αντίστοιχα, χρειάζεται να θεσπιστεί η δυνατότητα του γονέα που ασκεί την επιμέλεια των τέκνων να λαμβάνει το επίδομα τέκνου, ακόμα και αν δεν υπάρχει οριστική δικαστική απόφαση ή κοινή υπεύθυνη δήλωση των γονέων. Η έλλειψη συνεννόησης μεταξύ των γονέων, η χρονοβόρα διαδικασία σε ένα κατ' αντιδικία διαζύγιο οδηγεί σε πολλές περιπτώσεις σε μεγάλες καθυστερήσεις στην καταβολή του επιδόματος στο γονέα που έχει αναλάβει έστω και προσωρινά την επιμέλεια των τέκνων».

Η προτεινόμενη διάταξη έχει ως εξής: «Σε περίπτωση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου ή διακοπής της συμβίωσης, καθένας από τους γονείς των εξαρτώμενων τέκνων δικαιούται προσαύξηση του αφορολογήτου ορίου εισοδήματος κατά 1.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο. Αν οι γονείς του προηγούμενου εδαφίου είναι αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες ή αγρότες, δικαιούνται ο καθένας έκπτωση φόρου σε ύψος που αντιστοιχεί στην προσαύξηση του αφορολογήτου εισοδήματος κατά 1.000 ευρώ που θα είχαν ως μισθωτοί, για κάθε προστατευόμενο τέκνο. Ο γονέας που έχει πάνω από δύο εξαρτώμενα τέκνα από διαφορετικούς γάμους, ακόμα και αν δεν ασκεί την επιμέλεια κανενός ή κάποιου εξ αυτών, δικαιούται απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

Σε περίπτωση οριστικής διακοπής της συγκατοίκησης ή διαζυγίου, το "επίδομα παιδιού", όπως προβλέπεται από το άρθρο 214 του νόμου 4512/2018, καταβάλλεται σε όποιον γονέα έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση η άσκηση της επιμέλειας των τέκνων, προκειμένου δε για ενήλικα τέκνα, σε όποιον έχει την κύρια ευθύνη διατροφής αυτών. Μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης για την επιμέλεια, το επίδομα χορηγείται στο γονέα που έχει την κύρια ευθύνη διατροφής των τέκνων».

Η τρίτη τροπολογία αφορά την τροποποίηση των διατάξεων του νομοσχεδίου των σχετικών με το συναινετικό διαζύγιο. Οπως εξηγείται στην αιτιολογική έκθεση, «με το άρθρο 4, που αντικαθιστά το άρθρο του Αστικού Κώδικα για το συναινετικό διαζύγιο, οι εν λόγω διατάξεις συνοδεύονται με την υποχρέωση σύμπραξης δικηγόρου για τον καθένα από τους συζύγους. Πρόκειται για διάταξη που διπλασιάζει το κόστος του διαζυγίου, βαραίνοντας τους διαζευγμένους με χαμηλό εργατικό, λαϊκό εισόδημα και για αυτό ζητείται η απάλειψή της».

Οι προτεινόμενες διατάξεις: «Αρθρο 4 Συναινετικό διαζύγιο - Αντικατάσταση άρθρου 1441 ΑΚ

Προτείνεται η τροποποίηση της παραγράφου 1, ως εξής: "Οι σύζυγοι μπορούν, με έγγραφη ή κοινή ψηφιακή δήλωση, να λύσουν το γάμο τους. Η έγγραφη συμφωνία καταρτίζεται μεταξύ των συζύγων ή η κοινή ψηφιακή δήλωση υποβάλλεται από αυτούς με την παρουσία ή με ψηφιακή σύμπραξη δικηγόρου. Οταν η συμφωνία είναι έγγραφη, υπογράφεται από τους ίδιους και από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους, εφόσον είναι εφοδιασμένος/η με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της συμφωνίας".

Προτείνεται η τροποποίηση της παραγράφου 3, στο σημείο α, ως εξής: "α. Η έγγραφη συμφωνία για τη λύση του γάμου, καθώς και κάθε χωριστή συμφωνία για την κατανομή της γονικής μέριμνας, την επιμέλεια, τον τόπο διαμονής, την επικοινωνία και τη διατροφή των ανήλικων τέκνων, υποβάλλονται από τον πληρεξούσιο δικηγόρο των συζύγων μαζί με το ειδικό πληρεξούσιο σε συμβολαιογράφο"».

Στην Ολομέλεια της Βουλής συζητείται από χτες το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης «Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα Οικογενειακού Δικαίου». Η συζήτηση θα ολοκληρωθεί σήμερα με τη διαδικασία της ψηφοφορίας.

Παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης, που συνεχίστηκε και χτες, να παρουσιάσει τις αλλαγές που περιλαμβάνει το Σχέδιο Νόμου ως «καινοτόμες μεταρρυθμίσεις», που ενισχύουν την «κουλτούρα συνεννόησης» και έχουν στόχο να δημιουργήσουν μια «βάση διαλόγου» μεταξύ των γονέων, μια σειρά ρυθμίσεις που εισάγει το νομοσχέδιο δημιουργούν περισσότερα προβλήματα από αυτά που υποτίθεται πως επιλύουν και πυροδοτούν τον φαύλο κύκλο των συγκρούσεων και δικαστικών διενέξεων ανάμεσα στους διαζευγμένους γονείς. Αντιμετωπίζει το ζήτημα της γονικής μέριμνας ως αποκλειστικά ατομική ευθύνη και δεν προβλέπει καμία ουσιαστική και ολόπλευρη κοινωνική, οικονομική και νομική στήριξη των παιδιών.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ έκαναν λόγο για νομοσχέδιο που «έχει διχάσει» τους πολίτες και την κοινωνία και αποτελεί μια ...χαμένη ευκαιρία για τον εκσυγχρονισμό των σχετικών διατάξεων. «Διαγωνίστηκαν» με τους κυβερνητικούς βουλευτές για το ποιος πήρε υπόψη του τις παρατηρήσεις των επιστημονικών και κοινωνικών φορέων, όπως και την αντίστοιχη έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής, όμως δεν έβγαλαν άχνα για ρυθμίσεις που διαμορφώνουν προϋποθέσεις (π.χ. ιδιώτης διαμεσολαβητής) που ωφελούν τα υψηλά βαλάντια και δυσχεραίνουν τους εργαζόμενους γονείς που δεινοπαθούν για το μεροκάματο, τους ανέργους κ.ο.κ. Στα «ψιλά» πέρασαν και την έλλειψη των κατάλληλων κοινωνικών δομών και υπηρεσιών στήριξης των γονιών, για την οποία άλλωστε έβαλαν και τη δική τους σφραγίδα ως κυβερνήσεις.

Το ΚΚΕ κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις και τροπολογίες για την ουσιαστική και ολόπλευρη οικονομική και κοινωνική στήριξη των εργαζόμενων γονιών και των παιδιών τους και απηύθυνε το κάλεσμα στους ίδιους τους γονείς, ιδίως όσους ανήκουν σε εργατικές - λαϊκές οικογένειες, να δώσουν από κοινού την πάλη, για την καθολική διασφάλιση των σύγχρονων δικαιωμάτων ανδρών και γυναικών, που είναι απαραίτητοι όροι για να μπορέσουν πραγματικά να ανθίσουν οι ισότιμες σχέσεις μεταξύ τους.

INTIME NEWS

Το ΚΚΕ έχει μιλήσει ξεκάθαρα για την ανάγκη να προβλεφθεί νομικά η κοινή άσκηση της γονικής μέριμνας και η συνεννόηση των δύο γονέων στο θέμα της επιμέλειας, το οποίο χρειάζεται να έχει στο επίκεντρο τις ανάγκες και το συμφέρον του παιδιού.

Η ανάγκη αυτή, βέβαια, προκύπτει και από τις ίδιες τις αντικειμενικές αλλαγές στις συνθήκες εργασίας και ζωής των νέων γονιών.

Για παράδειγμα, όλο και περισσότερες γυναίκες εργάζονται, ως μισθωτές ή αυτοαπασχολούμενες, με τα γνωστά βέβαια ωράρια - «λάστιχο».

Από τα πράγματα, λοιπόν, επιβάλλεται οι διαζευγμένοι γονείς ή οι γονείς που έχουν αποκτήσει παιδιά εκτός γάμου ή συμφώνου συμβίωσης, να συνεργάζονται καλύτερα μεταξύ τους για τα παιδιά τους.

Η θέση του ΚΚΕ αφορά στην κοινή ευθύνη των γονιών, στην ουσιαστική συμμετοχή και των δύο στην ανατροφή και φροντίδα του παιδιού.

Αυτό σημαίνει ότι όλες οι αποφάσεις για όλα τα σοβαρά θέματα του παιδιού πρέπει να λαμβάνονται από κοινού.

Κι όταν μιλάμε για το παιδί, μιλάμε, για παράδειγμα, για τη μόρφωση και την εκπαίδευσή του, τα κρίσιμα ζητήματα της υγείας τους και τόσα άλλα.

Το παιδί, βέβαια, θα διαμένει κυρίως με τον ένα γονιό και θα έχει, όσο είναι δυνατό, ευρύτερη επικοινωνία με τον άλλον.

Το ερώτημα όμως είναι: Αρκεί μια νομοθετική ρύθμιση για να στηριχθούν οι δύο γονείς στην προσπάθειά τους να ασκήσουν από κοινού τη γονική μέριμνα; Προφανώς και όχι.

Μάλιστα, η συντριπτική πλειοψηφία των επιστημονικών και κοινωνικών φορέων, που συμμετείχαν στη συζήτηση στις Επιτροπές της Βουλής, συμφωνούσαν, και σας τόνισαν, ότι χρειάζονται «οριζόντια» μέτρα στήριξης των διαζευγμένων γονιών από το ίδιο το κράτος.

Γιατί πέρα από το επίπεδο συμφωνίας, δεν αντιμετωπίζουν όλα τα ζευγάρια τις ίδιες δυσκολίες στη φροντίδα των παιδιών, ιδιαίτερα μετά από ένα διαζύγιο.

Επιδρούν σε αυτό καθοριστικά μια σειρά οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες.

Πρακτικά, οι εργαζόμενοι και άνεργοι γονείς συναντούν πρόσθετα εμπόδια στην κατανομή και άσκηση της γονικής μέριμνας:

Από το πώς θα συντηρήσουν δύο σπίτια, μέχρι το πώς θα συνεννοηθούν μεταξύ τους για το πρόγραμμα του παιδιού.

Και όλα αυτά τα προβλήματα, φυσικά, παραμένουν ακόμα και στην περίπτωση που οι δύο γονείς συμφωνούν πλήρως για το πώς θα αναθρέψουν το παιδί τους.

Εσείς, όμως, τι κάνετε με αυτό το νομοσχέδιο; Προσπαθείτε να λύσετε αυτό το σύνθετο ζήτημα με τυπικό - διοικητικό ή δικαστικό τρόπο. Οπως άλλωστε έκαναν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις από εσάς.

Ακούμε τα «μεγάλα» λόγια του υπουργού για «μια πραγματικά γενναία μεταρρύθμιση που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία».

Ούτε λέξη, όμως, για το πώς θα στηριχτούν ολόπλευρα οικονομικά - νομικά, αλλά και κοινωνικά, οι γονείς και τα παιδιά τους. Ούτε ένα νομοθετικό μέτρο δεν προβλέπεται που να συνιστά τέτοιου είδους πραγματική στήριξη. Ούτε ένα, έστω για τα μάτια του κόσμου.

Κι όχι μόνο αυτό. Εδώ κάνετε ακόμα πιο ασφυκτική τη ζωή των νέων ζευγαριών, με το αντεργατικό τερατούργημα που φέρνετε ως κυβέρνηση - όχι το υπουργείο σας, άλλο υπουργείο, αλλά η κυβέρνηση - το οποίο έρχεται να προστεθεί στους προηγούμενους νόμους της εργασιακής ζούγκλας, που δυστυχώς ψηφίσατε κι εσείς ως κυβερνήσεις, κύριοι και κυρίες του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΙΝΑΛ.

Αλήθεια, πώς θα ασκούν από κοινού κι «εξίσου» τη γονική μέριμνα των παιδιών μετά το διαζύγιο μια εργαζόμενη μητέρα σε σούπερ μάρκετ και ένας εργαζόμενος πατέρας στον Επισιτισμό - Τουρισμό ή στις Τηλεπικοινωνίες; Οταν δουλεύουν σπαστά ωράρια, πρωί - απόγευμα, όταν δουλεύουν ακόμα και τις Κυριακές;

Ακούμε, μάλιστα, να λέτε με θράσος, για να παρουσιάσετε ως δήθεν «φιλεργατικό» το αντεργατικό σας νομοσχέδιο και να υπερασπιστείτε τη 10ωρη δουλειά, πως:

«Θα δουλεύει μια μητέρα 4 μέρες 10 ώρες, για να βλέπει το παιδί της τις υπόλοιπες τρεις!».

Η μητρότητα, κύριοι και κυρίες της κυβέρνησης, δεν είναι εκ περιτροπής απασχόληση! Δεν γίνεται να είμαι τρεις μέρες γονιός και τις άλλες τέσσερις να μην είμαι.

Ποια μάνα και ποιος πατέρας μπορεί να έχει ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά του, όταν για 4 μέρες θα δουλεύει 10ωρα, θα ξεθεώνεται, βάλε επιπλέον και το πήγαινε - έλα για τη δουλειά και θα γυρνά στο σπίτι όταν το παιδί πλέον θα κοιμάται;

Και από την Κυριακή που θα το έχει δει τελευταία φορά, θα το ξαναδεί την επόμενη Παρασκευή το μεσημέρι;

Γιατί την Παρασκευή το πρωί θα πάει τα παιδιά στο σχολείο ή στον παιδικό σταθμό κι αυτό με την ψυχή στο στόμα, γιατί στο μεταξύ θα πρέπει να πάει σούπερ μάρκετ, να πληρώσει λογαριασμούς, να μαγειρέψει για το Σαββατοκύριακο, αλλά και να ετοιμάσει φαγητό για τις επόμενες μέρες και δεν θα προλαβαίνει...

Αυτή η ζωή, μόνιμο τρεχαλητό, κόλαση, με τα ωράρια - «λάστιχο» στους τόπους δουλειάς, δεν αποτελούν επιλογές των ίδιων των εργαζομένων. Είναι το αποτέλεσμα των αντεργατικών νόμων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των επιχειρηματικών ομίλων, που τελικά κομματιάζουν την προσωπική, οικογενειακή, κοινωνική ζωή, εξαφανίζουν τον όποιο ελεύθερο χρόνο.

Ομως, η ουσιαστική συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή του παιδιού υποβαθμίζεται όχι μόνο με τη σημερινή βαρβαρότητα αλλά και με διατάξεις του συγκεκριμένου νομοσχεδίου.

Προσπαθείτε να λύσετε μια υπαρκτή ανάγκη, όπως είναι ο χρόνος επικοινωνίας του παιδιού με τον γονέα που δεν μένει μαζί του, με μαθηματικούς τύπους!

Μα, γίνονται αυτά τα πράγματα; Δηλαδή, πώς θα συμμετέχει ο γονιός που δεν έχει την επιμέλεια στην καθημερινότητα του παιδιού; Πώς θα ρυθμίζεται ένα τόσο σύνθετο και ευαίσθητο ζήτημα σε τακτή χρονική βάση, όταν υπάρχουν αυτές οι εργασιακές συνθήκες, αυτά τα ωράρια, όταν υπάρχουν αυτές οι συνθήκες ζωής για τους νέους γονείς; Με το κομπιουτεράκι;

Ισχυρίζεστε ότι με το παρόν νομοσχέδιο υπερασπίζεστε το «συμφέρον των παιδιών» γιατί εξασφαλίζετε την ενεργή παρουσία και των δύο γονιών στην καθημερινή ζωή του παιδιού. Ανεξάρτητα αν οι γονείς είναι σε γάμο, σε συμβίωση ή όχι.

Οντως, η συμβολή και των δύο γονιών στην ανατροφή του παιδιού μπορεί να λειτουργήσει προς το συμφέρον του.

Αλήθεια, όμως, πώς προστατεύεται το συμφέρον του παιδιού με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο;

-- Οταν η προσπάθεια των δύο γονιών να «ρυθμίσουν» τις σχέσεις τους με το παιδί αποτελεί ατομική τους υπόθεση, χωρίς καμιά κρατική στήριξη;

-- Οταν φορτώνετε όλα τα βάρη της φροντίδας των παιδιών στη γονική μέριμνα;

-- Οταν ο δικαστής δεν έχει στη διάθεσή του τη γνωμοδότηση από ειδικούς επιστήμονες, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, παιδοψυχίατρους, από δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες; Οι οποίες θα μπορούσαν όχι μόνο να συμβάλουν στην απόφαση του δικαστή, αλλά και να παρακολουθούν την εφαρμογή των αποφάσεων κατά τη διάρκειά τους. Με αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και τα Οικογενειακά Δικαστήρια.

-- Πώς προστατεύεται το συμφέρον του παιδιού, όταν στο όνομα της αποσυμφόρησης των δικαστηρίων σπρώχνετε τους γονείς σε ιδιώτες διαμεσολαβητές, αντί να προχωρήσετε σε προσλήψεις δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων;

Εχουμε ήδη, ως Κόμμα, καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις και τροπολογίες για την ουσιαστική στήριξη των διαζευγμένων γονιών, ώστε να ρυθμίσουν αυτά τα σύνθετα ζητήματα για το συμφέρον των παιδιών τους.

-- Πρώτα από όλα μιλάμε για δωρεάν συμβουλευτικές και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες, όπως προγράμματα θεραπείας οικογένειας και ζεύγους, συμβουλευτικής γονιών και παιδιών, που θα στηρίζουν τους γονείς στην κοινή άσκηση της γονικής μέριμνας. Θα εξομαλύνουν τις συγκρούσεις μεταξύ των γονιών και θα περιορίζουν τις περιπτώσεις διαζυγίων που οδηγούνται στις δικαστικές αίθουσες.

-- Ταυτόχρονα, σας καταθέσαμε συγκεκριμένες προτάσεις για την οικονομική στήριξη των διαζευγμένων γονιών, με φοροελαφρύνσεις, με επιδόματα.

Με αφορμή και τη σημερινή συζήτηση, θα θέλαμε να απευθυνθούμε ιδιαίτερα στους εργαζόμενους και άνεργους γονείς, που παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον και ανησυχία τη συζήτηση για την τροποποίηση των διατάξεων του Οικογενειακού Δικαίου, όλους αυτούς τους μήνες.

Για να αποκτήσει, όμως, ουσιαστικό περιεχόμενο η ισότιμη συμμετοχή και των δύο γονιών στη φροντίδα των παιδιών τους, απαιτείται να πληρούνται συγκεκριμένες οικονομικές και κοινωνικές προϋποθέσεις, για να στηριχθεί αυτό που λέμε «η κοινή άσκηση της γονικής μέριμνας».

Κι αυτό για να γίνει χρειάζεται οι ίδιοι να διεκδικήσουν τέτοια μέτρα στήριξης. Γιατί οι όποιες αλλαγές στο νομικό πλαίσιο ρύθμισης των σχέσεων γονιών - παιδιών, ιδιαίτερα μετά από ένα διαζύγιο, παραμένουν κενό γράμμα, όταν απουσιάζουν μέτρα οικονομικής και κοινωνικής στήριξης των διαζευγμένων γονιών. Οταν στερούνται και οι δύο γονείς το δικαίωμα στη σταθερή εργασία, στο σταθερό ωράριο με αξιοπρεπές εισόδημα με βάση τις σύγχρονες ανάγκες.

Βέβαια, είμαστε 100% σίγουροι ότι το πραγματικό συμφέρον των παιδιών μας και η ουσιαστική συμβολή μας στη φροντίδα τους μπορούν να εξασφαλιστούν στα πλαίσια μιας κοινωνίας που η ανάπτυξη έχει κριτήριο το σύνολο των κοινωνικών αναγκών των πολλών και όχι τα ασφυκτικά δεσμά του κέρδους των λίγων.

Οι αγωνίες των νέων γονιών μπορούν να βρουν διέξοδο στο συλλογικό αγώνα, για να ξεριζωθεί το αγκάθι της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης. Γιατί αυτό είναι το αγκάθι που ξεσκίζει τις σύγχρονες δυνατότητες να μπορούμε να ζήσουμε όπως μας αξίζει τον 21ο αιώνα, κι εμείς και τα παιδιά μας.

Ως προς αυτό επισήμανε ότι το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει το ζήτημα της γονικής μέριμνας ως ζήτημα αποκλειστικά ατομικής ευθύνης και ως ένα ζήτημα το οποίο περιορίζεται αυστηρά μόνο μέσα στα όρια του οικογενειακού πλαισίου.

Κι όμως, το ζήτημα της γονικής μέριμνας εκτός από ατομική και οικογενειακή έχει και προφανή κοινωνική διάσταση. Γιατί, παρόλο που οι γονείς έχουν την ευθύνη της καθημερινής φροντίδας και ανατροφής του παιδιού, τελικά, η συνολική ανάπτυξη και διαπαιδαγώγηση ενός παιδιού δεν εξαρτάται μόνο ούτε κυρίως από την οικογένεια. Καθώς δεν υπάρχει οικογένεια που να λειτουργεί σε κοινωνικό κενό, αντιλαμβανόμαστε όλοι πόσο καθοριστικές είναι οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες αναπτύσσεται η γονική σχέση και ευθύνη.

Ετσι το νομοσχέδιο «περιορίζεται και ουσιαστικά εξαντλείται στην ''ουσιαστική επικοινωνία'' του παιδιού με τους γονείς του που είναι απαραίτητη και αναγκαία, αλλά δεν φτάνει γιατί το παιδί έχει κι άλλες ανάγκες, στην Υγεία, στην Εκπαίδευση, στον Αθλητισμό, στον Πολιτισμό, αλλά γι' αυτές ούτε λέξη στο νομοσχέδιο!». «Πώς μπορούν να ικανοποιηθούν αυτές οι βασικές κοινωνικές ανάγκες του παιδιού στην περίπτωση ενός φτωχού διαζευγμένου ζευγαριού ή ενός άνεργου γονιού ή και δύο άνεργων γονιών; Να γιατί ζητάμε ως ΚΚΕ την κοινωνική και οικονομική στήριξη των διαζευγμένων, όπως άλλωστε και όλων των λαϊκών οικογενειών, προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών τους μιας και το κράτος σας αδιαφορεί προκλητικά για αυτές», επισήμανε.

Ο βουλευτής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης ανέφερε πως η ίδια η διεθνής πείρα διδάσκει ότι οι αλλαγές στη νομοθεσία για την άσκηση της επιμέλειας των παιδιών δεν συνεπάγονται αυτόματα και αλλαγές στην καθημερινή ζωή και στις σχέσεις των γονιών με τα παιδιά, όσο και αν η κυβέρνηση ισχυρίζεται το αντίθετο.

Παρέθεσε συγκεκριμένα παραδείγματα από σειρά χωρών της Ευρώπης, όπου αυτό που επιβεβαιώνεται είναι ότι «τέτοια σύνθετα ζητήματα της κοινής επιμέλειας δεν αντιμετωπίζονται με νόμους και δικαστικές αποφάσεις», «δεν εφαρμόζεται και δεν μπορεί να εφαρμοστεί με οριζόντιο και μηχανιστικό τρόπο παντού. Επιδρούν οι συνθήκες ζωής και εργασίας, το επίπεδο και ο τρόπος ζωής, τα ήθη και έθιμα, η ανάπτυξη - εντέλει - της κοινωνικής συνείδησης».

Πρόσθεσε ότι το ζήτημα της γονικής μέριμνας και η ρύθμιση των γονικών σχέσεων με τα παιδιά, και πριν και μετά το διαζύγιο, «μπορούν να βρουν τη λύση τους και πάντα προς το συμφέρον των παιδιών όταν εκλείψει ο οικονομικός, κοινωνικός καταναγκασμός, συστατικό στοιχείο της εκμεταλλευτικής κοινωνίας».

«Κι ενώ το ζήτημα της από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας στο νομοσχέδιο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, εντούτοις οι όποιες προσαρμογές στην πράξη συνιστούν τυπική ισότητα. Γι' αυτό και ψηφίζουμε "παρών" επί της αρχής. Στον καπιταλισμό κοινωνική ανισότητα και κοινωνικές ανάγκες είναι εκ διαμέτρου αντίθετες έννοιες».

«Οι ισότιμες σχέσεις - πρόσθεσε ο Μ. Συντυχάκης - μεταξύ των γονέων μπορούν να είναι πραγματικά ισότιμες μόνο όταν διασφαλιστούν βασικά δικαιώματα, όπως η σταθερή δουλειά, το σταθερό ωράριο, το αξιοπρεπές εισόδημα, η κρατική στήριξη και φροντίδα της οικογένειας, η προστασία των παιδιών, με δημόσιες και δωρεάν δομές Υγείας - Πρόνοιας, Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού, κ.ο.κ. Εσείς όμως κάνετε το εντελώς αντίθετο».

Προσπέρασε την κριτική του ΚΚΕ και των μαζικών και επιστημονικών φορέων ότι χωρίς την ουσιαστική κοινωνική, οικονομική, νομική στήριξη των γονιών, κυρίως των εργατικών - λαϊκών οικογενειών, διαζευγμένων ή μη, με τις κατάλληλες δημόσιες δομές, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για ισότιμη κοινή γονική επιμέλεια, αλλά και για σωστή κρίση του δικαστή, ο οποίος θα χρειαστεί τις ανάλογες γνωματεύσεις των ειδικών. Αρκέστηκε να πει ότι «έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στη δίκαιη κρίση του Ελληνα δικαστή» και ότι είναι αρκετά μερικά επιμορφωτικά σχετικά σεμινάρια που, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα έχει παρακολουθήσει.

Είπε ότι έχει «θετικό προσανατολισμό» η πρόταση για «την ίδρυση οικογενειακών δικαστηρίων, αλλά αυτήν τη στιγμή, τουλάχιστον άμεσα, δεν είναι αντικειμενικά εφαρμόσιμη».

Θυμίζουμε ότι τη διαφωνία τους στο νομοσχέδιο έχουν εκφράσει από την αρχή οι βουλευτές της ΝΔ Μ. Γιαννάκου και Ολ. Κεφαλογιάννη, οι οποίες κατέθεσαν 10 τροπολογίες. Μάλιστα χτες η Μ. Γιαννάκου έκανε σαφές ότι «δεν μπορώ να ψηφίσω το νομοσχέδιο».

Ο ΣΥΡΙΖΑ υπερθεμάτισε για το ισχύον Οικογενειακό Δίκαιο, το οποίο μπορεί βέβαια, κάτω από την πάλη του εργατικού - λαϊκού κινήματος, να συμπεριέλαβε κάποιους αναγκαίους εκσυγχρονισμούς, όμως, όπως και το νομοσχέδιο της κυβέρνησης, δεν περιλαμβάνει τις κατάλληλες υποστηρικτικές κρατικές - κοινωνικές δομές που θα στηρίζουν και θα παρακολουθούν την εφαρμογή του. Παράλληλα, δεν ανέφερε κουβέντα, όπως ήταν αναμενόμενο, αφού είναι στυλοβάτης του εκμεταλλευτικού, άδικου συστήματος, για τις αιτίες που σε τελική ανάλυση το πραγματικό συμφέρον των παιδιών βρίσκεται στο περιθώριο. Ετσι, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Θ. Ξανθόπουλος, απλά επικέντρωσε την κριτική του στην άρνηση της κυβέρνησης να αποδεχτεί τις παρατηρήσεις της Προπαρασκευαστικής Επιτροπής, ενώ ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Γ. Ραγκούσης αποφάνθηκε ότι το όλο πρόβλημα της γονικής μέριμνας «βρίσκεται σε ένα μέρος των δικαστικών αποφάσεων των μη συναινετικών δικαστηρίων».

Αντίστοιχη πάνω - κάτω ήταν η κριτική του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, που εκθείασε με τη σειρά του το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Η Ελληνική Λύση προσήλθε στη συζήτηση με άκρως αντιδραστικές θέσεις περί της οικογένειας που συνδέονται με τον στόχο «να παραμείνει η Ελλάδα χριστιανική, ορθόδοξη και ελληνική». Κατά του νομοσχεδίου τάχθηκε το ΜέΡΑ25, το οποίο κατέθεσε ένσταση αντισυνταγματικότητας για τα άρθρα 5 και 13, η οποία δεν έγινε δεκτή.

Για να μπορέσει να αναπτυχθεί η κοινή ευθύνη των γονιών στην άσκηση της γονικής μέριμνας και τη συνεννόηση για την ανατροφή και φροντίδα των παιδιών τους, είτε βρίσκονται σε συμβίωση είτε όχι, προϋπόθεση είναι «η ολόπλευρη οικονομική, νομική και κοινωνική στήριξη των ζευγαριών από τη μεριά του κράτους», στήριξη όμως που απουσιάζει τόσο από τις ισχύουσες όσο και από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις του Οικογενειακού Δικαίου, ανέφερε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Μαρία Κομνηνάκα.

Αυτό, τόνισε, έχει ως αποτέλεσμα στην πράξη να βγουν ωφελημένοι περισσότερο όσοι έχουν εξασφαλισμένες τις οικονομικές προϋποθέσεις, δηλαδή η αστική τάξη, υψηλά αμειβόμενα μεσαία στρώματα, ενώ αντικειμενικά λειτουργούν υπονομευτικά για όλους αυτούς που βιώνουν τα εξαντλητικά ακανόνιστα ωράρια, μια ζωή - «λάστιχο».

Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται να αναγνωρίσει «την αναγκαιότητα δημιουργίας οικογενειακών δικαστηρίων, με εξειδικευμένους δικαστικούς λειτουργούς που θα συνεπικουρούνται από ειδικούς επιστήμονες (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, παιδοψυχίατρους), ενταγμένους στο κρατικό δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών».

Αντίθετα, σπρώχνει τους γονείς που δεν μπορούν να βρουν κοινά αποδεκτές λύσεις στον ιδιώτη διαμεσολαβητή, που είναι ερώτημα πώς θα προστατεύσει το συμφέρον του παιδιού, αφού μια τέτοια διαδικασία «δεν είναι μόνο κοστοβόρα και άρα αντικειμενικά διαμορφώνει ανισότητες μεταξύ των διαδίκων, αλλά στερείται και τις όποιες εγγυήσεις αμεροληψίας που διαθέτει ο δικαστής», όπως έχει επισημανθεί από την Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων και την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων. Πρόσθεσε δε ότι για το ζήτημα αυτό δεν βγάζει τσιμουδιά κανένα από τα άλλα κόμματα και «πώς θα μπορούσαν άλλωστε αφού από κοινού ψηφίσατε το Ν. 4640/2019, στο όνομα της αποσυμφόρησης των δικαστηρίων από οικογενειακές υποθέσεις», σημείωσε.

Επισήμανε ότι σε μια ανισότιμη κοινωνία, όπου ρυθμίζονται ανισότιμα και οι σχέσεις των γονιών με τα παιδιά, με βάση την κοινωνική - ταξική τους θέση, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για «εξίσου» και από κοινού γονική μέριμνα αν δεν υπάρχει η προϋπόθεση της παράλληλης οικονομικής στήριξης των διαζευγμένων γονιών, ενώ ανέδειξε τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στις σχετικές τροπολογίες που κατέθεσε το ΚΚΕ.

Οσο για την κατανομή του χρόνου του παιδιού με τους γονείς, επισήμανε ότι δεν μπορεί να γίνεται με μαθηματικούς τύπους, όπως η ρύθμιση για το «μαχητό τεκμήριο του 1/3 του συνολικού χρόνου».

Προβληματικός είναι και ο τρόπος που η κυβέρνηση υποτίθεται έρχεται να θέσει αντικειμενικά κριτήρια για τις περιπτώσεις κακής άσκησης της γονικής μέριμνας, όταν δεν προτάσσει τις περιπτώσεις παραμέλησης υγείας, εκπαίδευσης του ανηλίκου, προστασία του από την εκμετάλλευση ανήλικης εργασίας, εγκατάλειψη και έκθεση σε κίνδυνο.

Η Μ. Κομνηνάκα χαρακτήρισε αδιανόητο για τις περιπτώσεις της ενδοοικογενειακής βίας ή των εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ζωής, να απαιτείται οριστική καταδικαστική απόφαση που μπορεί να αφήνει εκτεθειμένο το παιδί στην κακοποίηση του γονέα για πολλά χρόνια, με βάση τους γνωστούς χρόνους απόδοσης της δικαιοσύνης. Το αντεπιχείρημα της κυβέρνησης περί προστασίας του γονέα από ψευδή μήνυση επιβεβαιώνει με τον πιο εμφανή τρόπο την επιτακτική ανάγκη των κρατικών δομών κοινωνικών υπηρεσιών και Ψυχικής Υγείας, που θα μπορούσαν να παρεμβαίνουν έγκαιρα και να γνωμοδοτούν με βάση τα πραγματικά περιστατικά. Ανέφερε ότι το ΚΚΕ τοποθετήθηκε στο νομοσχέδιο με το «παρών».