Χάρτης των γαλαξιών σε απόσταση 500.000 ετών φωτός γύρω από το Γαλαξία. Σ' αυτόν δε φαίνονται πέντε νέοι μικροσκοπικοί γαλαξίες που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα

Η έρευνα που οδήγησε στην ανακάλυψη των μικροσκοπικών γαλαξιών σάρωσε μόνο το ένα πέμπτο του ουρανού, πράγμα που σημαίνει ότι ενδέχεται να υπάρχουν ακόμα δεκάδες άλλα μέλη της Τοπικής Ομάδας. Αλλά αυτές δεν ήταν οι μόνες εκπλήξεις που επιφύλασσε η περασμένη χρονιά για τους αστρονόμους που ασχολούνται με την Τοπική Ομάδα. Διαπιστώθηκε ότι οι δύο μεγαλύτεροι συνοδοί γαλαξίες του Γαλαξία μας, δηλαδή το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου και το Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου, στην πραγματικότητα δεν είναι συνοδοί.

Οπως προδίδει και το όνομά τους τα δύο ουράνια σώματα ήταν γνωστά ήδη από την εποχή του Μαγγελάνου και γι' αυτό είχαν μελετηθεί εκτενώς από τους αστρονόμους. Ωστόσο, νεότερη μελέτη έδειξε ότι οι δύο γαλαξίες τρέχουν προς το Γαλαξία μας με διπλάσια ταχύτητα απ' ό,τι θα έπρεπε να κινείται ένας συνοδός. Το αποτέλεσμα είναι ότι λόγω αυτής της ταχύτητας θα πραγματοποιήσουν μια παραβολική τροχιά, δηλαδή η βαρύτητα του Γαλαξία δε θα μπορέσει να τους συγκρατήσει στην Τοπική Ομάδα, στην περιοχή της οποίας υπολογίζεται ότι μπήκαν πριν από 1 έως 3 δισεκατομμύρια χρόνια.

Οι διαπιστώσεις για τα Νέφη του Μαγγελάνου ανατρέπουν τη θεωρία για το Μαγγελανικό Ρεύμα, ένα μονοπάτι αέριου υδρογόνου που εκτείνεται ανάμεσα στα Νέφη και το Γαλαξία. Αφού οι δύο μικρότεροι γαλαξίες δεν είναι συνοδοί, αλλά σχετικά πρόσφατοι επισκέπτες, τότε το Ρεύμα δεν μπορεί να οφείλεται σε αλληλεπιδράσεις τους με το Γαλαξία, ούτε στην αλληλεπίδρασή τους με την αέρια άλω του. Νέα ερμηνεία ζητάει τώρα και το γεγονός ότι ο σχηματισμός νέων άστρων στα δύο Νέφη δε γίνεται συνεχώς, όπως στο Γαλαξία, αλλά κατά ριπές, με μεγάλα χρονικά διαστήματα ανάμεσά τους. Ως τώρα θεωρούνταν ότι το φαινόμενο του σχηματισμού άστρων στα δύο Νέφη συγχρονίζεται με τα περάσματά τους κοντά από το Γαλαξία.

Το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου βρίσκεται σε απόσταση 160.000 ετών φωτός από τη Γη και έχει διάμετρο ίση με το ένα εικοστό εκείνης του Γαλαξία, ενώ το Μικρό Νέφος βρίσκεται σε απόσταση 200.000 ετών φωτός και έχει το ένα εκατοστό της διαμέτρου του Γαλαξία.

Πέρα από τους μικροσκοπικούς συνοδούς γαλαξίες και τις αποκαλύψεις για τα δύο Νέφη του Μαγγελάνου, νέα υπάρχουν και για τον άλλο μεγάλο σπειροειδή γαλαξία της Τοπικής Ομάδας, την Ανδρομέδα. Διαπιστώθηκε ότι είναι πέντε φορές πιο ογκώδης απ' ό,τι υπολογιζόταν μέχρι πρόσφατα, αφού περιβάλλεται από μια άλω αστεριών διαμέτρου 500.000 ετών φωτός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μια μερική επικάλυψη των περιοχών που καλύπτουν οι γαλαξίες της Τοπικής Ομάδας, μεταβάλλοντας την εικόνα τους ως μεμονωμένων νησιών μέσα στον αχανή κενό διαγαλαξιακό χώρο.

Βεβαίως, οι αστρονόμοι του απώτερου μέλλοντος (εφόσον ο ανθρώπινος πολιτισμός διατηρηθεί σε αστρονομική χρονική κλίμακα), θα γνωρίσουν... από πιο κοντά το γαλαξία της Ανδρομέδας, αφού σήμερα απέχει 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός, αλλά κατευθύνεται με αρκετά μεγάλη ταχύτητα σε τροχιά σύγκρουσης με το Γαλαξία. Οι αστρονόμοι υπολογίζουν ότι σε 2 δισεκατομμύρια χρόνια θα αρχίσει η ανάμειξη των δύο γαλαξιών και μέσα σε 5 δισ. χρόνια θα έχουν γίνει ένας.

Ο Ξινγκ Ξου, ερευνητής του Ινστιτούτου Παλαιοντολογίας Σπονδυλωτών και Παλαιοανθρωπολογίας της Κίνας, βρισκόταν στην έρημο Γκόμπι, στο βόρειο άκρο της χώρας του, όπου βιντεοσκοπούσε σκηνές για ντοκιμαντέρ σχετικά με ένα μικρό δεινόσαυρο που είχε ανακαλυφθεί πρόσφατα. Η τύχη του επιφύλαξε κάτι εντελώς απρόσμενο και σημαντικό, αφού ουσιαστικά σκόνταψε πάνω στα απολιθωμένα οστά ενός γιγαντιαίου δεινοσαύρου, βάρους 1,5 τόνων. Ο νέος δεινόσαυρος που ονομάστηκε Γιγαντοράπτορ (Gigantoraptor), διαπιστώθηκε ότι είναι το μεγαλύτερο είδος πτηνόμορφου δεινόσαυρου που έχει βρεθεί ποτέ. Με ύψος 5,2 μέτρων, ήταν αρκετά ψηλός για να κοιτάζει στα ίσια τον Τυραννόσαυρο Ρεξ!

Ο θηριώδης πτηνόμορφος δεινόσαυρος ήταν 35 φορές πιο μεγάλος από άλλα μέλη της ομάδας του, γεγονός που περιπλέκει το ζήτημα της εξέλιξης των πουλιών από τους δεινοσαύρους, λέει ο Ξινγκ. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, καθώς οι σαρκοβόροι δεινόσαυροι εξελίσσονταν σε όντα που έμοιαζαν όλο και περισσότερο με πουλιά, γίνονταν μικρότεροι - όχι μεγαλύτεροι όπως ο Γιγαντοράπτορ. Ωστόσο, ο Ξινγκ δεν είναι ακόμα σίγουρος αν ο Γιγαντοράπτορ είχε πούπουλα. Ούτε γνωρίζει τι συνήθιζε να τρώει. Είχε τα μυτερά νύχια ενός σαρκοβόρου, όπως ο Τυραννόσαυρος Ρεξ και το μακρύ λαιμό ενός χορτοφάγου, όπως ο Απατόσαυρος.