Κυριακή 14 Οχτώβρη 2007
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 7
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Η νέα γειτονιά του Γαλαξία

Περαστικοί και όχι συνοδοί αποδεικνύονται το Μεγάλο και Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου. Δεκάδες νέοι μικροί γαλαξίες εντοπίστηκαν μεταξύ του Γαλαξία και της Ανδρομέδας

Χάρτης των γαλαξιών σε απόσταση 500.000 ετών φωτός γύρω από το Γαλαξία. Σ' αυτόν δε φαίνονται πέντε νέοι μικροσκοπικοί γαλαξίες που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα
Χάρτης των γαλαξιών σε απόσταση 500.000 ετών φωτός γύρω από το Γαλαξία. Σ' αυτόν δε φαίνονται πέντε νέοι μικροσκοπικοί γαλαξίες που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα
Διευρύνεται συνεχώς η γνώση μας για την περιοχή του σύμπαντος στην οποία βρίσκεται η ομάδα γαλαξιών στην οποία ανήκει και ο Γαλαξίας μας, γνωστή ως Τοπική Ομάδα. Μέχρι πριν ένα χρόνο, γνωρίζαμε ότι ο Γαλαξίας είχε ως συνοδούς δέκα μικρότερους γαλαξίες, μετά όμως, από τις αστρονομικές ανακαλύψεις της τελευταίας χρονιάς, ο αριθμός αυτός έχει διπλασιαστεί. Μάλιστα, τα περισσότερα από τα νέα μέλη της Τοπικής Ομάδας είναι πολύ πιο μικρά και λιγότερο λαμπρά ακόμα και από τους νάνους γαλαξίες που γνωρίζαμε. Παρ' όλ' αυτά, τουλάχιστον ένας από τους λιλιπούτειους αυτούς γαλαξίες, εκείνος που ονομάζεται τ (του αστερισμού) του Λέοντα, έχει αρκετό αέριο και σκόνη ώστε να συνεχίζουν να σχηματίζονται μέσα του νέοι αστέρες (ήλιοι).

Η έρευνα που οδήγησε στην ανακάλυψη των μικροσκοπικών γαλαξιών σάρωσε μόνο το ένα πέμπτο του ουρανού, πράγμα που σημαίνει ότι ενδέχεται να υπάρχουν ακόμα δεκάδες άλλα μέλη της Τοπικής Ομάδας. Αλλά αυτές δεν ήταν οι μόνες εκπλήξεις που επιφύλασσε η περασμένη χρονιά για τους αστρονόμους που ασχολούνται με την Τοπική Ομάδα. Διαπιστώθηκε ότι οι δύο μεγαλύτεροι συνοδοί γαλαξίες του Γαλαξία μας, δηλαδή το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου και το Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου, στην πραγματικότητα δεν είναι συνοδοί.

Οπως προδίδει και το όνομά τους τα δύο ουράνια σώματα ήταν γνωστά ήδη από την εποχή του Μαγγελάνου και γι' αυτό είχαν μελετηθεί εκτενώς από τους αστρονόμους. Ωστόσο, νεότερη μελέτη έδειξε ότι οι δύο γαλαξίες τρέχουν προς το Γαλαξία μας με διπλάσια ταχύτητα απ' ό,τι θα έπρεπε να κινείται ένας συνοδός. Το αποτέλεσμα είναι ότι λόγω αυτής της ταχύτητας θα πραγματοποιήσουν μια παραβολική τροχιά, δηλαδή η βαρύτητα του Γαλαξία δε θα μπορέσει να τους συγκρατήσει στην Τοπική Ομάδα, στην περιοχή της οποίας υπολογίζεται ότι μπήκαν πριν από 1 έως 3 δισεκατομμύρια χρόνια.

Οι διαπιστώσεις για τα Νέφη του Μαγγελάνου ανατρέπουν τη θεωρία για το Μαγγελανικό Ρεύμα, ένα μονοπάτι αέριου υδρογόνου που εκτείνεται ανάμεσα στα Νέφη και το Γαλαξία. Αφού οι δύο μικρότεροι γαλαξίες δεν είναι συνοδοί, αλλά σχετικά πρόσφατοι επισκέπτες, τότε το Ρεύμα δεν μπορεί να οφείλεται σε αλληλεπιδράσεις τους με το Γαλαξία, ούτε στην αλληλεπίδρασή τους με την αέρια άλω του. Νέα ερμηνεία ζητάει τώρα και το γεγονός ότι ο σχηματισμός νέων άστρων στα δύο Νέφη δε γίνεται συνεχώς, όπως στο Γαλαξία, αλλά κατά ριπές, με μεγάλα χρονικά διαστήματα ανάμεσά τους. Ως τώρα θεωρούνταν ότι το φαινόμενο του σχηματισμού άστρων στα δύο Νέφη συγχρονίζεται με τα περάσματά τους κοντά από το Γαλαξία.

Το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου βρίσκεται σε απόσταση 160.000 ετών φωτός από τη Γη και έχει διάμετρο ίση με το ένα εικοστό εκείνης του Γαλαξία, ενώ το Μικρό Νέφος βρίσκεται σε απόσταση 200.000 ετών φωτός και έχει το ένα εκατοστό της διαμέτρου του Γαλαξία.

Πέρα από τους μικροσκοπικούς συνοδούς γαλαξίες και τις αποκαλύψεις για τα δύο Νέφη του Μαγγελάνου, νέα υπάρχουν και για τον άλλο μεγάλο σπειροειδή γαλαξία της Τοπικής Ομάδας, την Ανδρομέδα. Διαπιστώθηκε ότι είναι πέντε φορές πιο ογκώδης απ' ό,τι υπολογιζόταν μέχρι πρόσφατα, αφού περιβάλλεται από μια άλω αστεριών διαμέτρου 500.000 ετών φωτός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μια μερική επικάλυψη των περιοχών που καλύπτουν οι γαλαξίες της Τοπικής Ομάδας, μεταβάλλοντας την εικόνα τους ως μεμονωμένων νησιών μέσα στον αχανή κενό διαγαλαξιακό χώρο.

Βεβαίως, οι αστρονόμοι του απώτερου μέλλοντος (εφόσον ο ανθρώπινος πολιτισμός διατηρηθεί σε αστρονομική χρονική κλίμακα), θα γνωρίσουν... από πιο κοντά το γαλαξία της Ανδρομέδας, αφού σήμερα απέχει 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός, αλλά κατευθύνεται με αρκετά μεγάλη ταχύτητα σε τροχιά σύγκρουσης με το Γαλαξία. Οι αστρονόμοι υπολογίζουν ότι σε 2 δισεκατομμύρια χρόνια θα αρχίσει η ανάμειξη των δύο γαλαξιών και μέσα σε 5 δισ. χρόνια θα έχουν γίνει ένας.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Discover»

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Φωτογραφίες που προοιωνίζονται λαμπρό μέλλον για το τηλεσκόπιο (2024-08-24 00:00:00.0)
Στιγμές γέννησης και θανάτου άστρων από δύο τηλεσκόπια - ορόσημα (2024-01-05 00:00:00.0)
Η γειτονιά του Ηλιου και τα χαμένα αδέρφια του (2014-10-12 00:00:00.0)
Σταδιακή αφαίρεση του πέπλου μυστηρίου (2009-03-29 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ (2008-12-07 00:00:00.0)
Οι φωτεινότερες εκρήξεις στο σύμπαν (2003-03-23 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ