Κυριακή 18 Δεκέμβρη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"

Βασικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής ραβδοεπαφών είναι ο διακόπτης νανοκλίμακας, που μπορεί να «ανοίγει» και να «κλείνει», εφαρμόζοντας την κατάλληλη διαφορά δυναμικού στα σύρματα που συνδέει.

Μια από τις υλοποιήσεις της αρχιτεκτονικής που έχουν δοκιμαστεί μέχρι τώρα, σχηματίζει το διακόπτη στο σημείο τομής δύο κάθετα τεμνόμενων νανοσυρμάτων, που διαχωρίζονται από ένα μονομοριακό στρώμα. Ο διακόπτης αρχικά εμφανίζει μεγάλη αντίσταση στη ροή του ρεύματος, εμποδίζοντας τη ροή ηλεκτρονίων ανάμεσα στα δύο σύρματα («Ανενεργός», επισήμανση με κόκκινο χρώμα στην εικόνα). Οταν εφαρμοστεί τάση κατάλληλου μεγέθους και με τη σωστή πολικότητα (κίτρινο και πορτοκαλί σύρμα), τότε ο διακόπτης απότομα περνάει σε κατάσταση μειωμένης αντίστασης, επιτρέποντας εύκολα τη μεταπήδηση ηλεκτρονίων από σύρμα σε σύρμα («Ενεργός», επισήμανση με πράσινο χρώμα). Ο διακόπτης μένει σε αυτή την κατάσταση χαμηλής αντίστασης, μέχρι μια αρκετά μεγάλη αντίστροφη τάση να τον επαναφέρει στην αρχική του κατάσταση. Οσο η τάση παραμένει μεταξύ του θετικού και του αρνητικού ορίου αλλαγής κατάστασης, ο διακόπτης παραμένει στην κατάσταση που επιβλήθηκε σ' αυτόν την τελευταία φορά που ξεπεράστηκε ένα από τα όρια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, διαπιστώθηκε ότι η σταθερότητα των διακοπτών είναι τέτοια που μπορεί να διατηρήσουν την κατάστασή τους επί 3 και πλέον χρόνια. Αφού οι διακόπτες μπορούν να αλλάζουν κατάσταση πολλές φορές, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή μνήμης τυχαίας προσπέλασης (RAM), αλλά και σε επαναπρογραμματιζόμενα λογικά κυκλώματα.

Στις φωτογραφίες από ατομικό μικροσκόπιο (δεξιά) φαίνεται μια διάταξη 34 νανοσυρμάτων, πλάτους 30 νανόμετρων το καθένα που διασταυρώνονται με 34 ίδια σύρματα. Η λεπτομέρεια (κάτω δεξιά) δείχνει πώς μια ομάδα νανοσυρμάτων τέμνει τα νανοσύρματα που βρίσκονται από κάτω της. Η επαφή δύο νανοσυρμάτων έχει μέγεθος μικρότερο από το μέγεθος ενός συνηθισμένου βιολογικού ιού.

ΡΑΒΔΟΕΠΑΦΙΚΟΙ ΝΑΝΟΫΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ
Διάδοχοι των υπολογιστών με τρανζίστορ πυριτίου;

Οι ραβδοεπαφές σε μια υπολογιστική συσκευή με νανοσύρματα αλλάζουν από «ενεργές» (πράσινο) σε «ανενεργές» (κόκκινο) με την εφαρμογή κατάλληλης τάσης. Οπως δείχνει αυτή η καλλιτεχνική απεικόνιση, οι επαφές πρέπει να είναι πλεονάζουσες, ώστε να αντισταθμίζονται τα μικροσκοπικά ελαττώματα, που είναι αποτέλεσμα κατασκευαστικών ατελειών, αναπόφευκτων σε τόσο μικρές κλίμακες
Οι ραβδοεπαφές σε μια υπολογιστική συσκευή με νανοσύρματα αλλάζουν από «ενεργές» (πράσινο) σε «ανενεργές» (κόκκινο) με την εφαρμογή κατάλληλης τάσης. Οπως δείχνει αυτή η καλλιτεχνική απεικόνιση, οι επαφές πρέπει να είναι πλεονάζουσες, ώστε να αντισταθμίζονται τα μικροσκοπικά ελαττώματα, που είναι αποτέλεσμα κατασκευαστικών ατελειών, αναπόφευκτων σε τόσο μικρές κλίμακες
Μέσα σε λιγότερο από μισό αιώνα, ο αριθμός των τρανζίστορ σε ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα πυριτίου, αυξήθηκε από ένα, σε ένα δισεκατομμύριο. Αυτή η χωρίς προηγούμενο επιτυχία στην ανθρώπινη τεχνολογική ιστορία, είχε σαν αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση της ικανότητας των ηλεκτρονικών ψηφιακών μηχανών να χειρίζονται αριθμούς, να κάνουν λογικές πράξεις και να αποθηκεύουν πληροφορίες, διευρύνοντας σε απρόβλεπτο βαθμό τις χρήσεις των μηχανών αυτών στην παραγωγή, αλλά και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων.

Καθώς όλο και περισσότερα τρανζίστορ συμπιέζονται στα ολοκληρωμένα κυκλώματα πυριτίου, μέσα στην επόμενη μιάμιση δεκαετία οι διαστάσεις τους θα τείνουν να μειωθούν ως τη μοριακή κλίμακα. Ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι οπαδοί των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων θεωρούν ότι μεγάλες εφευρέσεις θα απαιτηθούν ώστε να προσεγγιστεί το τελικό όριο του τρανζίστορ πυριτίου: το μήκος των 10 νανόμετρων (δισεκατομμυριοστών του μέτρου), ή με άλλα λόγια το μήκος που έχουν 30 άτομα πυριτίου όταν παρατεθούν το ένα δίπλα στο άλλο. Η ανακάλυψη εναλλακτικών τεχνολογιών που μπορούν να οδηγήσουν σε παραπέρα συρρίκνωση των υπολογιστικών συσκευών, είναι απαραίτητη αν πρόκειται να συνεχιστεί η τεχνολογική πρόοδος στον τομέα. Λόγω της μεγάλης επιτυχίας των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων πυριτίου, ο πήχης έχει τεθεί πολύ ψηλά για κάθε υποψήφια διάδοχη τεχνολογία και γι' αυτό θα χρειαστεί τουλάχιστο μια δεκαετία μέχρι να κατασκευαστούν λειτουργικά πρωτότυπα.

Ερευνητές σε όλο τον κόσμο αναζητούν διάφορες τέτοιες εναλλακτικές τεχνολογίες. Η κβαντοϋπολογιστική έχει διαφημιστεί πολύ σαν εναλλακτική λύση, αλλά μάλλον απέχει δεκαετίες από την επίτευξή της, πέρα από το ότι παραμένει ασαφές πόσο χρήσιμη θα είναι πέρα από μερικές εξειδικευμένες εφαρμογές. Ετσι, οι περισσότεροι ψάχνουν για μια μεσοπρόθεσμη λύση, που θα είναι δυνατό να βγει σε μαζική παραγωγή μετά από 10 χρόνια.

Σαν μια τέτοια λύση προβάλλουν οι ραβδοεπαφικοί νανοϋπολογιστές, που βασίζονται σε μια σειρά παράλληλων συρμάτινων ράβδων πλάτους μερικών νανόμετρων (λιγότερο των 100 ατόμων), που διασταυρώνονται με μια άλλη ίδια ομάδα ράβδων. Ανάμεσα στις δύο ομάδες ράβδων, σαν το σαλάμι στο σάντουιτς, υπάρχει λεπτό στρώμα υλικού που μπορεί να διεγερθεί ηλεκτρικά ώστε να γίνει λιγότερο ή περισσότερο αγώγιμο. Οι επαφές που δημιουργούνται με αυτόν τον τρόπο στα σημεία διασταύρωσης των ράβδων, σχηματίζουν διακόπτες που μπορούν να διατηρούν τη δυαδική «ενεργή» ή «ανενεργή» κατάσταση στην οποία περιέρχονται όταν εφαρμοστεί η κατάλληλη διαφορά δυναμικού στα αντίστοιχα σύρματα.

Η τεχνολογία αυτή έχει αρκετά πλεονεκτήματα: Το απλό σχέδιο διασταυρούμενων νανοσυρμάτων δεν είναι δύσκολο να παραχθεί, ιδιαίτερα όταν συγκριθεί με τις πολύπλοκες δομές των σημερινών μικροεπεξεργαστών. Η μορφή πλέγματος που έχει, επιτρέπει την εφαρμογή απλών τεχνικών για την εισαγωγή σ' αυτό ανοχής σε κατασκευαστικές ατέλειες. Επιπλέον, μπορεί να κατασκευαστεί από πλειάδα ουσιών και με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, γεγονός που προσδίδει μεγάλη ευελιξία στην προσαρμογή των σημερινών σχεδίων στα νέα υλικά. Τέλος, η διάταξη πλέγματος μπορεί να εξασφαλίσει ταυτόχρονα την κατασκευή κυκλωμάτων μνήμης, λογικής και διασύνδεσης, εξασφαλίζοντας μεγάλη προσαρμοστικότητα.

Πολλά απομένουν να γίνουν πριν ανακηρυχτεί η τεχνολογία των ραβδοεπαφών σαν ο διάδοχος των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων με τρανζίστορ πυριτίου. Τρία διαφορετικά ερευνητικά πεδία πρέπει να κάνουν μεγάλα και συγχρονισμένα βήματα: το πεδίο της αρχιτεκτονικής ηλεκτρονικών υπολογιστών, το πεδίο της φυσικής συσκευών μικροσκοπικής κλίμακας και η κατασκευή νανομηχανών.

Η ανοχή ατελειών θα είναι αναγκαίο στοιχείο οποιασδήποτε στρατηγικής στη νανοηλεκτρονική. Η τεχνολογία των ραβδοεπαφών με τη βοήθεια και της θεωρίας κωδικοποίησης, επιτρέπει την ανακάλυψη και αποφυγή των ελαττωμάτων. Τα μελλοντικά ηλεκτρονικά κυκλώματα ίσως είναι πιο σταθερά από τα σημερινά, παρότι από την αρχή θα εμφανίζουν ένα σημαντικό ποσοστό ελαττωμάτων. Η ενσωματωμένη σ' αυτά ικανότητα ανοχής των ατελειών, θα τα κάνει πιο ανθεκτικά σε παράγοντες που προκαλούν καταστροφικές αποτυχίες, όπως αυτές που προκαλεί η ακτινοβολία του ήλιου στους μικροεπεξεργαστές των δορυφόρων.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ