Κυριακή 24 Φλεβάρη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Η εργατική τάξη είναι η μόνη ηγέτιδα δύναμη της ταξικής πάλης

«Απ' όλες τις τάξεις, που τούτη τη στιγμή βρίσκονται αντιμέτωπες με την αστική τάξη, μόνο το προλεταριάτο είναι τάξη αληθινά επαναστατική. Οι άλλες τάξεις χάνονται από τη μεγάλη βιομηχανία, ενώ το προλεταριάτο είναι το πιο χαρακτηριστικό προϊόν της. Οι μεσαίες τάξεις, ο μικρός βιομήχανος, ο μικρέμπορας, ο βιοτέχνης, ο αγρότης, όλοι αυτοί καταπολεμούν την αστική τάξη, για να διατηρήσουν την ύπαρξή τους σαν μεσαίες τάξεις και να σωθούν από τον αφανισμό.(...) Αν είναι επαναστατικές, είναι σχετικά με το επικείμενο πέρασμά τους στο προλεταριάτο, και τότε δεν υπερασπίζουν τα σημερινά, αλλά τα μελλοντικά τους συμφέροντα, εγκαταλείπουν τη δική τους άποψη για να πάνε με την άποψη του προλεταριάτου (...). Οταν το προλεταριάτο στην πάλη του ενάντια στην αστική τάξη, συγκροτείται αναγκαστικά σε τάξη, όταν γίνεται με μια επανάσταση κυρίαρχη τάξη και, σαν κυρίαρχη τάξη καταργεί βίαια τις παλιές σχέσεις παραγωγής, καταργεί και τους όρους ύπαρξης της ταξικής αντίθεσης, τις τάξεις γενικά και έτσι και την ίδια τη δικιά του κυριαρχία σαν τάξη». (Κ. Μαρξ - Φ. Ενγκελς, «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος»).

Στο προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε στο γεγονός ότι η εργατική τάξη αυξάνεται με την ανάπτυξη του καπιταλισμού. Και αυτό το αντικειμενικό και αναπόφευκτο γεγονός, όπως προκύπτει από τα ίδια τα στοιχεία της ταξικής διάρθρωσης της καπιταλιστικής κοινωνίας, επιβεβαιώνει αυτό που από το 1848, οι Κ. Μαρξ και Φ. Ενγκελς, εκτιμούσαν στο «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος» ότι η εργατική τάξη είναι το πιο χαρακτηριστικό γεγονός της μεγάλης βιομηχανίας. Βεβαίως, έχουμε ήδη απαντήσει και στο ζήτημα που αναδεικνύουν ορισμένες αστικές και οπορτουνιστικές θεωρίες για τις τάξεις ότι η βιομηχανία συρρικνώνεται. Οταν για παράδειγμα τομείς όπως οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές, η ενέργεια κ.ά. από την αστική στατιστική εντάσσονται στις υπηρεσίες, ενώ είναι τομείς της βιομηχανίας, (βιομηχανία δεν είναι μόνο η μεταποίηση), τότε βεβαίως καταλήγουν και στο συμπέρασμα περί μείωσης της εργατικής τάξης. Οταν δε αυτή η θεωρητική προσέγγιση προχωράει ακόμη περισσότερο, δεν εντάσσει τομείς της πληροφορικής, των «νέων τεχνολογιών», στη βιομηχανία, άρα και μεγάλα τμήματα των μισθωτών σ' αυτούς τους τομείς έξω από την εργατική τάξη, τότε πράγματι η εργατική τάξη, φαίνεται να τείνει να εξαφανιστεί. Πολύ περισσότερο, που επειδή λόγω της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων η διανοητική εργασία αυξάνεται, τα τμήματα της εργατικής τάξης που ανήκουν στη διανόηση αυτές οι θεωρίες δεν τα εντάσσουν στην εργατική τάξη. Αλλά και γι' αυτά έχουμε μιλήσει σε προηγούμενα άρθρα.

Η αντικειμενική τάση, λοιπόν, είναι να αυξάνεται η εργατική τάξη. Ταυτόχρονα με τη συγκέντρωση του κεφαλαίου και της παραγωγής έχουμε και συγκέντρωση της εργατικής τάξης. Αυτό είναι επίσης ένα αντικειμενικό γεγονός που αμφισβητείται από διάφορες αστικές θεωρίες. Οσο τομείς και κλάδοι της οικονομίας μονοπωλούνται, δηλαδή κυριαρχούν σ' αυτούς τα μονοπώλια, τόσο συγκεντρώνεται και η εργατική τάξη, έτσι που από κατακερματισμένη σ' αυτούς τους τομείς τώρα να συνενώνεται σε μεγάλους χώρους δουλιάς. Αυτό στην Ελλάδα γίνεται πλέον φανερό, εκτός από τη βιομηχανία και στο εμπόριο και στις υπηρεσίες. Ολ' αυτά έχουν μεγάλη σημασία, σ' αυτό που αναφέρεται στα παραπάνω αποσπάσματα από το «Μανιφέστο», ότι μόνο η εργατική τάξη, είναι αληθινά επαναστατική τάξη.

Γιατί, όμως, με τέτοιο κατηγορηματικό τρόπο οι κλασικοί του μαρξισμού επιμένουν σ' αυτό το συμπέρασμα; Μα γιατί η εργατική τάξη είναι η μόνη τάξη που δεν έχει καμιά σχέση με την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Είναι υποχρεωμένη να πουλά στους καπιταλιστές το μοναδικό εμπόρευμα που έχει, την εργατική της δύναμη, για να μπορεί να ζει. Και ζει γιατί πουλά στους καπιταλιστές την εργατική της δύναμη. Οι καπιταλιστές χρειάζονται αυτό το εμπόρευμα, για να το εκμεταλλεύονται ολοένα και πιο εντατικά, προκειμένου να μεγαλώνουν το κεφάλαιο, αυξάνοντας την υπεραξία που παράγεται από την εργατική δύναμη, δηλαδή από την εργατική τάξη. Αν πάψει η ύπαρξη της ατομικής, της καπιταλιστικής δηλαδή ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και μετατραπεί αυτή η ιδιοκτησία σε κοινωνική, τότε ό,τι παράγεται από την εργατική τάξη θα ανήκει σε ολόκληρη την κοινωνία. Θα πάψει να υφίσταται η εκμετάλλευση, η παραγωγή υπεραξίας. Αυτό μόνο την εργατική τάξη ενδιαφέρει γι' αυτό και είναι η μόνη που μπορεί να φτάσει τον αγώνα για την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας ως το τέλος. Μόνο που αυτό απαιτεί την επαναστατική πάλη, την οποία μόνο η εργατική τάξη μπορεί να φτάσει ως το τέλος, στον οριστική κατάργηση των τάξεων.

Μπορεί εύλογα κάποιος να πει ότι υπάρχουν και τμήματα μισθωτών, άρα δεν έχουν καμιά ιδιοκτησία σε μέσα παραγωγής, που όμως δεν ανήκουν στην εργατική τάξη σύμφωνα με τα κριτήρια του μαρξισμού - λενινισμού για τις τάξεις. Γιατί αυτά τα τμήματα δεν κατατάσσονται στις αληθινά επαναστατικές κοινωνικές δυνάμεις; Μα γιατί αντικειμενικά, από τη θέση τους στην παραγωγή, το εισόδημα που παίρνουν και τον τρόπο που το παίρνουν, η πάλη για τα συμφέροντά τους δεν κατευθύνεται στην κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας. Η θέση τους στην παραγωγή είναι διευθυντική, ή εν μέρει διευθυντική, παίρνουν εισόδημα μεγαλύτερο από την εργατική τάξη και προέρχεται από μέρος των κερδών των καπιταλιστών.

Το ίδιο ισχύει και για άλλα στρώματα του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, που έχουν μικρή ιδιοκτησία σε μέσα παραγωγής. Επιδιώκουν να τη διατηρήσουν και αν είναι δυνατό να την αυξήσουν. Τέτοια είναι οι μικροί και μεσαίοι αγρότες, οι ΕΒΕ, τμήματα της διανόησης ή των επιστημόνων που αυτοαπασχολούνται κλπ. Επομένως αυτά τα στρώματα του πληθυσμού δεν επιθυμούν την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής.

Αυτά τα τμήματα του πληθυσμού ανήκουν στα ενδιάμεσα, μεταξύ της αστικής και της εργατικής τάξης, κοινωνικά στρώματα, είτε έχουν μικρή ιδιοκτησία, είτε είναι μισθωτά. Ταυτόχρονα η ανάπτυξη του καπιταλισμού, μειώνει αριθμητικά αυτά τα στρώματα, η τάση είναι να προλεταριοποιούνται, δηλαδή να περνούν στην εργατική τάξη. Ετσι, όποια τμήματα αυτών των στρωμάτων συμφωνούν με την εργατική τάξη για την ανατροπή του καπιταλισμού, άρα περνούν με το μέρος της επανάστασης, το κάνουν επειδή ακριβώς συνειδητοποιούν αυτή την τάση της προλεταριοποίησής τους.

Τα ενδιάμεσα, τα μικροαστικά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου, τα εκμεταλλεύεται επίσης το κεφάλαιο, αλλά σε μικρότερο βαθμό από την εργατική τάξη. Αντικειμενικά αναπτύσσουν πάλη ενάντια στην αστική τάξη για τα δικά τους συμφέροντα (διατήρηση της μικρής ιδιοκτησίας κλπ).

Απ' όλ' αυτά συνάγεται το συμπέρασμα ότι στην ταξική πάλη, πρωτοπορία, ηγέτης, αντικειμενικά είναι η εργατική τάξη. Γιατί είναι η μόνη τάξη που ενδιαφέρεται, γι' αυτό και μπορεί να καταργήσει τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Να καταργήσει την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και να τη μετατρέψει σε κοινωνική. Είναι η μεγαλύτερη κοινωνική τάξη, άρα και δύναμη στην κοινωνία. Από, τη θέση της στην παραγωγή, είναι συγκεντρωμένη, άρα και η πιο οργανωμένη, είναι η πρώτη παραγωγική δύναμη στην κοινωνία, αυτή μπορεί να κινεί τα μέσα παραγωγής χωρίς τους ιδιοκτήτες τους και δεν μπορεί να αποκτήσει η ίδια ιδιοκτησία σε μέσα παραγωγής. Ετσι μπορεί να κατευθύνει την ταξική πάλη ενάντια στην αστική τάξη, την πολιτική πάλη, ενάντια στο αστικό κράτος, την εξουσία και να την ανατρέψει. Βεβαίως όλ' αυτά, ως αντικειμενικές δυνατότητες, δεν μπορούν να γίνουν πράξη χωρίς τη συνειδητοποίησή τους από την ίδια την εργατική τάξη. Για να αντιληφθεί τον ιστορικό της ρόλο και να κατευθύνει την ταξική πάλη ως την επανάσταση, χρειάζεται την ύπαρξη του δικού της κόμματος, του Κομμουνιστικού Κόμματος που καθοδηγεί την επαναστατική πάλη.

Γιατί όμως η εργατική τάξη επιδιώκει να τραβήξει και μεγάλο τμήμα των ενδιάμεσων στρωμάτων, στην πάλη κατά του καπιταλισμού; Μα γιατί υπάρχει η τάση απαλλοτρίωσής τους και προλεταριοποίησής τους, άρα τμήματά τους θα περάσουν αντικειμενικά στην εργατική τάξη. Ταυτόχρονα επιδιώκει να πάρουν μέρος στην επαναστατική πάλη, να συμμαχήσουν μαζί της γιατί έτσι αδυνατίζει την ισχύ της αστικής τάξης. Υποστηρίζει δε την τάση να διατηρήσουν την ιδιοκτησία τους, όχι από τη σκοπιά της μικρής κατακερματισμένης ιδιοκτησίας, αφού τάση της ολοένα και μεγαλύτερης συγκέντρωσης είναι αντικειμενική, άρα δεν μπορεί να υπάρχει αντίστροφη τάση, αλλά από τη σκοπιά της συνένωσής τους σε συνεταιρισμούς, που σημαίνει επίσης μεγάλη παραγωγή, αναγκαία μετά την ανατροπή του καπιταλισμού για να εξάλειψη του κεφαλαίου.


Σ.Κ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ