Δεν ξέρω πότε ακριβώς «αναβαθμίστηκε» η πατατοσαλάτα σε ορεκτικό, καθώς τη θυμάμαι σαν πολύ χορταστικό γεύμα, συνήθως στις νηστείες της Μεγαλοβδομάδας, του Δεκαπενταύγουστου, του Τιμίου Σταυρού, αλλά και σαν πρόχειρο φαγητό, που χρειαζόταν μόνον ένα συμπλήρωμα, συνήθως αλμυρό ψάρι, ρέγκα, κολιό, ή ό,τι άλλο.

Το κυρίως συστατικό της πατατοσαλάτας είναι, βέβαια, οι πατάτες, καλά πλυμένες και βρασμένες με το φλούδι. Στη συνέχεια, τις ξεφλουδίζουμε και τις κόβουμε. Εδώ να σημειωθεί ότι η πατατοσαλάτα «κόβεται» με το πιρούνι και όχι με το μαχαίρι. Το λόγο δεν τον ξέρουμε καλά, αλλά έτσι κομμένη είναι πολύ ευπαρουσίαστη. Από εκεί και μετά, κάθε εποχή βάζει τη «χρωματική» παλέτα και τη νοστιμιά της, με απαραίτητα το λάδι, το αλάτι και λίγο ξίδι. Την καλοκαιρινή πατατοσαλάτα τη θυμάμαι «τριφτή». Δηλαδή, κομμένη και σχεδόν πολτοποιημένη με πιρούνι με ολόκληρα κομμάτια ντομάτας (προτίμηση στο μπουρνέλι) και αρκετό ψιλοκομμένο κρεμμύδι και σκόρδο. Επίσης, μπορεί να έχει και λίγο βρασμένο κολοκυθάκι κομμένο τρυφερό σε φέτες. Απαραίτητο συμπλήρωμα είναι ο μαϊντανός.

Πιο πρώιμη, όταν ακόμα υπάρχουν μαρούλια, είναι η πατατοσαλάτα με βραστά αυγά, κομμένα σε φέτες. Το μαρούλι χρησιμοποιείται για γαρνιτούρα και εδώ νοστιμίζει πολύ το φρέσκο κρεμμύδι. Δοκιμάστε την πατατοσαλάτα με βραστά αυγά και το φθινόπωρο. Βράζετε και κόβετε τις πατάτες και τα αυγά, κρατήστε, όμως, μερικούς κρόκους (βρασμένους) για να «δέσετε» μια νόστιμη σάλτσα, αντί για σκέτο λάδι και ξίδι. Κόβετε στο μπλέντερ το κρεμμύδι, βάζετε τους κρόκους, λάδι και ξίδι και ανάλογο αλάτι και λίγο πιπέρι και τα χτυπάτε όλα μαζί.

Περιχύνετε μ' αυτό τη σαλάτα και γαρνίρετε με φρεσκομμένο μαϊντανό και αν σας αρέσει και λίγο δυόσμο.

Αντιγράψαμε τη συνταγή από την «Πατριδογευσία - Μικρές Ιστορίες Τοπικής Μαγειρικής», εκδόσεις «Χαραυγή».

Το άγαλμα της ελευθερίας στην πλώρη του βαποριού, δείχνει ΣΤΟΠ και οι επιβάτες και τ' αυτοκίνητα αποβιβάζονται και δίνουν ζωή και κίνηση στο λιμάνι όπου δεσπόζει ο κήπος. Είναι ο ίδιος κήπος που φιλοξένησε τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, ανάμεσά τους και τη μητέρα μου με πέντε μικρότερα αδέλφια ορφανά από μάνα και πατέρα που τους κατάπιε η γη και ποτέ δεν έμαθε κάτι γι' αυτούς. Οπως δεν έμαθε γιατί το πλοίο τούς αποβίβασε από τον Τσεσμέ που τους παρέλαβε στη Μυτιλήνη και όχι στη Χίο που είναι κοντύτερα και είχαν κουμπαριές και φιλίες με τους Χιώτες. Το πάρκο είναι τόπος αναφοράς του νησιού. Εκεί στάθηκα όταν πρωτοπήγα στο νησί πριν πολλά χρόνια και περίμενα να πάρω ταξί για τη Γέρα, κρατώντας το σκίτσο του Μυτιληνιού λογοτέχνη Στρατή Αναστασέλη από την ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΣ που είχε φιλοτεχνήσει ο ίδιος κάτω από το διήγημά του «ΜΑΓΙΚΟ ΚΤΙ». Ηταν ταξιτζής και προσπαθούσα να τον αναγνωρίσω, πράγμα που συνέβη τελικά, ύστερα από πολλή προσπάθεια και, με τον Στρατή συνδεθήκαμε φιλικά. Ο Κόλπος της Γέρας είναι μια ζωγραφιά, αν βρισκόταν σε άλλη χώρα θα προσέλκυε πλήθη τουριστών, εκεί, συνάντησα το σύντροφο Παναγιώτη τον Ψαρά διασχίσαμε τον Κόλπο προς τα έξω με βάρκα. Και χάρηκα του τόπου τις φυσικές ομορφιές. Εριξε κι ένα διχτάκι, για να κάνει μεζέ για το ντόπιο ρακέλι. Στη Μυτιλήνη παλιότερα αφαιρούσανε φωνήεντα από τις λέξεις και προσθέτανε το «έλι» στην κατάληξη, ώστε το μωρό να γίνεται μωρέλι, το κατσίκι κατσικαδέλι, το ρακί, ρακέλι κ.ο.κ. Βίος και πολιτεία ο Κμπάρος ο Παναγιώτης με τα τέσσερα μωρέλια του και πώς να τα διαθρέψει που του ψαρά το πιάτο μένει εννιά φορές αδειανό και μια γεμάτο; Εκανε και άλλες δουλιές και επί δικτατορίας συνταγματαρχών αποφάσισε ν' ανοίξει ένα μαγαζάκι. Τον κάλεσαν στην αστυνομία και του είπε ο νωματάρχης. Εσύ είσαι που θες ν' ανοίξεις το μαγαζί; και του έδειξε μια προεκλογική συγκέντρωση στην προκυμαία της ΕΔΑ, που ποζάριζε στην πρώτη σειρά κρατώντας πανό! Είσαι, ή δεν είσαι;

- Αγόρασες και κουπόνια. Είναι αυτό τ' όνομα σου;

- Είναι.

- Και θες να σου δώσω άδεια για να μαζεύεις στο μαγαζί όλα τα κομμούνια; Θα την πάρεις, αν κρεμάσεις στον τοίχο τη φωτογραφία του αρχηγού της εθνικής επανάστασης Παπαδόπουλου, δείχνοντας μεταμέλεια για όσα έκανες στο παρελθόν: Την άδεια την πήρε όταν έπεσε η χούντα. Φυσική καλλονή η Μυτιλήνη, όμως η πολιτεία δεν τη βοήθησε ν' αναδείξει τα κάλλη της.

Και, πράγματι, έτσι είναι. Ο αναγνώστης θα μείνει άφωνος με τον πλούτο των πληροφοριών, την εξαιρετική εκτύπωση, την άρτια φωτογραφία, τις εύγευστες παραδοσιακές συνταγές, που περιλαμβάνονται στις σελίδες του. Και να είναι σίγουρος ότι τούτος ο καλαίσθητος και πολύτιμος τόμος δε θα του ανοίξει μονάχα την όρεξη, αλλά θα του γεννήσει και μια τρελή, ακατανίκητη επιθυμία για ταξίδια. Να βρεθεί, θα θέλει, «εδώ και τώρα», και ο ίδιος στα υπέροχα γαλάζια νησιά μας, για να ικανοποιήσει όλες τις αισθήσεις του.

Καθώς το διαβάζουμε, μας έρχεται στο νου το ποίημα του Ιωάννη Πολέμη, που μικρά, όταν ήμασταν στο σχολείο, το απαγγέλλαμε χειρονομώντας!

«Τι είν' η πατρίδα μας; Μην είν' οι κάμποι;/ Μην είναι τ' άσπαρτα ψηλά βουνά;/ Μην είν' ο ήλιος της που χρυσολάμπει;/ Μην είναι τ' άστρα της τα φωτεινά;». Ολα πατρίδα μας και οι νησιώτικες γεύσεις πατρίδα μας είναι!

Τιμάται 25 ευρώ. Για περισσότερες πληροφορίες, τηλ. «Χαραυγής»: 22730-80.544 - 22730-25.360 και στο 210-6448.034.