Κυριακή 29 Μάη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Η δασκάλα με τα χρυσά χέρια

Εφυγε ήσυχα, γαλήνια και διακριτικά, όπως έζησε. Πλήρης ημερών, η Ελένη Κοβάτη Ντυσώ (Helene Covatti - Dussaut), «έσβησε» στις 7 του περασμένου Μάρτη, στα 96 της χρόνια, ενώ στη μνήμη της προγραμματίστηκαν μια σειρά μουσικών εκδηλώσεων.

Η Ελένη Κοβάτη γεννήθηκε στην Αθήνα και σε ηλικία 15 χρόνων πήγε στο Παρίσι για να συνεχίσει τις μουσικές σπουδές στο Κονσερβατουάρ Σουπεριέρ. Και ενώ συνέχιζε τη μουσική της καριέρα, και το ένα βραβείο διαδεχόταν το άλλο, τόσο στην ερμηνεία όσο και στη σύνθεση, έρχεται ο Πόλεμος και αναστέλλει τα πάντα. Τα πάντα, εκτός ίσως από τον έρωτα. Το 1939 είναι ο χρόνος που παντρεύεται το Γάλλο καθηγητή Ντυσώ και εννιά μήνες αργότερα γεννά την κόρη της Τερέζα. Στα 1943, η Ελένη Κοβάτη - Ντυσώ αποσπά βραβεία για τις μουσικές της συνθέσεις και αποφασίζει να ξεκινήσει την καριέρα της διδασκαλίας. Ανάμεσα στους μαθητές της ήταν ο Ελληνας συνθέτης Ιάννις Ξενάκις, η Ρουμάνα βιολονίστρια Στεφανί Γκεοργκίου, ο Ελληνας αρχιμουσικός Δημήτρης Χωραφάς και άλλοι πολλοί μαθητές, τους οποίους, η «δασκάλα με τα χρυσά χέρια», υποστήριξε με πάθος. Εκείνο όμως που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι από την ημέρα που η κόρη της Τερέζα Ντυσώ απέσπασε το πρώτο βραβείο στο «Conservatoire de Pari» («Ωδείο του Παρισιού»), εκείνη απομακρύνθηκε από το προσκήνιο, αποσύρθηκε και παραιτήθηκε από κάθε καλλιτεχνική διάκριση. Η Ελλάδα γνωρίζει άραγε τα παιδιά της - μάνα και κόρη, ήταν και είναι δυο διεθνούς φήμης καλλιτέχνιδες - και εάν ναι, τι έκανε για να τις τιμήσει;

Μικρές σελίδες

Είναι παιδιά σαν τα περισσότερα. Εχουν φίλους, γονείς, δασκάλους, ενώ η φαντασία τους μεταμορφώνει τα καθημερινά προβλήματα σε απίθανες καταστάσεις. Χαίρονται, αλλά και πικραίνονται, γι' αυτό είναι «Παρέα με τα όλα της» (εκδόσεις «Κέδρος»). Το νέο βιβλίο της πολυτάλαντης Κωστούλας Τωμαδάκη, που αφηγείται με κέφι τις περιπέτειες δυο ομάδων που διεκδικούν με πείσμα το σχολικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου έχει τον τίτλο «Δυο Θαύματα και μια αλήθεια». Με τον δικό της κινηματογραφικό λόγο, με ευαισθησία, χιούμορ και τρυφερότητα, η συγγραφέας θα μας οδηγήσει στον κόσμο του Θανάση και του μετανάστη Αντρέα.

Και πάλι από τις εκδόσεις «Κέδρος» στην ίδια σειρά «Παρέα με τα όλα της» η Λένα Μακρή θα μας διηγηθεί την ιστορία της Κάλης που έχασε την πολυαγαπημένη της Πολύμνια. Τη γάτα της!


Εν συντομία

Ενα νέο ιστορικό μυθιστόρημα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ενάλιος» με τον τίτλο «Ο Λεγεωνάριος» του Χεσού Σάντσεθ Αδαλίδ. Πρόκειται για ένα καλογραμμένο βιβλίο, που θα μας γυρίσει στο έτος 248, όταν η αιώνια Ρώμη ετοιμάζεται για τον εορτασμό των χιλίων χρόνων από την ίδρυσή της. Ο αυτοκράτορας Φίλιππος ο Αραψ, που μόλις έχει επιστρέψει νικητής από έναν αιματηρό πόλεμο με τους Πέρσες, θέλει οι γιορτές αυτές να μείνουν αλησμόνητες στο λαό. Γι' αυτό και επιστρατεύει καλλιτέχνες, μονομάχους, ακροβάτες, ηθοποιούς και πλήθη λεγεωνάριων, για να κάνει μια ξεχωριστή γιορτή, ένα ανεπανάληπτο φαντασμαγορικό θέαμα που θα καταπλήξει τα πλήθη. Ομως, ο καθένας θα γιορτάσει διαφορετικά την επέτειο και ένας από αυτούς θα είναι ο πρέφεκτος της ρωμαϊκής λεγεώνας, Φελίξ.

Καθ' οδόν: Στη Θήβα

Το εξώφυλλο του βιβλίου
Το εξώφυλλο του βιβλίου
Στη Θήβα τού κάποτε θα βρεθούμε και αυτή την Κυριακή συντροφιά με το εξαιρετικό ιστορικό Λεύκωμα του Γιάννη Λ. Λάμπρου «Θήβα 40 αιώνες στοιχίζονται στην ιστορία»

Κάδμος, ο ιδρυτής της Θήβας

«Στις ανατολικές ακτές της Μεσογείου, ανάμεσα στην Παλαιστίνη και τη Συρία, υπήρχε η χώρα της Φοινίκης.

Ο βασιλιάς της Φοινίκης Αγήνορας και η βασίλισσα Τηλέφασσα είχαν τέσσερα παιδιά, τον Κάδμο, τον Κίλικα, τον Φοίνικα και την Ευρώπη. Ο λαός των Φοινίκων είχε κάνει τεράστια άλματα προόδου, είχαν ανακαλύψει πρώτοι το αλφάβητο και γνώριζαν άριστα την επιστήμη της αστρολογίας και των μαθηματικών.

Η κόρη του Αγήνορα Ευρώπη ήταν πασίγνωστη για την ομορφιά της. Οταν την πρωτοείδε ο Δίας, ο θεός του Ολύμπου, έμεινε έκθαμβος και την ερωτεύτηκε παράφορα. Για να μπορέσει να την κατακτήσει, μεταμορφώθηκε σε έναν κατάλευκο ταύρο και ξάπλωσε στα πόδια της.

Αρχικά η Ευρώπη φοβήθηκε βλέποντας τον ταύρο, όμως μετά άρχισε να του χαϊδεύει τα κέρατα και τελικά κάθισε πάνω στην πλάτη του.

Ο ταύρος έχοντας την Ευρώπη πάνω του, σηκώθηκε και καλπάζοντας άρχισε να απομακρύνεται, πηγαίνοντας πάνω από τα κύματα της θάλασσας προς το μέρος της Κρήτης και της Ελλάδος.

Μόλις πληροφορήθηκε την αρπαγή της κόρης του ο Αγήνορας που την υπεραγαπούσε, κάλεσε μπροστά του τους τρεις γιους του και τη γυναίκα του την Τηλέφασσα.

Τους διέταξε να πάνε όλοι τους για να τη βρουν και να μην επέστρεφαν πίσω χωρίς την Ευρώπη.

Η αναζήτηση

Ο χρόνος περνούσε, τα αδέλφια την αναζητούσαν σε όλες τις πόλεις της Κρήτης, της Ασίας και της Ελλάδος, χωρίς να ανακαλύψουν κανένα ίχνος της.

Ο Κάδμος και η Τηλέφασσα, απογοητευμένοι από τη συνεχή αναζήτηση, έφθασαν στη Θράκη, όπου και έγιναν δεκτοί από τους κατοίκους. Η Τηλέφασσα αρρώστησε και παρά τις περιποιήσεις του Κάδμου και των κατοίκων πέθανε. Ο Κάδμος, μαζί με πιστούς συντρόφους που όλο αυτό το διάστημα τον ακολουθούσαν, ξεκίνησε για να πάει στους Δελφούς και να συμβουλευτεί το Μαντείο για το τι μέλλει γενέσθαι.

Ο χρησμός

Η αρπαγή της Ευρώπης από τον Δία, μεταμορφωμένο σε ταύρο, σε αναγεννησιακή τοιχογραφία
Η αρπαγή της Ευρώπης από τον Δία, μεταμορφωμένο σε ταύρο, σε αναγεννησιακή τοιχογραφία
Στο Μαντείο έλαβε χρησμό να εγκαταλείψει την προσπάθεια αναζήτησης της Ευρώπης και να ιδρύσει δική του πόλη, όπου θα διέμενε ο ίδιος και οι σύντροφοί του.

Για την τοποθεσία της πόλης που θα έκτιζε, σύμφωνα με το χρησμό, έπρεπε να ακολουθήσει μια αγελάδα που θα συναντούσε, έως ότου αυτή θα έπεφτε κάτω από την κούραση.

Στο χώρο που θα σταματούσε η αγελάδα θα ίδρυε την πόλη ο Κάδμος, συμβούλευε ο χρησμός. Φεύγοντας από τους Δελφούς και διασχίζοντας τη Φωκίδα, ο Κάδμος είδε στα κοπάδια του Πελάγοντα, μια αγελάδα, η οποία ήταν απομακρυσμένη από το κυρίως κοπάδι και έφερε στα δύο πλευρά της το σημάδι της Σελήνης.

Ακολουθώντας την αγελάδα, ο Κάδμος με τη συνοδεία του έφτασε στη Βοιωτία, διέσχισε την Κωπαΐδα και το Τηνέριο πεδίο και άρχισαν να ανεβαίνουν τους λόφους.

Στην κορυφή του πρώτου λόφου της εύφορης αυτής πεδιάδος, η αγελάδα γονάτισε και κάθισε στο έδαφος. Ο Κάδμος διαπιστώνοντας ότι ο χρησμός είχε υλοποιηθεί, θέλησε να προσφέρει την αγελάδα αυτή θυσία στη θεά Αθηνά.

Πριν την τελετή της θυσίας, έστειλε ορισμένους συντρόφους του, για να του φέρουν νερό από μια γειτονική πηγή, που λεγόταν πηγή του Αρη. Την πηγή αυτή, όμως, τη φύλαγε ένας δράκοντας, ο οποίος ήταν απόγονος του θεού Αρη.

Ο Δράκοντας βλέποντας τους άνδρες του Κάδμου να πλησιάζουν την πηγή, τους επιτέθηκε και σκότωσε αρκετούς.

Ιδεαλιστική απόδοση της πόλεως των Θηβών με τον Αμφίωνα να παίζει τη λύρα του. Χαλκογραφία J. Gronovio 1764
Ιδεαλιστική απόδοση της πόλεως των Θηβών με τον Αμφίωνα να παίζει τη λύρα του. Χαλκογραφία J. Gronovio 1764
Ακούγοντας τη φασαρία της μάχης ο Κάδμος έσπευσε αμέσως να βοηθήσει τους συντρόφους του και σε σύντομη σκληρή μάχη σκότωσε τον δράκοντα.

Η θεά Αθηνά παρουσιάστηκε αμέσως μπροστά του και συμβούλεψε τον Κάδμο να σπείρει τα δόντια του δράκου στον παρακείμενο κάμπο. Ο Κάδμος, υπακούοντας στη θεά, άρχισε να φυτεύει στη γη τα δόντια του δράκοντα.

Από τα δόντια άρχισαν να φυτρώνουν δεκάδες απειλητικοί και οπλισμένοι πολεμιστές, τους οποίους ο Κάδμος και οι σύντροφοί του τους ονόμασαν Σπαρτούς.

Βλέποντας όλους αυτούς και διαπιστώνοντας ότι ήταν αδύνατο να τους νικήσει πολεμώντας, σκέφθηκε ότι μόνο αν τους διασπούσε θα κατάφερνε να απαλλαγεί από τους Σπαρτούς.

Κρυμμένος πίσω από ένα βράχο ο Κάδμος, πέταξε ανάμεσά τους ορισμένες πέτρες, οι Σπαρτοί μη γνωρίζοντας από πού έρχονταν οι πέτρες άρχισαν να αλληλοκατηγορούνται. Κατόπιν άρχισαν να συγκρούονται μεταξύ τους και να αλληλοεξοντώνονται.

Από όλους τους Σπαρτούς επέζησαν μόνο πέντε άντρες, οι οποίοι ενσωματώθηκαν στην ομάδα του Κάδμου.

Ο Κάδμος, για να μπορέσει να εξιλεωθεί από το φόνο του δράκοντα, υπηρέτησε το θεό Αρη οκτώ χρόνια ως δούλος του.

Οταν τέλειωσε η τιμωρία του αυτή, ο Κάδμος ο οποίος είχε την προστασία της θεάς Αθηνάς, ανακηρύχτηκε βασιλιάς των Θηβών.

Ο γάμος

Ο Κάδμος. Ερυθρόμορφος κρατήρας του 450 π.Χ.
Ο Κάδμος. Ερυθρόμορφος κρατήρας του 450 π.Χ.
Ο Δίας, για να τιμήσει τον Κάδμο, του έδωσε για γυναίκα του, την κόρη του Αρη και της Αφροδίτης, Αρμονία.

Ο γάμος του Κάδμου και της Αρμονίας υπήρξε το πιο σημαντικό και αξιοσημείωτο γεγονός.

Στην τελετή του γάμου παρευρέθηκαν όλοι οι θεοί του Ολύμπου, οι οποίοι έφτασαν στην Ακρόπολη των Θηβών, την Καδμεία, κατευθείαν από τον ουρανό.

Ολοι τους έδωσαν στους νεόνυμφους πλούσια δώρα. Ξεχώριζε ένα χρυσό περιδέραιο που δόθηκε στην Αρμονία και ήταν φτιαγμένο από τα χέρια του θεού Ηφαιστου.

Θεωρήθηκε ότι το δώρο αυτό ήταν σταλμένο από την αδελφή του, την Ευρώπη, και ότι η ίδια το είχε πάρει από τον Δία για να το δώσει γαμήλιο δώρο στον αδελφό της.

Στις εορταστικές γαμήλιες εκδηλώσεις, που ήσαν από τις πιο σπουδαίες που έγιναν ποτέ, τραγούδησαν και έψαλαν ύμνους οι Μούσες που κατέβηκαν για τον σκοπό αυτό από τον Ελικώνα.

Η Αρμονία από τον Κάδμο απέκτησε έναν γιο, τον Πολύδωρα και τέσσερις κόρες, την Αυτονόη, τη Σεμέλη, την Αγαύη και την Ινώ, η οποία πήρε το όνομα Λευκωθέα, μετά τη θεοποίησή της.

Το πρώτο τους παλάτι, που ήταν μεγαλόπρεπο, το έκτισαν πάνω στην Ακρόπολη της Καδμείας. Τη Θήβα που έκτισε ο Κάδμος την περιέβαλε με ισχυρά τείχη και με Ακρόπολη που ονομάστηκε Καδμεία.

Οι Πύλες

Για την είσοδο στην πόλη των Θηβών υπήρχαν επτά πύλες, οι οποίες έδωσαν και το όνομα στην πόλη, Θήβα η Επτάπυλος.

Η Θήβα σε ξυλογραφία του 1874
Η Θήβα σε ξυλογραφία του 1874
Οι πύλες των Θηβών ήσαν οι εξής:

Ηλέκτρες πύλες. Ησαν οι κυριότερες και οι πιο μεγάλες της πόλης και από εκεί ξεκινούσε ο δρόμος που οδηγούσε στην Αθήνα. Και οι: Προιτίδες πύλες, Ωγύγιαι πύλες, Κρηναίοι πύλες. Υψιστες πύλες. Ομολωίδες πύλες, Νήιστες πύλες.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ