Κυριακή 4 Οχτώβρη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Μοναδική αλήθεια το «πουθενά»

«Ο Θάνατος από το πουθενά» του Νεοκλή Γαλανόπουλου είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αστυνομικό μυθιστόρημα που κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα και διαβάζεται ευχάριστα ακόμα και από εκείνους που δεν είναι εξοικειωμένοι με την αστυνομική λογοτεχνία. Ο συγγραφέας παίζει κυριολεκτικά με τις λέξεις, με τις ιλαρές καταστάσεις που δημιουργεί, συνομιλεί με τον ίδιο τον αφηγητή αλλά και με τους ήρωές του δίνοντάς τους τη δυνατότητα, έστω και κάπως... αργά, να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Να εξιλεωθούν για τα πάθη και τα λάθη τους.

Σε μια μικρή πόλη της Βόρειας Ελλάδας, σε ένα αστικό «παλάτι» που ονομάζεται Αθηνά, που κάλλιστα θα μπορούσε να είναι η χώρα μας και η κοινωνία μας σε μικρογραφία, οι ένοικοι, ιδιοκτήτες, φιλοξενούμενοι και εργαζόμενοι, Ελληνες και αλλοδαποί συμβιώνουν «ειρηνικά» με τον έρωτα, την απιστία, την φιλοχρηματία, το φθόνο, τη ζήλια, το κουτσομπολιό, τις μικρές αλήθειες και τα μεγάλα ψέματά τους. Οι κεντρικοί ήρωες, οι ζωντανοί, οι μελλοθάνατοι αλλά και οι... πεθαμένοι περιφέρονται στις μνήμες αλλά και στα πολυτελή δωμάτια, δήθεν ανέμελοι, δήθεν λησμονημένοι, ενώ ακούν τα βήματα του θανάτου, που έρχεται από το «πουθενά», να πλησιάζουν.

Μέσα στα πολυτελή δωμάτια της Αθηνάς γράφονται ποιήματα, ζωγραφίζονται πίνακες, γίνονται ανώδυνες, αλλά και οδυνηρές συζητήσεις, γιορτάζονται αρραβώνες, αλλά και... κηδείες, ενώ συνεχώς παίζεται ένα ιλαροτραγικό θέατρο, αφού όλοι υποδύονται κάποιο ρόλο και αφού τίποτε δεν είναι αυτό που φαίνεται. Μέσα στα συρτάρια από το ακριβό ξύλο αναπαύονται πολύτιμες σκακιέρες την ίδια στιγμή που η μεγάλη παρτίδα παίζεται έξω: στην παράγκα, στην πισίνα, στις ξαπλώστρες ή και στο εργοστάσιο φωτιστικών που προσφέρει την οικονομική άνεση σε τόσους χαραμοφάηδες και έναν ξερό μισθό στο προσωπικό. Ο συγγραφέας, φανατικός οπαδός της Αγκάθα Κρίστι, υφαίνει μια εκπληκτική μαεστρία, μια απλή και ταυτόχρονα περίπλοκη ιστορία, σπαρακτική αλλά και με πολύ σασπένς, με πανέξυπνους διάλογους, πλάθει ολοζώντανους χαρακτήρες και με όπλο το λεπτό, ιδιαίτερο υποδόριο, αλλά θανατηφόρο χιούμορ του δεν επιτρέπει στον αναγνώστη να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Τόπος».


Τιτίνα ΔΑΝΕΛΛΗ

Καθ' οδόν: Στις Δαλματικές Ακτές

Η πόλη Ζάνταρ της Κροατίας, από ψηλά
Η πόλη Ζάνταρ της Κροατίας, από ψηλά
Οπως και να το πεις, όπως και να το κάνεις, είτε από βορρά προς νότο ή το αντίθετο ταξιδεύσεις, η Δαλματία είναι πανέμορφη, σχεδόν μοναδική. Ισως από τις πιο όμορφες και γραφικές περιοχές της Ευρώπης, με την ποικιλία, τα σχήματα και τις διάφορες εναλλαγές του εδάφους, από καταπράσινους κόλπους και κολπίσκους πλάι στα κατάφυτα απόκρυμνα και πανύψηλα βουνά των Δειναρικών Αλπεων. Το έδαφος είναι ολοκληρωτικά ορεινό και πολλοί μικροί ποταμοί χύνονται κατά μήκος της Αδριατικής σχηματίζοντας θαυμάσιες πεντακάθαρες και ονειρεμένες λίμνες. Οι ακτές αν και βραχώδεις είναι δαντελωτές και γαλαζοπράσινες, σε προκαλούν να κάνεις ένα απολαυστικό μπάνιο.

***

Η Δαλματία, άλλοτε ξεχωριστό σε ομορφιές κομμάτι της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, εκτείνεται κατά μήκος της ανατολικής πλευράς της Αδριατικής που σήμερα κατά ένα μεγάλο ποσοστό - περίπου 80% - καλύπτει η Κροατία, ένα πολύ μικρό μέρος (20χλμ.) έχει για άνοιγμα προς τη θάλασσα η Βοσνία - Ερζεγοβίνη και ολοκληρώνεται αποθεώνοντας την ομορφιά της οροσειράς το σημερινό Μαυροβούνιο.

Φυσικά απ' όλο αυτό το μεγάλο κομμάτι της Αδριατικής, δεν πρέπει και δε μπορούμε να μην αναφέρουμε, μια άλλη εξίσου σημαντική και πανέμορφη περιοχή της πρώην Ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, την καταπράσινη και παραμυθένια Σλοβενία... Τόσο που να μας κάνει να νιώθουμε ακόμα πιο έντονη την πίκρα από τις ξένες επεμβάσεις και το διαμελισμό αυτής της τόσο σημαντικής και πανίσχυρης χώρας, της Γιουγκοσλαβίας, που ίδρυσε, μεγαλούργησε και έκανε το όνειρό του πραγματικότητα ο Τίτο.

***

Πλίτβιτσε: Μια τεράστια έκταση, ένα τεράστιο φυσικό πάρκο (προστατευμένο από την Ουνέσκο) και μια μαγευτική φύση
Πλίτβιτσε: Μια τεράστια έκταση, ένα τεράστιο φυσικό πάρκο (προστατευμένο από την Ουνέσκο) και μια μαγευτική φύση
Ολη λοιπόν η στενή και βραχώδης αυτή λωρίδα της Αδριατικής έχει μήκος σε ευθεία γραμμή 460 χιλιόμετρα, στην πραγματικότητα όμως λόγω των απειράριθμων κόλπων, κολπίσκων και ορμίσκων, το μήκος της φθάνει περίπου τα 1.400 χιλιομ. και το μεγαλύτερο πλάτος της τα 74 χιλιομ.

Κατά μήκος των ακτών βρίσκονται διασκορπισμένα πάνω από πενήντα μικρά και μεγαλύτερα νησιά (όπως Λίσα, η Πάγκο, η Αρμπε, η Μπράτσα, η Γκρούσα ή Κούρτσουλα κ.ά.).

Το κλίμα της χώρας είναι καθαρά μεσογειακό και οι μικροί καλλιεργήσιμοι χώροι παράγουν κρασί εκλεκτής ποιότητας, λάδι, φρούτα, μέλι και αρκετά ανεπτυγμένη κτηνοτροφία. Η βιομηχανία της κι αυτή περιορισμένη, ασχολείται με τα ναυπηγεία, την υαλουργία, τη σαπουνοποιία, τη μεταξουργία και την ποτοποιία (το γνωστό Μαρασκίνο του Ζαντάρ) και πρόσφατα σημείωσε τουριστική ανάπτυξη και αξιοποίηση των φυσικών της ομορφιών και των ιστορικών της πόλεων και ιδίως του πανέμορφου μεσαιωνικού και πάρα πολύ καλά διατηρημένου Ντουμπρόβνικ με τα γραφικά του κτίσματα και τα παράθυρα πολεμίστρες, προστατευμένα από την Ουνέσκο σα διαφύλαξη της παγκόσμιας πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς.

Η επίσκεψή της είναι πρόκληση και σου δημιουργεί αξέχαστα συναισθήματα.

Οι κυριότερες πόλεις των Δαλματικών Ακτών και σημαντικά λιμάνια είναι το Ζαντάρ, το Σπλιτ, το Σίμπενικ και η Ριέκα.

Τα σπήλαια της Ποστόινα είναι τα δεύτερα μεγαλύτερα σε μέγεθος σπήλαια της Ευρώπης
Τα σπήλαια της Ποστόινα είναι τα δεύτερα μεγαλύτερα σε μέγεθος σπήλαια της Ευρώπης
Πολύ κοντά στη Ριέκα βρίσκεται η πανέμορφη Οπατίγια. Κοσμοπολίτικη πόλη με όμορφους κήπους, εξωτικά φυτά, κλασικά και καλοδιατηρημένα κτίρια και μεγάλα και μοντέρνα ονομαστά ξενοδοχεία.

Λέγουν πως μοιάζει πολύ με την Κυανή Ακτή... και πράγματι είναι μια μικρογραφία της Νίκαιας και δεν έχει απολύτως τίποτα να ζηλέψει απ' αυτήν.

Το Ντουμπρόβνικ (παλαιά της ονομασία ήταν Ραγκούσα) όπως γράψαμε και πιο πάνω, διατηρεί ατόφιο το μεσαιωνικό του χρώμα στο εσωτερικό του κάστρου με ένα σύμπλεγμα από ρωμαϊκά και αναγεννησιακά στοιχεία 1.300 χρόνων.

Το Σπλιτ και το Ζαντάρ έχουν κι αυτά να σου δώσουν τις δικές τους ομορφιές και τη δική τους ιστορία. Ρωμαϊκές, οστρογοτθικές και βυζαντινές κατακτήσεις που κάθε μια άφησε το δικό της στίγμα, με κυριότερο αυτών, το περίφημο παλάτι σε σχήμα ρωμαϊκού κάστρου, του αυτοκράτορα Διοκλητιανού γεννημένου στην πόλη αυτή.

Οι σημερινοί κάτοικοι των πόλεων αυτών είναι Σλάβοι - Κροάτες και Σέρβοι που εγκαταστάθηκαν στη Δαλματία τον 7ον αιώνα μ.Χ.

***

Το ταξίδι δε σταματά εδώ. Και θα γίνεται όσο προχωράμε ακόμα πιο ενδιαφέρον και συναρπαστικό. Υπό τη σκιά πανύψηλων δέντρων που σου κλείνουν τον ήλιο, ατέλειωτες πυκνοφυτεμένες στοές, όπου οργιάζει η βλάστηση και σου προσφέρει μια θωπεία, μια δροσερή αύρα στο πρόσωπο με μόνα μικρά διαλείμματα τις πανέμορφες αγροικίες που είναι οι μόνες διαφορετικές χρωματικές πινελιές.

Η κοσμοπολίτικη Οπατίγια
Η κοσμοπολίτικη Οπατίγια
Το Πλίτβιτσε μάς περιμένει.

Τι δημιούργησε η φύση και η φροντίδα και το ενδιαφέρον του ανθρώπου σε κάνουν να μένεις άναυδος.

Μια τεράστια έκταση, ένα τεράστιο φυσικό πάρκο (προστατευμένο κι αυτό από την Ουνέσκο) και μια μαγευτική φύση.

Κάπου σε παίρνει ένα ειδικό λεωφορείο και σε κατηφορίζει στην κοιλάδα, όπου και σ' αφήνει να περιπλανηθείς στη μαγεία του τοπίου. Μικρές - μικρές λιμπιστικές λιμνούλες, μ' ένα τεχνητό ξύλινο μονοπάτι να βαδίζεις από πάνω, συνδετικές, ανισόπεδες γεφυρούλες, απόκρημνοι καταρράκτες, ολοκληρωτικά καθηλωμένος και μαγεμένος ακολουθείς το μονοπάτι, ενώ πεινασμένες πέστροφες καιροφυλαχτούν ν' αγγίξουν το χέρι ή το πέλμα, σαν προσπαθείς να δροσιστείς για λίγο.

Μια ευχάριστη αν και κουραστική οδοιπορία 2 ωρών, ώσπου να ξανανέβεις και συναντήσεις ανοιχτό ουρανό. Περιπλάνηση σε φωλιές αγριμιών και στέκια νυμφών, νεραϊδών και τριτώνων, σε χώρους παραμυθιού κάτω από τον ήχο του σουραβλιού του Πάνα με τη συνοδεία της άρπας του Απόλλωνα. Καθρεφτιζόμενοι φιλάρεσκα στα νερά τους. Μα δεν τελειώσαμε ακόμα και συνεχίζουμε πλάι σε μια φύση που ανακλαδίζεται κι όσο της επιτρέπεται αφήνει λιγοστό χώρο για το τσιμέντο.

***

Η Σλοβενία, η Λουμπλιάνα, η Νοστόινα και τα περίφημα σπήλαιά της. Κι εδώ τα παιχνίδια και τα καμώματα της φύσης και η αξιοποίησή τους με τη στοργή του ανθρώπινου στοιχείου και τη φροντίδα του πρώην σοσιαλιστικού κράτους για να τα ζει και να τα χαίρεται ο Λαός.

Το πανέμορφο μεσαιωνικό και πάρα πολύ καλά διατηρημένο Ντουμπρόβνικ
Το πανέμορφο μεσαιωνικό και πάρα πολύ καλά διατηρημένο Ντουμπρόβνικ
Τα σπήλαια της Ποστόινα είναι τα δεύτερα μεγαλύτερα σε μέγεθος σπήλαια της Ευρώπης. Χάνεσαι κυριολεκτικά όταν προχωράς βαθιά τον κάτω κόσμο, τις ομορφιές και τις ιδιοτροπίες του.

Είναι τόσο μεγάλο το σπήλαιο που στην αρχή και για τρία χιλιόμετρα, το διασχίζεις μ' ένα τρενάκι μέσα από μια φαντασμαγορική διαδρομή κι ύστερα συνεχίζεις με τα πόδια, ανεβαίνοντας και κατεβαίνοντας σχεδιασμένα μονοπάτια φωτισμένα και προστατευόμενα. Κι εδώ τα τερτίπια της φύσης που κυριολεκτικά οργιάζει. Βλέπεις ειδικά κι έξυπνα φωτισμένους σταλαγμίτες και σταλαχτίτες εκατομμυρίων χρόνων, σε διάφορα εντυπωσιακά χρώματα και σχήματα, που δεν μπορούσε ποτέ να σκαρφιστεί ανθρώπινο μυαλό κι ανθρώπινο χέρι. Η επιστροφή μας έγινε πάλι με το τρενάκι.

***

Πάντα ένα ταξίδι έχει τις δικές του έγνοιες, τη δική του κούραση και ταλαιπωρία. Μα ποτέ δεν βγαίνεις χαμένος. Για όλα αυτά ανταμείβεσαι. Το ταξίδι είναι σχολείο, είναι πείρα, είναι γνώση, είναι εντυπώσεις, επικοινωνία. Γνωριμία με τη φύση, με τον άνθρωπο, με τον διπλανό. Τον καφέ που θα πιείς, την κουβέντα που θα κάνεις με τον πρώην άγνωστο και τα ερεθίσματα που θα πάρεις... Κι αν φτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε πρόδωσε. Ετσι σοφός που έγινες και με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν...!!!


Μια από τις κυριότερες πόλεις των Δαλματικών Ακτών και σημαντικό λιμάνι είναι το Σπλιτ
Μια από τις κυριότερες πόλεις των Δαλματικών Ακτών και σημαντικό λιμάνι είναι το Σπλιτ

Βασίλης ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ

Τραγουδάω όλους εσάς που αντισταθήκατε/ τραγουδάω τους άσπρους, τους μαύρους, τους κίτρινους/ τραγουδάω την ελπίδα που δεν έχει χρώμα/ τραγουδάω το αίμα που σ' όλα τα γεωγραφικά σημεία είναι κόκκινο. Με το λαρύγγι μου πεταμένο έξω φαρδύ, σαν προκυμαία/ τραγουδάω την παγκόσμια αδελφοσύνη.

Μα απόψε, αδέλφια, δεν είμαι πια ποιητής. Απόψε δε θέλω να 'μαι ποιητής. Απόψε είμαι ο τυμπανιστής μιας απέραντης στρατιάς/ με δυο δισεκατομμύρια μαχητές ακροβολισμένους μες στη νύχτα. Και προχωράμε.

(Τ. Λειβαδίτης, «Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο», 1956)



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ