Κυριακή 5 Νοέμβρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Εις υγείαν

Ετσι όπως έχει ακριβύνει το πετρέλαιο, καλύτερα είναι να καταφύγουμε σε άλλους τρόπους πιο φθηνούς για να ζεσταθούμε. Ενα κοκτέιλ είναι ίσως ό,τι πρέπει για να μας θερμάνει, αλλά και να μας γλυκάνει την πικραμένη ψυχή μας. Ψυχή, που φέτος όχι μόνο θα παγώσει, αλλά και με το ζόρι θα την κρατήσουμε να μη μας βγει...

Ας ξεκινήσουμε με το Αλεξάνδρα: Ενα κουταλάκι του καφέ κρέμα γάλα, 2 εκατοστά του λίτρου σκούρα κρέμα κακάο και 4 εκατοστά του λίτρου κονιάκ. Αδειάζουμε τα συστατικά με τη σειρά μέσα στο σέικερ, το οποίο έχουμε γεμίσει με παγάκια και τα χτυπάμε. Τα αδειάζουμε σε διπλό ποτήρι για κοκτέιλ και ξύνουμε λίγο μοσχοκάρυδο πάνω στο ποτήρι.

Αμερικάνο: Μια και η εκλογική αναμέτρηση στις ΗΠΑ θα γίνει σε δυο μέρες, επιλέξαμε κάτι που να έχει σχέση... Αμερικάνο λοιπόν και... 4 εκατοστά του λίτρου καμπάρι, 2 εκατοστά λίτρου βερμούτ κόκκινο και σόδα. Ρίχνουμε το Καμπάρι και το Βερμούτ σε σωληνωτό ποτήρι γεμάτο πάγο και προσθέτουμε σόδα. Διακοσμούμε με μια φέτα πορτοκαλιού και λεμονιού. Και μας αφήνει εντελώς αδιάφορους το αποτέλεσμα της Τρίτης. Και οι δυο υποψήφιοι ίδιοι μας φαίνονται, και δε φταίει το κοκτέιλ. Εις υγείαν.

Βισκόντι, Μαν, Μάλερ

Οποιος είχε την τύχη να δει την ταινία του Λουκίνο Βισκόντι «Θάνατος στη Βενετία» που είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τόμας Μαν, θα έμεινε καθηλωμένος, έκπληκτος, άναυδος αλλά και μαγεμένος, όχι μόνον από την εξαιρετική κινηματογραφική γλώσσα του μεγάλου Ιταλού σκηνοθέτη, από την υπέροχη ανάπλαση εποχής, από τις εκπληκτικές ερμηνείες, αλλά και από τη μουσική του Γκούσταβ Μάλερ. Και σίγουρα υπάρχουν πολλοί αναγνώστες που θα ήθελαν να μάθουν λίγα από τη ζωή και το έργο του συνθέτη. Του μεγάλου συνθέτη της εποχής μας, που όπως έλεγε και ο ίδιος ήταν άπατρις: ως Βοημός (γεννήθηκε στο Iglau) στην Αυστρία, ως Αυστριακός ανάμεσα σε Γερμανούς και ως Εβραίος παντού στον κόσμο. Παντού ως ένας εισβολέας και ποτέ ευπρόσδεκτος. Παρ' όλες τις δυσκολίες του, είχε εξαιρετική επιτυχία και κυριάρχησε στην Οπερα της Βουδαπέστης, του Αμβούργου και της Βιέννης.

Η Συμφωνία αρ. 3 σε ρε ελάσσονα, παίχτηκε στο Μέγαρο Μουσικής από τη Φιλαρμονική του Κλαούντιο Αμπάτο, το 1998. Η Συμφωνία αποτελείται από 6 μέρη και έχει μια διάρκεια 93 λεπτών, είναι δηλαδή η πιο μακροσκελής από τις εννέα συμφωνίες του Μάλερ. Γράφτηκε τα καλοκαίρια του 1895 και του 1896 και αποδεικνύει την τολμηρή προσπάθεια εφαρμογής της ιδέας του συνθέτη ότι: η συμφωνία σημαίνει η οικοδόμηση ενός κόσμου με όλους τους πόρους από τις διαθέσιμες τεχνικές.

Το πρώτο μέρος αναπαριστά τη φύση στην αρχέγονη μορφή της. Το δεύτερο μέρος περιγράφεται από τον ίδιο τον Μάλερ ως «Αυτό που λένε τα λουλούδια στο λιβάδι», ενώ «τα ζώα στο δάσος», εμφανίζονται στο τρίτο μέρος. Ο άνθρωπος ως μονάδα και ο άνθρωπος ως μέλος μιας κοινότητας αντικατοπτρίζονται στο τέταρτο και στο πέμπτο μέρος. Και στο έκτο και τελευταίο μέρος εμφανίζεται ο θεός, ο θεός που μπορεί να κατανοηθεί μονάχα ως αγάπη.

Μια συμφωνία εξαιρετική, μια ομοιογένεια στην οργάνωση που εντυπωσιάζει, ένα μεγαλείο που ξαφνιάζει και καλεί τον ακροατή σε μια μουσική πορεία της γέννησης του δικού του κόσμου.

Μια λοιπόν και αναφερθήκαμε στο Λουκίνο Βισκόντι, στον Τόμας Μαν και στον Γκούσταβ Μάλερ, καλό θα είναι να δούμε την ταινία, να διαβάσουμε το βιβλίο και να αποκτήσουμε την 3η και την 5η συμφωνία. Να είστε σίγουροι πως έχουμε πολλά να κερδίσουμε.

Μικρές ιδέες

Για μοντέρνους καιρούς

Αν έχετε κουραστεί από τα παλιά έπιπλα, αν θέλετε να δώσετε μια μοντέρνα όψη στην κρεβατοκάμαρά σας, τότε με ένα εύκολο και καθόλου δαπανηρό τρόπο μπορείτε να κοιμηθείτε και να βλέπετε «μοντέρνα όνειρα». Λιτή και απέριττη η διακόσμηση. Ολα και όλα τα έπιπλα είναι: ένα διπλό χαμηλό κρεβάτι, δυο κύβοι, δίκην κομοδίνων, μια πολυθρόνα, μια βιβλιοθήκη, μια μικρή τηλεόραση και ένα στέρεο. Το χρώμα του τοίχου είναι ανοιχτό μπεζ, το ταβάνι είναι λίγο πιο σκούρο και μια πράσινη μοκέτα καλύπτει όλο το δάπεδο του δωματίου.

Γκουλάς ουγγαρέζικο

Θα χρειαστούμε: Ενάμιση κιλό μοσχαρίσιο κρέας, 1/2 πατάτες, ένα κιλό ντομάτες ώριμες, 3/4 του φλιτζανιού φυτίνη ή καλό λάδι, κρεμμύδια, σκόρδο, κόκκινο πιπέρι, 2 φύλλα δάφνης, αλάτι και πιπέρι.

Εκτέλεση : Θα πλύνουμε τις ντομάτες και θα τις περάσουμε από το τρυπητό. θα κόψουμε το κρέας σε μικρά κομματάκια θα το πλύνουμε και θα το στραγγίσουμε καλά. Βάζουμε τα ψιλοκομμένα κρεμμύδια και το σκόρδο να καπνίσουν και ρίχνουμε το κρέας μέχρι να ροδίσει. Προσθέτουμε τα κρεμμύδια και το σκόρδο και τα ανακατεύουμε με ξύλινη κουτάλα να καβουρδιστούν και να ξανθύνουν. Ρίχνουμε το κόκκινο πιπέρι, ανάλογο αλάτι, τα φύλα της δάφνης και τον πολτό της ντομάτας. Βάζουμε την κατσαρόλα στη φωτιά να πάρει μερικές βράσεις και προσθέτουμε δυο φλιτζάνια ζεστό νερό και το αφήνουμε να σιγοβράσει για μιάμιση, περίπου ώρα. Στο μεταξύ, καθαρίζουμε τις πατάτες, τις κόβουμε σε μικρά κομματάκια και τις ρίχνουμε στην κατσαρόλα, προσθέτουμε λίγο νερό και αλάτι και αφήνουμε το φαγητό να βράσει περίπου μια ώρα και να μείνει μια πηχτή σάλτσα.

Καθ' οδόν: Στη Νάουσα

Η συνάδελφος Ελένη Τράιου μας προσκαλεί σε ένα συναρπαστικό αλλά και πολύ μεθυστικό ταξίδι στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Νάουσα.

«Κατά τη μυθολογία στη νοτιοανατολική πλαγιά του Βερμίου, εκεί που βρίσκεται σκαρφαλωμένη σήμερα η Νάουσα, έζησε η Σεμέλη και γέννησε το θεό Διόνυσο. Αλλά και ο Σειληνός, ο καλύτερος χορευτής του κόσμου, έζησε εκεί. Και οι Νύμφες περιδιάβαιναν τα σκιερά μονοπάτια των λόφων και λούζονταν στα ζωογόνα νερά του Ολγανου.

Το μυστήριο και η σαγήνη του τοπίου αγγίζει τους θνητούς στο πέρασμα των αιώνων και η έκρηξη έντονων συναισθημάτων εκφράζεται καίρια στους στίχους του ποιητή που γοητευμένος εξαίρει τις αρετές των Ναουσαίων ανταρτών με τα μακριά μαλλιά, που ξαποσταίνουν, με μια κούπα κρασί στο χέρι, δίπλα στα παγωμένα νερά της Αράπιτσας.

«Πόσον η καρδιά μου μητέρα, επιθυμεί να γίνω αρχιληστής, να φορώ μαύρο (λερωμένο) υποκάμισον, να φέρω δυο πιστόλια εις τη ζώνη μου, ακονισμένο το σπαθί εις τον ώμο μου να είμαι κλέφτης εις τα βουνά της Νιάουστας, να διασκεδάζω παντοτινά εις την ωραίαν Νιάουστα».

Ολη σχεδόν η ζωή της πόλης και σήμερα ακόμη επιβεβαιώνεται με τη σχέση αυτή. Η παράδοση, τα ήθη και έθιμα είναι συνδεδεμένα με το κρασί. Το πανάρχαιο έθιμο της Μπούλας, που ζωντανεύει κάθε χρόνο τη διάρκεια της απόκριας έχει σχέση με διονυσιακές λατρείες. Το κρασί, το τσίπουρο ρέει άφθονο, ειδικά αυτές τις μέρες.


Το 1971 στο Ζάππειο, γινόταν η Διεθνής Εκθεση του Κρασιού. Πήγα εκεί, ως μαθητευόμενη τότε ρεπόρτερ για να καλύψω το γεγονός και με μεγάλη έκπληξη άκουγα τους ειδικούς να εκθειάζουν το κρασί της Νάουσας. Με κάποια περηφάνια, είπα στο διπλάνο μου ότι η Νάουσα είναι η ιδιαίτερη πατρίδα μου. Κυριολεκτικά με έσυρε μπροστά στους Γάλλους εκπροσώπους για να με παρουσιάσει.

Το 1972 στις προθήκες ενός βιβλιοπωλείου στο κέντρο του Λονδίνου, φιγουράρει το βιβλίο του Πίτερ Γκριν «Alexanter of Macedon» εκδόσεις «Πέλικαν». Ο Γκριν, έκανε κλασικές σπουδές στο Κέιμπριτς και δίδαξε ελληνική ιστορία και λογοτεχνία σε διάφορα πανεπιστήμια. Εγραψε πολλά βιβλία με αναφορές στην Ελληνική Μυθολογία και Ιστορία. Στο βιβλίο του για τον Αλέξανδρο, ήμουν σίγουρη ότι θα αναφερόταν στη Νάουσα... Πράγματι βρήκα ένα ολόκληρο Κεφάλαιο, αφιερωμένο στο τρίγωνο Βέροια - Νάουσα - Εδεσσα με τον τίτλο «Οι κήποι του Μίδα». Στη σελίδα 55 διάβασα ότι ο Φίλιππος, όταν ο Αλέξανδρος ήταν περίπου 13 χρονών, αποφάσισε να του δώσει ανώτερη μόρφωση. Η Πελλα δεν ήταν, κατά την άποψη του Φιλίππου, το κατάλληλο μέρος για το νεαρό πρίγκιπα. Ετσι σ' ένα ειδυλλιακό περιβάλλον, με έντονη διονυσιακή ατμόσφαιρα από πλατάνια, σπηλιές και πηγές από τις οποίες αναβλύζουν παγωμένα νερά, χτίζει την Περιπατητική Σχολή του ο Αριστοτέλης και ο νεαρός πρίγκιπας, μαζί με τους βασιλικούς του φίλους, μυείται στη φιλοσοφία, την τέχνη και τα μαθηματικά από τον πατέρα της λογικής. Η θέση αυτή, γνωστή σήμερα, ως Ισβόρα, είναι στις παρυφές του Βερμίου και δίπλα από τη Μίεζα. Από αυτούς, κατά τους αρχαιολόγους Πέτσα και Φάκλαρη, προέρχονται οι κάτοικοι της Νάουσας. Και επισημαίνει ο Γκριν: Αυτό το κομμάτι αποτελεί πιθανόν μέρος των φημισμένων «Κήπων του Μίδα». Μια περιοχή από εξαιρετικούς αμπελώνες και οπωροφόρα. Η Νάουσα ακόμη παράγει ένα εξαιρετικό κρασί Κόκκινο κρασί το «Much Akin to Burgoundy».

Λαογραφικά


Παδί θυμάμαι, πως τον Αύγουστο ακόμη έβγαιναν στο δρόμο, έξω από τα σπίτια βαένια, βαρέλια, καδιά. Το νερό μπόλικο έπεφτε μέσα και με ξυστριά καθάριζαν το εσωτερικό τους. Εμενε το νερό έως τη στιγμή που η αντικατάστασή τους γινόταν με κρασί ώστε το ξύλο να φουσκώσει και να κλείσουν οι «φυράδες» (χαραμάδες). Μέσα στο Σεπτέμβρη σήμαινε συναγερμός. Αρχιζε ο τρύγος. Η καθημερινή ρουτίνα παρασύρει σε μια μεγάλη γιορτή, που οι ρίζες της οδηγούν κατευθείαν στη διονυσιακή λατρεία. Ξημερώματα ξεκινούσε η πομπή. Ο οξύς ήχος της γκάιντας μάγευε τους μύστες και μια γλυκιά αναστάτωση υπήρχε διάχυτη στην ατμόσφαιρα, Οι μόμισες (κοπέλες) με κόκκινες μάλλινες φούστες, άσπρα τσεμπέρια στο κεφάλι που στόλιζαν με αγριολούλουδα, μαγεμένες λες, χόρευαν και τραγουδούσαν ως σύγχρονοι Σειληνοί. Οι τρυγητάδες και οι κερατζήδες συμπλήρωναν την πομπή και στα άλογά τους κρεμασμένα χαϊμαλιά και κουδούνια προανήγγειλαν ξέφρενο πανηγύρι. Η αντρειοσύνη τους δεν αφήνει αδιάφορο το λαϊκό βάρδο: «Λευκαίνει η κόρη το πανί στην άκρη στο νερό/ τους κερατζήδες που περνούν με κλαδιά λαλούσι/ μην του πατήστι, μπρε παιδιά, θερμοπαρακαλούσι/ γιατί θέλου πουκάμισα να ράψου στο γαμπρό.

Οι δρόμοι της Νάουσας σε συναγερμό. τα ζώα πηγαινοέρχονταν φορτωμένα με καδιά γεμάτα σταφύλια. Αδειαζαν σε μεγάλες κάδες στα κελάρια των σπιτιών. Και αυτό το πηγαινέλα δε σταματούσε παρά μόνον όταν ο ήλιος είχε για τα καλά κρυφτεί πίσω από την Ντούρλια, την υψηλότερη κορφή του Βερμίου. Η επιστροφή ήταν γιορταστική. Η κούραση της ημέρας εξανεμιζόταν».


Δυστυχώς, ο χρόνος αλλά και ο χώρος μάς πιέζουν. Πρέπει να επιστρέψουμε στα «Καθημερινά της Κυριακής μας». Είμαστε ζαλισμένοι, μεθυσμένοι, ενθουσιασμένοι από την εξαιρετική, αλλά, αλίμονο, σύντομη επίσκεψή μας στην πανέμορφη Νάουσα. Ευχαριστούμε την ξεναγό μας.

Οι ιστορίες του Γουίνι

Τέσσερα απολαυστικά χιουμουριστικά βιβλία για μικρούς και μεγάλους, που αφηγούνται τις περιπέτειες του διάσημου αρκούδου Γουίνι, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Περίπλους». Τις ευρηματικές αυτές ιστορίες έγραψε για το γιο του Κρίστοφερ Ρόμπιν, το 1882, ο Α. Α. Milne. Τους ήρωές του εμπνεύστηκε από τα παιχνίδια του παιδιού του, ενώ το δάσος στο οποίο συνεχώς αναφέρεται είναι το δάσος στο οποίο ζούσε αυτός και η οικογένειά του, το Ενστάουν. Εχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε, αιώνας και βάλε, και όμως οι ιστορίες του Γουίνι εξακολουθούν και σήμερα να έχουν την ίδια φρεσκάδα, να είναι σύγχρονες, επίκαιρες, ευρηματικές και διαχρονικές. Ετσι σε κάθε ένα από τα τέσσερα κομψά και καλαίσθητα βιβλιαράκια θα μάθουμε πώς μπορούμε να ζούμε με αρμονία με ό,τι μας περιβάλλει, να ακούσουμε κουβέντες γεμάτες μικρές σοφίες, αλλά και πώς να πάρουμε φόρα και να φύγουμε... Η εικονογράφηση είναι του Ερνεστ Σέπαρντ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ