Eurokinissi

Την ώρα που έξω από την αίθουσα η αστυνομία ξυλοκοπούσε τον λαό της περιοχής, που διαμαρτυρόταν για την κατάσταση όπου τον έχουν οδηγήσει ακριβώς αυτά τα σχέδια και η στρατηγική της «απολιγνιτοποίησης» και της «απελευθέρωσης» της Ενέργειας (βλ. σελ. 3) που ακολούθησαν όλες οι κυβερνήσεις, εντός της αίθουσας ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ ανέπτυσσε τα «μεγάλα επενδυτικά σχέδιά» της, με το στίγμα να το δίνει η αποστροφή του ότι «δεν είμαστε απλώς πάροχος Ενέργειας. Κινούμαστε στην κατεύθυνση του utility του μέλλοντος, μιας καθαρής powertech company που θα παντρεύει την Ενέργεια με την ψηφιακή τεχνολογία. Το νέο μας mega data center στη Δυτ. Μακεδονία (300 MW, με δυνατότητα επέκτασης στο 1 GW) είναι ένα τολμηρό βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση».

Το ποιος κερδίζει από αυτά τα σχέδια δεν είναι δύσκολο να το διακρίνει κανείς: Πριν λίγες μέρες η ΔΕΗ ΑΕ ανακοίνωσε τα οικονομικά της στοιχεία για το 2024, καθώς και βασικούς άξονες του σχεδιασμού της για τα επόμενα χρόνια, που περιλαμβάνουν και την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Συγκεκριμένα, τα οικονομικά στοιχεία της ΔΕΗ αποτυπώνουν τη μεγάλη κερδοφορία που έχει ο εν λόγω μονοπωλιακός όμιλος:

• Κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) 1,8 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 41% σε σχέση με το 2023 (με πρόβλεψη για το 2025 ότι θα φτάσουν τα 2 δισ. ευρώ).
• Τα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν σε 426 εκατ. ευρώ, έναντι 206 εκατ. ευρώ το 2023.
• Οι επενδύσεις άγγιξαν τα 3 δισ. ευρώ, με το 85% αυτών σε ΑΠΕ, ευέλικτη παραγωγή και διανομή.

Σε αυτά έρχονται να προστεθούν και όσα σχεδιάζει το επόμενο διάστημα η ΔΕΗ για την περιοχή, και ανακοινώθηκαν χτες με «τυμπανοκρουσίες» για επενδύσεις πάνω από 5 δισ. ευρώ:

- Με τη μετατροπή της λιγνιτικής «Πτολεμαΐδα 5» σε μονάδα φυσικού αερίου.

- Με 1,2 δισ. για σταθμούς φωτοβολταϊκών ισχύος 2,1 GW.

- Με έργα αποθήκευσης Ενέργειας 940 εκατ. ευρώ, ισχύος 800 περίπου MW και μπαταρίες για ισχύ 300 MW που θα εγκατασταθούν σε Αμύνταιο, Μελίτη, Ακρινή και Καρδιά.

- Δύο αντλησιοταμιευτικές μονάδες 560 MW.

- Μία μονάδα υδρογόνου 50 MW, αλλά και μία καύσης απορριμμάτων, που θα συνδεθεί με την τηλεθέρμανση.

- Ολα αυτά με επίκεντρο και την τροφοδότηση ενός data center (ψηφιακού κέντρου δεδομένων) «ισχύος» 300 MW, με στόχο σε μια επόμενη φάση να μετατραπεί σε «giga data center», φτάνοντας τα 1.000, και με διασυνδέσεις με τηλεπικοινωνιακούς κόμβους στο εξωτερικό.

Να σημειωθεί ότι έχουν ξεκινήσει ήδη οι εργασίες κατασκευής του πρώτου data center ισχύος 12,5 ΜW στα Σπάτα - έργο που κατασκευάζουν από κοινού η εμιρατινή «Damac» και η ΔΕΗ. Απώτερος στόχος του ομίλου, όπως αναφέρει, είναι να δημιουργήσει ένα από τα μεγαλύτερα οικοσυστήματα data centers στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, μέσω των οποίων θα αναπτύσσει και θα πουλά software στους πελάτες της η άλλη θυγατρική της ΔΕΗ στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης, η «Olympus AI». Επιπλέον, ο όμιλος της ΔΕΗ έχει σημαντική παρουσία στη Ρουμανία και «τρέχει» επιχειρηματικά σχέδια στη Βουλγαρία, διεκδικώντας «αναβαθμισμένο ρόλο» στην αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Με βάση αυτούς τους σχεδιασμούς, καλλιεργείται στον λαό της περιοχής η προσδοκία ότι από την καπιταλιστική ανάπτυξη και την προώθηση της «πράσινης μετάβασης» θα κερδίσουν τάχα όλοι, λογική που ήρθε να ενισχύσει και ο πρωθυπουργός με την παρουσία του χτες.

Νομίζουν ότι έχουν να κάνουν με ...λωτοφάγους. Τους διαψεύδει η συνολική πορεία της «πράσινης μετάβασης» - «απολιγνιτοποίησης», της «απελευθέρωσης» της Ενέργειας, πορεία που έχει μόνιμα κερδισμένους τους μονοπωλιακούς ομίλους, όπως η ΔΕΗ ΑΕ, που βλέπουν την κερδοφορία τους να εκτοξεύεται, και χαμένο πάντα τον λαό της περιοχής.

Αυτός είναι που οδηγείται στην ανεργία, με τη Δυτική Μακεδονία να σπάει όλα τα ρεκόρ, και στην ενεργειακή φτώχεια, με τους πανάκριβους λογαριασμούς ρεύματος και το «τέλος της τηλεθέρμανσης».

Η ίδια αυτή πολιτική, της «πράσινης ανάπτυξης», είναι που οδηγεί στην ερημοποίηση της περιοχής, με το κλείσιμο ορυχείων και ΑΗΣ, που καταστρέφει τελικά το περιβάλλον, μετατρέποντας ακόμη και περιοχές Natura σε εργοτάξια ΑΠΕ, προωθώντας εναλλακτικές μορφές Ενέργειας, όπως η καρκινογόνα καύση απορριμμάτων, ενώ κλείνουν σύγχρονοι ατμοηλεκτρικοί σταθμοί με ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, όπως ο ΑΗΣ Μελίτης.

Ταυτόχρονα, σε μια περίοδο έντονων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και ιμπεριαλιστικών πολέμων, με το κλείσιμο ορυχείων και ΑΗΣ εντείνεται η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από το πανάκριβο εισαγόμενο φυσικό αέριο, με ό,τι σημαίνει αυτό για τον λαό μας σε περίπτωση γενίκευσης ενός ιμπεριαλιστικού πολέμου. Από την άλλη, τα νέα βάρη της μετατροπής λιγνιτικών μονάδων θα φορτωθούν στις πλάτες του λαού.

Από τα ίδια αυτά σάπια υλικά είναι φτιαγμένη και η «νέα εποχή», ο «πόλος ανάπτυξης» για τον οποίο μίλησε χτες ο πρωθυπουργός: Οι «εμβληματικές επενδύσεις» έχουν ως καύσιμη ύλη μισθούς τσακισμένους, χωρίς Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, χωρίς μέτρα υγείας και ασφάλειας, με εντατικοποίηση και εξουθενωτικά ωράρια, χωρίς ελεύθερο χρόνο.

Οι επιδοτούμενες θέσεις εργασίας που εξαγγέλθηκαν ανακυκλώνουν το πρόβλημα, ενώ είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με τις θέσεις εργασίας που χάνονται. Στόχο έχουν την παροχή τζάμπα εργατικού δυναμικού στους εργοδότες, δουλειάς με ημερομηνία λήξης, χωρίς δικαιώματα για όσους πετάει στον δρόμο της ανεργίας η εφαρμοζόμενη αντιλαϊκή πολιτική.

Με αυτούς δε ακριβώς τους όρους θα είναι και οι όποιες νέες θέσεις εργασίας δημιουργηθούν, με τις χτεσινές ανακοινώσεις να προβλέπουν τη δημιουργία ...1.200 όλων κι όλων θέσεων εργασίας σε όλα μαζί τα έργα κατά τη λειτουργία τους, και 10 χιλιάδες προσωρινές θέσεις κατά την κατασκευή...

Στήριγμα η κυβέρνηση και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι βρίσκουν και στη σοσιαλδημοκρατία, αφού η τελευταία, με μπροστάρη κυρίως το ΠΑΣΟΚ, παρουσιάζει ως λύση την ίδια την πηγή του προβλήματος. Προβάλλοντας με συστηματικό τρόπο το νέο σοσιαλδημοκρατικό αφήγημα της «Ρήτρας Δίκαιης Μετάβασης» ως λύση για τα προβλήματα του λαού της Δυτικής Μακεδονίας, προσπαθεί να κάνει «καλύτερη» τη ΝΔ, αποδεχόμενη την πολιτική της «πράσινης μετάβασης», που από τον χαρακτήρα της έχει αντιλαϊκό περιεχόμενο.

Με τον όρο «Ρήτρα Δίκαιης Μετάβασης» εννοεί την «ειδική κατά προτεραιότητα λήψη θετικών μέτρων ιδιαίτερης μέριμνας προς όφελος των κατοίκων στις υπό απολιγνιτοποίηση περιοχές» «στις προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις και κανονιστικές πράξεις». Προσπαθεί να αποκρύψει έτσι τον ταξικό χαρακτήρα της πολιτικής της «πράσινης μετάβασης», καλλιεργώντας την ενσωμάτωση του λαού στις αστικές επιδιώξεις.

Ολα τα αστικά κόμματα και τα τοπικά τους στελέχη προβάλλουν τις «επενδύσεις» που έρχονται ή δεν έρχονται στην περιοχή («επενδυτικό κενό»), με στόχο να δημιουργήσουν στον λαό την ψευδαίσθηση ότι οι επενδύσεις είναι η σωτηρία όλων. «Παραβλέπουν» όμως ότι το «φιλοεπενδυτικό περιβάλλον», στο όνομα του οποίου πίνουν νερό όλοι τους, το πληρώνει ο λαός, με χτύπημα σε μισθούς και δικαιώματα αλλά και με άγρια φορολογία του, για να μπορούν να δίνονται φοροαπαλλαγές και κίνητρα στους μονοπωλιακούς ομίλους. Στο πλαίσιο του σημερινού καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, οι όποιες επενδύσεις χτίζονται πάνω στα συντρίμμια της ζωής και των δικαιωμάτων του λαού.

Απέναντι σε αυτό το έγκλημα που συντελείται σε βάρος της περιοχής και του λαού της, οι εργαζόμενοι μπορούν να σταθούν μόνο με τον οργανωμένο αγώνα, τη διεκδίκηση μέσα από τα συνδικάτα, βάζοντας στο στόχαστρο την πολιτική στήριξης των ομίλων.

Με την ορμή, το κουράγιο και την αισιοδοξία που πήραν τα εκατομμύρια των εργαζομένων από την απεργία της 28ης Φλεβάρη, τώρα είναι ώρα ο αγώνας αυτός να δυναμώσει. Επόμενος μεγάλος σταθμός με μεγάλη σημασία είναι η μαζική συμμετοχή στη νέα πανελλαδική πανεργατική απεργία στις 9 Απρίλη, ώστε να αποτελέσει αυτή βήμα κλιμάκωσης για εφ' όλης της ύλης σύγκρουση με το κράτος, την κυβέρνηση και τα κόμματα που ευθύνονται για τη βαρβαρότητα σε κάθε πτυχή της ζωής της εργατικής τάξης, του λαού, της νεολαίας.

• ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει από τη «πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση»
• ΝΕΟΙ ΔΑΣΜΟΙ ΗΠΑ ΚΑΘΩΣ ΦΟΥΝΤΩΝΕΙ Η ΚΟΝΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΩΤΟΚΑΘΕΔΡΙΑ: Εντονες αντιδράσεις και ανησυχίες από εχθρούς και φίλους
• ΑΡΚΤΙΚΗ: Οι «μεγάλες χώρες» έχουν «εδαφικές φιλοδοξίες»...

«Αμα τη ανακοινώσει» των δασμών άρχισαν τα όργανα και τα προσχήματα για το «κουστούμι» που ράβουν στον λαό η κυβέρνηση και άλλα αστικά κόμματα.

Μιλώντας χθες για τις αποφάσεις Τραμπ, ο Κυρ. Μητσοτάκης τις περιέγραψε ως «μία ιστορική στροφή στον προστατευτισμό και μία πολύ απότομη αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα έχει λειτουργήσει εδώ και πολλές δεκαετίες», δηλώνοντας «πάντα υπέρμαχοι του ελεύθερου εμπορίου» και ισχυριζόμενος ότι «αυτός ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος ο οποίος ξεκινά, τελικά δεν θα ωφελήσει κανέναν, θα βλάψει τους πάντες».

Ταυτόχρονα, διαβεβαίωσε τα αστικά επιτελεία πως «η Ελλάδα θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο μέσα στην ΕΕ, διότι εκεί θα συνδιαμορφωθούν οι αποφάσεις τις οποίες θα λάβουμε για τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουμε σε αυτήν την πρωτοφανή ιστορικά απόφαση την οποία πήραν οι ΗΠΑ». Τους διαβεβαίωσε ακόμα ότι «η ελληνική οικονομία, με σχέδιο, με υπευθυνότητα, θα μπορέσει να αντεπεξέλθει σε αυτές τις δύσκολες προκλήσεις», με τη γνωστή φυσικά αντιλαϊκή συνταγή, που φορτώνει όλες τις κρίσεις και δυσκολίες τους στον λαό.

Και, φυσικά, δεν έχασε ευκαιρία να βάλει ξανά ως πρόταγμα την «πολιτική σταθερότητα» και τη «δυνατότητα αυτής της κυβέρνησης να μπορεί να χαράσσει μια σταθερή πορεία για την πατρίδα μας σε αυτούς τους εξαιρετικά ταραγμένους καιρούς», ζητώντας ουσιαστικά σιωπή νεκροταφείου από τα εργατικά - λαϊκά στρώματα, που πληρώνουν τα «σπασμένα», και στοίχισή τους στα συμφέροντα των εκμεταλλευτών τους, με τον ίδιο και τη ΝΔ στο τιμόνι της αστικής διαχείρισης.

Την ίδια ώρα, το ΠΑΣΟΚ κατηγορούσε την κυβέρνηση πως τάχα «σήμερα ανακάλυψε ότι η δασμολογική πολιτική Τραμπ συνιστά μια ιστορική στροφή» και ότι κυβερνητικά στελέχη πανηγύριζαν για τη νίκη του νεοεκλεγέντος Προέδρου των ΗΠΑ ενώ γνώριζαν «τις συνέπειες μιας τέτοιας δασμολογικής πολιτικής στην ευρωπαϊκή και ελληνική οικονομία, καθώς και σε χιλιάδες ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις», σε άλλη μια προσπάθεια να παρουσιάσουν ότι υπάρχει δήθεν φιλολαϊκή διαχείριση του σάπιου συστήματός τους και των ανταγωνισμών.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο ΣΥΡΙΖΑ, με τον βουλευτή του, Μαμουλάκη, να λέει πως «το ντόμινο που αναμφίβολα θα προκύψει μέσα από τα άλλα ισχυρά κράτη - μέλη της ΕΕ (...) δυστυχώς θα έρθει και στη χώρα μας, που φαίνεται αθωράκιστη ως προς αυτήν την εξέλιξη». Χτες, εξάλλου, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει τη σύγκληση κοινής συνεδρίασης των Επιτροπών Παραγωγής - Εμπορίου και Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για το ζήτημα.

Για τις εξελίξεις με τους δασμούς του Τραμπ ρωτήθηκε και ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στην αρχή της χτεσινής του συνέντευξης, στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά fm» και τους δημοσιογράφους Σωτήρη Ξενάκη και Βασίλη Σκουρή (βλέπε αναλυτικά σελίδες 6-7). Το σχετικό απόσπασμα έχει ως εξής.

- Να ξεκινήσουμε με την πολύ φρέσκια επικαιρότητα, την παγκόσμια επικαιρότητα, δεν είναι μόνο δικιά μας, και δεν είναι άλλη από τους δασμούς Τραμπ, όπου έχει ξεσηκωθεί το σύμπαν τις τελευταίες ώρες. Μέχρι που σηκώθηκε η κ. Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν 6 το πρωί ώρα Ελλάδος, δηλαδή 5 το πρωί ώρα Βρυξελλών, και έκανε δηλώσεις. Τι σηματοδοτεί αυτή η πράξη, Γραμματέα;

- Βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή μεγάλης όξυνσης ανταγωνισμών ανάμεσα στα διάφορα κράτη και τις συμμαχίες τους, με επικεφαλής φυσικά τις ΗΠΑ εδώ, και κάτω από τη νέα διοίκηση του Τραμπ, αλλά και σε αντιπαράθεση και κόντρα με παραδοσιακούς συμμάχους τους, όπως είναι οι Ευρωπαίοι εταίροι - λέω εταίροι και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς, και οικονομικοί εταίροι σε διάφορα επίπεδα γεωπολιτικά - και βεβαίως με την Κίνα, Ρωσία και με άλλες παγκόσμιες ισχυρές δυνάμεις. Εχουν βγει μεγάλα μαχαίρια και θα έχει πολλές επιπτώσεις η νέα αυτή πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στην οικονομία της ΕΕ, θα την πληρώσουν δηλαδή οι λαοί της ΕΕ και ο ελληνικός λαός. Δηλαδή σε μια σειρά χώρες, ιδιαίτερα φάρμακο, τρόφιμα, αυτοκινητοβιομηχανία, αλλού κ.λπ., θα δημιουργηθούν κρισιακά φαινόμενα. Θα έχει επιπτώσεις κυρίως, αυτό βλέπουμε εμείς κι αυτό μας ενδιαφέρει πρώτιστα, στην τσέπη των λαών, στο εισόδημά τους. Θα έχει επιπτώσεις στις τιμές, θα μεγαλώσει η ακρίβεια κ.λπ.

Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την προώθηση των δικών τους προϊόντων, των δικών τους μονοπωλιακών ομίλων, σε κόντρα με διάφορα ευρωπαϊκά μονοπώλια, σε κόντρα με τα κινεζικά οπωσδήποτε, με τους κινεζικούς ομίλους - γιατί αυτή είναι η βασική κόντρα για την πρωτοκαθεδρία στη διεθνή αγορά, στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα. Μιλάμε για έναν πραγματικό πόλεμο.

- Λέγαμε πριν Γραμματέα εδώ, ο οικονομικός πόλεμος θα παραμείνει στον οικονομικό πόλεμο ή προϊδεάζει και για άλλους πολέμους; Πού οδηγεί;

- Μα φυσικά, γιατί είναι σε όλα τα επίπεδα. Κοιτάξτε να δείτε, ακόμα και για τους εξοπλισμούς οι ΗΠΑ χτες χαιρέτισαν την αύξηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων της ΕΕ, δηλαδή σε πρώτη δόση, αυτά τα 800 δισ., το «ReArm Europe» κι όλα αυτά. Τα χαιρέτισαν μεν και λένε «πρέπει να κάνει αυτούς τους εξοπλισμούς», αλλά η αγωνία τους είναι ότι «κύριοι πρέπει να αγοράσετε τα αμερικανικά όπλα», λέει στις χώρες κράτη - μέλη της ΕΕ. Γιατί εδώ υπάρχει μεγάλη αγορά, είναι μέσα η Γαλλία, η Γερμανία, είναι άλλες χώρες, η Ιταλία επίσης, που έχει εξοπλιστικά προϊόντα προς πώληση απ' τους δικούς της ομίλους. Και εδώ πιέζει φυσικά την Ελλάδα, πιέζει άλλες χώρες, άλλα κράτη της ΕΕ και ευρύτερα της περιοχής της Ευρώπης και πάει λέγοντας, για να αγοράσουν δηλαδή αμερικανικά εξοπλιστικά προγράμματα. Αρα, λοιπόν, εδώ μιλάμε για σοβαρό πόλεμο, κι αυτό φαίνεται. Για παράδειγμα στην κρίση στην Ουκρανία, στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας - με τις παρεμβάσεις του Τραμπ, τις συνεννοήσεις με τον Πούτιν, άσχετα πώς θα εξελιχθούν στο τέλος - στην ουσία αυτό δείχνει, ότι οι ΗΠΑ θέλουν σ' αυτή τη φάση, επειδή ακριβώς ο κύριος αντίπαλός τους είναι η Κίνα διεθνώς, για να μην τους πάρει την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές οικονομικό, πολιτικό, στρατιωτικό, ιμπεριαλιστικό σύστημα, να το πω έτσι απλά, διεθνώς κι εκεί στοχεύουν, έχει αλλάξει ρότα. Δηλαδή, δεν βάζει σε προτεραιότητα τα μέτωπα που είναι ανοιχτά στην Ευρώπη, όπως είναι η Ουκρανία, αλλά αλλού. Βάζει τον Ινδο-Ειρηνικό Ωκεανό, που είναι η Κίνα, βάζει τον δρόμο μεταφοράς εμπορευμάτων, Ενέργειας κ.λπ., που είναι εδώ η Μέση Ανατολή, και η ευρύτερη περιοχή που είναι ο κινέζικος «δρόμος του μεταξιού», ή αντίστοιχα ο ινδικός δρόμος και πάει λέγοντας.

- Επειδή αναφερθήκατε αρκετές φορές στην Κίνα, πρέπει να πω ότι η Φον Ντερ Λάιεν, στις δηλώσεις που έκανε σήμερα το πρωί, είπε ότι εμφανίστηκε πρόθυμη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για να πιέσει την Κίνα να αλλάξει το εξαγωγικό της οικονομικό μοντέλο. Δεν αναφέρθηκε ονομαστικά στην Κίνα, αλλά ουσιαστικά αυτό ήταν η πλευρά του καρότου.

- Σύμφωνοι, κλείνει το μάτι στον Τραμπ, του λέει να συνεργαστούμε μαζί, να εμποδίσουμε την Κίνα, να σε βοηθήσουμε σ' αυτό που θέλεις. Αλλά και ο Τραμπ έχει άλλους, επίσης, σχεδιασμούς στο πίσω μέρος του μυαλού του, και στο στόμα του φυσικά όταν τα λέει.

- Επίσης, είπε βέβαια ότι υπάρχουν τρόποι και από την ΕΕ να πιέσει τις ΗΠΑ. Μπορεί να βάλει, ας πούμε, φόρους εξαγωγής φαρμάκων, ψηφιακές εισφορές στη «Silicon Valley», ρυθμιστικούς κανόνες στη Wall Street. Ετσι, λέει, έχει πολλές αιχμηρές πέτρες να πετάξει και η ΕΕ προς στις ΗΠΑ.

- Αυτά πάντως είναι τα ιμπεριαλιστικά παιχνίδια που πρέπει να αφήσουν αδιάφορους τους λαούς. `Η μάλλον, καλύτερα, πρέπει οι λαοί να δουν με καθαρή συνείδηση το δικό τους συμφέρον. Ο ελληνικός λαός να δει, δηλαδή, ότι δεν ταυτίζεται με το συμφέρον των τραπεζιτών, των εφοπλιστών, των ενεργειακών ομίλων, άλλων του μεγάλου κεφαλαίου, όπως λέμε. Να δει ότι τα δικά του συμφέροντα είναι σε αντίθεση με τέτοια παιχνίδια που παίζονται. Η ΕΕ, εδώ που τα λέμε, το έχουμε πει, έτσι είναι, είναι μια καπιταλιστική ένωση, είναι μια αντιδραστική ένωση. Η κ. Φον Ντερ Λάιεν ξύπνησε γιατί την ξύπνησαν οι δικοί της τραπεζίτες, οι δικοί της βιομήχανοι, οι δικοί της ενεργειακοί, εξοπλιστικοί όμιλοι κ.λπ. Της είπαν, κοιμάσαι, 5 η ώρα το πρωί; Σήκω και πες αυτά.

Διαβουλεύσεις σε όλο τον πλανήτη προκάλεσαν οι ανακοινώσεις της Ουάσιγκτον (φωτ. από χτεσινή συνάντηση Μακρόν με Γάλλους επιχειρηματίες)

Στον πυρήνα των νέων μέτρων βρίσκεται η προσπάθεια της Ουάσινγκτον να διασφαλίσει τα συμφέροντα των αμερικανικών μονοπωλίων στον διεθνή ανταγωνισμό, όπως και η εντεινόμενη προσπάθεια των ΗΠΑ και όλων των πλευρών σε μία περίοδο πολεμικής προπαρασκευής να στηρίξουν τη δική τους καπιταλιστική παραγωγή, μειώνοντας «εξαρτήσεις» από άλλα καπιταλιστικά κέντρα, «συμμαχικά» και αντίπαλα.

Ισχυριζόμενος χαρακτηριστικά ότι «για δεκαετίες, η χώρα μας έχει λεηλατηθεί και καταληστευτεί από φίλους και εχθρούς εξίσου», ο Αμερικανός Πρόεδρος περιέγραψε τα νέα μέτρα ως «Διακήρυξη οικονομικής ανεξαρτησίας» των ΗΠΑ και δήλωσε ότι το «χρυσό μέλλον της Αμερικής» θα «χτιστεί με αμερικάνικα χέρια και αμερικάνικο ατσάλι».

Με βάση τις ανακοινώσεις και τα διατάγματα του Ντ. Τραμπ, επιβάλλεται αρχικά γενικός δασμός 10% σε όλες τις εισαγωγές από άλλες χώρες στις ΗΠΑ.

2025 The Associated Press. All

Ο Αμερικανός Πρόεδρος ανακοινώνει τα μέτρα με πίνακες για τους δασμούς όπως διαμορφώνονται ανά χώρα

Ετσι, επιβάλλεται πρόσθετος δασμός 34% στην Κίνα, επιπλέον των δασμών 20% που επιβάλλει νωρίτερα φέτος η κυβέρνηση Τραμπ στις εισαγωγές από την Κίνα, ανεβάζοντας συνολικά τους νέους δασμούς στο 54%.

Πλέον, ο μέσος δασμός των ΗΠΑ στα κινεζικά προϊόντα θα είναι 76%, σύμφωνα με τον Τσαντ Μπράουν, ανώτερο συνεργάτη στο Peterson Institute for International Economics και επικεφαλής οικονομολόγο στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ επί κυβέρνησης Μπάιντεν.

Την ίδια ώρα, υψηλοί δασμοί επιβάλλονται και σε «συμμάχους» των ΗΠΑ, ύψους 20% στην ΕΕ, 24% στην Ιαπωνία, 32% στην Ταϊβάν, 26% στη Νότια Κορέα, 17% στο Ισραήλ, 18% στις Φιλιππίνες.

Στην Ινδία επιβάλλεται δασμός 27%.

Αντίθετα, σε χώρες όπως οι Βρετανία, Τουρκία, Βραζιλία και Αυστραλία, οι νέοι δασμοί «έμειναν» στη βάση του 10%.

Χαρακτηριστικά, επιβεβαιώνοντας τις αντιθέσεις που μεγαλώνουν εντός του ευρωατλαντικού άξονα, ο Αμερικανός Πρόεδρος τόνισε ότι «τώρα θα χρεώσουμε την Ευρωπαϊκή Ενωση» γιατί «είναι πολύ σκληροί. Πολύ, πολύ σκληροί έμποροι. Ξέρετε, όταν σκέφτεστε την ΕΕ, (σκέφτεστε ότι) είναι πολύ φιλικοί, αλλά μας κλέβουν. Είναι τόσο λυπηρό να το βλέπεις. Είναι τόσο λυπηρό».

Στις επίσημες ανακοινώσεις που αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου, αναφέρεται πως «ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κηρύσσει κατάσταση επείγουσας ανάγκης για να αυξήσει το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα, να προστατεύσει την κυριαρχία μας και να ενισχύσει την εθνική και οικονομική μας ασφάλεια».

Οι δε νέοι δασμοί που ανακοινώθηκαν, πρόσθετα σε όσους από τις αρχές της χρονιάς η κυβέρνηση Τραμπ έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή για μια σειρά εισαγωγές (π.χ. αυτοκινήτων και εξαρτημάτων τους, εισαγωγών γενικά από Καναδά, Μεξικό, Κίνα, ΕΕ) ανακοινώθηκαν με χρήση της εξουσίας που δίνει στον Αμερικανό Πρόεδρο ο νόμος International Emergency Economic Powers Act (IEEPA) του 1977 «για να αντιμετωπίσει την εθνική έκτακτη ανάγκη που δημιουργείται από το μεγάλο και επίμονο εμπορικό έλλειμμα, το οποίο οφείλεται στην απουσία αμοιβαιότητας στις εμπορικές μας σχέσεις».

Ενδεικτικό δε της αποφασιστικότητας με την οποία η αμερικανική κυβέρνηση οξύνει την αντιπαράθεση για την υπεράσπιση των αμερικανικών μονοπωλίων, αλλά και την ετοιμότητα για παζάρια, είναι η προειδοποίηση ότι «οι δασμοί θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι ο πρόεδρος Τραμπ να καθορίσει ότι η απειλή που υπάρχει λόγω του εμπορικού ελλείμματος και η επικείμενη μη - αμοιβαία αντιμετώπιση ικανοποιηθεί, διευθετηθεί ή μετριαστεί». Αντίστοιχα τονίζεται και ότι «η σημερινή απόφαση με βάση τον IEEPA περιέχει επίσης και εξουσιοδότηση τροποποίησης, επιτρέποντας στο πρόεδρο Τραμπ να μειώσει τον (κάθε) δασμό αν οι εμπορικοί (μας) εταίροι λάβουν σοβαρά βήματα για να διορθώσουν τις μη αμοιβαίες εμπορικές ρυθμίσεις και να ευθυγραμμιστούν με τις ΗΠΑ σε ζητήματα οικονομίας και εθνικής ασφάλειας».

Στην ίδια βάση, λίγο μετά τις ανακοινώσεις Τραμπ, δηλώσεις έκανε και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, «συστήνοντας» στις χώρες που δέχονται συνέπειες «συγκρατηθείτε, απορροφήστε το χτύπημα, περιμένετε να δείτε πώς θα εξελιχτεί η κατάσταση. Καθώς, αν ανταποδώσετε, θα υπάρξει κλιμάκωση».

Σε ανάρτησή του χτες, μετά τον πρώτο γύρο διεθνών αντιδράσεων, ο Τραμπ σχολίασε: «Η επέμβαση τελείωσε! Ο ασθενής έζησε και θεραπεύεται. Η πρόγνωση είναι ότι ο ασθενής θα είναι πολύ πιο δυνατός, μεγαλύτερος, καλύτερος και πιο ανθεκτικός από ποτέ...».

Μια σειρά επιχειρηματικές ενώσεις στις ΗΠΑ έσπευσαν να παινέψουν την κυβέρνηση για τα μέτρα της, όπως η Ενωση Κτηνοτρόφων Βοοειδών, η Ενωση Σιδηροβιομηχάνων, η Ενωση Βιομηχάνων Ηλεκτρικών Ειδών κ.ά.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, μίλησε για «μέγιστο χτύπημα κατά της παγκόσμιας οικονομίας» που «θα υποφέρει μαζικά», τονίζοντας ότι «το κόστος της επιχειρηματικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ θα αυξηθεί δραματικά». Ανάμεσα σε άλλα μίλησε για «συνθετότητα και χάος που δημιουργείται καθώς επηρεάζονται όλοι οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ», προσθέτοντας ωστόσο ότι «ταυτόχρονα αναγνωρίζουμε ότι το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα έχει σοβαρές ανεπάρκειες».

Μάλιστα (σε μια έμμεση και προσεκτική πλην σαφή αναφορά στην Κίνα) έκρινε σκόπιμη τη στιγμή να αναφέρει ότι «συμφωνώ με τον Πρόεδρο Τραμπ, πως άλλοι επωφελούνται άδικα από τους σημερινούς κανόνες», δηλώνοντας μάλιστα «έτοιμη να στηρίξω οποιεσδήποτε προσπάθειες για να κάνουμε το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα να ταιριάζει στις πραγματικότητες της παγκόσμιας οικονομίας».

Κατέληξε ότι «από την αρχή έχουμε δηλώσει έτοιμοι να διαπραγματευτούμε με τις ΗΠΑ, για να απομακρύνουμε οποιαδήποτε εναπομείναντα εμπόδα στο διατλαντικό εμπόδιο» αλλά και ότι «ταυτόχρονα, είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε», ήδη «ολοκληρώνοντας το πρώτο πακέτο αντιμέτρων ως αντίδραση στους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα» και «ήδη προετοιμάζουμε περαιτέρω αντίμετρα».

Σημειωτέον ότι ανέφερε επίσης και ότι «θα συνεχίσουμε να οικοδομούμε γέφυρες με όλους όσους όπως και εμείς ενδιαφέρονται για δίκαιο και βασισμένο σε κανόνες εμπόδιο στη βάση της αμοιβαίας ευημερίας».

Σε έντονο ύφος διατυπώθηκε η αντίδραση της Γαλλίας με τον Πρόεδρο, Εμ. Μακρόν, που συγκάλεσε χτες σύσκεψη με Γάλλους βιομήχανους για την «επόμενη μέρα», να μιλά για μια «βάναυση απόφαση», καλώντας τους Ευρωπαίους «να παραμείνουμε ενωμένοι και αποφασισμένοι σε αυτή τη φάση», αναφέροντας ότι «οι μεγαλύτεροι παίκτες θα τείνουν να δράσουν μόνοι τους ο καθένας, και αυτό δεν είναι καλή ιδέα».

Μεταξύ άλλων κάλεσε τις γαλλικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ να αναστείλουν όλα τα επενδυτικά τους σχέδια εκεί «μέχρι να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα με τις ΗΠΑ (...) γιατί ποιο θα ήταν το μήνυμα αν ευρωπαϊκοί μεγάλοι φορείς αρχίσουν να επενδύουν δισεκατομμύρια ευρώ στην αμερικανική οικονομία τη στιγμή που εκείνοι μας "χτυπούν"».

Ο δε Γάλλος πρωθυπουργός, Φρ. Μπαϊρού είπε ότι τα νέα μέτρα «δεν είναι μόνο μια επίθεση στις αρχές του διεθνούς εμπορίου: Είναι επίθεση στην ιδέα που είχαμε για τη συμμαχία μας με τις ΗΠΑ» και «της σταθερότητας του κόσμου, τουλάχιστον του δυτικού κόσμου».

Πιο «ήπια», η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, δήλωσε ότι «θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να επεξεργαστούμε μια συμφωνία με τις ΗΠΑ, ώστε να αποτρέψουμε εμπορικό πόλεμο ο οποίος θα αποδυνάμωνε αναπόφευκτα τη Δύση προς όφελος άλλων διεθνών παικτών», προσθέτοντας πάντως ότι «σε κάθε περίπτωση, όπως πάντα, θα ενεργήσουμε προς το συμφέρον της Ιταλίας και της οικονομίας της, συνεργαζόμενοι και με άλλους Ευρωπαίους εταίρους».

Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, επανέλαβε ότι η χώρα θα «πολεμήσει» για να εξασφαλίσει μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ και να αμβλυνθεί το πλήγμα των δασμών, καθώς ο κόσμος εισέρχεται σε «μια νέα εποχή», διευκρινίζοντας ότι η κυβέρνηση θα απαντήσει με «ψυχραιμία». Ο υπουργός Εμπορίου Τζόναθαν Ρέινολντς υπογράμμισε ότι «οι ΗΠΑ είναι ο εγγύτερος σύμμαχός μας, η προσέγγισή μας συνίσταται στο να παραμείνουμε ήρεμοι».

Στη Βραζιλία, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι εξετάζονται «όλες οι πιθανές ενέργειες για να εξασφαλίσει την αμοιβαιότητα στο διμερές εμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της προσφυγής στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, για την υπεράσπιση των νόμιμων εθνικών συμφερόντων», ενώ το βραζιλιάνικο κοινοβούλιο υιοθέτησε νόμο περί οικονομικής «αμοιβαιότητας» που δίνει στην κυβέρνηση τρόπους να ανταποδώσει τους δασμούς.

Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Ολαφ Σολτς, είπε ότι «θα υπάρχουν μόνο χαμένοι», χαρακτηρίζοντας την απόφαση για την επιβολή των νέων μέτρων «θεμελιωδώς λανθασμένη» και «επίθεση εναντίον ενός εμπορικού συστήματος το οποίο σε μεγάλο βαθμό είναι αποτέλεσμα και αμερικανικών προσπαθειών», καταλήγοντας ότι «η Γερμανία και η Ευρώπη υποστηρίζουν το ελεύθερο εμπόριο και την συνεργασία και όχι την αντιπαράθεση και θα υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας».

Η Ενωση των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών δήλωσε ότι «η ΕΕ καλείται τώρα να δράσει με ενιαίο τρόπο και την απαραίτητη ισχύ, συνεχίζοντας να στέλνει το μήνυμα πως έχει βούληση να διαπραγματευτεί».

Η γερμανική Ομοσπονδία χημικών βιομηχανιών VCI (που εκπροσωπεί κολοσσούς όπως η Bayer ή η BASF) ανακοίνωσε πως μια ενδεχόμενη «κλιμάκωση» το μόνο που θα έκανε θα ήταν να «χειροτερέψει τις ζημίες»,καλώντας τις Βρυξέλλες να «παραμείνουν ευέλικτες στην αντίδρασή τους» και να συνεχίσουν «στενό διάλογο με την Ουάσιγκτον», καθώς κατ' αυτήν «ο στόχος πρέπει να είναι αμοιβαία δίκαιη λύση και για τα δυο μέρη» και η Γερμανία «δεν πρέπει να μετατραπεί σε έρμαιο εμπορικού πολέμου δίχως τέλος». «Οι ΗΠΑ υπήρξαν και παραμένουν κεντρικός εμπορικός εταίρος για τη Γερμανία», επιμένει ο φορέας.

Ο εκπρόσωπος της ιαπωνικής κυβέρνησης, Γ. Χαγιάσι, δήλωσε ότι «έχουμε σοβαρές ανησυχίες για το κατά πόσο συμμορφώνονται (σ.σ. οι νέοι δασμοί των ΗΠΑ) προς τους κανόνες του ΠΟΕ και την εμπορική συμφωνία ανάμεσα στην Ιαπωνία και τις ΗΠΑ».

Ο υπηρεσιακός Πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Χαν Ντακ-σου είπε ότι ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος «έχει γίνει πραγματικότητα» και η κυβέρνησή του θα αναζητήσει τρόπους για να «ξεπεράσει την εμπορική κρίση».

Η Ταϊβάν χαρακτήρισε την κίνηση «εξαιρετικά παράλογη», ενώ ο πρωθυπουργός Τσο Γιουνγκ-τάι είπε ότι θα προχωρήσει σε «σοβαρές δηλώσεις» προς τις ΗΠΑ.

Για «αδικαιολόγητους δασμούς» μίλησε και ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Αντονι Αλμπανέζε, προσθέτοντας ωστόσο ότι η κυβέρνησή του δεν θα επιβάλει αμοιβαία μέτρα, αφού «δεν θα συμμετάσχουμε σε έναν αγώνα δρόμου προς τα κάτω που οδηγεί σε υψηλότερες τιμές και βραδύτερη ανάπτυξη».

Ο πρωθυπουργός του Καναδά, Μαρκ Κάρνι, που έχει ήδη αντιδράσει έντονα στην επιβολή δασμών 25% στη μεγάλη πλειοψηφία των καναδικών εισαγωγών στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι τα μέτρα θα «αλλάξουν θεμελιωδώς» το διεθνές εμπόριο και ότι «θα καταπολεμήσουμε αυτούς τους τελωνειακούς δασμούς με αντίμετρα».

Στο Ισραήλ, οικονομικοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι «θα είναι δύσκολα» μετά τα νέα μέτρα των ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι «θα εργαστούμε για την αλλαγή της απόφασης» που χαρακτήρισαν «αδικαιολόγητη».

Η Κίνα, μέσω ανακοίνωσης του υπουργείου Εμπορίου, αντέδρασε προτρέποντας «τις ΗΠΑ να ακυρώσουν αμέσως τους μονομερείς τελωνειακούς δασμούς και να επιλύσουν με τον προσήκοντα τρόπο τις διαφορές τους με τους εμπορικούς εταίρους τους, μέσω ισότιμου διαλόγου», υποστηρίζοντας ότι τα μέτρα «θέτουν σε κίνδυνο την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη».

Ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Γκούο Ζιακούν, μίλησε για μέτρα που «παραβιάζουν σοβαρά τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και υπονομεύει το βασισμένο σε κανόνες πολυμερές εμπορικό σύστημα. Η Κίνα το απορρίπτει σθεναρά και θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να υπερασπιστεί τα έννομα δικαιώματα και συμφέροντά μας». Εκτίμησε ακόμα ότι «ο προστατευτισμός δεν οδηγεί πουθενά».

AFP or licensors

Από την πρόσφατη επίσκεψη του αντιπροέδρου των ΗΠΑ στη διαστημική βάση PITUFFIK στη Γροιλανδία

Ολα αυτά αποτυπώνονται στα λόγια του Αμερικανού Προέδρου Ντ. Τραμπ ότι είναι «100% σίγουρη» η απόκτηση της Γροιλανδίας από τις ΗΠΑ για «λόγους ασφαλείας» των ΗΠΑ «και του κόσμου», αλλά και στις τελευταίες τοποθετήσεις του Ρώσου Προέδρου, Βλ. Πούτιν, με αφορμή τη συμμετοχή του στο 6ο Διεθνές Φόρουμ της Αρκτικής «Αρκτική - Περιοχή Διαλόγου», που διεξήχθη στις 26-27 Μάρτη στο Μούρμανσκ.

Ενεργό ρόλο στον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό στην Αρκτική και τις «ευκαιρίες» που προσφέρει το λιώσιμο των πάγων για επενδύσεις και εμπόριο έχουν τα σκανδιναβικά κράτη, μέσω αυτών η ΕΕ, αλλά και η Βρετανία.

«Ξεπεράστε το. Οι μεγάλες χώρες έχουν εδαφικές φιλοδοξίες. Οι εμπορικές συμφωνίες για τη γη και οι προσαρτήσεις δεν είναι μόνο κομμάτι του παρελθόντος - είναι μια σύγχρονη πραγματικότητα», σχολίασε ο Πούτιν σχετικά με τις τοποθετήσεις Τραμπ για απόκτηση της Γροιλανδίας, επιβεβαιώνοντας ότι το παζάρι γύρω από την ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία απλώνεται σε όλες τις στρατηγικής σημασίας περιοχές του χάρτη.

«Είναι βαθύ λάθος να πιστεύουμε ότι είναι υπερβολική η σχετική συζήτηση που άνοιξε η νέα αμερικανική κυβέρνηση», καθώς τα σχέδια των ΗΠΑ είναι «σοβαρά» και με «μακροχρόνιες ιστορικές ρίζες», τόνισε ο Ρώσος Πρόεδρος και αναφέρθηκε σε παλιότερες προσπάθειες των ΗΠΑ να αγοράσουν τη Γροιλανδία, όπως το 1960.

Υπενθύμισε εξάλλου την Αλάσκα, η οποία πωλήθηκε από τη ρωσική αυτοκρατορία στις ΗΠΑ το 1867.

Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Washington Post», το Γραφείο Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου επιχειρεί να υπολογίσει το πιθανό κόστος διατήρησης της Γροιλανδίας μετά από μία υποτιθέμενη απόκτησή της, όπως και τα έσοδα που θα συγκεντρώνονταν από τους φυσικούς πόρους της. Εξετάζεται να γίνει στην κυβέρνηση της Γροιλανδίας μια πιο δελεαστική οικονομική προσφορά σε σχέση με το ετήσιο ποσό επιχορήγησης που της παρέχει η Δανία, περίπου 600 εκατ. δολάρια. Παράλληλα ούτε η επιλογή της στρατιωτικής ισχύος βγαίνει από το «τραπέζι».

Η διαμάχη για τη Γροιλανδία αφορά τις ΗΠΑ και τη Δανία «και δεν έχει καμία σχέση με εμάς», είπε ακόμα ο Πούτιν, προσθέτοντας ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα συμφέροντά της στην Αρκτική από «επικίνδυνες δυνάμεις», όπως η Φινλανδία και η Σουηδία.

Βέβαια, σύμφωνα με ρωσικές «δεξαμενές σκέψεις» και αναλύσεις, η Μόσχα μετά την επανεκλογή Τραμπ έχει «αναζωογονήσει» το ενδιαφέρον της στα νησιά Φερόες, μια αυτόνομη περιοχή της Δανίας μεταξύ Σκανδιναβίας και Ισλανδίας. Η Ρωσία ανανέωσε τον Δεκέμβρη την αλιευτική συμφωνία με τα νησιά Φερόες, προσφέροντάς τους πρόσβαση στη Θάλασσα Μπάρεντς με αντάλλαγμα πρόσβαση ρωσικών πλοίων στα χωρικά τους ύδατα. Η Μόσχα «ενδιαφέρεται» να ενισχυθούν οι τάσεις αυτονομίας στα νησιά Φερόες, ιδιαίτερα όσο αυξάνεται η αμερικανική παρουσία στη Γροιλανδία, και θα μπορούσε να ενταθεί η ρωσική «στήριξη» στη βιομηχανία αλιείας των νησιών.

Σε ένα τέτοιο φόντο, ο ειδικός απεσταλμένος του Κρεμλίνου για τις επενδύσεις, Κ. Ντμιτρίεφ - που βρίσκεται αυτές τις μέρες στην Ουάσιγκτον - μετά τις πρώτες διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ρωσίας στο Ριάντ τον Φλεβάρη, κάλεσε για αμερικανικές επενδύσεις σε ρωσικά πρότζεκτ, συμπεριλαμβανομένης της Αρκτικής.

Η Ρωσία έχει ανοίξει την «πόρτα» της Αρκτικής στην Κίνα, με κινεζικές εταιρείες να συμμετέχουν σε ρωσικές επενδύσεις και να είναι προμηθευτές εξοπλισμού για ρωσικά ενεργειακά έργα, όπως στα Yamal LNG και Arctic 2 LNG. Και στα δυο έχουν επιβληθεί ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυρώσεις επειδή υπηρετούν τον στόχο της Μόσχας να «εκθρονίσει» την Ουάσιγκτον από την παγκόσμια πρωτιά στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG).

Την ίδια στιγμή που συζητιούνται «συμπράξεις» και «κοινές επενδύσεις», τα καπιταλιστικά κράτη επενδύουν μαζικά στην Αρκτική και «σφάζονται» για σφαίρες επιρροής, καθώς οι πάγοι λιώνουν και προσφέρουν νέα πεδία κερδοφορίας για τα μονοπώλιά τους. Η Ρωσία την τελευταία δεκαετία «χτίζει» σταθερά την παρουσία της, οικονομική και στρατιωτική.

«Αντιμετωπίζουμε μεγάλης κλίμακας και συστημικά καθήκοντα σε αυτή τη στρατηγική για εμάς περιοχή», είπε ο Ρώσος Πρόεδρος από το φόρουμ στο Μούρμανσκ.

Οπως σημείωσε, θα πρέπει να ενισχυθούν οι μεταφορικές και υλικοτεχνικές υποδομές, να επεκταθούν οι δυνατότητες της οικονομίας και των επιχειρήσεων.

Οι περιοχές της Σιβηρίας και των Ουραλίων θα πρέπει να έχουν άμεση σιδηροδρομική πρόσβαση «στα λιμάνια της Αρκτικής, προκειμένου να μειωθεί το φορτίο στον Υπερσιβηρικό Σιδηρόδρομο και με την αποτελεσματική χρήση των θαλάσσιων μεταφορών».

Επίσης η Μόσχα θα εκσυγχρονίσει 16 αεροδρόμια του Απω Βορρά τα επόμενα χρόνια.

Για ορισμένες επενδύσεις η Μόσχα δηλώνει «ανοιχτή» σε προτάσεις ξένων εταιρειών για κοινοπραξίες θαλάσσιων logistics στην αρκτική ζώνη, και ο Βλ. Πούτιν κάλεσε επιχειρηματικούς ομίλους να επενδύσουν «όχι μόνο με κεφάλαια και τεχνολογίες αλλά και με ένα μέρος του εμπορικού στόλου». Εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι «σίγουρα θα έρθει η ώρα για επιχειρηματικά σχέδια» με τη συμμετοχή και «δυτικών» μονοπωλίων.

Οι μεταφορές κατά μήκος της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής θα πρέπει να αυξηθούν σε 70-100 εκατ. μετρικούς τόνους έως το 2030, τόνισε ο Βλ. Πούτιν και παράλληλα είπε ότι η Ρωσία χρειάζεται τον δικό της εμπορικό στόλο στην αρκτική ζώνη, συμπεριλαμβανομένων σκαφών φορτίου και διάσωσης που θα υποστηρίζουν τις μεταφορές. «Η εγχώρια ναυπηγική ικανότητα από μόνη της δεν επαρκεί τώρα για αυτούς τους στόχους».

Η περαιτέρω αξιοποίηση της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής είναι στρατηγική φιλοδοξία του ρωσικού κεφαλαίου, καθώς μπορεί να αποτελέσει εναλλακτικό δρόμο μεταφοράς εμπορευμάτων στη Διώρυγα του Σουέζ, μειώνοντας στο μισό τον χρόνο μεταφοράς από και προς την Ασία. Με το λιώσιμο των πάγων και τον κατάλληλο στόλο παγοθραυστικών αυξάνονται οι μήνες του χρόνου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

Από το 2014 οι μεταφορές κατά μήκος της Βόρειας Διαδρομής έχουν πολλαπλασιαστεί, από 3 εκατ. σε 38 εκατ. μετρικούς τόνους πέρυσι, όπως είπε ο Πούτιν.

Τα παγοθραυστικά είναι βασικό εργαλείο για το άνοιγμα εμπορικών οδών, εξορύξεις, για στρατιωτικούς σκοπούς. Ο Πούτιν υπογράμμισε το γεγονός ότι η Ρωσία έχει ήδη τον μεγαλύτερο στόλο παγοθραυστικών παγκοσμίως, όμως «πρέπει να ενισχυθεί και να θέσουμε σε λειτουργία παγοθραυστικά νέας γενιάς, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών, που διαθέτει τώρα μόνο η Ρωσία».

Η Ρωσία έχει 57 παγοθραυστικά και άλλα πλοία που μπορούν να επιχειρούν στους πάγους. Ο Καναδάς έχει 18, η Φινλανδία 10, η Δανία 7, οι ΗΠΑ 5 και η Κίνα 2.

Ο Τραμπ, εκτός από την κυριότητα επί της Γροιλανδίας, έχει ζητήσει να επιταχυνθεί η αύξηση του στόλου παγοθραυστικών που διαθέτει η Ακτοφυλακή των ΗΠΑ, δηλώνοντας ότι «θα παραγγείλουμε περίπου 40 μεγάλα».

Τα τελευταία χρόνια η Ρωσία έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στη στρατιωτική της παρουσία στην Αρκτική. Ενδεικτικά η βορειότερη αεροπορική βάση Nagurskoye στη Σιβηρία φιλοξενεί στρατηγικά βομβαρδιστικά ικανά να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, συστήματα πυραύλων και επιτήρησης. Ρωσικά πυρηνικά υποβρύχια περιπολούν τις θάλασσες της Αρκτικής, ενώ Κίνα και Ρωσία διεξήγαγαν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις στην Αρκτική.

«Αν κοιτάξετε τις πλωτές οδούς, έχετε κινεζικά και ρωσικά πλοία παντού... Δεν βασιζόμαστε στη Δανία ή σε οποιονδήποτε άλλον για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση», επισήμανε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ.

Η Κοπεγχάγη αντέδρασε στον «τόνο» των Αμερικανών αξιωματούχων, στην ουσία όμως του ζητήματος προέτρεψε τις ΗΠΑ να αυξήσουν την στρατιωτική τους παρουσία στο νησί.

Οπως σημείωσε ο Δανός ΥΠΕΞ, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, «η αμυντική συμφωνία του 1951 προσφέρει στις ΗΠΑ πολλές δυνατότητες, ώστε να έχουν μια πολύ πιο ισχυρή παρουσία στη Γροιλανδία. Εάν αυτό είναι που επιθυμείτε, ας το συζητήσουμε», επισήμανε χαρακτηριστικά.

Το 1945, οι ΗΠΑ διέθεταν 17 στρατιωτικές βάσεις και εγκαταστάσεις στη Γροιλανδία, με χιλιάδες στρατιώτες, συμπλήρωσε, και «μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα στο υπάρχον πλαίσιο».

Ο στρατός των ΗΠΑ έχει παρουσία στη Γροιλανδία από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν αμερικανικές δυνάμεις εγκαταστάθηκαν στο νησί μετά την παράδοση της Δανίας στη ναζιστική Γερμανία. Στο αποκορύφωμά τους, τα αμερικανικά στρατεύματα ξεπερνούσαν τις 10.000. Η διαστημική βάση Pituffik στη Γροιλανδίας (Air Base Thule) είναι η βορειότερη στρατιωτική εγκατάσταση των ΗΠΑ και φιλοξενεί περίπου 200 στρατιωτικούς, μαζί με συστήματα προειδοποίησης πυραύλων, αμυντικά και διαστημικά συστήματα επιτήρησης.

Πέρα από τον φυσικό της πλούτο, γεωστρατηγικά η Γροιλανδία είναι σημαντική για τις ΗΠΑ, αφού η συντομότερη διαδρομή για ρωσικούς πυραύλους προς τις ΗΠΑ είναι μέσω του Βόρειου Πόλου, μέσω της Γροιλανδίας.

Οι ΗΠΑ σκοπεύουν να επεκτείνουν σημαντικά τη στρατιωτική τους παρουσία στην Αρκτική, την οποία θεωρούν ως μια πιθανή περιοχή για γεωπολιτική σύγκρουση και θέλουν να τη μετατρέψουν σε κόμβο για τις στρατηγικές τους επιχειρήσεις. Υπό κατασκευή βρίσκεται μια υποδομή αεροδρομίου για αεροσκάφη ικανά να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα και όπλα υψηλής ακρίβειας, εκτός από τα υπάρχοντα συστήματα προειδοποίησης βαλλιστικών πυραύλων και τους αναγνωριστικούς δορυφορικούς σταθμούς ελέγχου.