• Στους δρόμους αύριο μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς και φοιτητές, για την υγεία και τη μόρφωση
• Πόσα Μαθηματικά χωράνε στα νέα Προγράμματα Σπουδών;
• Σύνοδος του ΚΣ της ΚΝΕ για την παρέμβαση στο μέτωπο του αθλητισμού
• Φάκελος «Φοιτητικές Εστίες»: Ρεπορτάζ για την κατάσταση στην Κρήτη
• Από τις σελίδες του «κόκκινου Αερόστατου»

Από τη διαδήλωση φοιτητικών συλλόγων την περασμένη Πέμπτη

Καλούν την κυβέρνηση, η οποία έχει επιλέξει να συνεχίζει να λειτουργεί η Εκπαίδευση χωρίς ουσιαστικά μέτρα, αντί να πανηγυρίζει για την κατάσταση την οποία βιώνουν οι ίδιοι από πρώτο χέρι, να ακούσει τα δίκαια, λογικά αιτήματα που διεκδικούν εδώ και δύο χρόνια και σήμερα είναι επιτακτικά. Να προχωρήσει στην αραίωση μαθητών στις τάξεις και τη διενέργεια μαζικών δωρεάν τεστ με ευθύνη του ΕΟΔΥ κ.ά. Αναδεικνύουν την ανάγκη κάλυψης όλων των αναγκών των σχολείων και της πολύμορφης στήριξης των μαθητών και της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μετά από πολύμηνη τηλεκπαίδευση με αμφίβολα εκπαιδευτικά αποτελέσματα και αποκλεισμό παιδιών. Καλούν να μην εφαρμοστούν μια σειρά από αντιεκπαιδευτικά μέτρα, όπως η Τράπεζα Θεμάτων, η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ), οι αλλαγές στο μηχανογραφικό.

Συνεχίζοντας τις πολύμορφες κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις, το «παρών» στο συλλαλητήριο δίνουν αύριο οι μαθητές που προχωρούν παράλληλα σε συνελεύσεις, καταλήψεις, αποχές στα σχολεία τους για ουσιαστικά μέτρα για την προστασία της υγείας. Η Συντονιστική Επιτροπή Μαθητών Αθήνας καλεί τους μαθητές σε μαζική συμμετοχή διεκδικώντας αραίωση μαθητών στις τάξεις, συχνά και δωρεάν τεστ, προσλήψεις καθηγητών για να σπάσουν τμήματα και να μην υπάρχουν κενά, καμία συγχώνευση, όχι απουσίες σε όσους μαθητές μπαίνουν σε καραντίνα, απολύμανση - καθαριότητα με περισσότερους εργαζόμενους και υλικά, προσαρμογή της ύλης όλων των τάξεων, δωρεάν ενισχυτική διδασκαλία στα παιδιά που το έχουν ανάγκη, να μην εφαρμοστούν και φέτος η Τράπεζα Θεμάτων και περιορισμοί στο μηχανογραφικό, κατάργηση της ΕΒΕ.

Από τη μαθητική κινητοποίηση την περασμένη βδομάδα στο υπουργείο Παιδείας

Διεκδικώντας άμεσα μέτρα για την προστασία της υγείας και για τα μορφωτικά δικαιώματα, σε κοινό βηματισμό με μαθητές, γονείς και φοιτητές, σωματεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καλούν στο αυριανό συλλαλητήριο, προκηρύσσοντας στάσεις εργασίας από τις 11.30 π.μ. έως τις 4 μ.μ. για τη διευκόλυνση της συμμετοχής. Αποφάσεις συμμετοχής έχουν λάβει μεταξύ άλλων οι ΣΕΠΕ «Σωκράτης», «Ρόζα Ιμβριώτη», «Γ. Σεφέρης», «Ν. Πλουμπίδης». ΕΛΜΕ και Σύλλογοι προγραμματίζουν πανελλαδική σύσκεψη συντονισμού της δράσης τους το Σάββατο στις 3 μ.μ.

Στο συλλαλητήριο συμμετέχει ο Σύλλογος Εργαζομένων στην Ιδιωτική Εκπαίδευση Ν. Αττικής «Ο Βύρων», που αναφέρεται στην κατάσταση που διαμορφώνεται σε όλη την Εκπαίδευση και ειδικότερα στα φροντιστήρια και τις υπόλοιπες δομές της ιδιωτικής άτυπης Εκπαίδευσης.

Αγωνιστικό ραντεβού στα Προπύλαια δίνουν για αύριο μαζί με τους μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς οι Φοιτητικοί Σύλλογοι Παιδαγωγικού, Ιστορικού - Αρχαιολογικού, Τουρκικών Σπουδών, Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ, ΝΦΕΕΜΠ, Οικοτρόφων ΑΣΠΑΙΤΕ, ΑΣΟΕΕ, ΑΣΚΤ, ΣΕΜΦΕ, ΣΕΤ, ΣΕΤΠ του ΠΑΔΑ, με αιχμή την κατάργηση του κρατικού σχεδίου για ένταση της καταστολής στα πανεπιστήμια που βρίσκεται σε εξέλιξη, να μην κατατεθεί ο νέος νόμος - πλαίσιο που υποβαθμίζει κι άλλο τις σπουδές, μέτρα προστασίας της υγείας και ισότιμη πρόσβαση στην εξεταστική.

Οι φοιτητές διεκδικούν ειδικότερα: Καμιά σκέψη για αστυνομία στις σχολές, κατάργηση του νόμου Κεραμέως - Χρυσοχοΐδη και των αντιεκπαιδευτικών νόμων όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, δωρεάν, επαναλαμβανόμενα rapid tests για όλους τους φοιτητές από κλιμάκια του ΕΟΔΥ, να μην αποκλειστεί κανένας φοιτητής από την εξεταστική - να οριστεί διπλή εξεταστική για όλους τους φοιτητές με δυνατότητα αξιοποίησης όλων των μεθόδων εξέτασης, εμβόλιμη εξεταστική για τους επί πτυχίω. Επίσης, ζητούν συγκεκριμένα μέτρα προστασίας της υγείας, όπως αύξηση των δρομολογίων των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς από και προς τις σχολές, εξασφάλιση μαγνητοσκόπησης των διαλέξεων και αναπλήρωση εργαστηρίων καθώς και δυνατότητα εναλλακτικών ημερομηνιών ή τηλεματικής εξέτασης για τους φοιτητές που νοσούν, κατάργηση της απόφασης που ακυρώνει τις διδακτικές ώρες που πραγματοποιήθηκαν τηλεματικά, αύξηση της χρηματοδότησης και έκτακτο κονδύλι για να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες των ιδρυμάτων.

Μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί προχωρούν αύριο σε κινητοποιήσεις σε μια σειρά ακόμα από πόλεις:

Στη Θεσσαλονίκη, στις 12 το μεσημέρι, στο Αγαλμα Βενιζέλου, καλούν η Συντονιστική Επιτροπή Μαθητών Θεσσαλονίκης, η Ομοσπονδία Ενώσεων Γονέων Κεντρικής Μακεδονίας, ο Σύλλογος Εκπαιδευτικού Προσωπικού Ειδικής Αγωγής και οι Φοιτητικοί Σύλλογοι Κτηνιατρικής, ΤΕΦΑΑ, Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ.

Συλλαλητήρια προγραμματίζονται ακόμα στη Λάρισα στις 12.30 μ.μ. στην πλατεία Ταχυδρομείου και στην Καρδίτσα στις 12 το μεσημέρι στην κεντρική πλατεία.

Στο Ηράκλειο Κρήτης, η Ενωση Γονέων καλεί σε πικετοφορία στις 6 μ.μ., στην πλατεία Ελευθερίας.

Στην Ικαρία ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης καλεί σε συγκέντρωση στο Επαρχείο στον Αγιο Κήρυκο, στις 12.30 μ.μ.

Σήμερα, Τετάρτη, πανεκπαιδευτική κινητοποίηση διοργανώνεται στη Χίο στις 11.30 π.μ. στον χώρο κάτω από τον Οίκο Χίου Διδασκάλου. Για τη συμμετοχή, η ΕΓ του ΝΤ Χίου της ΑΔΕΔΥ προκηρύσσει στάση εργασίας από τις 11 π.μ. έως τη λήξη του ωραρίου.

• Συγκέντρωση μαθητών Γυμνασίων και Λυκείων της Βέροιας πραγματοποιήθηκε χτες το πρωί στην πλατεία Δημαρχείου, μετά από κάλεσμα της Συντονιστικής Επιτροπής Μαθητών. Ακολούθησε πορεία προς τα γραφεία της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όπου οι μαθητές επέδωσαν ψήφισμα με τα αιτήματά τους.

Τελικά: Μπορεί η λύση ενός προβλήματος να πηγάζει από τους ίδιους τρόπους και τις αιτίες που το γέννησαν; Μπορεί ένα σχολείο που διαμορφώνεται διαρκώς για να στηρίξει καλύτερα την καπιταλιστική οικονομία να είναι ζωντανό για τους μαθητές; Μπορούν οι μαθητές να βρουν ενδιαφέρον και εργαλεία σκέψης στην αποσπασματική πληροφορία;

Η κατεύθυνση των νέων ΑΠΣ σίγουρα δεν είναι νέα, όμως ποια είναι τελικά η λογική από πίσω; Οι δηλώσεις της υπουργού Παιδείας πως τα ΑΠΣ «εντάσσονται και συνέχονται άμεσα με την ευρύτερη μεταρρυθμιστική προσπάθεια των τελευταίων 2,5 ετών» δείχνουν πως η λογική είναι αυτή «του νέου, αναβαθμισμένου σχολείου», που συνδέεται αντικειμενικά με τις κατευθύνσεις: Του κατακερματισμού του ενιαίου χαρακτήρα της μόρφωσης, της διάκρισης μαθητών, του σχολείου του πολλαπλού βιβλίου, των εργαστηρίων δεξιοτήτων, της ανεστραμμένης τάξης, της αντιδραστικής αξιολόγησης σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών, της Τράπεζας Θεμάτων και της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής. Και εδώ τίθενται κι άλλα ερωτήματα.

Διεθνείς οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ, η UNESCO, η Παγκόσμια Τράπεζα, μαζί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συμβάλλουν στη μεταστροφή συνολικά των ΑΠΣ που βασίζονται στο περιεχόμενο (content-based) σε αυτά των δεξιοτήτων (competency-based). Στα Μαθηματικά εντοπίζονται κάποιες από τις λεγόμενες δεξιότητες του 21ου αιώνα, κατά τον ΟΟΣΑ, φανερώνοντας και τη σύνδεση της στοχοθεσίας των ΑΠΣ με τους στόχους του διεθνούς διαγωνισμού PISA. Αυτές είναι η επίλυση προβλήματος, η κριτική σκέψη και η δημιουργικότητα. Συγκεκριμένα, ο μαθηματικός γραμματισμός κατά PISA είναι η ικανότητα κάποιου να αναλύει, να ερμηνεύει και να επεμβαίνει στο κοινωνικό του περιβάλλον, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο τα Μαθηματικά. Είναι επίσης η ικανότητα κάποιου να αναλύει και ερμηνεύει τον τρόπο που χρησιμοποιούνται τα Μαθηματικά για τη λήψη αποφάσεων σε κοινωνικό πλαίσιο (στην πολιτική, στην οικονομία, στο περιβάλλον, στην τεχνολογία κ.λπ.).

Ως εκ τούτου, οι προτεινόμενες αλλαγές αντλούν στοιχεία από δύο βασικές κατευθύνσεις για τη μαθηματική εκπαίδευση. Η πρώτη ξεκινά τη δεκαετία του '60 και αφορά στα λεγόμενα ρεαλιστικά μαθηματικά (RME). Πρόκειται για διδακτική μέθοδο που στηρίζεται στην επίλυση προβλημάτων από καταστάσεις της καθημερινότητας ή/και άλλων επιστημονικών πεδίων, π.χ. της Φυσικής, αρκεί να μπορούν να διερευνηθούν πειραματικά. Αναμένεται συνήθως από τους μαθητές να αναπτύξουν μαθηματικά μοντέλα, με απλή ή πιο σύνθετη μορφή εξισώσεων. Η προσέγγιση στηρίζεται στη λεγόμενη επανεφεύρεση των μαθηματικών εννοιών, τις οποίες κατασκευάζουν οι μαθητές κατά την εμπλοκή τους με το πρόβλημα.

Τι το μεμπτό μπορεί να βρει κανείς στα παραπάνω; Αρχικά ενέχουν την αντίληψη για την «καλλιέργεια της Μαθηματικής Γλώσσας ως μέσου επικοινωνίας αλλά και περιγραφής πραγματικών φαινομένων και καταστάσεων». Αυτό από μόνο του δεν μπορεί να είναι προβληματικό, εκτός κι αν συνδέεται με τη γενικότερη προσέγγιση, που σε κοινωνικά ή/και άλλα επιστημονικά ζητήματα ρίχνει το βάρος στις ποσοτικοποιημένες πτυχές τους, που στον καπιταλισμό συνήθως αφορούν την ανάλυση κόστους - οφέλους, στην οποία το ηθικό (κατά την αστική ορολογία) ή το κοινωνικά αναγκαίο (στην πράξη) διαρκώς έρχεται σε σύγκρουση με το ρίσκο και άλλα χρηματοοικονομικά κριτήρια.

Ουσιαστικά η έννοια της πολιτειότητας και το περιεχόμενο που δίνεται σε αυτήν στα ΑΠΣ σε σχέση με τα Μαθηματικά ξεκαθαρίζει τα ζητήματα. Οι μαθητές θα γαλουχηθούν στο να εξετάζουν πολύπλοκα κοινωνικά ζητήματα, όχι ως προς τις αιτίες τους, αλλά βάσει της ποσοτικοποιημένης πληροφορίας, συχνά μέσω στατιστικών ερευνών.

Κοντά σε αυτό έρχεται και η λιγότερο παλιά κατεύθυνση με ορόσημο τη δεκαετία του '80, όταν η επίλυση προβλήματος πλαισιώθηκε με τα νέα δεδομένα της κονστρουκτιβιστικής θεωρίας μάθησης που αξιοποιεί τη χρήση υπολογιστών κατά τη διδασκαλία. Η αρχική ιδέα στηρίχθηκε στη γλώσσα προγραμματισμού Logo και σε ένα περιβάλλον όπου οι μαθητές καθοδηγούσαν την κίνηση μιας χελώνας στην οθόνη του υπολογιστή. Σε αυτό ακριβώς το πνεύμα είναι και υπάρχοντα «μικροπειράματα» των ασκήσεων των εμπλουτισμένων ψηφιακών βιβλίων. Τα προγράμματα σπουδών σε μια σειρά χωρών επιδιώκουν να εξοπλίσουν τους μαθητές με τις δεξιότητες της διαχείρισης δεδομένων και της συμβολικής έκφρασης, που θεωρούνται αναγκαίες στην ψηφιακή εποχή. Αλλη όψη των παραπάνω είναι η εκπαιδευτική ρομποτική, στο πλαίσιο του SΤΕΜ (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική, Μαθηματικά), που για την ώρα γίνεται σε δραστηριότητες πέρα από το επίσημο ωράριο.

Και οι δύο προσεγγίσεις, στην πράξη, ακολουθούν τρεις άξονες:

• οι μαθητές δομούν τα δικά τους νοήματα για τις μαθηματικές έννοιες και τα διαπραγματεύονται με τους συμμαθητές τους εργαζόμενοι σε ομαδικές δραστηριότητες
• ο εκπαιδευτικός έχει τον ρόλο του κατασκευαστή προβλημάτων (σε ψηφιακό περιβάλλον ή μη), του συντονιστή της διαπραγμάτευσης εντός τάξης, παρεμβαίνει για τη λύση διενέξεων, χωρίς να διδάσκει επί της ουσίας τις αναγκαίες έννοιες και μεθόδους
• η μάθηση υποτίθεται πως συντελείται νέτα σκέτα με την ενασχόληση των μαθητών με το πρόβλημα στην εμπειρική βάση της δοκιμής και του λάθους (trial and error)

Η εμπειρία των χωρών, που έχουν εφαρμόσει εδώ και χρόνια τέτοιες κατευθύνσεις, δείχνει πως τελικά η σύνδεση των μαθηματικών εννοιών, τόσο στη διδασκαλία που ενσωματώνει τον προγραμματισμό όσο και στη «διαθεματική» με άλλα μαθήματα, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί. Αφενός η διαθεματική προσέγγιση δεν εξετάζει τις ουσιαστικές διεπιστημονικές σχέσεις, έτσι δεν φαίνεται το περιεχόμενο των μαθηματικών εννοιών, ούτε η αιτία ορισμού τους. Αφετέρου η όποια σύνδεση γίνει, είναι αποτέλεσμα μόνο των επιλογών και διαπραγματεύσεων των μαθητών στην εκάστοτε ομάδα εργασίας εντός τάξης. Συνέπειες;

Στη Φινλανδία, καθ' ομολογία του πρωθυπουργικού γραφείου το 2016, η ενσωμάτωση της υπολογιστικής σκέψης στα ΑΠΣ έχει μείνει μόνο σε ένα ρηχό επίπεδο. Στη Βρετανία και την Αυστραλία οι αρμόδιοι παραδέχονται πως τα ψηφιακά εργαλεία συντελούν στο να παραβλέπονται τελικά οι ουσιαστικές μαθηματικές συνδέσεις κατά τη λύση ενός προβλήματος και να μένει μια επιφανειακή αναφορά με έμφαση στη χρήση του εργαλείου.

Η πρόταση του ΥΠΑΙΘ δείχνει πως και η ελληνική πραγματικότητα δεν ξεφεύγει από τα παραπάνω. Ας δούμε ορισμένες μόνο πτυχές των ΠΣ των Μαθηματικών που υποστηρίζουν μια τέτοια εκτίμηση.

Η αναγνώριση μοτίβων, συνήθως σχημάτων και αριθμών, που εισάγεται κιόλας από την Α' Δημοτικού, σχετίζεται με τη δεξιότητα της συμβολικής έκφρασης και απαιτεί μια καλά αναπτυγμένη ικανότητα γενίκευσης και αφαίρεσης, που δύσκολα μπορεί να αποκτήσει ένα παιδί τέτοιας ηλικίας. Ανάλογα είναι δύσκολο να εξασκηθεί σε νοερούς υπολογισμούς, χωρίς να προσφύγει στο μέτρημα με τα δάχτυλα. Οπωσδήποτε ακόμη και να μπορέσουν οι μικροί μαθητές να το πετύχουν, χρειάζονται την αμέριστη φροντίδα του δασκάλου, που αποκλείεται να έχουν σε μια τάξη με άλλους 26 συμμαθητές.

Η «αναβάθμιση» της Γεωμετρίας θα έλεγε κανείς πως υπόσχεται τον κατ' εξοχήν μαθηματικό τρόπο σκέψης και συλλογισμού. Ομως, αυτή έρχεται με την εισαγωγή της οπτικής δυναμικής γεωμετρίας με ψηφιακά μέσα, δηλαδή των ειδικά διαμορφωμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων που επιτρέπουν τον παραμετρικό χειρισμό σχημάτων και προκρίνουν την παρατήρηση μεταβολών σε αυτά. Υπό προϋποθέσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα μαθηματικό εργαστήριο, να διευρύνουν τη φαντασία των μαθητών και να ενισχύσουν τη δυνατότητα της οπτικοποίησης που έχουν για μια μαθηματική έννοια ή ιδιότητα, μέχρι να εξοικειωθούν αρκετά ώστε να προχωρήσουν στην τυπική απόδειξη.

Η πράξη έχει δείξει πως, όταν η ύλη «τρέχει», η παράκαμψη των τυπικών αποδείξεων θα είναι αναπόφευκτη και μαζί της μια από τις βασικότερες μαθηματικές πρακτικές του παραγωγικού συλλογισμού.

Τέλος, ιδιαίτερο ζήτημα είναι η διάχυση των στοχαστικών μαθηματικών σε όλες τις βαθμίδες. Αν και θα ήταν παράλογο να μη διδάσκονται στοιχεία πιθανοτήτων σε ένα σύγχρονο σχολείο, στην πρόταση των νέων ΑΠΣ διαφαίνονται δύο προβληματικές. Η μια αφορά στην εισαγωγή εννοιών της θεωρίας πιθανοτήτων στο Δημοτικό, στον διαθέσιμο διδακτικό χρόνο και στους συνολικότερους πόρους που υποστηρίζουν τη διδακτική πρακτική στο ελληνικό σχολείο σε όλες τις βαθμίδες. Η δεύτερη αφορά στην έμφαση στη Στατιστική.

Γενικότερα απαιτείται να γίνει η εννοιολογική διάκριση του ενδεχόμενου από το τυχαίο γεγονός, πόσο μάλλον ο τυπικός χειρισμός του. Το ενδεχόμενο δεν αποκλείει τη σχέση αίτιου - αιτιατού, αντίθετα σκιαγραφεί την πολυπλοκότητά της. Αρκεί να πούμε πως η μαθηματική αβεβαιότητα αφορά στο γεγονός πως η έκβαση ορισμένων φαινομένων δεν μπορεί να προκαθοριστεί, εξαιτίας του ότι οι παράγοντες που το επηρεάζουν δεν καθορίζονται με απόλυτη βεβαιότητα. Η Θεωρία Πιθανοτήτων μελετά τους νόμους που διέπουν τέτοια φαινόμενα, δηλαδή δεν πρόκειται για μια γενικόλογη αβεβαιότητα όπου όλα είναι πιθανά και όλα αλλάζουν με μια απροσδιοριστία.

Η Στατιστική, από την άλλη, ενώ έχει ως μαθηματικό υπόβαθρο τη Θεωρία Πιθανοτήτων, αποτελεί ουσιαστικά ένα σύνολο τεχνικών και μεθόδων εμπειρικής έρευνας. Δηλαδή αφορά περισσότερο στον μαθηματικό γραμματισμό, παρά τα Μαθηματικά.

Χωρίς να μπορούμε στο πλαίσιο αυτού του άρθρου να εξαντλήσουμε τις μεθοδολογικές και άλλες πτυχές του περιεχομένου των ΑΠΣ για τα Μαθηματικά, αρκεί να δούμε πως πράγματι σκοπός είναι να αλλάξει «το τι διδάσκεται», «το πώς διδάσκεται» και εμείς θα προσθέσουμε το «γιατί και σε ποιον».

Σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι ήδη συμβαίνει, θα διδάσκονται αποσπασματικά κάποιες πληροφορίες γύρω από τα Μαθηματικά, με στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων που απορρέουν μόνο από τον επαναλαμβανόμενο χειρισμό εννοιών και όχι της βαθύτερης κατανόησης. Τα νέα ΑΠΣ όχι μόνο δεν θα διευρύνουν την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα, αλλά θα δεσμεύσουν τη φαντασία και τις δυνατότητες των μαθητών ακόμη περισσότερο, πλατειάζοντας και ενισχύοντας την παπαγαλία.

Θα διδάσκονται σε ένα κλίμα ψευδαίσθησης, μιας δήθεν ομαδικής μαθητικοκεντρικής δραστηριότητας. Οποιος μπαίνει σε τάξη γνωρίζει πως πολλοί μαθητές έχουν ιδιαίτερη δυσκολία να συμμετάσχουν στο μάθημα, να κάνουν μόνοι τους εικασίες και να προσδιορίσουν ακόμη και τις απορίες τους. Αλλοι έχουν διαποτιστεί από τις αξίες του ανταγωνισμού του συστήματος, σε σημείο που μοναδικό κίνητρο για μελέτη είναι το να πάρουν καλύτερο βαθμό από τους υπόλοιπους. Για τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας στο πλαίσιο του σχολείου της κατηγοριοποίησης και των πολλών ταχυτήτων, η αποξένωση και έλλειψη κινήτρου θα γίνει ακόμη μεγαλύτερη.

INTIME NEWS

Η φωτιά πριν από τρία χρόνια στις εστίες του Πανεπιστημίου στο Ηράκλειο διόγκωσε τα προβλήματα για τους οικότροφους που σήμερα είναι σε ξενοδοχεία

Στο Πολυτεχνείο Κρήτης οι εστίες αριθμούν 251 δωμάτια με 301 θέσεις. Από αυτές οι 199 είναι γεμάτες και μένουν 102 θέσεις για τις οποίες έγιναν 270 αιτήσεις (που σημαίνει ότι ικανοποιούνται σχεδόν οι μισές), σε ένα πανεπιστήμιο με περίπου 5.500 ενεργούς φοιτητές.

Αυτή η έλλειψη εστιών που να καλύπτουν τις ανάγκες οδηγεί τα ιδρύματα να θέτουν αυστηρά κριτήρια εισδοχής. Στην προκειμένη περίπτωση, στο Πολυτεχνείο Κρήτης το ανώτατο εισοδηματικό όριο για να μπορεί ένας φοιτητής να κάνει αίτηση για την εστία είναι τα 23.000 ευρώ, ενώ είναι απαραίτητο να περνάει τουλάχιστον ένα μάθημα ανά εξεταστική.

Την ίδια ώρα έχει ανοίξει η συζήτηση από την κυβέρνηση, αλλά και τοπικούς φορείς και τη διοίκηση του Πολυτεχνείου, για τη δημιουργία εστιών μέσω ΣΔΙΤ και προωθείται μέσω ΣΔΙΤ η Δ' φάση εστιών (τέταρτη επέκταση) από τη διοίκηση του Πολυτεχνείου και την Αντιπεριφέρεια Χανίων. Οι ΣΔΙΤ προωθούνται είτε ως φοιτητικές κατοικίες με φθηνό ενοίκιο σε σχέση με τα ενοίκια που πληρώνουν οι φοιτητές σε ιδιώτες είτε ως ένας τρόπος να χτιστούν εστίες πιο άμεσα και να πληρώνει το κράτος σταδιακά δόσεις στον ιδιώτη που έβαλε το κεφάλαιο. Προσπαθούν έτσι να απαντήσουν και στο πρόβλημα των υψηλών ενοικίων των φοιτητών που δεν πληρούν τα κριτήρια για δωρεάν στέγαση, αλλά και των εστιακών φοιτητών που θα έχουν νέες σύγχρονες υποδομές, οι οποίες όμως θα συντηρούνται με ευθύνη του ιδιώτη. Εδώ όμως βρίσκεται και η «μπανανόφλουδα», καθώς η εμπειρία από τις ΣΔΙΤ σε άλλους χώρους, π.χ. σχολεία, δείχνει ότι τα ζητήματα συντήρησης και καθημερινής λειτουργίας αυτών των χώρων γίνονται πολύ προβληματικά, όταν ακόμα και για ένα καρφί που θα μπει στον τοίχο πρέπει να δώσει άδεια ο ιδιώτης. Επιπλέον, η πολιτική που βάζει ιδιώτες εργολάβους μέσα στις εστίες για διάφορες λειτουργίες (π.χ. καθαριότητα, εστιατόρια, συντήρηση κ.ά.) έχει ήδη δοκιμαστεί σε όλες τις εστίες στη χώρα, με αρνητικά αποτελέσματα.

Εδώ και πάρα πολλά χρόνια η Α' φάση εστιών του Πολυτεχνείου Κρήτης, που χτίστηκαν το 1992 και αριθμούν 76 δωμάτια, βρίσκεται σε άθλια κατάσταση. Οι εστιακοί φοιτητές μένουν σε δωμάτια με μούχλα και ρωγμές στους τοίχους, προβληματικό ηλεκτρικό δίκτυο, έντομα και κατσαρίδες στα δωμάτια, ενώ τα έπιπλα, οι οικιακές συσκευές και τα στρώματα των κρεβατιών είναι παλιά και κατεστραμμένα. Παράλληλα, δεκάδες είναι τα δωμάτια που δεν έχουν θέρμανση, καθώς δεν γίνεται μια απλή επισκευή στα κλιματιστικά.

Το τελευταίο διάστημα το ποτήρι ξεχείλισε! Πλέον στις καινούργιες εστίες όταν γίνεται διακοπή ρεύματος (συχνό φαινόμενο, ιδιαίτερα το καλοκαίρι), ταυτόχρονα διακόπτεται η παροχή νερού διότι δεν υπάρχει γεννήτρια. Ενώ στις παλιές εστίες κάθε Σαββατοκύριακο, αλλά και αρκετές καθημερινές δεν υπάρχει ζεστό νερό.

Οι εστιακοί φοιτητές έχουν καταγγείλει αυτήν την κατάσταση, έχουν ζητήσει την παρέμβαση της διοίκησης, η οποία δεν ανταποκρίνεται στα αιτήματά τους.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Εν μέσω του νέου κύματος της πανδημίας, δεν έχουν παρθεί μέτρα προστασίας για την υγεία των εστιακών φοιτητών. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχει μόνο μία (!) καθαρίστρια για όλες τις εστίες (περίπου 250 δωμάτια και 40 κοινόχρηστοι χώροι, δεκάδες σκάλες και διάδρομοι) καθώς συνεχίζουν να αρνούνται να κάνουν προσλήψεις σε μόνιμο προσωπικό καθαριότητας. Οπως καταγγέλλουν οι φοιτητές, το μόνο μέτρο που έχει πάρει η διοίκηση είναι να βάλει ένα μπουκαλάκι αντισηπτικό σε έναν μαντρότοιχο στην είσοδο της εστίας!

Διάβρωση στους τοίχους εσωτερικά και εξωτερικά εντοπίζεται σε πολλές μεριές στις εστίες του Πολυτεχνείου

Αντίστοιχη είναι η εικόνα των φοιτητικών εστιών και για τα άλλα ιδρύματα της Κρήτης, που λίγο - πολύ απαντάται και στις εστίες των ιδρυμάτων όλης της χώρας.

Για παράδειγμα, οι εστίες του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ - πρώην ΤΕΙ Κρήτης) στο Ηράκλειο, που αριθμεί κάτι λιγότερο από 300 θέσεις για πάνω από 10.000 ενεργούς φοιτητές. Οι εστιακοί φοιτητές καλούνται να πληρώνουν ενοίκιο στην εστία που κυμαίνεται από 30 ευρώ τον μήνα για τα δίκλινα δωμάτια έως 45 ευρώ για τα μονόκλινα. Ταυτόχρονα, όμως, ακόμα κι αν πληρώνουν ενοίκιο και είναι φοιτητές που προέρχονται από τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, οι εστιακοί φοιτητές χάνουν το στεγαστικό επίδομα των 1.000 ευρώ τον χρόνο που δικαιούνται όσοι σπουδάζουν σε άλλη πόλη από αυτήν της μόνιμης κατοικίας τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εστιακοί φοιτητές του ΕΛΜΕΠΑ δεν έχουν ούτε δωρεάν αστική μετακίνηση ενώ καλούνται να πληρώνουν επιπλέον για λειτουργίες μέσα στην εστία, όπως η χρήση του πλυντηρίου που κοστίζει 2 ευρώ και του στεγνωτηρίου άλλο 1 ευρώ.

Και εδώ οι φοιτητές διαμαρτύρονται για τις παλιές υποδομές της εστίας, χωρίς κατάλληλη συντήρηση, χωρίς ηχομόνωση, τον ελλιπή φωτισμό, τη δυσοσμία σε ορισμένα δωμάτια που προέρχεται από βόθρο. Μιλούν για παραμελημένες αθλητικές εγκαταστάσεις, ενώ πρόβλημα προκαλεί το ότι όλοι οι εκατοντάδες οικότροφοι πρέπει να εξυπηρετούνται από μία κουζίνα. Επιπλέον, το Πανεπιστήμιο αγόρασε στρώματα που δεν χωράνε στα κρεβάτια (!) και κλιματιστικά μηχανήματα που... δεν τα σηκώνει η παροχή ρεύματος!

Στο ιατρείο του Πολυτεχνείου υπάρχει μόνο η ταμπέλα, αλλά δεν έχει λειτουργήσει ποτέ

Η πανδημία δεν άφησε αλώβητους τους εστιακούς φοιτητές καθώς είχαν κρούσματα και πρόσφατα, αλλά και σε προηγούμενη φάση, ενώ λιγότερο τους προφυλάσσει και περισσότερο τους προκαλεί προβλήματα η Υπουργική Απόφαση που απαγορεύει λόγω COVID σε κόσμο εκτός εστιών να εισέρχεται σε αυτές.

Για το Πανεπιστήμιο Κρήτης, αντίστοιχα, στο Ηράκλειο, μετά τη φωτιά που κατέστρεψε τις εστίες πριν από τρία χρόνια, επιλέχτηκε η λύση της στέγασης των εστιακών σε ξενοδοχεία (ένα στο κέντρο του Ηρακλείου κι ένα στην περιοχή Αμμουδάρα που στεγάζουν γύρω στους 130 φοιτητές), ενώ ταυτόχρονα προωθείται η ανέγερση νέων εστιών και εδώ με ΣΔΙΤ. Πιο έντονα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι εστιακοί που μένουν στο ξενοδοχείο στην Αμμουδάρα, καθώς αυτό είναι μακριά και από το Πανεπιστήμιο και από το κέντρο της πόλης και καθώς λίγοι είναι αυτοί που δικαιούνται δωρεάν μεταφορά, το κόστος των μετακινήσεών τους είναι υψηλό.

Κάθε καλοκαίρι και αυτοί οι φοιτητές πετιούνται εκτός των δωματίων τους. Να σημειωθεί ότι μένουν σε 15 τ.μ. δύο άτομα με ένα γραφείο, χωρίς ντουλάπα (κρατούν τα ρούχα τους σε βαλίτσες!) και μία κοινή τουαλέτα με το διπλανό δωμάτιο. Για να χρησιμοποιήσουν το πλυντήριο του ξενοδοχείου πρέπει να κλείσουν ραντεβού, ενώ για να χρησιμοποιήσουν το ένα κοινό στεγνωτήριο πρέπει να πληρώσουν. Απαγορεύεται να έχουν ηλεκτρικές συσκευές, δηλαδή ούτε ένα ηλεκτρικό μάτι για να μαγειρέψουν κάτι, άρα αναγκάζονται είτε να παραγγέλνουν φαγητό ή να σιτίζονται στη λέσχη του Πανεπιστημίου, το οποίο όμως είναι μακριά και επίσης πληρώνουν τις μετακινήσεις τους.

Ο «Ριζοσπάστης» φωτίζοντας πλευρές από την πλούσια ύλη του περιοδικού στέκεται σήμερα σε μία από τις πιο αγαπημένες στήλες που συναντούμε στα τελευταία τεύχη του, «Το ημερολόγιο ενός απορημένου». Η στήλη ξεκίνησε μέσα στην πανδημία και πήρε αφορμή από απορίες των ίδιων των παιδιών, αναγνωστών του περιοδικού, τις οποίες έστελναν στην ιστοσελίδα και στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του, σχετικά με τα όσα συνέβαιναν γύρω μας. Ετσι, το «κόκκινο Αερόστατο» γέννησε τον... απορημένο φίλο τους! Παρατηρώντας την επικαιρότητα, το περιοδικό καταφέρνει μέσα από αυτήν τη στήλη να μιλά στα παιδιά με σχόλια εύστοχα, καυστικά, με χιούμορ και ζωντανά, με λόγο που ανταποκρίνεται στις δικές τους εμπειρίες και στα ακούσματά τους. Γιατί γεγονότα και ειδήσεις με τον έναν ή τον άλλο τρόπο φτάνουν στα παιδιά από διάφορα κανάλια. «Το ημερολόγιο ενός απορημένου», λοιπόν, επιδιώκει να σπείρει στους αναγνώστες του τον σπόρο της αμφισβήτησης σε σχέση με αυτά, να δώσει το στίγμα της ανάγκης να «το ψάχνουν» παραπάνω για το καθετί, να θέτουν ερωτήσεις, να αναζητούν αιτίες, βοηθώντας τον τρόπο σκέψης τους.

Πρόκειται για μια στήλη που αγαπήθηκε πολύ από την πρώτη στιγμή. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι μια από τις γωνιές δραστηριοτήτων στον χώρο του «κόκκινου Αερόστατου» στις εκδηλώσεις του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» είχε θέμα ακριβώς αυτήν τη στήλη του περιοδικού, ενώ και στην άλλη γωνιά του Φεστιβάλ, όπου το «κόκκινο Αερόστατο» ζητούσε από τους επισκέπτες να πουν τη γνώμη τους για το περιοδικό, το «ημερολόγιο ενός απορημένου» αναδείχθηκε από τις πιο αγαπημένες σελίδες των επισκεπτών.

Μεγάλοι αγώνες των εργαζομένων, γεγονότα που απασχολούν την επικαιρότητα και αντικειμενικά μπαίνουν στις συζητήσεις των παιδιών, ιστορικές επέτειοι, ζητήματα που απασχολούν πιο έντονα τα σχολεία και τους μαθητές, γίνονται αντικείμενο της στήλης του «απορημένου». Συχνά πιάνεται από θέματα που συζητιούνται είτε μέσα στο σχολείο είτε στις παρέες των παιδιών, από βίντεο και ειδήσεις που διακινούνται και συζητιούνται σε τέτοιες ηλικίες. Ο απορημένος λοιπόν είναι σαν ένας «συνομήλικος» των αναγνωστών του περιοδικού, ο οποίος καταγράφει την επικαιρότητα και τις απορίες που του γεννιούνται από αυτήν μέσα στο ημερολόγιό του.

Η πανδημία και κατάσταση στα σχολεία, οι απεργίες των δασκάλων, οι μαθητικές κινητοποιήσεις, η ένταση βίας και καταστολής με αφορμή τα γεγονότα στη Νέα Σμύρνη παλιότερα, οι μεγάλες φωτιές το καλοκαίρι, ο φασισμός και τα γεγονότα στο ΕΠΑΛ της Σταυρούπολης, αλλά και η εξέγερση του Πολυτεχνείου, οι εθνικές επέτειοι και όσα συζητιούνται στις τάξεις στις σχολικές γιορτές, η Εργατική Πρωτομαγιά κ.ά. είναι θέματα που βρίσκουν τη θέση τους σ' αυτό το πρωτότυπο ημερολόγιο.

Η στήλη έτσι γίνεται βάση για συζήτηση στις ομάδες των φίλων του «κόκκινου Αερόστατου», αλλά και για συζητήσεις με τους γονείς τους και ευρύτερα τις οικογένειές τους για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Παράλληλα, μέσα από τις απορίες και τις σκέψεις των παιδιών - αναγνωστών, οι οποίες συνεχίζουν να φτάνουν στο περιοδικό, η στήλη βοηθάει να γεννιούνται ιδέες που τροφοδοτούν και την υπόλοιπη ύλη του «κόκκινου Αερόστατου».

Ανακοίνωση σχετικά με την πραγματοποίηση Συνόδου του ΚΣ της ΚΝΕ για την παρέμβαση της Οργάνωσης στο μέτωπο του αθλητισμού εξέδωσε το Γραφείο Τύπου του ΚΣ, στην οποία αναφέρει:

«Το Σάββατο 15 Γενάρη πραγματοποιήθηκε διευρυμένη Σύνοδος του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ με θέμα την παρέμβαση της ΚΝΕ στο μέτωπο του αθλητισμού, υλοποιώντας την αντίστοιχη κατεύθυνση της Απόφασης του 12ου Συνεδρίου της ΚΝΕ, που εντόπιζε την ανάγκη αποφασιστικής στήριξης των Επιτροπών του ΚΣ για την ενίσχυση της παρέμβασής μας στα μέτωπα του αθλητισμού και του πολιτισμού, όπως και στην πάλη ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά.

Στη διευρυμένη Σύνοδο του ΚΣ της ΚΝΕ συμμετείχαν, παίρνοντας τον λόγο και συμβάλλοντας με την πείρα τους, αθλητές και αθλήτριες, προπονητές και άνθρωποι του αθλητισμού, μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ.

Τη Σύνοδο του ΚΣ απασχόλησε ιδιαίτερα η ενίσχυση της παρέμβασης της ΚΝΕ στο μέτωπο του αθλητισμού, το πώς η ΚΝΕ θα σχεδιάσει με βάση τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου χώρου, πώς θα γενικευτεί η θετική πείρα από τις πρωτοβουλίες που παίρνουμε, θα αγκαλιάσει όλες τις Οργανώσεις της ΚΝΕ και θα αποκτηθεί ενιαία αντίληψη για την παρέμβασή μας.

Το ΚΣ της ΚΝΕ εκτιμά ότι η χρονική αυτή περίοδος ευνοεί στο να κατανοηθεί καλύτερα η ανάγκη ενίσχυσης της παρέμβασής μας στο μέτωπο του αθλητισμού ως συστατικού στοιχείου της οργανωμένης δράσης μας, τόσο αυτοτελώς όσο και στο κίνημα. Να συμβάλουν πρωτοπόρα τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ, αξιοποιώντας τις επεξεργασμένες θέσεις του ΚΚΕ για τη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό, ώστε οι ανησυχίες και οι υπαρκτοί προβληματισμοί χιλιάδων νέων να αποκτήσουν διεκδικητικό - αγωνιστικό προσανατολισμό, κόντρα στην πολιτική που μετατρέπει τον αθλητισμό από ανάγκη σε πολυτελές αγαθό για όποιον αντέχει η τσέπη του».

Στην εκδήλωση μίλησε ο Στέφανος Λουκάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Τους παρευρισκόμενους «ταξίδεψε» σε αγαπημένα τραγούδια, σε μεγάλες επιτυχίες της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, ο Κώστας Τριανταφυλλίδης.

Ο Σ. Λουκάς στάθηκε αρχικά στη ζωή και στο έργο της μεγάλης στιχουργού. Οπως ανέφερε, «η Παπαγιαννοπούλου έχει γράψει και στίχους σε τραγούδια που γρατζουνάνε ευαίσθητες χορδές της ζωής των ανθρώπων του μόχθου και του καθημερινού αγώνα τους, αναδεικνύοντας την αντίθεση πλούτου - φτώχειας και αναμοχλεύοντας την ανάγκη για καλύτερη ζωή. Αναζητούσε "μια καινούργια κοινωνία άλληνε" όπως έγραψε στον "Γυάλινο Κόσμο", ανεξάρτητα αν δεν μπορούσε να την προσδιορίσει». Αναφερόμενος στη ζωή της σημείωσε ότι «υπάρχουν ακόμα δύο σημαντικά ζητήματα για την δημιουργό Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και την ικανότητα, το ταλέντο της να γράφει στίχους που έγιναν λαϊκά τραγούδια και άφησαν εποχή. Δεν εννοώ αυτό που τη χαρακτήριζε ως γυναίκα, δηλαδή ότι με έναν δικό της τρόπο είχε επιβάλει με τις επιλογές της τη χειραφέτησή της από το άλλο φύλο και από κάποιες συντηρητικές αντιλήψεις της εποχής της. Αυτό το πάλεψε σε δύσκολες συνθήκες και το είχε κατακτήσει.

Στη συνέχεια στάθηκε αναλυτικά σε αυτό που ονομάζεται λαϊκό τραγούδι, για να γίνει δυνατό να κατανοηθεί και το έργο της Παπαγιαννοπούλου σε μεγαλύτερο βάθος, δίνοντας ένα «πανόραμα» του λαϊκού τραγουδιού, της θεματολογίας του από τις απαρχές της ανάπτυξής του έως και τις μέρες μας.

Επιστρέφοντας στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου ο ομιλητής, με οδηγό τους στίχους της, έδειξε «ότι βρισκόταν σταθερά στην ίδια όχθη με τους ανθρώπους του μόχθου και τους αγώνες τους για μια νέα ζωή σε μια καινούργια κοινωνία».

Αναφέρθηκε στα τραγούδια «Φάτε πλούσιοι παράδες», «Ενοχο χρήμα ένοχο», «Στα λεφτά δεν έχω μάτι», και τα τρία σε μουσική του Θόδωρου Δερβενιώτη, που καταγράφουν την αντίθεση πλούτου - φτώχειας. Ενω μέσα από τα τραγούδια της «Για μια γυναίκα χάθηκα», σε μουσική Βασίλη Τσιτσάνη, και «Μια φυλακή στενάζει», σε μουσική Απόστολου Καλδάρα, μίλησε για τους εξόριστους και φυλακισμένους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές στη μετεμφυλιοπολεμική περίοδο. Δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί και το πιο γνωστό τραγούδι της Παπαγιαννοπούλου, το πιο ταξικό, ο «Γυάλινος Κόσμος»:

Να σου δώσω μια να σπάσεις, αχ βρε κόσμε γυάλινε,

και να φτιάξω μια καινούργια κοινωνία άλληνε.

Τα βάσανα και οι καημοί να λείψουνε απ' τη ζωή

κι όμορφη να κυλάει.

«Η Ευτυχία με τους στίχους της μας προτρέπει να αλλάξουμε τον κόσμο, να φτιάξουμε μια καινούργια κοινωνία, χωρίς βάσανα και καημούς για τους ανθρώπους του μόχθου, και σ' αυτήν την κοινωνία η ζωή θα κυλάει όμορφη», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Σ. Λουκάς.

• Την Παρασκευή 28 Γενάρη στις 7 μ.μ. διοργανώνεται στο Στέκι εκδήλωση - συζήτηση για την πολιτική γελοιογραφία, με θέμα «Σκίτσο: Μια εικόνα χίλιες λέξεις;». Θα μιλήσει ο Πάνος Ζάχαρης, πολιτικός γελοιογράφος και κομίστας.