Τετάρτη 17 Γενάρη 2024
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
«Η ανατομία ενός - ακόμα - εγκλήματος» στην Ανώτατη Εκπαίδευση

Η βασική στόχευση του νομοσχεδίου «ελεύθερο πανεπιστήμιο», που παρουσιάστηκε με τυμπανοκρουσίες από κυβέρνηση - ΥΠΑΙΘ, είναι η «κορυφή του παγόβουνου» μιας διαδικασίας μετατροπής της Ανώτατης Εκπαίδευσης σε μια μεγάλη αγορά πτυχίων διαφόρων κατηγοριών και επιπέδων ανάλογα με την τσέπη, στην οποία αγορά θα συνυπάρχουν δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού «Ενιαίου Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης».

Οι μόνοι κερδισμένοι από αυτήν τη διαδικασία είναι όσοι προσδοκούν να βγάλουν κέρδη από την αγοραπωλησία πτυχίων. Οσο ο κόσμος των πανεπιστημίων απορρίπτει αγωνιστικά αυτά τα σχέδια, κάποιοι δηλώνουν ότι προσβλέπουν σε επενδύσεις, όπως για παράδειγμα η Κεντρική Ενωση Επιμελητηρίων Ελλάδας.

Το κράτος που απαλλάσσεται από την αποκλειστική ευθύνη για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση και προμηνύει ενίσχυση της αυτονομίας, δηλαδή της αυτοχρηματοδότησης των δημόσιων. Και στο βάθος... συρρίκνωση του δημόσιου πανεπιστημίου, ιδιαίτερα περιφερειακών σχολών και τμημάτων, επιβολή διδάκτρων - τελών φοίτησης στα προπτυχιακά των δημόσιων.

Και οι εργοδότες που θα προσλαμβάνουν με ακόμα λιγότερα δικαιώματα αποφοίτους πανεπιστημίων, αφού οι νέες κατηγορίες πτυχίων - ακόμα και σε αντικείμενα όπου τυπικά δεν υπήρχαν έως τώρα, όπως ιατρικές και νομικές - σημαίνουν μεγαλύτερη πίεση της ετεροαπασχόλησης, που θα εκτοξευτεί.


Η ΕΕ και η διαχρονική πολιτική όλων των ελληνικών κυβερνήσεων και κομμάτων είναι οι ένοχοι, που συμμερίζονται και υλοποίησαν το «όραμα» της ΕΕ για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση - με σημείο αναφοράς τη Συνθήκη της Μπολόνια.

Τα ιδιωτικά «συμπληρώνουν» τα επιχειρηματικά δημόσια

Ηδη από το μακρινό 1999, αρκετά χρόνια πριν γεννηθούν οι σημερινοί φοιτητές, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υπέγραφε τη Διακήρυξη της Μπολόνια.

Αυτήν τη στρατηγική υπηρέτησαν - στην εξέλιξή της - οι νόμοι Γιαννάκου, Διαμαντοπούλου, Γαβρόγλου και Κεραμέως, όλων δηλαδή των κυβερνήσεων ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, και έβαλαν ο καθένας την υπογραφή του στο «τοπίο» της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που αντιμετωπίζουν σήμερα οι φοιτητές, οι πανεπιστημιακοί, εργαζόμενοι.

Σε αυτό το πλαίσιο, αν και υπόσχονταν σύνδεση των αποφοίτων με την αγορά εργασίας, τελικά έφερναν μεγαλύτερη αποσύνδεση του πτυχίου από το επάγγελμα.

Αν και υπόσχονταν αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών, τελικά έφερναν νέα υποβάθμιση μετατρέποντάς τα σε κολάζ δεξιοτήτων χωρίς επιστημονική συγκρότηση.

Αν και υπόσχονταν σύνδεση της έρευνας με την κοινωνία, τελικά την οδηγούσαν περισσότερο στο «καλούπι» ερευνητικών προγραμμάτων που εξαρτώνται από τις επιχειρήσεις και τις «ορέξεις» τους.

Στο αντιδραστικό σύνολο αυτής της πολιτικής, προχωρούσαν και την προσαρμογή των πανεπιστημίων σε όλες τις πτυχές της λειτουργίας τους - με την εύσχημη λέξη της αυτονομίας τους - να προσομοιάζουν όλο και περισσότερο με επιχειρήσεις.

Το δημόσιο επιχειρηματικό πανεπιστήμιο είναι που κάνει τζίρους εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο, λειτουργεί με άξονα την οικονομική βιωσιμότητα, αξιοποιεί για το κέρδος και όχι για τους φοιτητές του την περιουσία και τις υποδομές του, πουλάει και μισθώνει υπηρεσίες σε ιδιώτες, συνάπτει συμφωνίες επιχειρηματικής συνεργασίας, συμμετέχει το ίδιο σε διαφόρων ειδών εταιρικά σχήματα κ.λπ.

Η πορεία εμπορευματοποίησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας έχει ως πυρήνα τη λειτουργία - και την αντίστοιχη διοίκηση - των δημόσιων πανεπιστημίων με επιχειρηματικούς όρους.

Ετσι, η κυβέρνηση «ολοκληρώνει» το έργο της εμπορευματοποίησης, αφού ικανοποιεί την πάγια απαίτηση του κεφαλαίου, που δεν αρκείται στις επιχειρηματικές συναλλαγές και τις επενδυτικές ευκαιρίες σε ερευνητικά προϊόντα μέσω του δημόσιου πανεπιστήμιου, αλλά προσβλέπει σε κέρδη από την επένδυση στα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

«Υπό το φως του ευρωενωσιακού δικαίου»

«Υπό το φως του ευρωενωσιακού δικαίου», αναφέρει το κείμενο ερωταπαντήσεων του ΥΠΑΙΘ, η κυβέρνηση «ερμηνεύει», στην ουσία παρακάμπτει το άρθρο 16 και φέρνει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, βαφτίζοντάς τα «μη κερδοσκοπικά».

Η αξιοποίηση του ευρωπαϊκού δικαίου για να επιταχυνθούν αντιδραστικές αλλαγές δεν είναι κάποια πρωτοτυπία της σημερινής κυβέρνησης.

Θυμίζουμε ότι η επαγγελματική αναγνώριση των πτυχίων των κολεγίων βασίστηκε στην ενσωμάτωση της Οδηγίας 2005/36 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο ελληνικό δίκαιο, με το ΠΔ 38/2010, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ.

Θυμίζουμε ότι στο ευρωενωσιακό δίκαιο στηρίχτηκαν οι αποφάσεις του ΣτΕ που έκριναν ως σύμφωνη με το Σύνταγμα την επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα των δημόσιων πανεπιστημίων και τα δίδακτρα στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, κόντρα στην πρόβλεψη του άρθρου 16 για το δικαίωμα σε δωρεάν Παιδεία σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης στα κρατικά εκπαιδευτήρια.

Αυτή είναι η μία πλευρά της απάντησης σε όσες δυνάμεις - ΣΥΡΙΖΑ, Βαρουφάκης - παρουσιάζουν ότι το νομοσχέδιο της κυβέρνησης έρχεται σε αντίθεση με τις «καλές πρακτικές» της ΕΕ και παραπλανητικά προβάλλουν την κατάσταση στα πανεπιστήμια του «Ενιαίου Χώρου» ως το ευκταίο, σε αντιδιαστολή με τα «εμπορευματοποιημένα» του αγγλοσαξονικού μοντέλου, σε ΗΠΑ και Βρετανία.

Πέρα από το προφανές ψέμα, αφού και στις χώρες της ΕΕ μια χαρά λειτουργούν ιδιωτικά πανεπιστήμια - απλώς είναι πιο υποβαθμισμένα σε σχέση με τα αντίστοιχα δημόσια, και αυτή είναι η διαφορά σε σχέση με το «μοντέλο» των ΗΠΑ - κρύβεται το κύριο. Αυτό που επιμελώς κρύβεται, ακόμα κι αν δηλώνεται η απαρέσκειά τους προς τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, είναι ότι στις 22 από τις 27 χώρες της ΕΕ, για να φοιτήσεις στα προπτυχιακά προγράμματα των δημόσιων πανεπιστημίων πληρώνεις δίδακτρα και τέλη. Η χώρα μας αποτελεί πράγματι θετική εξαίρεση ως προς τη δωρεάν φοίτηση και διανομή συγγραμμάτων, τη δωρεάν διαμονή στις φοιτητικές εστίες για τον μικρό αριθμό των δικαιούχων, τη δωρεάν σίτιση. Αυτή η εξαίρεση έχει επιτρέψει σε πολλά παιδιά από φτωχές οικογένειες να σπουδάσουν όλα αυτά τα χρόνια.

Και αυτό πιστώνεται στην ανυποχώρητη στάση και καθαρή γραμμή πάλης του φοιτητικού και εργατικού κινήματος, στην οποία επιμένουν δεκαετίες τώρα οι ταξικές δυνάμεις.

Παρά το «κλάδεμα» που έχει επιχειρηθεί από όλες τις κυβερνήσεις μέχρι σήμερα: Δίδακτρα στα μεταπτυχιακά, στο ΕΑΠ, αύξηση στο κόστος σπουδών σε άλλη πόλη, κόφτες και εμπόδια μέχρι το πανεπιστήμιο, προώθηση της επιχειρηματικής λειτουργίας του πανεπιστημίου στο όνομα της εξοικονόμησης δημόσιων πόρων κ.λπ.

Συνεχίζουμε να παλεύουμε για αποκλειστικά δημόσιο αλλά και πραγματικά δωρεάν πανεπιστήμιο, για διεύρυνση των παροχών που επιτρέπουν σε παιδιά από λαϊκά στρώματα να περνούν την πόρτα του πανεπιστημίου.

Τα «ορόσημα» που έκαναν τους φοιτητές πελάτες

1. Δημόσια πανεπιστήμια με δίδακτρα!

  • Φοίτηση σε δημόσιο πανεπιστήμιο μόνο με δίδακτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ). Το ΠΑΣΟΚ ψηφίζει νόμο για ίδρυση του ΕΑΠ με δίδακτρα (1997), η ΝΔ (2005) τον εφαρμόζει. Αντίστοιχα, ιδρύεται το 2005 και αρχίζει να λειτουργεί το 2008 το Διεθνές Πανεπιστήμιο, με ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών και δίδακτρα.
  • Μεταπτυχιακό σε δημόσια πανεπιστήμια = δίδακτρα από την ίδρυσή τους ακόμα, το 1992. Παραπέρα, η ΝΔ ψηφίζει νόμο για επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά (Ν. 3685/2008). Ο ΣΥΡΙΖΑ (2015 - 2019) επικύρωσε τη λειτουργία των περισσότερων μεταπτυχιακών προγραμμάτων με δίδακτρα που γνώρισε ποτέ η χώρα. Η ΝΔ (Ν. 4957/ 2022) απαγορεύει την κρατική επιχορήγηση στα μεταπτυχιακά, με αποτέλεσμα την πλήρη κατάργηση και των τελευταίων δωρεάν που έχουν απομείνει.
  • Ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σε δημόσια πανεπιστήμια με δίδακτρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ διαμορφώνει το θεσμικό πλαίσιο για την ίδρυση προπτυχιακών προγραμμάτων με δίδακτρα (Ν. 4485/2017) και η υπογραφή για το πρώτο πρόγραμμα «μπαίνει» από τον υπουργό Παιδείας Κ. Γαβρόγλου. Η ΝΔ (ν. 4957/2022) τα εγκαινιάζει και τα πολλαπλασιάζει. Ολα τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας λειτουργούν ήδη ή έχουν «καταθέσει φακέλους» για λειτουργία ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών με δίδακτρα.
  • Προγράμματα κατάρτισης και εξ αποστάσεως σε δημόσια πανεπιστήμια με δίδακτρα. Τα προγράμματα κατάρτισης ξεκινούν από τη δεκαετία του '90 και γενικεύονται την επόμενη δεκαετία. Με τον νόμο - πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ (ν. 4485/2017) τα προγράμματα αυτά, που είναι όλα επί πληρωμή, ομαδοποιούνται στα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης των ΑΕΙ.

2. Αναγνώριση ιδιωτικών κολεγίων και επαγγελματικών προσόντων των πτυχίων που χορηγούν

ΠΔ 38/2010 - το ΠΑΣΟΚ φέρνει την πρώτη ενσωμάτωση της κοινοτικής Οδηγίας 36/2005, περί αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων, στην ελληνική νομοθεσία.

N. 4093/2012 και Ν. 4111/2013 - η ΝΔ απλοποιεί τις διαδικασίες αναγνώρισής τους.

ΠΔ 51/2017 - ο ΣΥΡΙΖΑ εντάσσει τους αποφοίτους κολεγίων στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ για το Δημόσιο.

N. 4635/2019 και Ν. 4763/2020 - η ΝΔ εισάγει «αυτοματοποιημένες» ομαδοποιήσεις fast track αναγνώρισης των αποφοίτων τους.

Υπάρχει άλλος δρόμος

Η επιχείρηση παραπλάνησης της κυβέρνησης, με σκοπό την αποδοχή, δεν περνάει στα πανεπιστήμια.

Οι φοιτητές, οι πανεπιστημιακοί, οι εργαζόμενοι των πανεπιστημίων, μέσα από τις κινητοποιήσεις τους διατρανώνουν με διάφορους τρόπους και μορφές, όπως καταλήψεις, συλλαλητήρια, στάσεις εργασίας, το ξεκάθαρο μήνυμα προς την κυβέρνηση, που είναι η απαίτηση να μην κατατεθεί, να μην ψηφιστεί αυτό το άδικο νομοσχέδιο.

Απέναντι σε μια Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση που θέλει τους φοιτητές πελάτες, ο κόσμος των πανεπιστημίων διεκδικεί ένα αναβαθμισμένο και πραγματικά δωρεάν, αποκλειστικά δημόσιο πανεπιστήμιο, με εξασφάλιση δωρεάν σίτισης, στέγασης, συγγραμμάτων, αναλώσιμων, μεταφορών, για να μπορούν οι φοιτητές να αφοσιωθούν χωρίς εμπόδια στις σπουδές. Με ένα πτυχίο που θα τους εξασφαλίζει αύριο δουλειά με δικαιώματα στο αντικείμενο που σπούδασαν. Με ευθύνη και ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία, να παρθούν μέτρα στην κατεύθυνση εξάλειψης της άνισης αφετηρίας από την οποία ξεκινούν οι νέοι τη ζωή τους, ως όρος για να εξασφαλίζεται η ισότιμη πρόσβαση στα πανεπιστήμια.

Πλευρές της κυβερνητικής προπαγάνδας και του σχεδίου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια

Παρακάτω επισημαίνονται επιλεκτικά κάποια σημαντικά σημεία της συζήτησης γύρω από την προσπάθεια της κυβέρνησης να νομοθετήσει τη δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων, με τέτοια βιασύνη που παρακάμπτει και εξευτελίζει ακόμη και το ίδιο το αστικό Σύνταγμα.

Το οικονομικό στοιχείο

Το κυρίαρχο στοιχείο στο όλο εγχείρημα είναι φυσικά το υλικό - οικονομικό, που έχει να κάνει με την πάση θυσία επέκταση του πεδίου δράσης του κεφαλαίου και την άμβλυνση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει στην προσπάθεια εξασφάλισης επαρκούς κερδοφορίας στις σύγχρονες συνθήκες των διαδοχικών κρίσεων και της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου τόσο για την ελληνική όσο και για την παγκόσμια οικονομία. Ο άμεσος και τακτικός στόχος είναι η εξάπλωση των τυπικών καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και της κυριαρχίας του κέρδους και στον κλάδο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (εξαλείφοντας εντελώς την όποια διάσταση καλλιέργειας της Παιδείας έχει απομείνει), διορθώνοντας την «ελληνική ανορθογραφία», δηλαδή τον περιορισμό της δράσης του κεφαλαίου στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

Ενώ ο μακροπρόθεσμος και στρατηγικός στόχος είναι η πλήρης προσαρμογή και των δημόσιων ΑΕΙ στη λογική της αγοράς, της εμπορευματοποίησης, των διδάκτρων και στα προπτυχιακά προγράμματα και της ελάχιστης ή μηδαμινής κρατικής χρηματοδότησης, με άλλα λόγια το ολοκληρωμένο αυτοχρηματοδοτούμενο επιχειρηματικό πανεπιστήμιο με τις μικρότερες δυνατές δημόσιες δαπάνες στήριξής του.


RIZOSPASTIS

Λίγο φαίνεται να ενδιαφέρει τους κυρίαρχους κύκλους η αρνητική επίδραση που θα έχει η σοβαρή περαιτέρω υποχώρηση του ρόλου του (αστικού) κράτους σε έναν ακόμη κρίσιμο τομέα υποδομής, του οποίου η αξιόπιστη λειτουργία είναι απαραίτητη για την ομαλή αναπαραγωγή του (αστικού) συστήματος. Τα Τέμπη ξεχάστηκαν πολύ γρήγορα...

Το ιδεολογικό στοιχείο

Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία και η σχετική διαμάχη που δημιούργησε έχουν επίσης να κάνουν και με το πρόσφορο έδαφος που έχουν βρει η κυβέρνηση και οι αστικές δυνάμεις γενικότερα για να επεκτείνουν και να ολοκληρώσουν την ιδεολογική επικράτηση του υποδείγματος της «ελεύθερης αγοράς» απέναντι σε κάθε έννοια συλλογικού και δημόσιου ακόμη και μέσα στο πλαίσιο του συστήματος. Δεν είναι τυχαία η πληθώρα των ψευδών όρων που έχουν εισαχθεί στη συζήτηση βαφτίζοντας τα υπάρχοντα δημόσια πανεπιστήμια κρατικά και «ανελεύθερα», ενώ τα ιδιωτικά κερδοσκοπικά αποκαλούνται μη κρατικά και πάνω απ' όλα «ελεύθερα», όπως ελεύθερα επιδιώκεται να γίνουν και τα δημόσια πανεπιστημιακά ιδρύματα, ξεφεύγοντας από τα δεσμά της κρατικής χρηματοδότησης, αναζητώντας μόνα τους πελάτες και έσοδα.

Οι αντιστάσεις και τα ριζοσπαστικά ξεσπάσματα του φοιτητικού κινήματος κατά περιόδους, που έχουν συμβάλει τα μέγιστα στη διατήρηση στοιχείων δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και είναι εγγεγραμμένες στην ιστορία και τη διαμορφωμένη φύση του ελληνικού πανεπιστημίου, αποτελούν παράγοντα αστάθμητο και μη ελεγχόμενο και πάντα ανησυχούν τις δυνάμεις του κατεστημένου. Μέσα στην αίσθηση παντοδυναμίας της η κυβέρνηση κρίνει ότι ήρθε η ώρα να εκλείψει και αυτή η ανορθογραφία, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο για όλο και πιο συντηρητικές αντιλαϊκές επιλογές και παίρνοντας τη ρεβάνς για την κατάργηση του νόμου 815, την αποτυχία της αναθεώρησης του άρθρου 16 και την αποτυχία της εγκατάστασης πανεπιστημιακής αστυνομίας στα δημόσια ΑΕΙ.

«Μη κερδοσκοπικά»;

Στην προσπάθεια να πλασαριστούν τα ιδιωτικά ΑΕΙ που θα εγκατασταθούν στην Ελλάδα με όσο το δυνατόν πιο φιλολαϊκό, ουδέτερο χαρακτήρα, περιστασιακά σε δύσκολες στιγμές αναφέρονται ως «μη κερδοσκοπικά», δηλαδή ιδρύματα που θα δέχονται χορηγίες, κρατική χρηματοδότηση και κυρίως θα πωλούν αντί διδάκτρων εκπαιδευτικές αξίες χρήσης, χωρίς να διανέμουν τα κέρδη σε μετόχους, αλλά επενδύοντας τα πλεονάσματά τους στα ίδια τα ιδρύματα, ένα είδος πανεπιστημίου που είναι λογικά αδύνατον να δημιουργηθεί τώρα στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή όμως σε φιλικά προς την αγορά ακροατήρια οι ίδιοι προπαγανδιστές της μη δημόσιας εκπαίδευσης αποκαλύπτοντας τις πραγματικές τους προθέσεις διαφημίζουν τις εκτιμήσεις και προβλέψεις για σοβαρή αύξηση των επενδύσεων, αύξηση του ΑΕΠ και μετατροπή της Ελλάδας σε εκπαιδευτικό κόμβο τουλάχιστον της ΝΑ Ευρώπης! Ολα αυτά από μη κερδοσκοπικές δραστηριότητες!

Παραμονή φοιτητών στην Ελλάδα

Η μείωση της φοιτητικής μετανάστευσης (που συμβαίνει έτσι κι αλλιώς λόγω κρίσης, καθώς τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία τούς εκτιμούν σε 36 χιλιάδες το 2019) αποτελεί το πιο ισχυρό επιχείρημα της κυβέρνησης, ιδίως για τις οικογένειες μεσαίου εισοδήματος που στέλνουν τα παιδιά τους σε Βουλγαρία, Ρουμανία και άλλες παρόμοιες χώρες (όχι όμως σε Βρετανία, Γαλλία και ΗΠΑ) και δεν θα είχαν αυτό το πρόβλημα αν δεν υπήρχε η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής ή πολύ περισσότερο αν άνοιγε η πρόσβαση στα όλο και πιο υποχρηματοδοτούμενα υπάρχοντα δημόσια ΑΕΙ.

Εχουμε το παράδοξο η κυβέρνηση να λέει ότι θέλει να εξυπηρετήσει τους φοιτητές αυτούς που αναγκαστικά φεύγουν στο εξωτερικό, και το κάνει όχι διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στην ποιοτική δημόσια και δωρεάν Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, αλλά υποχρεώνοντάς τους να πληρώσουν περισσότερα σε αμφιβόλου αξίας ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Αλλά βέβαια ακολουθείται και εδώ η γνωστή συνταγή, πρώτα δυσφημείται και υποσκάπτεται ο δημόσιος φορέας και κατόπιν διακηρύσσεται η υπεροχή του αντίστοιχου ιδιωτικού που θα ρίξει τις τιμές, θα βελτιώσει την ποιότητα και θα αναβαθμίσει μέσω του ανταγωνισμού τον δημόσιο φορέα, ενώ απολαμβάνει και την άμεση κρατική στήριξη όπου χρειάζεται για να επικρατήσει, φέρνοντας βέβαια στο τέλος τα καταστροφικά αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε στην Υγεία, στην Ενέργεια, στις μεταφορές...

Ελεγχος της ποιότητας των ιδιωτικών ΑΕΙ

Εδώ ξεχνιέται η υποτιθέμενη εγγενής υπεροχή και τα πλεονεκτήματα του ιδιωτικού έναντι του δημοσίου και αρχίζουν οι εκπτώσεις σε σχέση με τους κανόνες που ισχύουν στα δημόσια πανεπιστήμια. Διαφημίζεται μάλιστα χωρίς αιδώ ότι τα «αυστηρά» κριτήρια ποιότητας στα ιδιωτικά πανεπιστήμια σημαίνουν ότι μόνο το 80% του διδακτικού προσωπικού πρέπει να είναι κάτοχοι διδακτορικού και μάλιστα χωρίς καμιά αναφορά σε απαιτούμενες δημοσιεύσεις και έρευνα, κριτήρια πρόσληψης και εξέλιξης των διδασκόντων, ή ότι θα πρέπει να υπάρχουν κατ' ελάχιστο τρεις σχολές (ξέρουμε βέβαια ότι υπάρχουν και μονοτμηματικές σχολές) για τη συγκρότηση «ΑΕΙ», θολώνοντας την εικόνα τού τι τελικά είδους ιδρύματα επιδιώκεται να φτιαχτούν. Θα είναι υποδείγματα «αριστείας» όπως πρωτοπαρουσιάστηκαν ή της ελάχιστης δυνατής ποιότητας, αρκεί να μπορούν να αποσπάσουν δίδακτρα από τους πελάτες τους παρόμοια με αυτά των βαλκάνιων ανταγωνιστών τους;

Οταν λοιπόν η συζήτηση σοβαρεύει εγκαταλείποντας ως ουτοπική και ανέφικτη την προοπτική έλευσης ιδρυμάτων τύπου Ivy League και καταλήγει στο πώς θα αποφευχθεί η εκμετάλλευση πελατών - φοιτητών και των οικογενειών τους με ακριβά πτυχία χαμηλής αξίας, εμφανίζεται και η απαραίτητη «ανεξάρτητη αρχή» που θα εγγυάται τη διασφάλιση της ποιότητας (η ΕΘΑΑΕ εν προκειμένω) των προγραμμάτων σπουδών και των διαδικασιών λειτουργίας των ιδιωτικών ΑΕΙ. Αλήθεια, γνωρίζει κανείς ποιες είναι οι δυνατότητές της (προσωπικό, πόροι), με ποιες άλλες αρμοδιότητες έχει επιφορτιστεί (μεταξύ άλλων εκκρεμεί η αξιολόγηση όλων των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών της χώρας) και πού βρίσκονται αυτά τα έργα από την άποψη της πορείας υλοποίησής τους; Αν μη τι άλλο, για να μην επαναληφθεί το πρόσφατο φαινόμενο όπου σε συνθήκες που ήδη έχει επέλθει η φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού λόγω της υπέρογκης αύξησης των τιμών, εμείς αρχίσαμε να ψάχνουμε πόσοι είναι οι πόροι και ποιες ακριβώς είναι οι αρμοδιότητες της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Η ελπίδα...

Η κοινωνία εδώ και καιρό πιέζεται οικονομικά σε πρωτόγνωρο βαθμό από την ανεργία, τους χαμηλούς μισθούς και τις τεράστιες τιμές, η νεολαία συνθλίβεται μεταξύ ανεργίας και δυσεύρετων αλλά αδιέξοδων χαμηλόμισθων θέσεων εργασίας και σε συνδυασμό με την αλαζονική κυβερνητική στάση, αυτή η συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια με κάποια ιδιαίτερη αφορμή, όπως είναι η υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης, μπορεί να μετατραπεί σε μαζικό κύμα αμφισβήτησης που θα μεταβάλει ριζικά το κλίμα κυριαρχίας της κυβέρνησης και των δυνάμεων του αστισμού. Η πρώτη αντίδραση του φοιτητικού κινήματος και μέρους της εκπαιδευτικής κοινότητας έστειλε τα πιο αισιόδοξα μηνύματα σε αυτήν την κατεύθυνση.


Θανάσης ΜΑΝΙΑΤΗΣ
Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΕΚΠΑ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ