Τετάρτη 29 Μάρτη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
Θέατρο

ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
«Σπάσε τη σιωπή» από «Το τρένο στο Ρουφ»

Στην ιδιότυπη, αλλά καλαίσθητη και ατμοσφαιρικότατη «σκηνή» (ένα βαγόνι παλιάς αμαξοστοιχίας) - όπου στέγασε το θέατρό της - «Το τρένο στο Ρουφ» - η Τατιάνα Λύγαρη, ανέβασε το έργο του Βρετανού συγγραφέα, σκηνοθέτη, σεναριογράφου Στέφεν Πολιακόφ «Σπάσε τη σιωπή». Εγγονός Ρωσοεβραίων αριστοκρατών, εμιγκρέδων, τα πρώτα χρόνια της Οχτωβριανής Επανάστασης, ο Στέφεν Πολιακόφ, μυθοποιεί μια - υποτίθεται - αληθινή ιστορία της οικογένειάς του, στα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια της Ρωσίας, χρόνια αντεπαναστατικής δράσης των λευκοφρουρών και εκπληκτικών «επαναστάσεων» στον τομέα του πολιτισμού, λ.χ. του κινηματογράφου. Σύμφωνα με το έργο, ο αριστοκράτης εφευρέτης παππούς του συγγραφέα, ακουσίως διορίστηκε από το σοβιετικό καθεστώς ως επιθεωρητής τηλεφώνων των Βορείων Σιδηροδρόμων και πρώτος ανακάλυψε τον ομιλούντα κινηματογράφο, αλλά τη μηχανή του κατάστρεψε το μοναχοπαίδι του, λόγω άγνοιας και φόβου για τους «κόκκινους», των οποίων ο υπεύθυνος, αφιλοκερδώς, διευκόλυνε την έξοδο της οικογένειας από τη Ρωσία, ενώ οι κοκκινοφρουροί των συνόρων εκβιαστικά απαίτησαν οικονομικά ανταλλάγματα. Το αξιοσημείωτο είναι ότι ενώ η οικογενειακή ιστορία προσφέρεται, ο συγγραφέας και κριτική κάνει στο τσαρικό καθεστώς και στους ευνοουμένους του και δεν αντισοβιετίζει. Εστιάζει τη μυθοπλασία του, ισόρροπα, στο ανθρώπινο επίπεδο. Στη συμπεριφορά διαφόρων ανθρώπινων χαρακτήρων στη νεαρή ακόμα σοβιετική κοινωνία. Ο αργόσχολος, ευημερών, εγωιστής, αυταρχικός, πατριαρχικός, επηρμένος απέναντι στους λαϊκούς «κόκκινους», αριστοκράτης, για το μόνο που ενδιαφέρεται είναι η εφεύρεσή του. Αντίθετα η γυναίκα του, δουλεύοντας ζωογονείται και χειραφετείται. Ακόμα και η δίχως δικαιώματα πριν, υπηρέτρια της οικογένειας χειραφετείται ως εργαζόμενη οντότητα. Ο κομισάριος των Σοβιετικών Σιδηροδρόμων, είναι αυστηρός, αγέλαστος, αλλά και ευφυής και ακέραιας τιμιότητας επαναστάτης. Το έργο, σε ρέουσα μετάφραση (Μαρλένα Γεωργιάδη), με λιτά λειτουργικό σκηνικό και καλαίσθητα κοστούμια εποχής (Ντόρα Λελούδα), με ένα μελωδικό τραγούδι (μουσική Μηνάς Αλεξιάδης, στίχοι Αφροδίτης Μάνου), ευδοκιμεί παραστασιακά, χάρη στη ρεαλιστικής απλότητας, αισθαντική και ατμοσφαιρική σκηνοθεσία της Τατιάνα Λύγαρη και στις καλές ερμηνείες. Η Τατιάνα Λύγαρη κλιμακώνει εύστοχα τη χειραφετούμενη με την εργασία, αριστοκράτισσα. Ο Κώστας Φλωκατούλας, με υποδόρια ειρωνεία υποδύεται τον αριστοκράτη εφευρέτη. Ο Αρτό Απαρτιάν δωρικά ερμηνεύει τον κομισάριο, ενώ οι Σπύρος Περδίου και Θανάσης Βλαβιανός, δυο γραφικούς κοκκινοφρουρούς. Πολλά υποσχόμενη είναι η ερμηνεία του νεαρού ηθοποιού Φοίβου Ριμένα. Η καλύτερη, απόλυτης φυσικότητας, αλήθειας και χαρακτηρολογικής ακρίβειας ερμηνεία, είναι της Θωμαΐδας Ανδρούτσου (υπηρέτρια).


ΘΥΜΕΛΗ

ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
«Αξύριστα πηγούνια» στο «Πόρτα»

Η χειμερινή περίοδος έφερε στο «φως» της σκηνής δυο πολύ σημαντικά - λόγω περιεχομένου αλλά και δυναμικής γραφής - νέα ελληνικά έργα, που αφορούν στο οξύτατο πρόβλημα της εποχής μας, στο πολύπλευρο δράμα των ανδρών και γυναικών μεταναστών: Το συνταρακτικό δράμα - μια σύγχρονη τραγωδία (συνταρακτικότερο χάρη στη σκηνοθεσία του Νίκου Μαστοράκη) «Γάλα» του Βασίλη Κατσικονούρη (Νέα Σκηνή Εθνικού Θεάτρου) και το καυστικότατο έργο του Γιάννη Τσίρου «Αξύριστα πηγούνια», ανεβασμένο από τον Θανάση Παπαγεωργίου, στο οποίο θα αναφερθεί η στήλη. Το έργο αφορά σε μια από τις άπειρες μορφές εκμετάλλευσης μεταναστών, συγκεκριμένα στην εκμετάλλευση γυναικών μεταναστριών, εκμετάλλευση συχνά θανάσιμη, αλλά τόσο αφανής, που να συγκαλύπτεται η ενοχή ή συνενοχή των λογής λογής εντόπιων ανδρών, που εκμεταλλεύονται, όχι μόνο σωματικά και οικονομικά, αλλά και συναισθηματικά, έρημες μετανάστριες. Σκοπός του συγγραφέα δεν ήταν να διεκτραγωδήσει το παγκοίνως γνωστό, τεράστιο έγκλημα της σωματεμπορίας, και στον τόπο μας, σε βάρος νεαρών μεταναστευτριών. Σκοπός του ήταν να αναδείξει το ανδρικό μερίδιο άμεσης ευθύνης, της συνενοχής, της έμμεσης συμβολής και της ανοχής σ' αυτό το φανερό ή και συχνά αφανές έγκλημα. Ο Γ. Τζίρος άρχισε το έργο του με μια αποκαλυπτική, παρότι απόλυτα βουβή, σκηνή, που κραυγάζει για το έγκλημα σωματεμπορίας δύστυχων γυναικών. Μια νέα, καλλίγραμμη κοπέλα, άλλοτε χορεύτρια σε κάποια πρώην σοσιαλιστική χώρα, αναγκάζεται, για να ψωμοζεί και να βοηθά οικονομικά τον Ελληνα εραστή της, υπαλληλάκο νεκροτομείου, που της υπόσχεται γάμο, να κάνει στριπτίζ σε καμπαρέ. Μια δουλιά που πλουτίζει το «αφεντικό», «διεγείρει» τους θαμώνες - μεταξύ των οποίων και δυο ακόμα συνάδελφοι του εραστή της κοπέλας, αλλά εξουθενώνει εκείνην ψυχοσωματικά, τόσο που μια βραδιά πάνω στο στριπτίζ πεθαίνει. Το άψυχο σώμα της μεταφέρεται στο νεκροτομείο, όπου θα αποκαλυφθεί η ενοχή και συνενοχή των τριών ανδρών και η συνειδησιακή αυτοαπαλλαγή τους. Εμπειρότατος, μεγάλος «δάσκαλος», πια, στη σκηνική ερμηνεία του σύγχρονου ελληνικού έργου, ο Θανάσης Παπαγεωργίου, με την υποδειγματικής ρεαλιστικής απλότητας, κοινωνικής δύναμης και αισθαντικής αλήθειας σκηνοθεσία του, κατέστησε «ποιητική» την ωμή σκηνή του στριπτίζ - χάρη και στην εκφραστικότατη ψυχοσωματική «κατάθεση» της ηθοποιού Λαμπρινής Αγγελίδου - και απέσπασε εξαιρετικής αμεσότητας και φυσικότητας ερμηνείες, πρωτίστως από τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη, αλλά και από τους Γεράσιμο Σκιαδαρέση και Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο.


ΘΥΜΕΛΗ

ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Κωμωδία και σύγχρονο δράμα
Γκολντόνι με το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας

Στο θέατρο «Λαμπέτη» μετέφερε το Δημοτικό Θέατρο Πάτρας, μια από τις σπουδαιότερες σκηνικές δημιουργίες του χειμώνα, την καθ' όλα άρτια παράσταση του Βασίλη Παπαβασιλείου με την γκολντονική κωμωδία «Τέλος καρναβαλιού». Η γεμάτη φινέτσα εικαστική όψη, οι ακαριαίας κωμικής εμβέλειας γλωσσικοί χυμοί της μετάφρασης (ο Β. Παπαβασιλείου την υπογράφει), η «οργιαστικά» χιουμοριστική και ευρηματική, παρά τη ρεαλιστική λιτότητά της, σκηνοθεσία, το εξαίρετο ερμηνευτικό σύνολο, το χορταστικό γέλιο, η ολόπλευρη αισθητική απόλαυση που προσφέρει η παράσταση, την καθιστούν υπόδειγμα θεατρικής ψυχ-αγωγίας. Συντελεστές του είναι το αξιοθαύμαστης ευρηματικότητας μέσα στη λιτότητά του σκηνικό και τα κοστούμια εποχής (Μαρί-Νοέλ Σομέ). Η παιγνιώδης μουσική (Θόδωρος Αμπαζής). Η χιουμοριστική κινησιολογία (Σεσίλ Μικρούτσικου). Και πρωτίστως οι ερμηνείες των ηθοποιών. «Δαιμόνιας» σύλληψης, εκπληκτικά κωμική, παρά τον ολιγόλογο ρόλο, που προκαλεί το περισσότερο γέλιο, είναι η ερμηνεία της Λυδίας Φωτοπούλου. Μεγάλης θεατρικής χάρης και κωμικότητας είναι και η «γαλλόφωνη» ερμηνεία της Σοφίας Σεϊρλή. Δυο «ευλογημένες» ερμηνείες, μαζί με τις αψεγάδιαστες ερμηνείες όλων των άλλων ηθοποιών: Κώστας Γαλανάκης, Διώνη Κουρτάκη, Μαριάνθη Φωτάκη, Θανάσης Δήμου, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Θόδωρος Γράμψας, Γεράσιμος Γεννατάς, Θόδωρος Κατσαφάδος, Κατερίνα Λέχου, Νίκος Νίκας.

Η στήλη συστήνοντας στους αναγνώστες να δουν την παράσταση και να διαβάσει το πρόγραμμά της, σημειώνει μόνο ότι ο πικραμένος από συμπατριώτες ομοτέχνους του, μεγάλος κωμωδιογράφος αποχαιρέτησε το 1762, με αυτή την αλληγορική κωμωδία του, τη γενέτειρά του Βενετία, φεύγοντας για το Παρίσι. Σε κείμενό του γι' αυτό το έργο, λέει: «για να μην εκθέσω τον εαυτό μου και τα θέματα που με απασχολούσαν, μετέτρεψα τους κωμικούς σ' ένα σωματείο υφαντουργών, δηλαδή κατασκευαστών υφασμάτων, ενώ εγώ κρύφτηκα πίσω από τον τίτλο του σχεδιαστή. Οι κωμικοί θέτουν σε εφαρμογή τα έργα των δημιουργών και οι υφαντουργοί δουλεύουν πάνω στα σχέδια των σχεδιαστών τους». Οπως ο Γκολντόνι έφυγε για το Παρίσι, όπου θαύμαζαν τα έργα του, έτσι και στην κωμωδία του ο σχεδιαστής υφασμάτων Αντζολέτο, αποφασίζει να φύγει για τη Μόσχα, όπου θαυμάζουν τα σχέδιά του. Ο Αντζολέτο γνωστοποιεί την απόφασή του στο δείπνο που προσφέρει, στο τέλος του καρναβαλιού, στη συντεχνία του ο γέρος, χήρος υφαντουργός Ζαμαρία. Εγνοια του Αντζολέτο είναι ότι φεύγοντας θα στερηθεί την αγαπημένη του Ντομένικα, το μοναχοπαίδι του Ζαμαρία, αν ο πατέρας της δε δεχτεί να την παντρευτεί και οι τρεις μαζί να φύγουν για τη Μόσχα. Το σχέδιο ευοδώνεται με ένα ερωτικό «κόλπο», με τη συμπαιγνία της ηλικιωμένης Γαλλίδας κεντήστρας Γκατώ. Το δείπνο μετατρέπεται σε «γαϊτανάκι» κωμικών καταστάσεων και ερωτικών παρεξηγήσεων, που λύνονται αισίως.


ΘΥΜΕΛΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ