Με το κορυφαίο έργο του Αρθουρ Μίλερ «Ο θάνατος του εμποράκου», εγκαινιάζεται (31/10) το θέατρο «Ζίνα» (ιστορικός κινηματογράφος της λεωφόρου Αλεξάνδρας που ανακαινίστηκε ως θεατρική σκηνή). O Γιάννης Ιορδανίδης σκηνοθετεί τον Θύμιο Καρακατσάνη, ο οποίος ερμηνεύει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, τον Γουίλι Λόμαν, έναν άνθρωπο που πίστεψε πως απέτυχε να ικανοποιήσει τα κριτήρια που έθεσαν για όλη την ανθρωπότητα κάποιοι «ευυπόληπτοι» που παροικούν στην κορυφή της πολιτικής και του επιχειρηματικού κόσμου. Εξήντα χρόνια μετά τη συγγραφή του, το έργο παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ, αφού το ποσοστό της φτώχειας, σε παγκόσμια κλίμακα, αυξάνεται δραματικά σήμερα και αποτελεί πλέον απειλή για όλο τον κόσμο.

Πηγή έμπνευσης του έργου στάθηκε για τον Μίλερ ο πατέρας του, που ήταν μικρέμπορος. Πουλούσε γυναικεία ρούχα στη Νέα Υόρκη. Στο κραχ του 1929 καταστράφηκε. Από τότε έπαψε να κοιτάει το γιο του στα μάτια. Και έτσι, ντροπιασμένος, πέθανε.

Ο Γουίλι Λόμαν, ο εμποράκος, ζει την τελευταία ημέρα της ζωής του. Χωρίς δουλειά, χωρίς όνειρα, με τον τρόμο ότι οι άλλοι τον θεωρούν αποτυχημένο. Μέσα από τη ζωή του Λόμαν, ο Μίλερ εξετάζει το ψευδές «αμερικανικό όνειρο», που σήμερα έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, τις ελπίδες και τους φόβους της μέσης κοινωνικής τάξης.

Η παράσταση ανεβαίνει σε καινούρια μετάφραση του Αλέξανδρου Κοέν και δραματουργική επεξεργασία Γιάννη Ιορδανίδη. Σκηνικά -κοστούμια Γιώργου Πάτσα, πρωτότυπη μουσική Θοδωρή Οικονόμου. Παίζουν επίσης: Αφροδίτη Γρηγοριάδου, Στάθης Κακαβάς, Μιχάλης Μαρκάτης, Γρηγόρης Σταμούλης, Ελευθερία Ρήγου, Χάρης Εμμανουήλ κ.ά.

«Δε ζεις για να χορεύεις, χορεύεις επειδή ζεις. Πολλές φορές ξεχνάμε ότι ο χορός δεν είναι μια άσκηση, αλλά μια πνευματική κατάσταση, που εκφράζεται μέσα από την κίνηση. Γι' αυτό η ομάδα μου είναι εντελώς ανθρώπινη. Υπάρχουν σ' αυτήν άνθρωποι χοντροί, λεπτοί, ψηλοί, χωρίς μαλλιά, με μεγάλα στήθη, χωρίς στήθη: δεν είναι χορευτές που αντιπροσωπεύουν ανθρώπους, αλλά άνθρωποι που χορεύουν. Ο χορός δεν είναι απλά τα βήματα και η χορογραφία, αλλά αυτό που βρίσκεται ανάμεσα σε αυτά τα δύο», έλεγε ο σπουδαίος χορευτής - χορογράφος και δάσκαλος του φλαμένκο Αντόνιο Γκάδες, που πέθανε πριν τέσσερα χρόνια, αφήνοντας πίσω του πολυσήμαντο έργο. Μια δυνατή «γεύση» της μεγάλης του προσφοράς δίνουν οι παραστάσεις της «Κάρμεν», της θρυλικής παράστασης φλαμένκο που φέρει την υπογραφή του και παρουσιάζει η «Compania Antonio Gades» (ομάδα χορού που ο ίδιος δημιούργησε), από τις 30/10 - 2/11, στο θέατρο «Badminton».

Μια παράσταση μέσα στην παράσταση, που ξαναδιάβασε με απρόβλεπτα γοητευτικό τρόπο το μύθο της Κάρμεν, και επέβαλλε τον Γκάδες στο διεθνές καλλιτεχνικό στερέωμα - ιδίως μετά την κινηματογραφική μεταφορά του έργου του από τον σκηνοθέτη Κάρλος Σάουρα - κάνοντας ταυτόχρονα μια τομή στο στερεοτυπικό τρόπο της απεικόνισης της ηρωίδας. Ενας χορευτικός ύμνος στο ελεύθερο, αδάμαστο γυναικείο πνεύμα, που αποδεσμεύεται από το φορμαλιστικό κλισέ της σαγηνευτικής femme-fatale (μοιραίας γυναίκας). Οι χορογραφίες του στην «Κάρμεν» αναβίωσαν την παράδοση και το ατόφιο πάθος του φλαμένκο, απογυμνώνοντάς το από τα φτηνά στολίδια και τα διακοσμητικά στοιχεία που του είχε προσδώσει το φασιστικό φρανκικό καθεστώς στην Ισπανία. To φλαμένκο του Γκάδες είναι καθαρό, ουσιαστικό, απαλλαγμένο από την επιτηδευμένη δεξιοτεχνία.

Εργα ζωγραφικής πάνω σε ξύλο και δύο γλυπτά παρουσιάζει ο Μιχάλης Μανουσάκης στην έκθεση (4-29/11) στις αίθουσες τέχνης «εκφραση-γιαννα γραμματοπούλου» (Βαλαωρίτου 9α) και «fizz» (Βαλαωρίτου 9γ). Οπως σημειώνει η Αννα Ταχιντζή, ο ζωγράφος «αφηγείται ιστορίες με σχήματα, χρώματα και υλικά, ιστορίες που αφήνουν να πλανάται ένα ερωτηματικό και μία αμφιβολία. Στις ιστορίες του υπάρχει μία διάχυτη, αλλά λανθάνουσα αγωνία και με την εξιστόρησή τους θέλει να ξορκίσει την απειλή... Αναλύει τη σχέση του ανθρώπου με τον πραγματικό, αλλά και τον ψυχολογικό του χώρο, τη σχέση του με άλλους ανθρώπους, με το άλλο φύλο, με το χρόνο που φεύγει, αλλά αφήνει αναμνήσεις».

Από τις 30/10 (8μ.μ.) η γκαλερί «Αδάμ» (Ν. Βάμβα 5) θα παρουσιάσει ζωγραφική του Ανδρέα Ψαράκου, με τίτλο «Αναμονές και απρόσμενα». Πρόκειται για την τρίτη ατομική έκθεση του δημιουργού. Εκτίθενται πίνακες μικρών και μεγάλων διαστάσεων, όπου «πρωταγωνιστούν» καρέκλες. Εικόνες φορτισμένες συναισθηματικά, αλλά και με χιούμορ.

Την πρώτη ατομική έκθεση του Νίκου Αρβανίτη θα παρουσιάσει (από 3/11) η γκαλερί «a.antonopoulou.art» (Αριστοφάνους 20). Πρόκειται για κατασκευές, σχέδια, ήχο και μία βιντεοεγκατάσταση.

Ο Ισλανδός Erro και ο Βέλγος Jean - Jacques Deleval παρουσιάζουν - για πρώτη φορά στην Ελλάδα - κοινή έκθεση έργων τους στην αίθουσα «fine arts - Καπόπουλος» (Λ. Ποσειδώνος 62, Αλιμος).

Από αύριο έως και τις 2/11 στην «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 100, Γκάζι), παρουσιάζεται (8.30μ.μ. και 10μ.μ.) η παράσταση «Inhale». Πρόκειται για παραγωγή της ομάδας χορού «Landscape», η οποία αποτελεί «καρπό» συνεργασίας της χορογράφου Ιωάννας Πάραλη και της εικαστικού Δανάης Στράτου. Στο «Inhale», οι δύο καλλιτέχνιδες, με αφορμή μια ιδέα της Δώρας Στράτου, επιχειρούν μια προσέγγιση όπου το εικαστικό περιβάλλον της μιας γίνεται τόπος δράσης της άλλης. Με τη συνέργεια της ερμηνεύτριας Μαρκέλλας Μανωλιάδη, αλλά και μιας ομάδας συνεργατών, η Ι. Πάραλη και η Δ. Στράτου εξερευνούν τα όρια της σχέσης ανθρώπου - περιβάλλοντος, με βασικό «φίλτρο» την αναπνοή.

• Στις 12, 13, 14 Νοεμβρίου (9.30μ.μ.) στο θέατρο «Χώρα» (Αμοργού 20, Κυψέλη), η ομάδα χορού «AdLibdances» παρουσιάζει τη νέα της παραγωγή με τίτλο «Lang». Χορογραφία: Κατερίνα Παπαγεωργίου. Δραματουργία: Νίκος Φλέσσας - Μαριαλένα Μαμαρέλη. Μουσική: Αντώνης Ανισέγκος. Φωτισμοί: Νύσος Βασιλόπουλος. Χορεύουν: Νίκος Καμόντος, Κατερίνα Παπαγεωργίου. Μετά τις παραστάσεις στην Αθήνα, το έργο θα παρουσιαστεί στην Πράγα και το Βερολίνο.