Eurokinissi

Ο Γ. Παπανδρέου υποστήριξε ότι «οι νεοφιλελεύθερες και συντηρητικές κυβερνήσεις έφεραν την κρίση. Οι σοσιαλιστικές θα φέρουν τη λύση» ανέφερε, προκειμένου να ενισχύσει τον ισχυρισμό του πως «η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης επιβεβαίωσε τον καθοριστικό ρόλο που μπορούν και πρέπει να παίξουν τα κράτη και οι κυβερνήσεις στην εποπτεία των αγορών, στη διασφάλιση δημοσίων αγαθών, στην προστασία του πολίτη. Παράδειγμα είναι η αποδοχή από τη συντηρητική Ευρωπαϊκή Ενωση του πλαισίου προτάσεων Μπράουν. Σηματοδοτεί μια στροφή, έστω και ήπια, προς ένα νέο δρόμο για έξοδο από την κρίση». Συνολικά, δε, επισήμανε ότι «η κρίση έχει σαφές ιδεολογικό και πολιτικό πρόσημο. Την υπογράφει η Διεθνής της νεοδεξιάς, της νεοσυντήρησης, του νεοφιλελευθερισμού».

Περιγράφοντας ...ολίγον «κεϋνσιανά» μοντέλα, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έκανε λόγο για «ένα δημοκρατικό κράτος που θα εγγυάται την αυτονομία της πολιτικής, που θα εμπνέεται από αρχές, κανόνες, νέες αντιλήψεις και πρακτικές, ένα δημοκρατικό κράτος κοντά στον πολίτη, που βάζει κανόνες στην αγορά». Στο «διά ταύτα», όμως, παρείχε στήριξη στις επιλογές ενίσχυσης των τραπεζιτών, ξεκαθαρίζοντας ότι το ΠΑΣΟΚ προτείνει «τη στήριξη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, για να επανέλθει η ρευστότητα στην αγορά. Προτείνουμε στήριξη με ξεκάθαρους κανόνες και με την ενεργό εποπτεία της πολιτείας». Παράλληλα, κατηγόρησε τη ΝΔ, λέγοντας ότι «διαθέτει 28 δισεκατομμύρια ευρώ χωρίς διαφάνεια, χωρίς κανόνες, χωρίς κανείς να ξέρει το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος της κάθε τράπεζας, χωρίς καμία εγγύηση ότι αυτοί οι πόροι θα φτάσουν στον φορολογούμενο, στον εργαζόμενο, στον δανειολήπτη, στον παραγωγό, στον μικρομεσαίο επιχειρηματία». Παράλληλα, ο Γ. Παπανδρέου πρότεινε μέτρα με στόχο να στηριχτεί η «υγιής επιχειρηματικότητα, ένα νέο παραγωγικό πρότυπο».

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ερμήνευσε και τα αίτια της λεγόμενης «οικονομικής κρίσης», «αθωώνοντας» τις καπιταλιστικές εκμεταλλευτικές σχέσεις και την κυριαρχία του κέρδους ως απόλυτο κριτήριο. Οπως χαρακτηριστικά σημείωσε, «πίσω από το ιδεολόγημα της ελευθερίας της αγοράς κρύφτηκαν συμφέροντα καρτέλ, η συγκέντρωση του πλούτου, η συγκέντρωση της εξουσίας, η συγκέντρωση των "μίντια", ένα κατεστημένο που αιχμαλώτισε το κράτος, υπονόμευσε τους δημοκρατικούς θεσμούς, όπου συγκεντρώθηκαν τεράστιες εξουσίες στα χέρια λίγων. Θέλησε αυτό το κατεστημένο να αποφασίζει για τις τύχες του πλανήτη με αδιαφάνεια, αγνοώντας τον πολίτη, τις κοινωνίες, τα πραγματικά προβλήματα, την κλιματική αλλαγή, τη φτώχεια, τον αναλφαβητισμό, τις πανδημίες, την ανισότητα. Πίσω από τις θεωρίες αυτές, παραδόθηκαν τα πάντα στα μεγάλα συμφέροντα».

«Προσπερνώντας» τη ...λεπτομέρεια των ιδιωτικοποιήσεων, στις οποίες προχώρησε και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ο Γ. Παπανδρέου ανέφερε ότι «εκποιήθηκαν δημόσιος πλούτος, δημόσιες επιχειρήσεις, δημόσια γη, δημόσια περιουσία και τα ιδιοποιήθηκαν οι ισχυροί και οι "ημέτεροι". Η υπονόμευση της δημοκρατίας και της ουσιαστικής συμμετοχής του πολίτη είχε ακριβώς αποτέλεσμα να καταλήξουμε σε αυτήν τη νοσηρή κατάσταση, να κερδοσκοπούν παρασιτικά με άυλο χρήμα, αυτό που δεν μπαίνει στην πραγματική οικονομία, στην παραγωγική οικονομία».

Νέο πακέτο μέτρων που στοχεύουν κατευθείαν τα εναπομείναντα δικαιώματα των λαών και στηρίζουν την κερδοφορία των μονοπωλίων προετοιμάζει η ΕΕ για την αντιμετώπιση της ύφεσης που αναμένεται σε πολλές χώρες - μέλη.

Μετά τα μέτρα για τη «διάσωση» της κερδοφορίας των τραπεζών οι ηγέτες της ΕΕ προχωρούν σε συγκεκριμένες «δράσεις» με στόχο την «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας», στηριζόμενοι στους πυλώνες του ευρωοικοδομήματος, το Σύμφωνο Σταθερότητας και τη στρατηγική της Λισαβόνας.

«Πρόγευση» για τις αποφάσεις που θα ληφθούν αρχικά στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ (ΕΚΟΦΙΝ) την Τρίτη και στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής την ερχόμενη Παρασκευή δίνει το «πλαίσιο» που παρουσίασε η Κομισιόν για την αντιμετώπιση της καπιταλιστικής κρίσης. Από τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκύπτει σαφώς ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για «χαλάρωση» του Συμφώνου Σταθερότητας, ενώ έχει ήδη απορριφθεί το ενδεχόμενο της τροποποίησής του. Ταυτόχρονα, προωθούνται συντονισμένες «δράσεις» στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας, όπως η ευελφάλεια, δηλαδή οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, η απελευθέρωση των απολύσεων, η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, οι μειώσεις μισθών, κ.ο.κ.

Ειδικότερα, η Επιτροπή συστήνει στα κράτη - μέλη την τήρηση των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας που προβλέπονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και να επωφεληθούν από «τα περιθώρια ευελιξίας που περιέχει», που όμως είναι ασφυκτικά για πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας. Σε κάθε περίπτωση όμως τα κράτη - μέλη που υπερβαίνουν έστω και ελάχιστα το όριο του δημοσιονομικού ελλείμματος (3% του ΑΕΠ) πρέπει να μπορούν να αποδείξουν ότι το έκαναν εξαιτίας της κρίσης και «έκτακτων δαπανών».

Πιο συγκεκριμένα, στο κείμενο της Επιτροπής επισημαίνεται ότι τα επόμενα χρόνια ως αποτέλεσμα των μειωμένων εσόδων θα πρέπει να αναμένεται μια επιδείνωση της κατάστασης των εθνικών προϋπολογισμών των κρατών - μελών. Μάλιστα, για τον επόμενο χρόνο η Επιτροπή εκτιμά ότι η επιδείνωση αυτή θα είναι της τάξης του 1% του ΑΕΠ των χωρών - μελών, με σημαντικές όμως διαφορές να παρατηρούνται μεταξύ των «27».

Η Επιτροπή αναφέρει ακόμη ότι παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των μέτρων που έχουν ανακοινωθεί για τη στήριξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, με την καταβολή πιστώσεων εγγυήσεων, δεν επηρεάζουν άμεσα το ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματος, θα πρέπει να αναμένεται ωστόσο μια επιβάρυνση του πραγματικού οικονομικού κόστους από την καταβολή δημόσιων εγγυήσεων. Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι τα μέτρα υπέρ των τραπεζών επηρεάζουν ήδη το ύψος του δημόσιου χρέους των κρατών - μελών. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η επιδείνωση στα δημόσια οικονομικά των κρατών - μελών προκαλεί αναπόφευκτα και ανησυχίες για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά τους, ιδίως στις χώρες που έχουν εκτεθεί περισσότερο.

Για τους λόγους αυτούς η Επιτροπή σημειώνει ότι «το Σύμφωνο Σταθερότητας παρέχει το κατάλληλο πλαίσιο άσκησης οικονομικής πολιτικής». Η Επιτροπή αναφέρει ακόμη ότι η διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ...«ως ένα στήριγμα για την αντιμετώπιση των σημερινών δυσκολιών και τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας». Επίσης, η Επιτροπή διευκρινίζει στην εισήγησή της προς τη Σύνοδο Κορυφής ότι θα πρέπει να γίνεται μια διάκριση μεταξύ των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων που πηγάζουν από λάθη στην άσκηση οικονομικής πολιτικής και των κυκλικών επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένων των συνεπειών από την εφαρμογή εθνικών σχεδίων διάσωσης.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι χώρες - μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οποιαδήποτε επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών τους θα συνοδεύεται «από τη λήψη μέτρων για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που να είναι προσαρμοσμένες στην κατάσταση και έχοντας ως γνώμονα την επιστροφή σε υγιείς δημοσιονομικές θέσεις».

Αναφορικά με την προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προώθηση της «ευελιξίας με ασφάλεια» στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας. Επιπλέον, χαρακτηρίζεται επείγουσα ανάγκη η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, η ενεργός πολιτική στην αγορά εργασίας, οι «μεταρρυθμίσεις» στις παροχές, κ.ά.

Η γαλλική προεδρία παρουσίασε χτες τις προτάσεις της όσον αφορά στο «διεθνή συντονισμό» για την αντιμετώπιση της κρίσης ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ την Παρασκευή και της «διεθνούς διάσκεψης» στην Ουάσιγκτον στις 15 του Νοέμβρη. Μεταξύ άλλων προτείνεται να δημιουργηθούν πιο αποτελεσματικοί και συνεκτικοί διεθνείς κανόνες (νέα λογιστικά πρότυπα, κώδικας συμπεριφοράς, διαχείριση κινδύνου, απόδοση ευθυνών, κ.ά.), οι οποίοι θα διέπουν το χρηματοπιστωτικό κλάδο. Επίσης, να δημιουργηθούν οι κατάλληλοι εποπτικοί μηχανισμοί που θα ελέγχουν τη διαφάνεια των χρηματοπιστωτικών οργανισμών και το κατά πόσο εφαρμόζουν τους διεθνείς κανόνες ή όχι.

Σε γενικές γραμμές, η θέση της ΕΕ στη «Διεθνή Διάσκεψη» της Ουάσιγκτον θα είναι ότι η παγκόσμια οικονομία απαιτεί τη δημιουργία ενός νέου διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος, προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον οι «επιπτώσεις ντόμινο» που έφερε η σημερινή κρίση στο χρηματοπιστωτικό τομέα και να εξασφαλιστεί η σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας.