Η καπιταλιστική κρίση «χτύπησε» την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, από το τρίτο τρίμηνο του 2008. Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί δραματικά το 2009, καθώς προβλέπεται υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας στο - 1,9%, η οποία θα συνοδευτεί από αντίστοιχη μεγάλη αύξηση της ανεργίας (εκτιμάται ότι το τρέχον έτος θα χαθούν 3,5 εκατ. θέσεις εργασίας!) και επιδείνωση όλων των δημοσιονομικών δεικτών (έλλειμμα - χρέος) των κρατών - μελών. Αντίστοιχες δυσοίωνες εκτιμήσεις υπάρχουν και για την ελληνική οικονομία, καθώς προβλέπεται, στην ουσία μηδενική ανάπτυξη το 2009, υποχώρηση της απασχόλησης, άνοδος της ανεργίας και διεύρυνση των δημοσιονομικών μεγεθών, για την τιθάσευση των οποίων ο υπουργός Οικονομίας δεσμεύτηκε στην εφαρμογή νέου προγράμματος λιτότητας.

Στις εφιαλτικές αυτές εκτιμήσεις, καταλήγουν οι ενδιάμεσες έκτακτες προβλέψεις της ΕΕ για το 2009 - 2010 που δημοσιοποιήθηκαν χτες από τον αρμόδιο επίτροπο για θέματα της οικονομίας Χ. Αλμούνια, στη διάρκεια των εργασιών των οργάνων «Γιουρογκρούπ» και «ΕΚΟΦΙΝ» που συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες.

Με άλλα λόγια, η καπιταλιστική κρίση χτυπάει συθέμελα τις οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Παρά τα τρισεκατομμύρια ευρώ που έχουν διαθέσει μέχρι σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εθνικές κυβερνήσεις για τη σωτηρία - στήριξη των κλυδωνιζόμενων μονοπωλιακών ομίλων, το ξέσπασμα της κρίσης - όπως είναι φυσικό - δεν αποτράπηκε.

Εκατομμύρια εργαζόμενοι θα πεταχτούν στο δρόμο και αυτό αποτελεί την πιο σκληρή και αδυσώπητη όψη της σημερινής πραγματικότητας. Από την πλευρά τους, οι «ειδικοί αναλυτές» προειδοποιούν για τους τρόπους μεταφοράς των συνεπειών της καπιταλιστικής κρίσης, στα λαϊκά στρώματα. Οι θεωρίες του ευρωμονόδρομου και της «ισχυρής ευρωπαϊκής οικογένειας, μέλος της οποίας είναι και η Ελλάδα», δέχονται ένα αποφασιστικό χτύπημα. Καμία κεφαλαιοκρατική ένωση, όσο εξελιγμένη και αν είναι, δεν μπορεί να τιθασεύσει τις καπιταλιστικές αντιθέσεις, και την εκρηκτική τους εκτόνωση, που δεν είναι άλλη από το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης.

Στη λήψη νέων μέτρων παραπέμπουν οι χτεσινές δηλώσεις από τις Βρυξέλλες του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, που έγιναν με αφορμή τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο Γ. Παπαθανασίου ανέφερε πως «ό,τι πετύχαμε μέχρι σήμερα δεν είναι αρκετό για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης που γνώρισε η Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες», καθώς και ότι «όταν τα δεδομένα αλλάζουν, τότε είμαστε υποχρεωμένοι να προσαρμόζουμε τις πολιτικές μας με την απαραίτητη ευελιξία...». Στο διά ταύτα τώρα, ανέφερε ότι «θα συνεργαστούμε στενά με την ΕΕ, προκειμένου αφ' ενός να προσαρμόσουμε σταδιακά τα δημοσιονομικά μας μεγέθη στα όσα ορίζει το Πρόγραμμα Σταθερότητας και αφετέρου να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις συνέπειες της κρίσης και τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας».Στο όνομα, δηλαδή, του ελέγχου των ελλειμμάτων, η ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε νέες δεσμεύσεις για την εφαρμογή «αναβαθμισμένου» προγράμματος λιτότητας.

Σε άλλες δηλώσεις που έκανε μετά τις σύντομες συναντήσεις που είχε με τον Χ. Αλμούνια και τον πρόεδρο του Γιουρογκρούπ Ζ. Κ. Γιούγκερ, ο υπουργός ανέφερε ότι το Πρόγραμμα Σταθερότητας θα κατατεθεί την επόμενη βδομάδα, ενώ, αναφερόμενος στις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής, τις προσδιόρισε «στη σταδιακή δημοσιονομική προσαρμογή, στη στήριξη με στοχευμένες δράσεις ομάδων που έχουν τα μεγαλύτερα προβλήματα και στη στήριξη της πραγματικής οικονομίας».

Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές εκτιμήσεις για την Ελλάδα:

• Το ΑΕΠ, από 2,9% το 2008, προβλέπεται να αυξηθεί 0,2% το 2009 και 0,7% το 2010.
• Η απασχόληση, η οποία αυξήθηκε 0,8% το 2008, προβλέπεται να υποχωρήσει - 0,1% το 2009 και να αυξηθεί 0,2% το 2010.
• Η επίσημα ανεργία, από 8,3% το 2008, προβλέπεται να αυξηθεί στο 9% το 2009 και 9,4% το 2010.
• Το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών, από 13,4% το 2008 προβλέπεται να υποχωρήσει στο 12,8% το 2009 και να ανεβεί στο 13,2% το 2010.
• Το δημοσιονομικό έλλειμμα από 3,4% του ΑΕΠ το 2008 προβλέπεται να αυξηθεί στο 3,7% το 2009 και στο 4,2% το 2010.
• Το δημόσιο χρέος από 94% του ΑΕΠ το 2008, προβλέπεται να αυξηθεί στο 96,2% το 2009 και στο 98,4% το 2010.

Στο κείμενο των ενδιάμεσων προβλέψεων επιβεβαιώνεται η δραματική επιβάρυνση της οικονομικής κατάστασης στις οικονομίες της ΕΕ το τελευταίο διάστημα, με αποτέλεσμα, οι φθινοπωρινές προβλέψεις που δημοσιοποιήθηκαν πριν λίγους μήνες, να έχουν θέση μόνο στον κάλαθο των αχρήστων. Επιβεβαιώνεται, δηλαδή, ότι οι όποιες εκτιμήσεις είχαν γίνει απέχουν παρασάγγας από την αρνητική κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα. Σύμφωνα με τις έκτακτες προβλέψεις, η οικονομία της ΕΕ το τρίτο τρίμηνο επιβραδύνθηκε κατά 0,2%, με αποτέλεσμα, (σύμφωνα με την αντίληψη ότι όταν δύο συνεχόμενα τρίμηνα σημειώνεται κάμψη, να θεωρείται ότι μια οικονομία μπαίνει σε φάση κρίσης) να εισέλθει η ΕΕ για πρώτη φορά σε «τεχνική ύφεση», όπως χαρακτηρίζεται η οικονομική κρίση από τα επιτελεία της Ενωσης.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, κατά το τέταρτο τρίμηνο, η κατάσταση χειροτέρευσε περαιτέρω σε όλους τους βασικούς οικονομικούς δείκτες, σε όλες τις χώρες της ΕΕ και εκτιμάται ότι η υποχώρηση του ΑΕΠ θα συνεχιστεί και κατά το α΄ εξάμηνο του 2009. Για το σύνολο του τρέχοντος έτους προβλέπεται υποχώρηση της οικονομικής ανάπτυξης κατά -1,9% (-1,8% στην Ευρωζώνη), ενώ για το 2010 προβλέπεται ότι θα υπάρξει ελαφρά ανάκαμψη της τάξης του 0,5%.

Για την απασχόληση επισημαίνεται στο κείμενο ότι «η κατάσταση στην αγορά εργασίας άρχισε να επιδεινώνεται στα περισσότερα κράτη - μέλη το 2008. Αναμένεται ότι η αύξηση της απασχόλησης θα είναι αρνητική, ή για φέτος, με την απώλεια 3,5 εκατ. θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Ως εκ τούτου, το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο 8,75% στην ΕΕ το 2009 (και στο 9,25% στην Ευρωζώνη) και θα αυξηθεί περαιτέρω το 2010»...

Με αφορμή τα πρώτα δημοσιεύματα για την έκθεση της ΕΕ το Σάββατο το μεσημέρι, το Γραφείο Τύπου του ΚΚΕ έκανε το παρακάτω σχόλιο:

Οι εργαζόμενοι και οι αυτοαπασχολούμενοι δεν πρέπει να πιστέψουν λέξη απ' όσα λένε η ΕΕ, η κυβέρνηση και τα κόμματα του «ευρωμονόδρομου». Η κρίση που έρχεται είναι αποτέλεσμα υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων που δημιούργησαν τα μονοπώλια από ληστεία που έγινε σε βάρος των εργαζομένων. Το μέλημα της ΕΕ και των κυβερνήσεών της είναι το πώς θα φορτώσουν τις συνέπειες της κρίσης ξανά στους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Γι' αυτό επιχειρούν να τους φοβίσουν, να τους παραπλανήσουν και να τους παγιδεύσουν με τη συναίνεση και την ταξική συνεργασία.

Η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα έχουν μόνο ένα δρόμο για να αποκρούσουν τη νέα επίθεση στο όνομα της κρίσης. Να οργανώσουν το κίνημά τους και να περάσουν στην αντεπίθεση απορρίπτοντας την ταξική συνεργασία, αποδυναμώνοντας τα κόμματα της πλουτοκρατίας και της ΕΕ».

Με αφορμή την έκτακτη έκθεση της ΕΕ για την οικονομία, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του τονίζει:

«Η ομολογία της Κομισιόν, ότι η ΕΕ οδηγείται σε μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση, αποδεικνύει πόσο μεγάλοι και επικίνδυνοι είναι οι μύθοι που καλλιεργούσαν χρόνια τώρα για την ΕΕ, την ΟΝΕ και το ευρώ τα κόμματα του "ευρωμονόδρομου". Η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και ο ΛΑ.Ο.Σ. οφείλουν να απολογηθούν στο λαό.

Οι εξελίξεις στην ΕΕ φανερώνουν ότι δεν υπάρχει πολιτική διαχείρισης που μπορεί να αναστείλει την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης. Ούτε τα εκατοντάδες δισ. που διοχέτευσαν όλες οι κυβερνήσεις της ΕΕ στις τράπεζες και σε βιομηχανικούς ομίλους, ούτε οι κρατικοποιήσεις. Το μόνο αποτέλεσμα που είχαν, ήταν να μεγαλώσουν τη ληστεία των λαϊκών στρωμάτων.

Η εργατική τάξη, οι αυτοαπασχολούμενοι, δεν πρέπει να δείξουν καμία εμπιστοσύνη στους ισχυρισμούς της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων του "ευρωμονόδρομου". Δεν πρέπει να υποκύψουν στους εκβιασμούς των βιομηχάνων και άλλων τμημάτων του κεφαλαίου. Η κρίση που έρχεται είναι έκφραση των τεράστιων κεφαλαίων που συγκέντρωσαν τα μονοπώλια από την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Είναι αποτέλεσμα της άναρχης και ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης που δεν παίρνει γιατρειά. Καμιά θυσία των εργαζομένων δεν έχει αποτέλεσμα. Ο στόχος της ΕΕ, των κυβερνήσεών της είναι ένας: Να φορτωθούν οι συνέπειες της κρίσης ξανά στους εργαζόμενους και στα φτωχά λαϊκά στρώματα.

Μονόδρομος για την εργατική τάξη, τη μικρομεσαία αγροτιά και τους αυτοαπασχολούμενους είναι η συμμαχία τους, η ταξική και πολιτική αντεπίθεση κατά των μονοπωλίων, της ΕΕ και των κομμάτων της, για ριζικές αλλαγές στο επίπεδο της οικονομίας και της εξουσίας».