Αντιδράσεις έχει προκαλέσει στην Κύπρο το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε για την επίσκεψη της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, στην Αγκυρα, όπου υπογραμμίζεται ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν ώστε να «στηριχτεί η επίλυση του Κυπριακού με μία αποδεκτή κι από τις δύο πλευρές λύση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και να αρθεί ο αποκλεισμός που εφαρμόζεται σε βάρος των Τουρκοκυπρίων».

«Η κυπριακή κυβέρνηση εξετάζει πολύ σοβαρά την κοινή δήλωση της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, και του Τούρκου ομολόγου της, Αλί Μπαμπατζάν, που περιλαμβάνει ένα ευρύτατο φάσμα θεμάτων», δήλωσε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφανος Στεφάνου.

Ο εκπρόσωπος είπε πως «η κατάσταση, στην οποία βρίσκονται σήμερα οι Τουρκοκύπριοι, που κάποιοι ονομάζουν απομόνωση, είναι απόρροια της κατοχής και της παραβίασης του διεθνούς δικαίου στην Κύπρο από την Τουρκία». «Προσδοκούμε ότι αυτή η κατάσταση θα πάψει να υπάρχει με τη συνολική επίλυση του κυπριακού προβλήματος, που θα αποκαθιστά τις αρχές του διεθνούς δικαίου στην Κύπρο, θα τερματίζει την κατοχή και θα επανενώνει την Κύπρο και θα δίνει τη δυνατότητα σε ολόκληρο το λαό, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, να ζουν σε μια επανενωμένη ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία και μαζί να διαχειρίζονται τις τύχες του τόπου», ανέφερε ο Στ. Στεφάνου.

Σε σχέση με την κοινή δήλωση Κλίντον - Μπαμπατζάν ανέφερε: «Μελετούμε το συγκεκριμένο ζήτημα γιατί ο τρόπος με τον οποίο τοποθετείται το ζήτημα χρειάζεται να μελετηθεί».

Από την άλλη μεριά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αλί Μπαμπατζάν, δήλωσε στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι NTV πως «οι ΗΠΑ πάντα συνέβαλλαν προς την κατεύθυνση της επίλυσης του Κυπριακού», υπογραμμίζοντας το «ενδιαφέρον των ΗΠΑ για το κυπριακό ζήτημα».

Ο Τούρκος υπουργός είχε αναφερθεί στο Κυπριακό και στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στην Αγκυρα με τον ομόλογό του από την Παραγουάη, όπου ερωτηθείς για το σημείο του κοινού αμερικανικοτουρκικού ανακοινωθέντος περί τερματισμού του αποκλεισμού των τουρκοκυπρίων, είχε πει πως οι συνομιλίες στην Κύπρο «είναι σημαντική ευκαιρία που πρέπει να αξιοποιήσουν οι δύο πλευρές».

Στο μεταξύ, απογοητευμένοι εμφανίζονται οι Ελληνοκύπριοι για την προοπτική εξεύρεσης λύσης στο Κυπριακό, σύμφωνα με δημοσκόπηση της «Γνώρα/Rai», η οποία δημοσιεύτηκε χτες στην εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος».

Από τη δημοσκόπηση, η οποία έγινε την περασμένη βδομάδα, προκύπτει ότι η εμμονή του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, σε θέσεις που παραπέμπουν σε δύο χωριστά κράτη, συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση του ποσοστού 68%, που δε βλέπει προοπτική λύσης.

Τον περασμένο Νοέμβρη μόνο το 38% δήλωνε ότι δε θα λυθεί το Κυπριακό. Ιδιαίτερα, οι νέοι ψηφοφόροι είναι αυτοί που τα βλέπουν όλα ζοφερά και χωρίς προοπτικές επιτυχίας.

Σε κομματικό επίπεδο μόνο οι ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ είναι αυτοί που αισιοδοξούν ότι ο διάλογος μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων μπορεί να οδηγήσει σε λύση, αλλά και αυτοί παρουσιάζονται διχασμένοι.

Ωστόσο, ο Πρόεδρος Δ. Χριστόφιας δε φαίνεται να χρεώνεται το αρνητικό των προοπτικών για το Κυπριακό, παρά το γεγονός ότι καταγράφεται μείωση του βαθμού ικανοποίησης των πολιτών. Οι αρκετά ικανοποιημένοι ανέρχονται στο 38%, οι λίγο ικανοποιημένοι 24%, οι πολύ ικανοποιημένοι σε 22%.

Τριάντα πέντε χρόνια μετά την τουρκική εισβολή του 1974 Τουρκοκύπριος έδωσε μαρτυρία στην εφημερίδα «Πολίτης» για ομαδικό τάφο 17 Ελληνοκυπρίων κοντά στο κάστρο του Αγίου Ιλλαρίωνα, στην οροσειρά του Πενταδάκτυλου, στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου.

Η εφημερίδα γράφει στο χτεσινό της φύλλο ότι ο Τουρκοκύπριος, ο οποίος μίλησε στον δημοσιογράφο Βαγγέλη Βασιλείου, ήταν αυτόπτης μάρτυρας της εκτέλεσης των 17 Ελληνοκυπρίων, οι οποίοι είναι θαμμένοι μέσα σε ξεροπήγαδο.

Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Τουρκοκυπρίου, του οποίου η εφημερίδα για ευνόητους λόγους δεν αποκαλύπτει το όνομα, μια ομάδα δέκα ατόμων (με επικεφαλής Τούρκο αξιωματικό) απήγαγε, λίγες μέρες μετά την πρώτη φάση της εισβολής, 17 Ελληνοκύπριους από σπίτια στη Λευκωσία. Επρόκειτο για 16 αμάχους κι έναν μόνο που φορούσε στρατιωτικά ρούχα, όλοι άρρενες.

«Τους κτυπούσαν με τα όπλα και με κλοτσιές» ανέφερε ο Τουρκοκύπριος και πρόσθεσε ότι στη συνέχεια, αφού τους φόρτωσαν σε όχημα τούς μετέφεραν σε άλλο σημείο και τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ και έριξαν τα πτώματά τους σε ξεροπήγαδο. Σύμφωνα πάντα με τη μαρτυρία, μεταξύ των εκτελεστών ήταν και τέσσερις Τουρκοκύπριοι, από τους οποίους οι τρεις ζουν σήμερα στα Κατεχόμενα.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφανος Στεφάνου, δήλωσε ότι πληροφορίες για τάφους αγνοουμένων διερευνώνται πάντα με πολλή προσοχή από την κυβέρνηση και από τη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοουμένους.

Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη ανησυχία τις ανακοινώσεις περί επίσκεψης του Αμερικανού προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, στην Τουρκία, χωρίς την ένταξη της Αθήνας στο πρόγραμμα της περιοδείας του στην περιοχή.

Την επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου στην Τουρκία προανήγγειλε στη διάρκεια του ταξιδιού της στην Αγκυρα η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον. Η επίσκεψη αυτή, όπως υπογραμμίζουν κύκλοι του ελληνικού ΥΠΕΞ, επιβεβαιώνει τη σημασία την οποία αποδίδει στην Τουρκία η νέα αμερικανική ηγεσία.

Τα κεντρικά ζητήματα που οδηγούν την Ουάσιγκτον στην αναθέρμανση των αμερικανικοτουρκικών σχέσεων είναι:

• Η ανάγκη χρησιμοποίησης του τουρκικού εδάφους για τη βαθμιαία αποχώρηση τμημάτων του αμερικανικού στρατού από το Ιράκ.
• Ο διαμεσολαβητικός ρόλος που μπορεί να παίξει η Αγκυρα στην προσπάθεια επαναπροσέγγισης ΗΠΑ - Ιράν.
• Η προσδοκία της Ουάσιγκτον για μεγαλύτερη συμμετοχή τουρκικού στρατού στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.
• Ο διαμεσολαβητικός ρόλος που με σχετική επιτυχία ανέλαβε η Αγκυρα κατά την πρόσφατη ισραηλινή επιδρομή στη Γάζα.

Κατόπιν αυτών των εκτιμήσεων, πηγές του ελληνικού ΥΠΕΞ σημειώνουν ότι η Αθήνα δικαίως προβληματίζεται, καθώς η ουδετερότητα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που επιχειρούσε να τηρήσει τα τελευταία χρόνια η Ουάσιγκτον - κάποιες φορές μόνο και μόνο για τα προσχήματα - φαίνεται να μην τηρείται πλέον.

Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη αν ο Μπαράκ Ομπάμα θα επισκεφθεί την Τουρκία στο πλαίσιο διμερών επαφών ή αν θα μεταβεί εκεί στις 7 του Απρίλη, όταν θα πραγματοποιείται στην Κωνσταντινούπολη η Διάσκεψη για τη Συμμαχία των Πολιτισμών.

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι όπως όλα δείχνουν έχει ήδη αποτύχει η προσπάθεια που κατέβαλε η Αθήνα για να εξασφαλιστεί επίσκεψη του Κώστα Καραμανλή στην Ουάσιγκτον με αφορμή την 25η Μαρτίου, όπου θα υπήρχε το περιθώριο για μια, τυπική έστω, συνάντηση και φωτογράφιση με τον Πρόεδρο Ομπάμα. Ετσι, τώρα το Μέγαρο Μαξίμου αναζητεί τρόπο ώστε ο Ελληνας πρωθυπουργός να έχει την πρώτη του, έστω σύντομη, συνάντηση με τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στις αρχές Απρίλη.

Να υποβαθμίσει τον «αντίκτυπο» της επίσκεψης της Χ. Κλίντον στην Αγκυρα στα Ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό προσπαθεί η κυβέρνηση, επιχειρώντας ταυτόχρονα να αντιληφθεί το ρόλο που επιφυλάσσει για την Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή η νέα αμερικανική κυβέρνηση.

Κυβερνητικά στελέχη δεν μπορούσαν να κρύψουν τον «αιφνιδιασμό» τους, ενώ την ίδια στιγμή απέδιδαν τις κινήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης στο ρόλο που θέλουν να αναθέσουν στην Αγκυρα κυρίως στη χρήση των αμερικανικών βάσεων για τη μεταφορά των στρατευμάτων από το Ιράκ στο Αφγανιστάν, αλλά και στην «προσέγγιση» με το Ιράν. Επίσημα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος εμφανίστηκε απρόθυμος να σχολιάσει «το πρόγραμμα διεθνών επισκέψεων ηγετών ή κυβερνητικών αξιωματούχων άλλων χωρών», επισημαίνοντας ότι «η Ελλάδα είναι μια δημοκρατική, είναι μια ευρωπαϊκή χώρα, μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, παράγοντας ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή της» και γι' αυτό «δεν έχει κανένα λόγο να ακολουθεί αδιέξοδες λογικές στείρων ανταγωνισμών και συγκρίσεων με άλλες χώρες».