ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Μάχες «γιγάντων» στις διεθνείς αερομεταφορές

Παπαγεωργίου Βασίλης

Η ανακοίνωση για τη σύμπραξη της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής αεροπορικής εταιρείας Air France- KLM και της μεγαλύτερης αμερικανικής Delta Air Lines είναι το πρώτο βήμα για τη συγκρότηση των κολοσσιαίων υπερατλαντικών κοινοπραξιών, με στόχο την ηγεμονία στις παγκόσμιες αεροπορικές μεταφορές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των διοικήσεων των δύο εταιρειών, τα ετήσια έσοδα της κοινοπραξίας τους θα αγγίζουν τα 12 δισ. δολάρια.

Η κοινοπραξία της Air France - KLM με την Delta θα καλύπτει το 25% των πτήσεων από Ευρώπη προς ΗΠΑ και το αντίστροφο. Συνδυαστικά, οι δύο εταιρείες θα πραγματοποιούν περισσότερες από 200 πτήσεις σε καθημερινή βάση και οι προσφερόμενες θέσεις επιβατών θα αγγίζουν τις 50.000 ημερησίως.

Tο προηγούμενο οικονομικό έτος, η Air France- KLM μείωσε το συνολικό εργατικό δυναμικό του κατά 2.700 θέσεις εργασίας, κυρίως μέσω πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. O συνολικός αριθμός των εργαζομένων της έχει φτάσει τις 107.000. H διοίκηση έχει ως στόχο περαιτέρω μείωση του εργατικού δυναμικού της εφέτος, περίπου κατά τον ίδιο αριθμό με πέρυσι.

Μετά την τελευταία εξέλιξη, οι εκτιμήσεις για την ευρωπαϊκή αγορά των αερομεταφορών αναφέρονται σε τρεις κυριαρχικές δυνάμεις, αυτές των «Lufthansa», «British Airways» και «Air France - KLM», κάθε μία από τις οποίες διεκδικεί το κατά το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο, αναγκάζοντας τους μικρότερους ανταγωνιστές να βάλουν λουκέτο, ή να περιοριστούν στην παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε συγκεκριμένες αγορές.

Ομως, ακόμη και με αυτά τα μεγέθη, οι μεγάλες ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες αισθάνονται ανίσχυρες στο διεθνή ανταγωνισμό, εξαιτίας κυρίως της επιθετικής πολιτικής των αμερικανικών. Υπό την πίεση της «απελευθέρωσης» της παγκόσμιας αγοράς, οι ευρωπαϊκές εταιρείες σπεύδουν να συνάψουν συμμαχίες με τις αμερικανικές.

Αυτήν τη στιγμή, το προβάδισμα στην κούρσα του ανταγωνισμού έχει η «συμμαχία» «Star Alliance», στην οποία συμμετέχουν η αμερικανική «United Airlines» και η γερμανική «Lufthansa». Μετά τη γαλλο-ολλανδική συμφωνία, στη δεύτερη θέση έχει περάσει η «συμμαχία» «Sky Team», της οποίας ηγούνται η «Air France» και η «Delta Airlines». Στην τρίτη θέση έχει περάσει η «συμμαχία» «One World», την οποία συγκρότησαν η βρετανική «British Airways» και η «American Airlines».

Ως αποτέλεσμα αυτών των ανακατατάξεων, διογκώνεται το κύμα των εξαγορών και των συγχωνεύσεων εταιρειών σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι τρεις «συμμαχίες» δεν κρύβουν τις άγριες διαθέσεις τους, να εκτοπίσουν τις μικρότερες εταιρείες από την αγορά. Με θεμιτά και αθέμιτα μέσα, αξιοποιώντας το πλαίσιο του «ελεύθερου ανταγωνισμού» και της «ιδιωτικοποίησης», επιβάλλοντας τους όρους στους διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (Ευρωπαϊκή Ενωση, Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου), οδηγούν τις εταιρείες μεσαίου και μικρού μεγέθους στο δίλημμα: Λουκέτο, ή ξεπούλημα;

Ιαπωνική «καταβύθιση»

Ενώ μέχρι πρότινος οι μεγάλες ασιατικές οικονομίες θεωρούνταν πιο ανθεκτικές, σε σχέση με τις ευρωπαϊκές και την αμερικανική, όσον αφορά την εξέλιξη της διεθνούς οικονομικής κρίσης, τα σημάδια γίνονται πλέον πολύ ανησυχητικά.

Η ιαπωνική οικονομία συρρικνώθηκε 4% σε τριμηνιαία βάση και 15,2% σε ετήσια, καταγράφοντας τον ταχύτερο ρυθμό μείωσης του ιαπωνικού ΑΕΠ από το 1955. Πρόκειται για το τέταρτο συναπτό τρίμηνο συρρίκνωσης, ενώ πτώση 3,8% σημείωσε το ΑΕΠ της χώρας και το τέταρτο τρίμηνο του 2008. Οι επενδύσεις σε εργοστάσια και εξοπλισμό σημείωσαν πτώση 10,4%, αντανακλώντας τη μείωση της παραγωγής, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα μειώθηκαν οι καταναλωτικές δαπάνες κατά 1,1%.

Η οικονομία της Ιαπωνίας στηρίζεται κατά ένα μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές, οι οποίες το πρώτο τρίμηνο του 2009 μειώθηκαν κατά 26%. Ετσι, η προοπτική της ανάκαμψης προϋποθέτει την αύξηση της ζήτησης των ιαπωνικών προϊόντων κυρίως από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Κίνα.

Στην Κίνα, η κυβέρνηση της χώρας επιμένει ότι είναι εφικτός ο στόχος για ανάπτυξη 8% το 2009, με τη βοήθεια του «πακέτου βοηθείας», ύψους 580 δισ. δολαρίων, που ανακοινώθηκε τον περασμένο Νοέμβρη. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις στην Κίνα σημειώνουν ραγδαία πτώση, ενώ το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς η οικονομία σημείωσε ανάπτυξη 6,1%, το χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης τα τελευταία δέκα χρόνια.

Η εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών στην Κίνα φαίνεται ότι θα κρίνει κατά ένα μεγάλο ποσοστό την πορεία των οικονομιών στην Ιαπωνία και τις ΗΠΑ, στο βαθμό που οι εξαγωγές αυτών των χωρών συναρτώνται με τη ζήτηση των προϊόντων τους στην κινεζική αγορά.

ΚΙΝΗΤΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ Η βιομηχανία κινητής τηλεφωνίας, που κατά το πρώτο φετινό τρίμηνο σημείωσε πτώση 10% των πωλήσεών της, πρόκειται να αντιμετωπίσει το 2009 την πιο δύσκολη χρονιά της ιστορίας της, με συνέπεια σημαντικές «αναδιαρθρώσεις» και απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε την Πέμπτη το Ινστιτούτο Γκάρτνερ, οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 9,4% το πρώτο τρίμηνο του έτους, σε 269 εκατ. μονάδες, που αποτελεί την πιο μεγάλη μείωση που έχει καταγραφεί ποτέ σε αυτήν την περίοδο.

OPEL - ΠΩΛΕΙΤΑΙ Προτάσεις από τουλάχιστον τρεις επίδοξους αγοραστές περιμένει η General Motors, ιδιοκτήτρια της Opel, για τον αγοραστή του ευρωπαϊκού της τμήματος (στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία). Οι εκπρόσωποι της GM Europe (που περιλαμβάνει, εκτός από την Opel, και τη βρετανική Vauxhall) δεν ανακοίνωσαν ονόματα, αλλά έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τη ιταλική Fiat, την καναδική Magna και την αμερικανική Ripplewood.

ΙΣΠΑΝΙΑ - ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ Το μεγαλύτερο ρυθμό συρρίκνωσης από το 1970 μέχρι σήμερα είχε η ισπανική οικονομία μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2009, καθώς γίνονται ορατές οι επιπτώσεις της ανόδου της ανεργίας εν μέσω οικονομικής ύφεσης. Το ΑΕΠ έπεσε κατά 1,9% σε σχέση με τους τελευταίους μήνες του 2008, ενώ η μείωση σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους είναι 3%. Τα δεδομένα αποδείχτηκαν χειρότερα από ό,τι προέβλεπαν οι εκτιμήσεις, οι οποίες έκαναν λόγο για πτώσεις 1,8% και 2,9%, αντίστοιχα.