Ουσιαστικές επισημάνσεις και προτάσεις που διατυπώθηκαν στη χτεσινή συνεδρίαση του Επιστημονικού και Επιχειρησιακού Συμβουλίου παρουσιάζει ο «Ρ»
Σε ό,τι αφορά το νέο πανδημικό εμβόλιο
Πέρα από τη γνώμη, τα στοιχεία και την αδειοδότηση του ΠΟΥ, του ECDC και ΕΜΕΑ, την τελική ευθύνη για τη διασφάλιση των όρων που εγγυώνται την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του εμβολίου φέρουν ο ΕΟΦ και η κυβέρνηση. Η επικέντρωση στη χρήση του εμβολίου, που πράγματι αποτελεί ένα σοβαρό όπλο στην αντιμετώπιση του ιού A(Η1Ν1), δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποκρύψει τις σοβαρές ανεπάρκειες που υπάρχουν σε προσωπικό και υποδομές, προκειμένου στην πράξη να υλοποιηθούν όλα τα άλλα προληπτικά μέτρα. Αυτά θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητα και όχι να τα θυμόμαστε σε κάθε «έκτακτο γεγονός», διαπιστώνοντας την αδυναμία υλοποίησής τους. Π.χ. τη σχεδόν ανύπαρκτη δημόσια ΠΦΥ στα πλαίσια ενός ενιαίου, δημόσιου, καθολικού και δωρεάν Συστήματος Υγείας, τις σοβαρές ελλείψεις σε μόνιμο προσωπικό καθαριότητας στα σχολεία, σχολές, νοσοκομεία κλπ.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί το γεγονός ότι μέρος του πληθυσμού, που ανήκει στις ευπαθείς ομάδες, δεν έχει εμβολιαστεί ακόμη με το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου, λόγω της έλλειψης εμβολίων στα φαρμακεία και το ΙΚΑ. Το θέμα είναι γνωστό από το καλοκαίρι και δεν έχει επιλυθεί ακόμη. Από αυτή την κατάσταση επωφελούνται εταιρείες οι οποίες εμπορεύονται κύρια τα ακριβά εμβόλια πνευμονιόκοκκου, επιβαρύνοντας οικονομικά τα άτομα που τα έχουν ανάγκη.
Σε ό,τι αφορά την ετοιμότητα των ελληνικών δημόσιων νοσοκομείων.
Για να διασφαλιστεί η ουσιαστική και όχι εικονική ετοιμότητα των νοσοκομείων και οι προϋποθέσεις για να αντεπεξέλθουν σε ένα πιθανό σοβαρό κύμα πανδημίας απαιτούνται άμεσα:
Για την επιδημιολογική επιτήρηση
Η επιδημιολογική επιτήρηση είναι τραγικά ανεπαρκής σε πανελλαδικό επίπεδο και δέσμια της τραγικής έλλειψης δημόσιας και οργανωμένης ΠΦΥ. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ο περιορισμένος αριθμός των γιατρών που συμμετέχουν στην επιδημιολογική επιτήρηση (δειγματοληπτική) για τη «νέα γρίπη» και συμβάλλουν στη διαμόρφωση της εβδομαδιαίας έκθεσης επιδημιολογικής επιτήρησης (86 ιδιώτες γιατροί, 48 γιατροί Μονάδων Υγείας του ΙΚΑ και 90 γιατροί Κέντρων Υγείας και Περιφερειακών Ιατρείων). Μαζί με τις ελλείψεις προσωπικού στο ΚΕΕΛΠΝΟ αναδεικνύουν τη σοβαρή ανεπάρκεια του συστήματος επιδημιολογικής επιτήρησης.
Η αξιόπιστη όμως και αποτελεσματική επιδημιολογική επαγρύπνηση γενικά, προϋποθέτει αυξημένο αριθμό γιατρών και υπηρεσιών που συστηματικά να συμβάλλουν στην επιτήρηση και δήλωση για όλα τα βασικά λοιμώδη νοσήματα και να ενισχυθεί η κεντρική συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων από κρατικό φορέα.
Σε όλες τις εκπαιδευτικές μονάδες να υπάρχουν μόνιμοι νοσηλευτές ή επισκέπτες υγείας για να καλύπτονται οι παραπάνω έκτακτες ανάγκες αλλά και το σύνολο των υγειονομικών αναγκών, σε συνεργασία με οργανωμένη δημόσια και δωρεάν υπηρεσία σχολικής υγείας (παιδίατρος, ψυχολόγοι κλπ). Αυτά σήμερα αποτελούν δραστηριότητες που καλούνται να επιτελέσουν μη εξειδικευμένοι, όπως οι δάσκαλοι και οι γονείς στα σχολεία, σύμφωνα και με την επικαιροποιημένη εγκύκλιο του ΥΥΚΑ. Η έλλειψη οργανωμένης υγειονομικής υπηρεσίας μέσα στις εκπαιδευτικές μονάδες, νηπιαγωγεία, σχολεία - σχολές - ΤΕΙ - ΑΕΙ, καθιστούν προβληματική έως αδύνατη, την ουσιαστική υλοποίηση των προληπτικών μέτρων, όπως πέρα των άλλων, την καταγραφή και την παρακολούθηση της υγείας των ευπαθών ατόμων από αυτόν τον πληθυσμό.
Κατά τη γνώμη μου τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής θα πρέπει να τοποθετηθούν και να συμβάλουν στην επίλυση και κάποιων άλλων ιδιαίτερων σοβαρών ζητημάτων που προκύπτουν στην καθημερινή υλοποίηση του σχεδίου δράσης της πανδημίας. Συγκεκριμένα:
Η οργάνωση - λειτουργία των εμβολιαστικών κέντρων είναι προβληματική, αφού έχει μεταφερθεί η ευθύνη στις νομαρχίες και τους δήμους χωρίς τις ανάλογες πιστώσεις. Οι δήμοι δρομολογούν την πρόσληψη προσωπικού με ελαστικές σχέσεις εργασίας για την κάλυψη των αναγκών των εμβολιαστικών κέντρων. Στην πραγματικότητα απαιτείται μόνιμο προσωπικό, που μετά τις συγκεκριμένες ανάγκες του εμβολιασμού, να καλύψουν ένα μέρος των ελλείψεων, που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν στους δήμους και στις νομαρχίες. Η εθελοντική προσφορά από τους ιατρικούς - νοσηλευτικούς συλλόγους, να λειτουργήσει συμπληρωματικά.
Ολοι οι επιστημονικοί φορείς συστήνουν τον κατ΄ οίκο περιορισμό των εργαζομένων και των παιδιών σε περίπτωση γριπώδους συνδρομής για όσο χρονικό διάστημα υπάρχει ένδειξη ότι μπορεί να μεταδώσουν τον ιό. Μέχρι σήμερα όμως παραμένει ασαφής η κατάσταση σε ό,τι αφορά τη χορήγηση άδειας ασθένειας για τους εργαζόμενους που ασθενούν από γριπώδη συνδρομή ή ασθενούν τα παιδιά τους και πρέπει να μείνουν σπίτι για να τα φροντίσουν. Η Εθνική Επιτροπή πρέπει να λάβει άμεσα θέση, διότι δεν αρκούν μόνο οι κατευθύνσεις, αλλά και η διασφάλιση των προϋποθέσεων που απαιτούνται σε κάθε περίπτωση για την εφαρμογή τους. Να εξασφαλιστεί ενιαία διαδικασία επίλυσης αυτού του ζητήματος, υποχρεωτική και όχι στη βάση της βούλησης και της καλής πρόθεσης κάθε εργοδότη στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα. Θα πρέπει να εξασφαλιστούν όλες οι πρακτικές προϋποθέσεις για την υλοποίηση αυτού του μέτρου όπως: