ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

50ό ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αχρωμο και άοσμο παρά τις προσπάθειες

«Η μέρα που ο Θεός έφυγε ταξίδι», βραβείο ερμηνείας στην Ρουθ Νιρέρε

Τα κεράκια του φετινού 50ού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ήταν άχρωμα και άοσμα. Η τελετή λήξης του, την Κυριακή, «λαμπρή» κατά τους διοργανωτές μετριότατη για τους περισσότερους, έγινε στο «Ολύμπιον». Η εικόνα της γιορτής μετατράπηκε σε μια πασαρέλα των αρμοδίων, με προσωπικές κάμερες που κατέγραφαν κάθε τους κίνηση, από το υλικό των οποίων δημιουργήθηκε ένα ανούσιο φιλμάκι που παρουσιάστηκε στην τελετή λήξης. Ιδιαίτερα αμήχανος και ο ταλαντούχος κατά τ' άλλα ηθοποιός Χρήστος Λούλης, παρουσιαστής της βραδιάς.

Η απονομή των βραβείων του Φεστιβάλ ξεκίνησε με το βραβείο της Πανελλήνιας Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ), η οποία όπως είπε ο πρόεδρός της Ανδρέας Τύρος «διαπιστώνει ότι, μετά από τρεις φορές, παλαιότερα, τέταρτη φέτος, δεν υπάρχουν οι αντικειμενικές συνθήκες για την απονομή βραβείου στην καλύτερη ελληνική ταινία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Η γιορτή για τα 50 χρόνια του, δεν είναι, δυστυχώς, γιορτή και για το ελληνικό σινεμά. Αποκαθιστώντας μια φετινή παράλειψη, τιμούμε ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του θεσμού, απονέμοντας συμβολικά το βραβείο μας στον εξώστη Β'».

Το βραβείο καλύτερης ταινίας («Χρυσός Αλέξανδρος») απένειμε ο Γερμανός σκηνοθέτης Βέρνερ Χέρτσοκ στην ισραηλο-γερμανική παραγωγή «Σταυροδρόμια ζωής», (ταινία που συμμετείχε στο 1ο Φόρουμ συμπαραγωγών του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 2005. Το βραβείο συνοδεύεται με 40.000 ευρώ). Οι σεναριογράφοι της ίδιας ταινίας Σκάνταρ Κόπτι και Γιαρόν Σάντι μοιράστηκαν εξ ημισείας με τον Τοντόρ Βοϊκάν (της ταινίας «Μετάλλιο τιμής») και το βραβείο σεναρίου του φεστιβάλ. Ο «Αργυρός Αλέξανδρος» (25.000 ευρώ) στη ρουμάνικη ταινία «Μετάλλιο τιμής», ενώ ο πρωταγωνιστής της Βίκτορ Ρεμπέντσιουκ πήρε το Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας. Βραβείο Σκηνοθεσίας στον Μεξικανό Ριγομπέρτο Περεσκάνο για την ταινία «Προορισμός Βορράς». Το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας στην πραγματικά εξαιρετική Ρουθ Νιρέρε για την ταινία «Η μέρα που ο θεός έφυγε ταξίδι» του Φιλίπ βαμ Λέου, ταινία που άξιζε περισσότερα βραβεία. Βραβείο Καλλιτεχνικού Επιτεύγματος δόθηκε (απορίας άξιο) στην ταινία «Αγνοούμενος» του Λι Σεο (Ν. Κορέα). Ειδική Μνεία, στην Καταρίνα Σκούτλερ για την ταινία «Θάρθει μια μέρα» και στο θέμα της εξαιρετικής ταινίας «Τα αγόρια από το Μπακάλ». Η Διεθνής Ομοσπονδία Κριτικών Kινηματογράφου βράβευσε τις ταινίες «Μετάλλιο τιμής» και «Ο διαχειριστής» του Περικλή Χούρσογλου. Το Βραβείο της Βουλής «Ανθρώπινες αξίες» (15.000 ευρώ): στην ταινία «Λίβανος» του Σαμιουέλ Μαόζ (συμπαραγωγή Ισραήλ - Γερμανίας - Γαλλίας). Τα Βραβεία κοινού: «Σταυροδρόμια ζωής» (για το διεθνές) «Μπιλόμα» της Σοφίας Παπαχρήστου (για το Ελληνικό), «Ταξίδια του μέλιτος» του Γκ. Πασκάλιεβιτς (στο τμήμα «Ματιές στα Βαλκάνια»), «Το τελευταίο τραγούδι του Ελβις» του Βασίλη Ραΐση (DigitalWave). Το ειδικό βραβείο τεχνικής αρτιότητας ΕΤΕΚΤ - ΟΤ (Ενωση Τεχνικών Ελληνικού Κινηματογράφου Τηλεόρασης - ΟΤ) απονεμήθηκε στην ταινία «Μετάλλιο τιμής».

Απώλειες θεάτρου και μουσικής

Ηθοποιός που υπηρέτησε σεμνά, με ξεχωριστό ήθος, το θέατρο, ο Δημήτρης Αστεριάδης (1939) «έφυγε» προχτές και κηδεύεται σήμερα (3.30 μ.μ.) από το Νεκροταφείο Καλλιθέας. Αξιος ηθοποιός, μαθητής του «Θεάτρου Τέχνης», δίπλα στο δάσκαλό του Κάρολο Κουν, επί πολλά χρόνια, ο Δ. Αστεριάδης έπαιξε πάρα πολλούς ρόλους σε σημαντικά έργα: «Βαβυλωνία», «Η άνοδος του Αρτούρο Ούι», «Ρινόκερος», «Ο βασιλιάς πεθαίνει», «Το παιχνίδι της σφαγής», «Ο Μπίντερμαν και οι εμπρηστές», «Ο παγοπώλης έρχεται», «Η δολοφονία του Μαρά», «Οδυσσέα γύρισε σπίτι», κ.ά. Επίσης, συνεργάστηκε με το «Λαϊκό Πειραματικό Θέατρο» του Λεωνίδα Τριβιζά και το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής. Ασχολήθηκε με την κεραμική και ξυλογλυπτική και δημιούργησε και σκηνοθετούσε ερασιτεχνική θεατρική ομάδα.

Ο 69χρονος τραγουδιστής Πάνος Τζανετής πέθανε στις 21/11 στο Νοσοκομείο Χαλκίδας, χτυπημένος από τον καρκίνο και κηδεύτηκε την επομένη. Ο Πάνος Τζανετής τραγουδούσε από 15 ετών σε κέντρα της Χαλκίδας. Ηταν αυτοδίδακτος. Στην Αθήνα, κέρδισε γρήγορα το κοινό μέσα από κέντρα διασκέδασης και τον κινηματογράφο. «Παιδί» του Γιώργου Ζαμπέτα - μεσουράνησε μεταξύ του 1964 και 1967 - τραγούδησε μαζί με τους Γιώργο Ζαμπέτα, Μοσχολιού, Καζαντζίδη, Μαρινέλλα, Μανώλη Μητσιά, Μπέμπα Μπλανς κ.ά. Ερμήνευσε περισσότερα από 100 τραγούδια. Το τραγούδι που τον σημάδεψε ήταν το «Δεν έχω δρόμο να διαβώ».
Πέθανε (22/11) και κηδεύεται σήμερα (πρωί), στη γενέτειρά του, Δαύλεια Βοιωτίας, ο 80χρονος στιχουργός Ηρακλής Παπασιδέρης. Διακρίθηκε σε όλα τα είδη του τραγουδιού. Λαϊκό, ελαφρολαϊκό, ελαφρύ και δημοτικό. Συνεργάστηκε με δεκάδες συνθέτες (Γιώργο Μητσάκη, Θόδωρο Δερβενιώτη, Γιώργο Ζαμπέτα, Βασίλη Βασιλειάδη, Μπάμπη Μπακάλη κ.ά.) και ερμηνευτές (Στέλιο Καζαντζίδη, Μανώλη Αγγελόπουλο, Πέτρο Αναγνωστάκη, Μαρινέλλα, Καίτη Γκρέυ, Πόλυ Πάνου, Γιώτα Λύδια, Βίκυ Μοσχολιού κ.ά.), ενώ σημαντικά δημοτικά τραγούδια του έγιναν επιτυχίες, τραγουδισμένα από τους Σοφία Κολλητήρη, Γιάννη Κωνσταντίνου, Φιλιώ Πυργάκη κ.ά.

Ανθρώπινη μορφή και τέχνη

Εργο του Ορέστη Κανέλλη

Στην ανάδειξη της διαδρομής του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, που το 2010 γιορτάζει τα 65χρονά του, στοχεύει η μεγάλη έκθεση ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και διακοσμητικής, που πραγματοποιείται (21/12/2009 - 24/1/2010), στην «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 100, Γκάζι). Με κεντρικό άξονα την «Ανθρώπινη μορφή στην τέχνη», συμμετέχουν 1.500 εικαστικοί, με 2.000 έργα. Ανάμεσά τους έργα καλλιτεχνών που έχουν πεθάνει: Καλαμάρας, Σκλάβος, Απάρτης, Καπράλος, Βικάτος, Γαΐτης, Κεφαλληνός, Κατράκη, Τάσσος κ.ά. Επίσης, θα εκτεθούν δημιουργίες των: Ιακωβίδη και Ροϊλού, οι οποίοι εκπροσωπούν την προϊστορία του Επιμελητηρίου. Η έκθεση εμπλουτίζεται με υλικό από τα αρχεία του ΕΕΤΕ με ιδιόχειρες αιτήσεις και υπογραφές των ιδρυτικών μελών του, όπως: Παρθένης, Βικάτος, Σώχος κ.ά. Οπως χαρακτηριστικά σημειώνεται: «Το ιστορικό σκέλος της έκθεσης τεκμηριώνει με εικαστικό τρόπο το γεγονός ότι η ιστορία του ΕΕΤΕ είναι ταυτισμένη με την Ιστορία της Τέχνης στη νεότερη Ελλάδα, προσφέροντας μία συνολική εικόνα της πορείας των εικαστικών πραγμάτων στη χώρα μας».

Γλυπτά του Ε. Ντεγκά

Εβδομήντα τέσσερα μπρούντζινα γλυπτά του Εντγκάρ Ντεγκά, ανάμεσά τους και η «Μικρή δεκατετράχρονη χορεύτρια», περιλαμβάνει η έκθεση «Η πλήρης συλλογή γλυπτών του Εντγκάρ Ντεγκά» (24/11/2009 - 25/4/2010, στο Μουσείο Ηρακλειδών, Ηρακλειδών 16, Θησείο). Ολα τα γλυπτά είναι χυτευμένα από γύψινα ομοιώματα, τα οποία ανακαλύφθηκαν πρόσφατα και προέρχονται από τα αρχικά κέρινα προπλάσματα του Ντεγκά, που έγιναν στη διάρκεια της ζωής του, με τη συγκατάθεσή του. Αυτό είναι το «δυνατό χαρτί» της έκθεσης, αφού όλα τα άλλα μπρούντζινα γλυπτά, που φιλοξενούνται σε μουσεία, χυτεύτηκαν μετά το θάνατό του. Παράλληλα παρουσιάζεται το σχέδιο του Ντεγκά «Αλογα και αναβάτες». Στο πλαίσιο της έκθεσης εκδόθηκε συλλεκτικός κατάλογος (τρίγλωσσος), ενώ διοργανώνονται παράλληλες εκδηλώσεις στο Γαλλικό Ινστιτούτο (8.30μ.μ.): 11/1 (συναυλία της Οπερας Δωματίου Αθηνών), 8/2 (ομιλία της Αννας Μοσχονά - Καλαμάρα για το έργο του Ντεγκά), 8/3 (ομιλία της Ειρήνης Οράτη, «Γυναίκα και τέχνη»).

Η Diamanda Galas δίνει συναυλία σήμερα (9μμ), στο «Παλλάς», μ' ένα πρόγραμμα που τιτλοφορείται «Τα φιλιά σου είναι φωτιά» (δανεισμένος από το τραγούδι του Μανώλη Αγγελόπουλου). Με φωνή που καλύπτει τέσσερις οκτάβες ερμηνεύει τραγούδια δικά της και Ελλήνων συνθετών (τα κρατάει για έκπληξη).

Στο Μουσείο Μπενάκη (Κουμπάρη 1) σήμερα (7.30μμ) θα παρουσιαστεί το βιβλίο «Ηλίας Λάγιος Ποιήματα» (εκδόσεις «Ικαρος»). Για τον εξαιρετικό, πρόωρα και άδικα χαμένο ποιητή Ηλία Λάγιο και τα ποιήματά του θα μιλήσουν οι: Αριστ. Σαϊνης, Κ. Κουτσουρέλης, Δημ. Κοσμόπουλος. Συντονίζει ο Νάσος Βαγενάς.

Η Πειραματική Σκηνή του ΚΘΒΕ αναζητά νέες και νέους, άτομα και ομάδες που ασχολούνται με την Τέχνη του Δρόμου και το Graffiti για να συμμετέχουν σε δράσεις που αφορούν σε εικαστικές παρεμβάσεις. Πληροφορίες: 2310 223528.

Κηδεύεται σήμερα (πρωί), στην ιδιαίτερη πατρίδα του Δαύλεια Βοιωτίας, ο 80χρονος στιχουργός Ηρακλής Παπασιδέρης, που πέθανε στις 22/11. Στη μακρόχρονη δημιουργική του πορεία διακρίθηκε σε όλα τα είδη του τραγουδιού. Λαϊκό, ελαφρολαϊκό, ελαφρύ και δημοτικό. Συνεργάστηκε με δεκάδες συνθέτες (Γιώργο Μητσάκη, Θόδωρο Δερβενιώτη, Γιώργο Ζαμπέτα, Βασίλη Βασιλειάδη, Μπάμπη Μπακάλη κ.ά.) και ερμηνευτές (Στέλιο Καζαντζίδη, Μανώλη Αγγελόπουλο, Πέτρο Αναγνωστάκη, Μαρινέλλα, Καίτη Γκρέυ, Πόλυ Πάνου, Γιώτα Λύδια, Βίκυ Μοσχολιού κ.ά.), ενώ σημαντικά δημοτικά τραγούδια του έγιναν επιτυχίες, τραγουδισμένα από τους Σοφία Κολλητήρη, Γιάννη Κωνσταντίνου, Φιλιώ Πυργάκη κ.ά.