Από τις εκλογές στην Τσεχία

Βεβαίως και στην Τσεχία, των περίπου 10,5 εκατομμυρίων κατοίκων, όπως και σε άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, τα λαϊκά στρώματα βιώνουν τα τελευταία 20 χρόνια, από την ανατροπή του σοσιαλισμού, τις βαριές συνέπειες της καπιταλιστικής παλινόρθωσης.

Η επίσημη ανεργία έχει φτάσει στο 10%, χιλιάδες άνθρωποι εργάζονται για μισθούς πείνας, ενώ δεκάδες χιλιάδες είναι οι άστεγοι και εκατομμύρια άνθρωποι ζουν από επιδόματα. Σήμερα μερικές εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά ζουν στη φτώχεια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Με βάση τα δεδομένα λίγο πριν ξεκινήσει η διαδικασία της ψηφοφορίας, φαινόταν σχεδόν αδύνατον κάποιο από τα μεγαλύτερα κόμματα να καταφέρει να σχηματίσει μια κυβέρνηση πλειοψηφίας. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, πρώτο κόμμα φαίνεται να είναι οι Σοσιαλδημοκράτες CSSD με 29-30,8% και δεύτερο το Δημοκρατικό Κόμμα Πολιτών ODS με 18,9-22,3%. Τρίτο κόμμα καταγραφόταν το Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας - Μοραβίας (KSCM) με ποσοστό 12,9-13% και στη συνέχεια ερχόταν το νεοφιλελεύθερο Κόμμα «Top09» (τα αρχικά σημαίνουν Παράδοση, Ευθύνη, Ευημερία) με 10,1-15,1%. Ακολουθούσαν το Κόμμα «Δημόσιες Υποθέσεις», «VV» (που επικαλείται την άμεση δημοκρατία) με 8-9,8%, η «KDY-CSL» με 4,7-5,9%, το Κόμμα «Πολιτικών Δικαιωμάτων - Zemanovci» με 3,9-5,5% και το Κόμμα των Πρασίνων «SZ» με 2,8-3,6%.

Τη βδομάδα που πέρασε κυκλοφορούσε έντονα στα ρουμάνικα μέσα ενημέρωσης μια πιθανή συμμαχία για τη δημιουργία ευρέος κυβερνητικού συνασπισμού ανάμεσα στους Σοσιαλδημοκράτες και το Δημοκρατικό Κόμμα με τη στήριξη του μικρού Κόμματος «VV». Τα δύο πρώτα κόμματα προσανατολίστηκαν έντονα στην κινδυνολογία περί καταστροφής της χώρας, τη στιγμή που σε βάρος τους υπάρχουν σημαντικές καταγγελίες για διαφθορά και φυσικά έχουν την κύρια ευθύνη για την ως τώρα εφαρμοζόμενη πολιτική που ήταν υπέρ του κεφαλαίου.

Η κατάσταση σήμερα στην Τσεχία σε όλους τους τομείς έχει ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για το λαό, ιδιαίτερα μετά τα μέτρα λιτότητας που πάρθηκαν πέρσι από την υπηρεσιακή κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη Γιαν Φίσερ, με την πλήρη στήριξη και των υπολοίπων κομμάτων εξουσίας. Ο Φίσερ ανέλαβε τα ηνία της εξουσίας μετά την κατάρρευση της λεγόμενης «κεντροδεξιάς» κυβέρνησης συνασπισμού του Τοπολάνεκ, το Μάρτη του 2009. Στο όνομα της αντιμετώπισης των συνεπειών της καπιταλιστικής κρίσης και της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος του 2010 στα 155,3 δισ. κορόνες (περίπου 9,1 δισ. δολάρια), η κυβέρνηση αποφάσισε πέρσι το φθινόπωρο να προωθήσει στο κοινοβούλιο σειρά αντιλαϊκών μέτρων: περικοπές στις γονικές παροχές, θεσμοθέτηση ανώτατου ορίου στις πληρωμές των ασφαλιστικών ταμείων, μείωση σε παροχές των ασθενών. Επιπλέον, επιβλήθηκαν περικοπές στη χορήγηση επιδομάτων των μακροχρόνιων και βαριά αρρώστων, αλλά και μείωση του ποσού των επιδομάτων ανεργίας και της διάρκειάς τους. Προχώρησε στη μείωση κατά 4% στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, στο «πάγωμα» των συντάξεων και στην αύξηση των έμμεσων φόρων.

Σημαντικές ήταν οι αντιδράσεις που ξεσηκώθηκαν από την εφαρμογή αυτών των μέτρων καθώς κατά χιλιάδες οι εκπαιδευτικοί συγκεντρώθηκαν έξω από το κοινοβούλιο τον περασμένο Δεκέμβρη, ενώ παρόμοιες διαμαρτυρίες πραγματοποίησαν και εργαζόμενοι από διάφορους τομείς, δημόσιοι υπάλληλοι, πυροσβέστες, αστυνομικοί κ.ά.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας - Μοραβίας, πριν λίγες μέρες αποφάσισε να περιορίσει την προεκλογική του καμπάνια, ώστε τα μέλη και οι φίλοι του να προστρέξουν στο πλευρό των χιλιάδων πληγέντων από τις καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν τη χώρα. Στις προτάσεις του περιλαμβάνονται αύξηση των μηνιαίων μισθών και των συντάξεων, μείωση του ΦΠΑ στο 5% των βασικών προϊόντων και κατάργηση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και στα φάρμακα. Ωστόσο, το κόμμα αυτό δεν ανοίγει μέτωπο με τη σοσιαλδημοκρατία και η στάση του συχνά τροφοδοτεί σενάρια ότι μπορεί να συνυπάρξει σε κυβέρνηση με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, που δήθεν μπορεί να εφαρμόσει ...αριστερή πολιτική.

Συνολικά σχεδόν 30 εκατομμύρια Κολομβιανοί, περιλαμβανομένων και αυτών στο εξωτερικό, καλούνται σήμερα στις κάλπες για την εκλογή Προέδρου, σε μια χώρα «αιχμή του δόρατος» για τον ιμπεριαλισμό συνολικά στη Λατινική Αμερική και με δεδομένο ότι πάντα οι εκλογές συνοδεύονταν από τεράστια εξαγορά ψήφων από τους υποψήφιους του κεφαλαίου.

Τη συνέχιση της αντιδραστικής πολιτικής του νυν Προέδρου Α. Ουρίμπε έχει αναλάβει ο υποψήφιος του Κόμματος Εθνικής Ενότητας, Χουάν Μανουέλ Σάντος, πρώην υπουργός Αμυνας, εκλεκτός των παραστρατιωτικών και ναρκεμπόρων. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, παίρνει ποσοστό μεταξύ 37 και 38%, ενώ ακολουθεί, με πολύ μικρή διαφορά, ο υποψήφιος του «Πράσινου Κόμματος», Αντάνας Μόκους, δύο φορές δήμαρχος της πρωτεύουσας, Μπογκοτά, με ποσοστό γύρω στο 35 με 36%. Εκτός από τους δυο προαναφερόμενους υποψηφίους υπάρχουν άλλες επτά υποψηφιότητες από τις οποίες μόνο οι τέσσερις και οι δύο παραπάνω εμφανίζονται στις δημοσκοπήσεις. Με μεγάλη διαφορά από τους δύο πρώτους ακολουθεί η Νοεμί Σανίν, του Συντηρητικού Κόμματος με 8,8% , ο Γκουστάβο Πέδρο, του Δημοκρατικού Εναλλακτικού Πόλου (συμμαχία όπου συμμετέχει και το Κομμουνιστικό Κόμμα Κολομβίας) με ποσοστό 7,3 %, ο Ε. Βάργκας της Ριζοσπαστικής Αλλαγής με 3,8% και τέλος ο Ραφαέλ Πάρδο του Φιλελεύθερου Κόμματος επίσης με 3,8%.

Αν κανένας από τους υποψηφίους δεν καταφέρει να λάβει πάνω από το 50% των ψήφων, θα διεξαχθεί και δεύτερος γύρος, στις 20 του Ιούνη. Σε αυτήν την περίπτωση ο Μόκους φέρεται φαβορί.

Το σκηνικό πολέμου που ζει η Κολομβία, η συνεχιζόμενη πάνω από 40 χρόνια ένοπλη σύρραξη και ο τρόπος αντιμετώπισής της, κυριαρχούν στην πολιτική ζωή του τόπου. Ετσι το εκλογικό αποτέλεσμα δεν μπορεί να γίνει κατανοητό χωρίς να πάρει κανείς υπόψη το ρόλο της «ναρκωπολιτικής» και της παραπολιτικής. Στην Κολομβία εκτιμάται ότι τα ετήσια έσοδα από το εμπόριο ναρκωτικών μπορεί να φτάνουν τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια και η ψήφος μπορεί να εξαγοραστεί ή με απειλές ή με πληρωμές, όπως το επισήμαναν και παρατηρητές της Οργάνωσης Αμερικανικών Κρατών. Από τους νεοεκλεγέντες γερουσιαστές και βουλευτές, τουλάχιστον 50 κατηγορούνται ή βρίσκονται υπό δικαστική έρευνα για σχέσεις με την παραπολιτική, καθώς επίσης και πολιτικοί που βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον του Προέδρου Ουρίμπε, όπως συγγενείς, πρεσβευτές, υπουργοί και στρατιωτικοί.

Ο απερχόμενος Πρόεδρος Ουρίμπε, στα οκτώ χρόνια της θητείας του, προώθησε τη λεγόμενη «δημοκρατική ασφάλεια», δηλαδή την καταστολή του λαϊκού κινήματος. Πολλοί είναι οι αγνοούμενοι, όπως και δολοφονίες και βομβαρδισμοί περιοχών. Το 64% του πληθυσμού ζει στη φτώχεια και την εξαθλίωση. Είναι η 11η χώρα με τις μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες στον κόσμο. Μέσα από στημένες δίκες έχουν συλληφθεί αγωνιστές και σήμερα υπάρχουν 7.500 πολιτικοί κρατούμενοι. Πάνω από 4,5 εκατομμύρια άτομα έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τη γη τους, περίπου 10 εκατομμύρια εκτάρια, αφήνοντάς την στο έλεος των πολυεθνικών και των μεγαλογαιοκτημόνων, που ας σημειωθεί είναι συγχρηματοδότες των παραστρατιωτικών οργανώσεων.

Ενώ ο υποψήφιος Χουάν Μανουέλ Σάντος, που φέρεται ως συνεχιστής της ολέθριας πολιτικής του απερχόμενου Προέδρου Ουρίμπε, κατηγορεί τον υποψήφιο του Πράσινου Κόμματος, Αντάνας Μόκους, ότι εμφανίζει αδυναμία στην πολιτική της ασφάλειας, ωστόσο το οικονομικό σχέδιο του τελευταίου δεν είναι ουσιαστικά διαφορετικό από αυτό που ακολούθησε ο Ουρίμπε ή αυτό που προτείνει ο Σάντος. Δηλώνει ότι θα πατήσει στην πολιτική Ουρίμπε και ότι θα επιδιώξει καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, ενώ δε βλέπει πιθανή μια ανθρωπιστική ανταλλαγή για τους κρατούμενους πολέμου και του αντάρτικου των Ενόπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC). Ταυτόχρονα, υπερασπίζεται τη μεταρρύθμιση του 2002 στις εργασιακές σχέσεις, που έκανε ακόμα πιο ευέλικτη και πιο επισφαλή τη μισθωτή εργασία, μέχρι που πρότεινε να μειωθούν ακόμα περισσότερο οι μισθοί ως κίνητρο στους καπιταλιστές, ώστε να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και επενδύσεις. Ο Μόκους δεν είναι κακή επιλογή για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό που φαίνεται να τον στηρίζει, καθώς το άλλο του χαρτί ο Ουρίμπε (και τώρα ο Σάντος) έχουν φθαρεί.

Από την πλευρά του και ο υποψήφιος του «Πόλου», που εμφανίζεται ως εναλλακτική πρόταση, με βάση τις προγραμματικές του θέσεις κινείται σε διαχειριστική λογική, δε θέλει να συγκρουστεί με την εξουσία των μονοπωλίων και καλλιεργεί αυταπάτες για μεταρρυθμίσεις μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Πάντως, το ένοπλο κίνημα των FARC, σε ανακοίνωσή του, καλεί τα λαϊκά στρώματα σε αποχή από τις εκλογές.