ΣΑΡΜ ΕΛ ΣΕΪΚ - ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΓΑΖΑΣ.-

Ισως η πιο θολή, η πιο ασταθής, η πιο ευάλωτη σε παρερμηνείες ήταν η συμφωνία, στην οποία φέρονται να κατέληξαν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι υπό τις εντονότατες πιέσεις του Αμερικανού Προέδρου, που, όπως αποδεικνύεται, ήταν αποφασισμένος να μην εγκαταλείψει την Αίγυπτο χωρίς να έχει εξασφαλίσει έστω και ένα ελάχιστο στοιχείο που θα τον βοηθούσε να δώσει «ανάσα ζωής» στις ψευδαισθήσεις της «ειρηνευτικής διαδικασίας». Τη στιγμή που ανακοινωνόταν η επίτευξη μιας συμφωνίας «κατάπαυσης του πυρός», που αξίζει να σημειωθεί ότι ούτε καν υπογράφτηκε, οι συγκρούσεις μαίνονταν στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη, αλλά και μέσα στην ανατολική Ιερουσαλήμ, αποδεικνύοντας, για πολλοστή συνεχόμενη ημέρα, την, τραγικών διαστάσεων, ανεπάρκεια της αμερικανο-εμπνευσμένης «ειρηνευτικής διαδικασίας», να οδηγήσει σε πραγματικά δίκαιη, σταθερή και ήρεμη συνύπαρξη τους δύο λαούς: Ισραηλινούς και Παλαιστινίους.

Αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει τη λέξη «εκεχειρία», ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ανακοίνωσε, περιστοιχιζόμενος από τους συνοφρυωμένους συμμετέχοντες στη σύνοδο, την επίτευξη, μετά από ολονύχτιες μαραθώνιες συναντήσεις, μιας πρώτης «συμφωνίας άμεσης ανάληψης μέτρων που θα οδηγήσουν σε κατάπαυση του πυρός». Ο Κλίντον, αφού ευχαρίστησε ξεχωριστά τους παρευρισκομένους, τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ, τον Ιορδανό βασιλιά Αμπντάλα, τον ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, τον υπεύθυνο Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της ΕΕ Χαβιέ Σολάνα, έκανε ειδική μνεία στους Εχούντ Μπάρακ και Γιάσερ Αραφάτ.

«Αν και κάναμε πραγματικά ένα μεγάλο βήμα προόδου με δεδομένη την ιδιαίτερα βεβαρημένη ατμόσφαιρα των τελευταίων ημερών, η ζημιά, που έχει προκληθεί από την τεράστια πλέον έλλειψη εμπιστοσύνης και από τον πόνο που προκαλεί ο χαμός ανθρωπίνων ζωών, θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να αποκατασταθεί», έσπευσε να «περικόψει προσδοκίες» ο Κλίντον, εκτιμώντας ότι δε θα πρέπει να έχει κανείς αυταπάτες, καθώς όλη η περιοχή, μόλις εισήλθε, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο. Τους τόνους ανέβασε, ως συνήθως, η Μαντλίν Ολμπράιτ, η οποία «παρέκαμψε» όλο το κρίσιμο κομμάτι της εφαρμογής της κατάπαυσης του πυρός, αρκούμενη να τονίσει ότι «αναμένεται μέσα σε ώρες να εφαρμοστεί η συμφωνία» και προχώρησε κατευθείαν στο στόχο της Ουάσιγκτον να επαναληφθούν, αν είναι εφικτό, σε δύο εβδομάδες οι ισραηλινο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις.

Εμφανώς συγκρατημένος εμφανίστηκε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, ο οποίος παραδέχτηκε ότι η επίτευξη της συγκεκριμένης συμφωνίας «σίγουρα δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες όλων των λαών, αλλά καλό θα ήταν να εκληφθεί έστω ως ένα πρώτο βήμα προς τη σταθερότητα για όλη την περιοχή». Την ανακούφισή του για την, προς το παρόν, επίτευξη λύσης, αρκέστηκε να εκφράσει ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν και ο Χαβιέ Σολάνα. Με ανακοινώσεις την ικανοποίησή τους εξέφρασαν ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβανόφ, που εξήραν τις προσπάθειες του Αμερικανού Προέδρου, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ, ο Ιταλός ομόλογός του Λαμπέρτο Ντίνι και το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών.

Η «συμφωνία»...

Σύμφωνα με τη λακωνική, σε σύγκριση με άλλες φορές, ανακοίνωση του Αμερικανού Προέδρου οι δύο πλευρές κατέληξαν σε τρία κύρια σημεία:

- Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να προχωρήσουν σε δημόσια έκκληση για ηρεμία, να βοηθήσουν με όλους τους δυνατούς τρόπους για να αποκλιμακωθεί η ένταση και να περιφρουρήσουν τους τόπους όπου σημειώθηκαν αιματηρές συγκρούσεις τις τελευταίες ημέρες. Στο θέμα της επανάληψης της συνεργασίας στην ασφάλεια θα βοηθήσουν «με άμεση παρέμβαση οι ΗΠΑ».

- Οι ΗΠΑ, σε συνεργασία τόσο με τον ΟΗΕ όσο και με τις δύο πλευρές, ανέλαβαν την υποχρέωση να συστήσουν μια ερευνητική επιτροπή για τα γεγονότα των τελευταίων ημερών.

- Οι ΗΠΑ θα «επανεξετάσουν σε συνεργασία τόσο με την ισραηλινή κυβέρνηση όσο και με την Παλαιστινιακή Αρχή» την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, μετά από δύο εβδομάδες, προκειμένου να κρίνουν αν είναι εφικτό να επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις.

Οπως διαβεβαίωναν Αμερικανοί ανώτεροι αξιωματούχοι, που τήρησαν την ανωνυμία τους, οι προσπάθειες αποκλιμάκωσης συνίστανται σε, εκατέρωθεν, υποχωρήσεις. Συγκεκριμένα, το Ισραήλ δεσμεύεται για την απομάκρυνση όλων των στρατιωτικών του δυνάμεων από τα όρια των παλαιστινιακών περιοχών και την άρση του αποκλεισμού των αυτονόμων, σε συνδυασμό με την επαναλειτουργία του αεροδρομίου της Γάζας. Η Παλαιστινιακή Αρχή υποχώρησε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη σύνθεση της ερευνητικής επιτροπής και δεσμεύεται για την επανασύλληψη όλων των ισλαμιστών μαχητών που απελευθερώθηκαν και τον αφοπλισμό όλων των ενόπλων. Οσο για τα θέματα ασφαλείας, σύμφωνα με δηλώσεις Αμερικανών και Ισραηλινών αξιωματούχων, που καταγράφουν τόσο το BBC όσο και το «Associated Press», ανέλαβε να τα διευθετήσει η CIA.

Αυτό, όμως, που δε συμπεριλαμβάνεται ούτε στην παρουσίαση του Αμερικανού Προέδρου ούτε στις δηλώσεις των ανώνυμων αξιωματούχων είναι η χρονική σειρά και ο τρόπος με τον οποίο οι δύο πλευρές θα εφαρμόσουν τα «συμπεφωνημένα». Με βάση την είδηση ότι οι Μπάρακ και Αραφάτ δε συνομίλησαν διόλου στο Σαρμ ελ Σέικ, αλλά κρίνοντας και από τις δηλώσεις και των δύο, κατά την επιστροφή τους σε Ιερουσαλήμ και Γάζα, αντιστοίχως, φαίνεται ότι, όπως και στο σύνολό της η «ειρηνευτική διαδικασία», η «συμφωνία» αφήνει το περιθώριο στον καθένα να την ερμηνεύσει όπως θελήσει και καθιστά σαφές ότι οι δύο πλευρές δε συμφώνησαν σε κάτι συγκεκριμένο πέρα από μια γενικόλογη παραδοχή στην αναγκαιότητα του τερματισμού του αιματοκυλίσματος.

Για του λόγου το αληθές, οι Μπάρακ και Αραφάτ, στις συνεντεύξεις Τύπου που παραχώρησαν από τις «έδρες» τους, εξέφρασαν την προσμονή να δουν την έτερη πλευρά να εφαρμόζει τη συμφωνία! Συγκεκριμένα, ο Γιάσερ Αραφάτ τόνισε ότι η «συμφωνία θα κριθεί στην άμεση εφαρμογή της από το Ισραήλ», συμπληρώνοντας τις ανάλογες δηλώσεις, λίγη ώρα νωρίτερα, του επικεφαλής των παλαιστινιακών αρχών ασφαλείας Τζιμπρίλ Γιαρούμπ, ο οποίος υπογράμμισε ότι «το Ισραήλ εξαπέλυσε δολοφονικές επιθέσεις, το Ισραήλ καλείται να περιορίσει τη βία».

Τις κινήσεις της ισραηλινής ηγεσίας, «τις αμέσως επόμενες ώρες», χαρακτήρισε κρίσιμες και ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Αμπντουλάχ Χαντίμπ, ενώ τα ιορδανικά ΜΜΕ, το βράδυ, μιλούσαν για «πλήρη αποτυχία του Σαρμ ελ Σέικ». Ο Σύρος υπουργός Αμυνας, Μουσταφά Τλας, εξέφρασε την άποψή του για τη συμφωνία του Σαρμ ελ Σέικ, καλώντας τον αραβικό κόσμο να «συντονίσει τις ενέργειές του προκειμένου να αντιμετωπίσει τις απειλές και τα επεκτατικά σχέδια του Ισραήλ», τη στιγμή που ο Πρόεδρος Μπάσαρ αλ Ασαντ μετέβαινε στη Σαουδική Αραβία για συνομιλίες. Στη Σαουδική Αραβία έσπευδε και η Μαντλίν Ολμπράιτ.

Στη δική της «ερμηνεία» για τη συμφωνία προχώρησε, διά στόματος Εχούντ Μπάρακ, η ισραηλινή ηγεσία. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εκτίμησε ότι «το Ισραήλ πέτυχε τους στόχους του» στο Σαρμ ελ Σέικ, αφού, πλέον, «αναμένει από την Παλαιστινιακή Αρχή να αποκαταστήσει την ηρεμία μέσα στις επόμενες 48 ώρες, οπότε και θα διαταχθεί η οποιαδήποτε στρατιωτική αποχώρηση»! Και ο Μπάρακ εκτίμησε ότι «η πράξη των Παλαιστινίων θα αποδείξει αν υπάρχει εταίρος στην ειρηνευτική διαδικασία» και έσπευσε να προειδοποιήσει ότι «σε περίπτωση που δεν υπάρξουν τα επιθυμητά αποτελέσματα από τη συμφωνία, αν και το γεγονός θα τον λυπήσει βαθύτατα, το Ισραήλ έχει τη δυνατότητα και τη γνώση να επιβάλει την ηρεμία με κάθε τρόπο»! Αργά το βράδυ, ανακοινώθηκε η, μερική, αποχώρηση των ισραηλινών τανκς από την είσοδο της Ναμπλούς και μόνο.

Τη στιγμή που ο διπλωματικός μαραθώνιος του Σαρμ ελ Σέικ κατέληξε σε αυτό το «πρωτότυπο είδος» συμφωνίας, σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονταν οι ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις στην ανατολική Ιερουσαλήμ, μετά από τις επιθέσεις ενόπλων Παλαιστινίων εναντίον εβραϊκού οικισμού στη συνοικία Τζίλο, στα νότια της Ιερής Πόλης. Από την επιδρομή των ενόπλων τραυματίστηκε σοβαρά ένας Ισραηλινός αστυνομικός, και άλλος ένας ελαφρύτερα, ενώ άμεση ήταν η απάντηση του Ισραηλινού στρατού που έβαλλε με βολές από τα τανκς που έχει αναπτύξει στην περιοχή. Ο επικεφαλής των ισραηλινών δυνάμεων στην περιοχή, ταγματάρχης Γιτζάκ Εϊτάν, διέταξε την εκκένωση όλων των παρακείμενων παλαιστινιακών συνοικιών, απειλώντας να ανοίξει πυρ προς κάθε κατεύθυνση, μέχρις ότου τιμωρηθούν οι επιδρομείς.

Σφοδρές συγκρούσεις ξέσπασαν, χτες, και στο μεθοριακό φυλάκιο του Ερέτζ, στη Λωρίδα της Γάζας, όπου Παλαιστίνιοι διαδηλωτές επιτέθηκαν με πέτρες και βόμβες μολότοφ στους Ισραηλινούς στρατιώτες, που απάντησαν ανοίγοντας πυρ, με αποτέλεσμα, σε ένα «δεύτερο γύρο» επεισοδίων το απόγευμα, να χάσει τη ζωή του ένας Παλαιστίνιος αστυνομικός από σφαίρα στο στήθος, ενώ περισσότεροι από 10 είναι οι τραυματίες. Τη ζωή του έχασε άλλος ένας Παλαιστίνιος, αγρότης, σε χωράφια στην περίμετρο της Ναμπλούς από σφαίρες Εβραίων εποίκων. Στο ίδιο επεισόδιο τραυματίστηκαν άλλοι 3 Παλαιστίνιοι.

Σε διαδήλωση μετατράπηκε και η κηδεία του 15χρονου Παλαιστινίου που σκοτώθηκε τη Δευτέρα, στη Βηθλεέμ. Ομάδα των συμμετεχόντων στη νεκρώσιμη τελετή άρχισε να λιθοβολεί τους Ισραηλινούς στρατιώτες που φρουρούν τον εβραϊκό ιερό τόπο του τάφου της Ραχίλ, οι οποίοι απάντησαν με δακρυγόνα και λαστιχένιες σφαίρες, τραυματίζοντας αδιευκρίνιστο, μέχρι χτες το βράδυ, αριθμό διαδηλωτών.

Εκτός από τη Βηθλεέμ, χιλιάδες Παλαιστίνιοι συμμετείχαν, χτες, σε διαδηλώσεις σε όλες τις παλαιστινιακές πόλεις, αλλά και στα προσφυγικά στρατόπεδα του Λιβάνου, της Ιορδανίας, της Λιβύης, της Συρίας και αλλού, καταφερόμενοι ενάντια στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και υπέρ της συνέχισης της Ιντιφάντα. Από τις περισσότερες διαδηλώσεις δεν έλειπαν τα, αρνητικού περιεχομένου, συνθήματα για τον Γιάσερ Αραφάτ, για τον οποίο η εκτίμηση είναι ότι υπέκυψε στις αμερικανικές και ισραηλινές πιέσεις.

Τη δυσφορία της για τη «συμφωνία» εξέφρασε, εκτός από τη «Χαμάς» που αναμενόταν, και η ηγεσία της «Φατάχ», που πρόσκειται στον Παλαιστίνιο ηγέτη και διαβεβαίωσε ότι «δεν υπάρχει καμία συμφωνία, υπάρχει μόνο ένοπλος αγώνας απέναντι στην ισραηλινή βαρβαρότητα». Η σαφέστατη έκφραση της παλαιστινιακής λαϊκής οργής, που επιβεβαιώθηκε από τις δηλώσεις της «Φατάχ», έκαναν πολλούς αναλυτές να εκτιμούν ότι, έστω και αν ο Γιάσερ Αραφάτ επιχειρήσει να εφαρμόσει τους όρους της συμφωνίας, δεν είναι, πλέον, διόλου σίγουρο ότι θα μπορέσει να το πράξει.

Ενδεχόμενο που δεν απέκλεισε σε δηλώσεις της και η ίδια η Ολμπράιτ, καθώς απαντώντας, σε σχετική ερώτηση, είπε ότι «έχει την αίσθηση ότι ο Αραφάτ έχει το κύρος και θα βρει, ίσως, τρόπους να εφαρμόσει τη συμφωνία». Οι προοπτικές, μάλλον, διόλου θετικές δεν είναι, καθώς εξίσου επιφυλακτική και αρνητική είναι και η ατμόσφαιρα που επικρατεί και στον ισραηλινό πληθυσμό.