ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΓΑΖΑΣ - ΝΑΜΠΛΟΥΣ - ΚΑΪΡΟ.-

Ωρα με την ώρα, το δρόμο της γνωστής κατάληξης παίρνει και αυτή η συμφωνία ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους: το δρόμο της αποτυχίας εν μέσω αλληλοκατηγοριών. Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, που επιτεύχθηκε προφορικά στο Σαρμ ελ Σέικ, στις αρχές της εβδομάδας, αντιμετωπίζει «σοβαρές δυσκολίες στην εφαρμογή της». Ισραήλ και Παλαιστίνιοι αλληλοκατηγορούνται και οι συγκρούσεις, έστω και σε μικρότερη εμβέλεια, καλά κρατούν στο έδαφος. Στο μεταξύ, εντείνονται οι συζητήσεις για τη δυνατότητα του Παλαιστινίου ηγέτη να ελέγξει τις εξελίξεις στους δρόμους των αυτόνομων περιοχών. Σε αυτό το κλίμα, άρχισε, χτες, στο Κάιρο, η προπαρασκευαστική σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών των αραβικών χωρών, προκειμένου να προετοιμάσει την αραβική σύνοδο κορυφής που ανοίγει τις εργασίες της το Σάββατο.

«Αμφίβολη» χαρακτήρισε σε χθεσινές δηλώσεις του, ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ, Σλόμο Μπεν Αμί, την τρέχουσα εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός τονίζοντας ότι «δε γνωρίζει αν πρόκειται για εσκεμμένη απόφαση της Παλαιστινιακής Αρχής ή απλώς για αδυναμία». Γνωστοποιώντας ότι η ισραηλινή κυβέρνηση ετοιμάζει επίσημη επιστολή προς τη διεθνή κοινότητα, προκειμένου να ενημερώσει για τη μη εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός εκ μέρους της παλαιστινιακής πλευράς, ο Μπεν Αμί επέρριψε μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη συνέχιση των συγκρούσεων στους πολιτοφύλακες Τανζίμ, το ένοπλο σκέλος της «Φατάχ», υποστηρίζοντας ότι «η παρουσία τους ανάμεσα στους διαδηλωτές παραβιάζει όχι μόνο την πρόσφατη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, αλλά και όλες τις προηγούμενες».

Χωρίς να διστάσει, ο Μπεν Αμί έθεσε ξεκάθαρα τη νέα κατάσταση που φαίνεται να διαμορφώνεται στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη, εκφράζοντας την αμφιβολία του για το «κατά πόσο πλέον ο Γιάσερ Αραφάτ είναι σε θέση, όντως, να ελέγξει την κατάσταση». Ως απάντηση έρχονται οι χτεσινές δηλώσεις του επικεφαλής της «Φατάχ», Μαρουάν Μπαργκουτί, στον ισραηλινό Τύπο, ο οποίος δε δίστασε να ξεκαθαρίσει ότι η οργή του παλαιστινιακού λαού και η αποφασιστικότητά του για διεκδίκηση των δικαιωμάτων του έχει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, «ξεπεράσει» την Παλαιστινιακή ηγεσία.

Συγκεκριμένα ο Μπαργκουτί παραδέχτηκε ότι ο ίδιος δεν έχει δώσει καμία διαταγή στο ένοπλο σκέλος της «Φατάχ» να αποσυρθεί από τις διαδηλώσεις ούτε και να παραδώσει τα όπλα του. Ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος υπογράμμισε ότι «ακόμη και αν έδινα τέτοια εντολή δε θα εισακουγόταν» καθώς, όπως διευκρίνισε, οι συμμετέχοντες στις διαδηλώσεις δεν είναι στρατός που εκτελεί εντολές, αλλά ο αγανακτισμένος παλαιστινιακός λαός. Αποκρυσταλλώνοντας σε λέξεις την αίσθηση και το συναίσθημα που επικρατεί στα Αυτόνομα εδάφη, ο Μπαργκουτί εκτίμησε ότι «η συμφωνία στο Σαρμ ελ Σέικ δεν έχει να προσφέρει στους Παλαιστινίους τίποτε το ουσιαστικό, όπως άλλωστε όλες οι προηγούμενες συμφωνίες που επιτεύχθηκαν μέχρι σήμερα».

Στέλνοντας, για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα, «μήνυμα» προς την Παλαιστινιακή Αρχή, ο επικεφαλής της «Φατάχ», της πολυπληθέστερης παλαιστινιακής οργάνωσης, εκτίμησε ότι «παρά το προσωρινό διάλειμμα, οι συγκρούσεις και η ένταση θα κλιμακωθούν» και προειδοποίησε ότι «ή πλειοψηφία των στελεχών της οργάνωσής Φατάχ όσο και ο ίδιος δεν επιθυμούν να τερματιστούν οι συγκρούσεις». Η εμφανής, προς το παρόν, διαφοροποίηση της «Φατάχ», που πρόσκειται επισήμως στον Γιάσερ Αραφάτ, από τις επιλογές του Παλαιστινίου ηγέτη, δεν έχει σχολιαστεί διόλου από τα στελέχη της Παλαιστινιακής Αρχής. Οι μόναδικές δηλώσεις, που μόνο ως προσπάθεια, καταρχάς, εναρμόνισης με την κοινή γνώμη μπορούν να χαρακτηριστούν, έγιναν από τον Παλαιστίνιο διαπραγματευτή Σάεμπ Ερακάτ, ο οποίος κατηγόρησε το Ισραήλ για «παραβίαση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός». Η σιωπή ήταν το επίσημο σχόλιο της Παλαιστινιακής Αρχής και στην οργισμένη ανακοίνωση της εξτρεμιστικής «Χαμάς», όπου αναφερόταν η επανασύλληψη 25 μελών της, που είχαν απελευθερωθεί τις τελευταίες ημέρες.

Ενώ η δυσφορία που επικρατεί στην παλαιστινιακή κοινή γνώμη για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και η αγανάκτηση γίνονται ολοένα και πιο ξεκάθαρες, σφοδρές συγκρούσεις σημειώθηκαν, και χθες, στα Αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη. Ενας Παλαιστίνιος σκοτώθηκε, άλλοι 2 τραυματίστηκαν, όπως και δύο Εβραίοι έποικοι, σε συμπλοκή που σημειώθηκε, στην περιοχή Ακσάρ, έξω από την πόλη Νάμπλους. Σύμφωνα με την παλαιστινιακή πλευρά, Εβραίοι έποικοι άνοιξαν πυρ απρόκλητα και με την κάλυψη ισραηλινών δυνάμεων που έσπευσαν ακόμη και με ελικόπτερα, ενώ εντελώς αντίστροφη είναι η εικόνα που δίνει ο ισραηλινός στρατός, που μιλά για απρόκλητη επίθεση από ενόπλους, σε «ομάδα ορειβατών που προσέγγισαν περιοχή από όπου είχε αποσυρθεί, βέβαια, ο ισραηλινός στρατός την περασμένη εβδομάδα».

Συγκρούσεις σημειώθηκαν και στη Χεβρώνα, όπου τραυματίστηκε από πέτρες, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, ένας Ισραηλινός στρατιώτης ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας 2 ισραηλινά τανκς πυρπολήθηκαν στην περιοχή Γκίλο της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Η φόρτιση που επικρατεί στα Αυτόνομα έγινε πασιφανής όταν πλήθος οργισμένων Παλαιστινίων συγκεντρώθηκε στο κέντρο της Βηθλεέμ, μετά από ισχυρή έκρηξη που σημειώθηκε στο αρχηγείο των ειδικών δυνάμεων προστασίας, «Δύναμη 17», του Γιάσερ Αραφάτ. Οι άνδρες των παλαιστινιακών αρχών ασφαλείας χρειάστηκαν πολύ ώρα για να πείσουν το πλήθος ότι η έκρηξη σημειώθηκε από διαρροή υγραερίου και όχι από ισραηλινή επίθεση και να το αποτρέψουν από το να κατευθυνθεί στα ισραηλινά φυλάκια. Από την έκρηξη έχασαν τη ζωή τους 2 Παλαιστίνιοι αστυνομικοί.

Υπό τις συνθήκες αυτές και με δεδομένες τις δηλώσεις των Μπεν Αμί και Μπαργκουτί, που λίγα περιθώρια αφήνουν στην προοπτική εφαρμογής της κατάπαυσης του πυρός, στο περιθώριο του ενδιαφέροντος βρέθηκε η χτεσινή ανακοίνωση του ισραηλινού στρατού ότι άνοιξε το μεθοριακό φυλάκιο Κάρνι ανάμεσα στη Λωρίδα της Γάζας και στο Ισραήλ. Φυσικά, διευκρινίστηκε σαφώς ότι δεν επιτρέπονται οι μετακινήσεις προσώπων, αλλά μόνο η μεταφορά αγαθών, ενώ παραμένει ο αποκλεισμός των Αυτόνομων περιοχών από το Ισραήλ.

Με τήρηση ενός λεπτού σιγής για τους Παλαιστίνιους νεκρούς των τελευταίων ημερών, άρχισε, χθες, στο Κάιρο, η σύσκεψη των υπουργών Εξωτερικών 21 αραβικών χωρών, που θα προετοιμάσει την αραβική σύνοδο κορυφής του Σαββάτου. Από τη σύσκεψη απουσίαζε μόνο ο εκπρόσωπος της Λιβύης, ο οποίος θα συμμετάσχει κατευθείαν στη σύνοδο του Σαββάτου. Ανοίγοντας τις εργασίες της σύσκεψης, ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Αμρ Μούσα προσπάθησε να συγκεράσει τις διαφορετικές απόψεις, που έχουν ήδη δει το φως της δημοσιότητας, τονίζοντας ότι «στόχος της συνόδου είναι η χάραξη μιας κοινής πολιτικής στάσης των αραβικών χωρών απέναντι στο Ισραήλ, η οποία θα στηρίξει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον αγώνα των Παλαιστινίων για ίδρυση ανεξάρτητου κράτους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ».

Οι Αραβες υπουργοί Εξωτερικών απέφυγαν τις δηλώσεις και τις εκτιμήσεις. Εντούτοις, η δυσκολία κατάληξης σε κοινή στάση, όμως, έγινε σαφής από τις δηλώσεις του Σύρου υπουργού Εξωτερικών Φαρούκ αλ Σάραα και του Ιορδανού ομολόγου του Αμπντουλάχ Χαντίμπ. Ο αλ Σάραα τόνισε ότι «είναι ώρα να σταματήσουν οι προσπάθειες εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ», ενώ ο Χαντίμπ εκτιμούσε ότι «δε θα πρέπει να καταλήξουμε σε ακραίες θέσεις».

Αργά χθες το βράδυ αναμενόταν η επικύρωση της απόφασης της διήμερης έκτακτης συνόδου της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, στη Γενεύη, η οποία πραγματοποιήθηκε μετά από πιέσεις των αραβικών χωρών. Σύμφωνα με Αραβες διπλωμάτες, το κείμενο που υιοθετήθηκε, με μεγάλη πλειοψηφία, από τους εκπροσώπους των 52 χωρών - μελών της επιτροπής, χρησιμοποιεί ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα κατά του Ισραήλ.

Συγκεκριμένα, στο ψήφισμα φέρεται να καταγγέλλεται το Ισραήλ για «ευρύτατη συστηματική και σοβαρότατη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» του άοπλου παλαιστινιακού λαού, ενώ καταδικάζεται «απερίφραστα η αδιάκριτη και δυσανάλογη χρήση βίας εναντίον των αμάχων Παλαιστινίων, που παραβιάζει κάθε έννοια διεθνούς νομιμότητας και ανθρώπινου δικαιώματος». Μάλιστα, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, η στάση του ισραηλινού στρατού στις πρόσφατες συγκρούσεις χαρακτηρίζεται ως «έγκλημα πολέμου και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», ενώ «απαράδεκτα προκλητική» χαρακτηρίζεται η επίσκεψη του Αριέλ Σαρόν στο Αλ Ακσά, στις 28 Σεπτέμβρη.

Ηπιότερο είναι το ύφος της απόφασης που έλαβε η 140η σύνοδος της Διακοινοβουλευτικής Ενωσης, που έχει συνέλθει με τη συμμετοχή 1.200 βουλευτών από 130 χώρες, στην Τζακάρτα της Ινδονησίας. Με 987 ψήφους υπέρ, 61 κατά και 131 αποχές, η σύνοδος υιοθέτησε την πρόταση που παρουσιάστηκε από τις κοινοβουλευτικές εκπροσωπήσεις της Ινδονησίας, του Μαρόκου και της Αλγερίας, και «καταδικάζει το Ισραήλ για πρόκληση βίας και αιματοχυσίας στη Μέση Ανατολή», εκφράζοντας παράλληλα την υποστήριξή της «στην επίτευξη μιας πραγματικά δίκαιης ειρήνης».