ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Το αμερικάνικο χρέος χτύπησε ... «κόκκινο»

Παπαγεωργίου Βασίλης

Αντιμέτωπη με το πρόβλημα του δημόσιου χρέους βρίσκεται η κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία πρέπει να βρει μια λύση έως τις 2 Αυγούστου για να αποφύγει τη στάση πληρωμών. Η λύση που προβάλλεται είναι η αύξηση του ορίου για το χρέος που ορίζεται από νόμο. Για την αλλαγή του νόμου απαιτείται η συμφωνία του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, οι εκπρόσωποι του οποίου ζητούν ως αντάλλαγμα, από την κυβέρνηση Ομπάμα, τη μείωση των κρατικών δαπανών.

ΟΙ ΗΠΑ ΕΦΤΑΣΑΝ ΣΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ύψος χρέους τους (14, 294 τρισεκατομμύρια δολάρια) στα μέσα Μάη. Το υπουργείο Οικονομικών ζητά από το Γενάρη να αυξηθεί το νόμιμο όριο του χρέους και έχει λάβει ορισμένα μέτρα που του επιτρέπουν να συνεχίζει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του χωρίς να αυξάνει το καθαρό χρέος του κράτους. Εκτιμά, όμως, ότι δε θα μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί κατ' αυτόν τον τρόπο μετά τις 2 Αυγούστου και κινδυνεύει να κηρύξει σύντομα χρεοστάσιο όσον αφορά τις πληρωμές ορισμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών του.

Ωστόσο, μια οποιασδήποτε μορφής αθέτηση των υποχρεώσεων πληρωμών από τις ΗΠΑ θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στη διεθνή οικονομία, αλλά και να επιδεινώσει τις ήδη δοκιμαζόμενες σχέσεις των ΗΠΑ με τους μεγάλους πιστωτές τους, όπως η Κίνα.

Η ΑΣΙΑΤΙΚΗ ΧΩΡΑ αποτελεί το μεγαλύτερο πιστωτή των ΗΠΑ, καθώς υπολογίζεται ότι έχει στην κατοχή της αμερικανικά ομόλογα αξίας 1,175 τρισ. δολαρίων. Σύμφωνα με τον σύμβουλο της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, Λι Νταοκούι, μια αθέτηση των υποχρεώσεων πληρωμών των ΗΠΑ θα μπορούσε να υπονομεύσει το αμερικανικό δολάριο, οδηγώντας σε υποτίμηση της αξίας του.

Η μάχη στο αμερικάνικο Κογκρέσο συνεχίζεται, αφού οι Ρεπουμπλικάνοι θέτουν ως προϋπόθεση για τη «συναίνεση» τη δραστική περικοπή των δαπανών, γεγονός που θα οδηγήσει την κυβέρνηση Ομπάμα στην περικοπή των κοινωνικών δαπανών (Υγεία, Πρόνοια κ.λπ.), εκτροχιάζοντας πλήρως την πολιτική του Προέδρου των ΗΠΑ από τις προεκλογικές του υποσχέσεις.

ΟΠΩΣ ΑΝΑΦΕΡΕΙ το πρακτορείο Reuters, η ιδέα ενός τεχνικού χρεοστάσιου, η οποία στην ουσία έχει να κάνει με μια καθυστέρηση των πληρωμών τόκων για λίγες μέρες, έχει κερδίσει τη στήριξη ενός αυξανόμενου αριθμού Ρεπουμπλικανών, που το βλέπουν ως ένα τίμημα που αξίζει να πληρώσουν εφόσον με αυτόν τον τρόπο καταφέρουν να πείσουν το Λευκό Οίκο για άμεσες περικοπές δαπανών.

Το πιθανότερο είναι να γίνει ένας συμβιβασμός, έστω και την ύστατη ώρα, ώστε να αλλάξει ο νόμος και να επιτραπεί στην αμερικανική κυβέρνηση να αυξήσει το ποσοστό χρέους της χώρας. Εξάλλου, οι ΗΠΑ διατηρούν το δικαίωμα να «κόβουν» δολάρια κατά το δοκούν για να αντιμετωπίσουν το δικό τους χρέος. Αυτό αποδεικνύει και το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια «έκοψαν» περίπου δύο τρισεκατομμύρια δολάρια χωρίς καμιά συνέπεια. Το θέμα είναι ότι αυτή η δυνατότητα οξύνει στο έπακρο τις αντιθέσεις και τους ανταγωνισμούς με τους αγοραστές των αμερικανικών ομολόγων που κινδυνεύουν να βρεθούν με χαρτιά άνευ αντικρίσματος στα χέρια.

Η γερμανική βιομηχανία «φρενάρει»

Πτώση της βιομηχανικής παραγωγής στη Γερμανία παρατηρήθηκε τον Απρίλη, πρώτη φορά τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Το ζήτημα είναι αν πρόκειται για πρόσκαιρη εξέλιξη, ή όχι. Συγκεκριμένα, τον προηγούμενο μήνα, η βιομηχανική παραγωγή ελαττώθηκε 0,6% εν συγκρίσει με το Μάρτη, όταν είχε αναθεωρηθεί προς το καλύτερο και είχε ενισχυθεί 1,2%, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομίας. Oι οικονομολόγοι είχαν προβλέψει πως η παραγωγή τον Απρίλη θα τονωθεί 0,2%, ενώ συνολικά από τις αρχές του έτους έχει ενισχυθεί 9,6%, προσαρμοσμένη στις εργάσιμες μέρες.

Η παραγωγή του κλάδου των κατασκευών ελαττώθηκε 5,7% τον Απρίλη εν συγκρίσει με το Μάρτη, όταν είχε επεκταθεί 5,5%. Το υπουργείο Οικονομίας εκτιμά πως η θετική τάση στη βιομηχανική παραγωγή θα εξακολουθήσει παρά την ελαφρά αποθέρμανση στις παρυφές της. Πάντως, προέβλεψε σχετικά ηπιότερο ρυθμό επέκτασης μετά τον πολύ δυναμικό ρυθμό στη βιομηχανική παραγωγή τους τελευταίους μήνες. Η οικονομική ανάπτυξη 1,5% του α` τριμήνου στη χώρα αποδίδεται στην οικοδομική δραστηριότητα, στις εξαγωγές και τις εταιρικές επενδύσεις.

Στην πτώση της γερμανικής βιομηχανικής παραγωγής συντελούν, πλην της κάμψης των κατασκευών, τα δημοσιονομικά μέτρα των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης που οδηγούν με τη σειρά τους στη μείωση της ζήτησης και επομένως στη μείωση των εισαγόμενων γερμανικών προϊόντων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η μεταποίηση στη Γερμανία και η επενδυτική εμπιστοσύνη υποχώρησαν τον Απρίλη και οι εξαγωγές μειώθηκαν πέραν των προβλεπομένων.

Το ενδιαφέρον είναι ότι τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα οφείλονται και στις πιέσεις που ασκεί το Βερολίνο στους εταίρους του, δημιουργώντας έναν άλλο φαύλο κύκλο και αποδεικνύοντας το αδιέξοδο των καπιταλιστικών ρυθμίσεων.

«NABUCCO» - ΣΥΜΦΩΝΙΑ «Συμφωνία στήριξης» στο πρόγραμμα κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου «Nabucco» υπέγραψαν, στην Καισάρεια, η Τουρκία, η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Ουγγαρία με το κονσόρτσιουμ των εταιρειών που έχει την ευθύνη υλοποίησης του έργου. Η κατασκευή του αγωγού προβλέπεται ότι θα ολοκληρωθεί το 2017, αντί της αρχικής πρόβλεψης που έκανε λόγο για το 2013, εξαιτίας της αβεβαιότητας για την προμήθεια φυσικού αερίου που έχει υποσχεθεί το Αζερμπαϊτζάν.

ΟΠΕΚ - ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ Ισχυρή αντίσταση από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες του ΟΠΕΚ αντιμετώπισε η Σαουδική Αραβία, η οποία ζητά αύξηση της παραγωγής έτσι ώστε να υπάρξει υποβοήθηση στη μείωση των διεθνών τιμών του αργού. Ως η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα του ΟΠΕΚ, η Σαουδική Αραβία συνήθως καταφέρνει να επιβάλλει τις θέσεις της, έχοντας στήριξη από άλλες χώρες του Περσικού Κόλπου, όπως το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

ΔΝΤ - ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εμμένει στην πρόβλεψή του ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας φέτος θα είναι 4,4%, δήλωσε από το Πεκίνο ο εκτελών χρέη επικεφαλής του Ταμείου, Τζον Λίπσκι. Η αύξηση της ανεργίας και η μείωση των τιμών των κατοικιών στις ΗΠΑ, η κρίση χρέους στην Ευρώπη, ο καταστρεπτικός σεισμός της 11ης Μάρτη στην Ιαπωνία και οι ενδείξεις επιβράδυνσης της Κίνας έχουν προκαλέσει ανησυχία μεταξύ διεθνών αναλυτών ότι ο ρυθμός της παγκόσμιας ανάπτυξης θα μειωθεί.