Ο αυστριακής καταγωγής Γιόζεφ φον Στέρνμπεργκ κλήθηκε από το μυθικό παραγωγό της UFA, Εριχ Πόμερ, να σκηνοθετήσει τον «Γαλάζιο Αγγελο» το 1930. Η ταινία στηρίχτηκε στη νουβέλα του Χάινριχ Μαν, «ProfessorRath» (1905), στη σταθερή αξία του συγγραφέα που προσπάθησε να αναπτύξει μια γερμανική παραλλαγή εκείνης της κοινωνικής λογοτεχνίας που άνθιζε στην Αγγλία και τη Γαλλία εδώ και κάμποσες δεκαετίες. Η νουβέλα του Μαν στιγμάτιζε τις ιδιόμορφες μνησικακίες της γερμανικής αστικής κοινωνίας μέσα από την παράξενη πικρία της προσωπικής του οπτικής. Εξάλλου, κάθε έθνος ασκεί κριτική ενδοσκόπησή του, κάτι που συνιστά και μέσο αυτοπροστασίας του.

Ο ηθοποιός Εμιλ Γιάνινγκς ερμηνεύει το ρόλο του Rath, του καθηγητή μέσης εκπαίδευσης σε μια κωμόπολη με λιμάνι. Αυτός ο άγαμος μεσήλικας ανταγωνίζεται επίμονα τους μαθητές του, οι οποίοι σύντομα διαισθάνονται και αναγνωρίζουν τις αναστολές που κρύβουν οι μικροπρεπείς και τυραννικοί τρόποι του Rath που όταν μαθαίνει ότι οι μαθητές του συχνάζουν στο καμαρίνι της Λόλα Λόλα, της σταρ του θιάσου που εμφανίζεται στο καμπαρέ «Γαλάζιος Αγγελος» αποφασίζει να κανονίσει τους λογαριασμούς μ' αυτήν τη διεφθαρμένη σειρήνα. Σπρωγμένος από ηθική αγανάκτηση και άρρωστα απωθημένο ερωτικό φθόνο, ο ανόητος καθηγητής επιχειρεί να μπει στην καμαρούλα της ντίβας. Αντί να βάλει όμως τέλος στη νεανική υπερβολή, μπλέκεται ο ίδιος στα δίχτυα της γοητείας της Λόλα Λόλα (Μαρλέν Ντίτριχ) τόσο πολύ, ώστε πρώτα μοιράζεται το κρεβάτι της και μετά της κάνει πρόταση γάμου. Η κατάληξη είναι ότι υποχρεούται να εγκαταλείψει το σχολείο. Ε και; Τι τον νοιάζει πια;

Στη γαμήλια γιορτή κι έχοντας πια περιπέσει σε κατάσταση παραληρηματικής ευφορίας, ο καθηγητής καταφέρνει να εντυπωσιάσει τους αρτίστες με μια εκπληκτικής πιστότητας μίμηση του λαλήματος του πετεινού. Την ίδια όμως στιγμή που ο Rath νομίζει και πιστεύει ότι αρχίζει η ζωή του ως ελεύθερου ατόμου, άρχεται η τραγική κατρακύλα του.

Ο θίασος περιοδεύει από πόλη σε πόλη. Η σύζυγος πλέον του καθηγητή, Λόλα Λόλα, όχι μόνο τον υποχρεώνει να εργάζεται σκληρά αλλά συμφωνεί απόλυτα με την πρόταση του διευθυντή, του μάνατζερ, να παρουσιάζει ο καθηγητής επί σκηνής, εκείνο το αστείο νούμερο, το λάλημα του κόκορα. Η ταπείνωση του καθηγητή φθάνει στην κορύφωσή της όταν ο θίασος επιστρέφει στον «Γαλάζιο Αγγελο» ελπίζοντας να κάνει αίσθηση που μεταφράζεται σε οικονομική επιτυχία, έχοντας στο σόου τον πρώην καθηγητή της πόλης. Τω όντι. Ολόκληρη η πόλη συνωστίζεται στο καμπαρέ κι ανυπομονεί να δει και να ακούσει το «κικιρίκου» του σεβάσμιου συμπολίτη τους. Πιέζουν κι εξαναγκάζουν τον Rath να ανέβει στη σκηνή. Εκείνος σε κατάσταση μαινόμενου ταύρου εγκαταλείπει τη σκηνή και πάει να στραγγαλίσει τη Λόλα Λόλα, το πλήθος τον αποτρέπει και τον παρατά στην απελπισία του. Κι εκείνος λες και ξαφνικά ξυπνά από εφιάλτη. Ιδιο θανάσιμα πληγωμένο ζώο προσπαθεί να βρει καταφύγιο στη φωλιά του, πάει στο σχολείο, στην τάξη που δίδασκε κι εκεί πεθαίνει.

Εκτός από ερωτική ιστορία και σπουδή στο σαδισμό η ταινία του φον Στέρνμπεργκ υπογραμμίζει το οριστικό τέλος της γερμανικής παράλυσης. Ο καθηγητής Rath εκπροσωπεί τη μεσαία τάξη που σαν τον «παλικαρά» εξεγείρεται κατά των συμβάσεων κι αφήνει το σχολείο για το καμπαρέ. Και ακριβώς σαν όλους τους «μάγκες», αυτός ο επίδοξος «επαναστάτης» υποτάσσεται πάλι. Οχι στα γνωστά στάνταρντ της παλιάς μεσαίας τάξης, αλλά σε δυνάμεις απείρως χειρότερες από αυτές από τις οποίες απέδρασε! Και το σημαντικό είναι ότι με την πάροδο του χρόνου, αποκαλύπτεται ότι ο καθηγητής δεν είναι ουσιαστικά θύμα της Λόλα Λόλα, αλλά του μάνατζερ. Ο αρχετυπικός αυτός χαρακτήρας του γερμανικού σινεμά της εποχής, αντί να ωριμάσει, μπαίνει σε διαδικασία παλινδρόμησης που εκφράζεται με επιδεικτική μεμψιμοιρία. Ο «Γαλάζιος Αγγελος» θέτει ξανά το πρόβλημα της γερμανικής ανωριμότητας και, επιπλέον, επεξεργάζεται τις συνέπειές της, όπως εκδηλώνονται στη συμπεριφορά των αγοριών αλλά και των καλλιτεχνών, που σαν τον καθηγητή είναι βλαστάρια της μεσαίας τάξης. Ο ωμός σαδισμός τους απορρέει από τη μεγάλη ανωριμότητά τους, που υποχρεώνει τα θύματά τους σε υποταγή. Το φιλμ του φον Στέρνμπεργκ μοιάζει να είναι μια σιωπηρή προειδοποίηση για ό,τι θα συμβεί στην πραγματική ζωή, λίγα χρόνια μετά. «Τα αγόρια λες και γεννήθηκαν για να στοιχηθούν στη νεολαία του Χίτλερ και η επινόηση του "λαλήματος του πετεινού" είναι μια συνεσταλμένη συμβολή σε μια ομάδα ιδίων, εάν όχι ευφυέστερων επινοήσεων που χρησιμοποιήθηκαν πολύ στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης», γράφει ο Κράκαουερ.

Ο φον Στέρνμπεργκ είναι μαέστρος στην τέχνη της σύνθεσης και κατασκευής χώρων ικανών να παράγουν και να ενισχύουν αμυδρές συγκινήσεις. Στην ταινία, οι μακρινοί ήχοι από το λιμάνι όπως ο καθηγητής διασχίζει τους νυχτερινούς δρόμους προς το καμπαρέ. Οταν, έτοιμος να αφήσει το σχολείο οριστικά, ο Rath κάθεται μόνος, στο γραφείο του και μια λήψη με τράβελινγκ που αγκαλιάζει την άδεια αίθουσα, με τον τρυφερά αργό ρυθμό ενός τελευταίου αγκαλιάσματος. Η ίδια λήψη ξαναεμφανίζεται στο τέλος της ταινίας όμως τώρα λειτουργεί σαν νεκρολογία, που συνοψίζει εντυπωσιακά την ιστορία ενός νεκρού άνδρα με το κεφάλι πεσμένο πάνω στο γραφείο. Τα κοντινά εσωτερικά πλάνα στον «Γαλάζιο Αγγελο» είναι προικισμένα με δύναμη έκφρασης σπάνια, το ίδιο και η ανάμειξη από αποσπάσματα αρχιτεκτονικά, χαρακτήρες και ακαθόριστα αντικείμενα αλλά και η Λόλα Λόλα όταν τραγουδά το περίφημο τραγούδι της σε μια σκηνή μινιατούρα, παραγεμισμένη τόσο που και η ίδια μοιάζει να είναι μέρος του σκηνικού... Η ταινία είχε άμεση διεθνή επιτυχία που κυρίως οφείλεται στο ρόλο της Λόλα Λόλα όπως τον ερμήνευσε η Ντίτριχ, με τις προκλητικές γάμπες και τους ελευθεριάζοντες τρόπους, ρόλος που συνιστούσε μια καινούργια ενσάρκωση του σεξ ...

Παίζουν: Μαρλέν Ντίτριχ, Εμιλ Γιάνινγκς, κ.ά.

Παραγωγή: Γερμανία (1930).

Τα προβλήματα αρχίζουν τώρα που ερωτεύτηκε μια χαριτωμένη και σέξι σχεδιάστρια αυτοκινήτων, αλλά πρέπει να την κρατήσει μακριά του για να μην της κάνει κακό. Αυτό είναι το στοιχείο που καθορίζει τόσο την ίντριγκα όσο και τη δομή της κύριας αφήγησης - σαν εκτενή παρένθεση στο εσωτερικό της οποίας παρατίθενται γραμμικά σκηνές και γεγονότα. Γρήγοροι ρυθμοί, συνεχή flash back, πληθώρα στερεότυπων gags, ρόλοι σχηματικοί, που φορώντας τους οι ηθοποιοί κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν.

Ισορροπημένη και φροντισμένη ρομαντική κωμωδία αλ' αμερικάνα με σενάριο extra light, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα που επιβάλλουν οι θαυμαστές του είδους, που τελικά κατέληξε συμπαθητική τηλεοπτική sitcom, με κάποιες στιγμές πηγαίας κωμικότητας.

Παίζουν: Βιρζινί Εφιρά, Φρανσουά - Ζαβιέ Ντεμεζόν, Ελί Σεμούν, Αρμέλ Ντοΐτς κ.ά.

Παραγωγή: Γαλλία, Βέλγιο (2010).

Η σκηνοθεσία του Κορνό, εφαρμοσμένη με ύφος οξύ, αλλά χωρίς έμπνευση και δεξιοτεχνία. Σκάβει τις λεπτομέρειες στις παγίδες μέσα στις οποίες οι ήρωές του θα πέσουν σε λίγο, σπρώχνοντας την αγωνία, που παράγει η πλοκή, μέχρι το τέλος. Ανάμεσα στην πανίσχυρη Κριστίν, που επιδεικνύει ενοχλητικό αισθησιασμό και σαδιστική χαιρεκακία μπροστά στην ντροπαλότητα και την αμηχανία της υποταγής της καταπιεζόμενης Ιζαμπέλ, παρεμβάλλεται ένας άνδρας που φροντίζει να διατηρεί ερωτική σχέση και με τις δυο τους. Η μεταξύ των γυναικών σχέση λυκοφιλίας εκκρίνει δηλητήριο σε μικρές δόσεις, κάτι που λειτουργεί σωρευτικά και επικαλύπτει τον ερωτισμό, τη βία, τις τριβές, τις αντιπαραθέσεις, αλλά και την ισοβαρή διαβολική ευφυΐα. Ο ρόλος του άτολμου Φιλίπ, ως μήλου της έριδας, αποκαλύπτεται. Παράλληλα ξεσκεπάζεται επίσης η συνεσταλμένη επιφάνεια της Ιζαμπέλ και ξεπροβάλλει μια ύαινα πανέτοιμη να μπήξει δόντια και νύχια, άμα τη εμφανίσει κάποιας διευθυντικής θέσης, για το γραφείο της Ν. Υόρκης π.χ. Για την Κριστίν, η στάση αυτή συνιστά έσχατη απιστία και απαντά με πολεμικό σχέδιο ταπείνωσης.

Η ταινία διανύει ήδη το χώρο του καθαυτού, τεχνικού, αστυνομικού νουάρ. Η Ιζαμπέλ παίρνει αποφασιστικά στα χέρια της την υπόθεση: Σκοτώνει παγερά την Κριστίν και η πράξη της ακολουθείται από ένα μακροσκελές ξεδίπλωμα λύσης, μέσα από ένα επεξηγηματικό σύστημα ασπρόμαυρων flash back που ανατροφοδοτούν την ιστορία - κομμάτι αρκούντως βαρετό, δεδομένου ότι οι θεατές ήδη γνωρίζουμε την τροπή που πρόκειται να πάρει...

Παίζουν: Λουντιβίν Σανιέ, Κριστίν Σκοτ Τόμας, Πατρίκ Μιλ, Γκιγιόμ Μαρκέ, Ζεράρ Λαρός κ.ά.

Παραγωγή: Γαλλία (2010).