Το νέο πρόγραμμα της ΕΚΤ για αγορά κρατικών ομολόγων θα σημάνει κλιμάκωση της επίθεσης σε βάρος των λαών
Στο φόντο της καπιταλιστικής κρίσης που βαθαίνει στην Ευρωζώνη, και με δεδομένα τα διαχειριστικά ζόρια που μεγαλώνουν, η ΕΚΤ κατέληξε την Πέμπτη στο «Πρόγραμμα Αμεσων Νομισματικών Συναλλαγών», που προβλέπει την αγορά ομολόγων κρατών - μελών της Ευρωζώνης στη δευτερογενή αγορά, η οποία, στο βαθμό που θα υλοποιηθεί, στόχο έχει:
α) Να διασφαλίσει τα συμφέροντα των τραπεζικών ομίλων, προσφέροντας άλλο ένα «εργαλείο» διαχείρισης της κρίσης στις αστικές κυβερνήσεις. β) Να κλιμακώσει τη βάρβαρη επέλαση στη ζωή και τα δικαιώματα των λαών, αφού η υπαγωγή των κρατών - μελών στο νέο πρόγραμμα θα συνοδεύεται από την υπογραφή μνημονίου, με βάρβαρα μέτρα και σκληρά προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Η απόφαση της ΕΚΤ προβλέπει:
Ουσιαστικά, η ΕΚΤ αναλαμβάνει να προσφέρει ζεστό χρήμα στους Ευρωπαίους τραπεζίτες και μάλιστα με την αγορά ομολόγων που απαξιώνονται, αφού έχουν εκδοθεί από χώρες που σήμερα βρίσκονται σε βαθιά κρίση και δεν μπορούν να δανειστούν από τις αγορές για λογαριασμό των μονοπωλίων τους. Πρόκειται για παρέμβαση που διασφαλίζει τη βιωσιμότητα και την κερδοφορία των τραπεζών, αφού τους δίνει τη δυνατότητα να ξεφορτωθούν επισφαλή ομόλογα των υπερχρεωμένων κρατών.
Για να προχωρήσει η ΕΚΤ σε αγορά ομολόγων, τα κράτη μέλη θα συνάπτουν μνημόνιο με τη συμμετοχή και του ΔΝΤ. Θα δεσμεύονται δηλαδή για την προώθηση νέων βάρβαρων μέτρων και την τήρηση αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων. Χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία - ειδικότερα η πρώτη - που ετοιμάζονται να υπαχθούν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, θα προσυπογράψουν και θα προωθήσουν νέα σκληρότερα προγράμματα λιτότητας και αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων σε βάρος των λαών τους. Αποδεικνύεται έτσι πως το τελικό ζητούμενο είναι να πληρώσουν την καπιταλιστική κρίση οι εργαζόμενοι και τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα, για να σωθεί και να βγει ενισχυμένο το κεφάλαιο.
Πρόκειται για ένα μόνιμο εκβιασμό, που θα χρησιμοποιηθεί από τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών σε βάρος του λαού, προκειμένου να επιβάλουν τα μέτρα του μνημονίου.
Είναι φανερό ότι η απόφαση δεν αφορά άμεσα την Ελλάδα, αφού αναμένεται με τους πιο αισιόδοξους υπολογισμούς να δανειστεί από τις αγορές μετά από τρία χρόνια. Ωστόσο, η κυβερνητική προπαγάνδα επιχείρησε να εμφανίσει την απόφαση σαν αφετηρία για θετικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία, υπονοώντας ότι το τελικό όφελος καταλήγει στο λαό. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα με την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, κέρδη από την αγορά ομολόγων θα έχουν μόνο οι τραπεζικοί όμιλοι.
Σε περίπτωση ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας ή ελεγχόμενης, μέσω ενός πιθανού «κουρέματος» ομολόγων, η ΕΚΤ δέχεται να υποστούν κούρεμα τα ομόλογα που θα κατέχει, κάτι που μέχρι τώρα δεν αποδεχόταν, όπως έγινε και στην πρόσφατη περίπτωση της Ελλάδας. Η ΕΚΤ σήμερα κατέχει ελληνικά ομόλογα ονομαστικής αξίας περίπου 50 δισ. ευρώ, τα οποία έχει αγοράσει σε πολύ χαμηλότερες τιμές (από 20% μέχρι 50% της ονομαστικής τους αξίας) από τη δευτερογενή αγορά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ακόμα και αν υποστούν «κούρεμα» τα ομόλογα που κατέχει, θα έχει εξασφαλίσει κέρδος. Πάντως, η ΕΚΤ αποφάσισε να διατηρήσει το καθεστώς «προτιμώμενου πιστωτή» για ομόλογα που είχε αγοράσει τα τελευταία δυο χρόνια, ουσιαστικά αποκλείοντας από ενδεχόμενο «κούρεμα» τα ελληνικά ομόλογα που πήρε την περίοδο 2010-2011.
Με το πρώτο σκέλος της απόφασης, η ΕΚΤ προσπαθεί να απαντήσει στις καταγγελίες κύρια της Γερμανίας ότι κόβει νέο χρήμα για απευθείας χρηματοδότηση των κρατών - μελών, πράγμα που αντίκειται στο ρόλο της από το καταστατικό. Το δεύτερο σκέλος της απόφασης έχει στόχο να δοθεί η δυνατότητα στις τράπεζες που κατέχουν ομόλογα κρατών - μελών όπως η Ισπανία, η Ιταλία, το Βέλγιο κ.ά. με χαμηλή «πιστοληπτική αξιολόγηση» να μπορούν να δανείζονται από την ΕΚΤ με «εγγύηση» τα ομόλογα των συγκεκριμένων χωρών που έχουν στην κατοχή τους.
Τις αποφάσεις της ΕΚΤ έσπευσε να χαιρετήσει την Παρασκευή η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ, επαληθεύοντας ότι στο παρασκήνιο του συμβιβασμού η Γερμανία επέβαλε τον πυρήνα των όρων που επιδίωκε και συγκεκριμένα την παρέμβαση της ΕΚΤ με αυστηρούς όρους για τα κράτη μέλη με πρόβλημα δανεισμού από τις καπιταλιστικές αγορές. «Αυτός είναι ο δρόμος που είχαμε πάντα επιλέξει, δεν υπάρχει βοήθεια χωρίς όρους και χωρίς έλεγχο», ήταν η χαρακτηριστική της δήλωση.
Καθόλου τυχαία, ο ισπανικός Τύπος προβλέπει νέο γύρο σκληρών αντιλαϊκών μέτρων σε περίπτωση που η χώρα υποβάλει σχετικό αίτημα υπαγωγής στο πρόγραμμα της ΕΚΤ. Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας Π. Μοσκοβισί, δήλωσε ότι στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που θα γίνει 18-19 Οκτώβρη, πρέπει να υπάρξει μία λύση για την Ελλάδα και την Ισπανία, προαναγγέλλοντας νέο γύρο ανταγωνισμών, με αιχμή τον επιμερισμό της ζημιάς από την ελεγχόμενη χρεοκοπία κρατών - μελών της Ευρωζώνης.
Οι προσωρινοί συμβιβασμοί μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων επιβάλλονται από την ίδια την κρίση και την προσπάθεια να τη διαχειριστούν ελεγχόμενα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το β' τρίμηνο του 2012, η καπιταλιστική οικονομία της Ευρωζώνης συνέχισε να συρρικνώνεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το ΑΕΠ της ευρωζώνης υποχώρησε κατά 0,2% και κατά 0,1% στην ΕΕ των 27 το β' τρίμηνο του χρόνου, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Τα ίδια στοιχεία έδειξαν ακόμα ότι πέντε χώρες της Ευρωζώνης (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος και Πορτογαλία) βρίσκονται σε κρίση, καθώς έχουν καταγράψει δύο διαδοχικά τρίμηνα συρρίκνωσης του ΑΕΠ. Τις «ανησυχίες» για το βάθεμα της κρίσης, πρόβαλε και ο Μ. Ντράγκι, ο οποίος σημείωσε ότι το ΑΕΠ της Eυρωζώνης θα συρρικνωθεί το 2012 μεταξύ 0,6% και 0,2%, ενώ ο ίδιος τόνισε ότι πιθανά η κρίση να συνεχιστεί και το 2013, με αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 0,4%.