Οι «ευαίσθητες» διακηρύξεις της κυβέρνησης που περισσεύουν τέτοιες μέρες, για την εκπαίδευση των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ), αποδεικνύονται ιλουστρασιόν εικόνες προς δημόσια κατανάλωση.

Με πορεία από το σχολείο τους έως την πλατεία της Ηλιούπολης, την περασμένη Παρασκευή γιόρτασαν οι μαθητές του Ειδικού Γυμνασίου - Λυκείου Ηλιούπολης τη φετινή Ημέρα των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, απαιτώντας ισότιμη ένταξη των ΑμΕΑ στην κοινωνία, ίσες ευκαιρίες, τα δικαιώματά τους στην εκπαίδευση, στη δουλιά, στη ζωή.

Το Ειδικό Γυμνάσιο - Λύκειο Ηλιούπολης, στο οποίο φοιτούν μαθητές με κινητικά προβλήματα, αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια σημαντικές ελλείψεις εξειδικευμένου προσωπικού, αλλά και οικονομικά προβλήματα, λόγω της κυβερνητικής πολιτικής των περικοπών, προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα, ελάχιστα για τις ανάγκες, Ειδικά Σχολεία στη χώρα μας.

Η έλλειψη μόνιμων οδηγών και συνοδών, που είναι απολύτως απαραίτητοι για τη μεταφορά των 50 περίπου μαθητών, από το μισό λεκανοπέδιο της Αττικής, έχει φέρει πολλές φορές το σχολείο ένα βήμα πριν το κλείσιμο.

«Φέτος, ευτυχώς, ήρθαν οι οδηγοί και οι συνοδοί σχετικά νωρίς, δηλαδή μόνο με δυο βδομάδες καθυστέρηση και ξεκίνησε η σχολική χρονιά», θα πει στο «Ρ» ο μαθητής του λυκείου Νίκος Ανδρακάκος. Πρόκειται για έξι οδηγούς και έξι συνοδούς, οι οποίοι, κατά την πάγια τακτική του υπουργείου Παιδείας, έχουν προσληφθεί με 10μηνες ή ακόμα και 8μηνες συμβάσεις, με αποτέλεσμα το σχολείο να κινδυνεύει να μείνει χωρίς το προσωπικό αυτό αρκετά πριν το τέλος της σχολικής χρονιάς - από τον Απρίλη του ερχόμενου έτους. Μάλιστα, όπως κατήγγειλαν στο «Ρ» οι ίδιοι οι συνοδοί, όχι μόνο δεν έχουν πληρωθεί, ενώ εργάζονται τρεις και πλέον μήνες, αλλά δε γνωρίζουν καν ποιες θα είναι οι αποδοχές τους.

«Επανειλημμένα έχουμε ζητήσει από το υπουργείο Παιδείας την πρόσληψη οδηγών και συνοδών, αλλά και την αύξηση της κρατικής επιχορήγησης, που είναι άκρως απαραίτητα για τη λειτουργία του σχολείου», υπογράμμισε στο «Ρ» ο διευθυντής του Ειδικού Γυμνασίου Νίκος Βοριάς.

«Για ένα ειδικό σχολείο είναι τραγικό να παραμένει έστω και μια μέρα κλειστό ή να μην υπάρχουν οδηγοί και συνοδοί για τη μεταφορά των μαθητών και αυτό λόγω της ιδιαιτερότητας των παιδιών αυτών. Η σχολική ζωή για τους μαθητές αυτούς είναι πολλές φορές η μόνη διέξοδος, για να μην παραμένουν εγκλωβισμένοι μέσα στους τέσσερις τοίχους ενός σπιτιού, είναι το πιο ζωντανό κομμάτι της ζωής τους. Κι όμως, πέρυσι το σχολείο έκανε δυο μήνες να λειτουργήσει», τόνισε στη συνέχεια.

Απαραίτητη, όμως, είναι και η πρόσληψη βοηθών, οι οποίοι θα ασχολούνται με τη φροντίδα των μαθητών, που δεν μπορούν μόνοι τους να εξυπηρετηθούν, τις ώρες που βρίσκονται στο σχολείο. «Μέχρι τώρα, τη δουλιά αυτή την κάνουν οι συνοδοί, χωρίς καμία ουσιαστικά εκπαίδευση, αλλά με τις οδηγίες του επιστημονικού προσωπικού», είπε ο Ν. Βοριάς. «Η τακτική επιχορήγηση που παίρνουμε δε φτάνει ούτε για το μισθό της καθαρίστριας, ενώ για τη φετινή σχολική χρονιά δεν έχουμε πάρει ούτε μια δραχμή», κατήγγειλε στη συνέχεια.

Στο μόνιμο πρόβλημα της έλλειψης οδηγών και συνοδών αναφέρθηκε η Ρούλα Βαγιανάκη, πρόεδρος των μαθητών του γυμνασίου, αλλά και στο μεγάλο ζήτημα του τι γίνεται μετά την αποφοίτηση. «Θεωρητικά, οι μαθητές των Ειδικών Σχολείων μπορούν μετά το λύκειο να πάνε στο πανεπιστήμιο. Στην πράξη όμως, δεν υπάρχει πρόσβαση για τα ΑμΕΑ παντού. Πώς θα μπορέσω να πάω στο πανεπιστήμιο, όταν δεν έχω τρόπο ούτε να μετακινηθώ και όταν οι χώροι δεν είναι κατάλληλα διαμορφωμένοι για ΑμΕΑ;», τόνισε στο «Ρ».

«Η πρόσβαση των ΑμΕΑ στα πανεπιστήμια, οι ίσες ευκαιρίες που υπόσχεται η κυβέρνηση είναι μεγάλο ψέμα», θα τονίσει στη συνέχεια ο Ν. Ανδρακάκος, επισημαίνοντας ότι ο νέος αντιεκπαιδευτικός νόμος θέτει επιπλέον φραγμούς στην εκπαίδευση των ΑμΕΑ.

Σήμερα θα «ξεχειλίσει» η ευαισθησία.

Ομως, η πραγματικότητα, η δύσκολη καθημερινότητα των ανθρώπων αυτών που βίωσαν και βιώνουν περισσότερο απ' τον καθένα τις επιπτώσεις από την πολιτική που έχουν ασκήσει όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα, πολιτική που βάζει στο περιθώριο τις ανθρώπινες ανάγκες, που φοβάται και δεν ξέρει να αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα, θα παραμείνει.

Χιλιάδες άνθρωποι, που βιώνουν σκληρά τη διαφορετικότητά τους σε κάθε τους βήμα. Από το πρωινό ξύπνημα, στις καθημερινές ανάγκες, στο σχολείο, στη δουλιά, στο δρόμο, στην ψυχαγωγία, σε όλα αυτά, που για τους περισσότερους ανθρώπους είναι αυτονόητα.

Με βάση κάποια διεθνή δεδομένα, οι ανάπηροι και τα ΑμΕΑ φτάνουν το 10% του γενικού πληθυσμού. Οι μισοί από αυτούς, το 5% του γενικού πληθυσμού, είναι οι βαριά ανάπηροι (τυφλοί, παραπληγικοί, κωφοί, παιδιά με νοητική στέρηση κ.ά.) και οι χρόνιοι πάσχοντες (νεφροπαθείς, αιμορροφιλικοί, πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας, μεσογειακή αναιμία κλπ.). Οι πρωτιές της χώρας μας στα εργατικά και τροχαία ατυχήματα, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία πολιτικής πρόληψης και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, επιβεβαιώνουν τη σκληρή πραγματικότητα.

Οι ανάπηροι και τα ΑμΕΑ στη χώρα μας δεν καταγράφηκαν ποτέ. Μια συνειδητή επιλογή των κυβερνήσεων, γιατί η απογραφή τους θα αναδείκνυε το μέγεθος του προβλήματος και την αναντιστοιχία των αναγκών με όσα γίνονται για την πρόληψη της αναπηρίας, την αποκατάσταση, την εκπαίδευση, την παραγωγική ένταξη των ΑμΕΑ.

Τα κέντρα ενημέρωσης και στήριξης των οικογενειών, που φέρνουν στη ζωή ένα ανάπηρο παιδί ή που το παιδί τους καθίσταται ανάπηρο μετά από ένα ατύχημα ή μια ασθένεια, είναι ανύπαρκτα. Βασικός κορμός στήριξης των αναπήρων και ΑμΕΑ, η οικογένεια, που προσπαθεί να αναπληρώσει τις ανεπάρκειες ενός κράτους που αδιαφορεί. Της οικογένειας, που, εκτός από μια δύσκολη καθημερινότητα, από τα βασανιστικά βιώματα, ζει και με το άγχος του μέλλοντος για τους δικούς της ανθρώπους, όταν εκείνη θα αδυνατεί πια να τους στηρίξει ή όταν οι άνθρωποι που τους στηρίζουν θα έχουν φύγει απ' τη ζωή.

Στη χώρα μας, υπάρχουν μόνο 200 δημόσια κρεβάτια σε κέντρα αποκατάστασης, όλα στην Αθήνα, για τους τραυματίες από εργατικά και τροχαία ατυχήματα και για την αντιμετώπιση των 30.000 εγκεφαλικών επεισοδίων το χρόνο. Απ' τα 200.000 περίπου παιδιά στη χώρα μας, που έχουν ανάγκη ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, μόνο τα 14.000 πηγαίνουν σε κάποιο δημόσιο ή ιδιωτικό ειδικό σχολείο ή ειδική τάξη. Τα υπόλοιπα 160.000 παιδιά παραμένουν εγκλωβισμένα στους τέσσερις τοίχους των σπιτιών τους, «απολαμβάνοντας» τους σύγχρονους Καιάδες. Η πρόσβαση στα πανεπιστήμια πρακτικά είναι κενό γράμμα, αφού ούτε οι ανάλογες υποδομές υπάρχουν (ράμπες κλπ.), ούτε τα ανάλογα εποπτικά μέσα και το κατάλληλο προσωπικό (διερμηνείς για κωφούς φοιτητές, βιβλία Μπράιγ για τυφλούς κλπ.) για τους φοιτητές με Ειδικές Ανάγκες.

Ο αποκλεισμός από την εκπαίδευση, η έλλειψη βιβλίων για τυφλούς, η αδυναμία πρόσβασης σε θέατρα, κινηματογράφους, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, δημόσιες υπηρεσίες, οι μεγαλουπόλεις των πολυκατοικιών και της ανυπαρξίας έστω και μιας ελεύθερης σπιθαμής γης, που είναι απροσπέλαστες στα ΑμΕΑ, τα απροσπέλαστα μέσα μαζικής μεταφοράς, η αδυναμία σε πολλές περιπτώσεις των παραπληγικών και νεφροπαθών να βρουν ακόμα και έναν κατάλληλο τόπο για τις διακοπές τους είναι ενδεικτικά για την πρόσβαση των αναπήρων και ΑμΕΑ στον πολιτισμό, την ψυχαγωγία, των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωή.

Πολύ περισσότερο, οι ανάπηροι και τα ΑμΕΑ, στην εποχή της ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων, της διόγκωσης της ανεργίας, δεν έχουν θέση στην παραγωγή για την κυβέρνηση, που προσπαθεί να κουκουλώσει το πρόβλημα με κάποια πενιχρά επιδόματα, αλλά και με διάφορα προγράμματα, επιδοτούμενης ή όχι, κατάρτισης και επανακατάρτισης και ποτέ απασχόλησης.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:

Νατάσα ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ