Αρχικός σκοπός μου ήταν να γράψω ένα γράμμα για κάποιες σκέψεις μου πάνω στις Θέσεις απ' τη σκοπιά ενός μέλους της ΚΝΕ. Ωστόσο, διαβάζοντας το άρθρο με τίτλο «Να Μιλάμε Καθαρά» στον προσυνεδριακό διάλογο την Κυριακή 3/3, μπήκα στη διαδικασία να εκφράσω μια γνώμη για όσα αναφέρει.

Καταρχήν, δεν ξεκαθαρίζεται ποιοι είναι αυτοί που «προσπαθούν επανειλημμένα να διαλύσουν το ΚΚΕ και δε θα παραιτηθούν ποτέ από αυτό το βρωμερό σκοπό» και ποιοι αυτοί που «αδυνατούν να ακολουθήσουν τα βήματα που κάνει το Κόμμα και λυγίζουν στην πίεση». Επιπλέον δεν ξεκαθαρίζεται αν είναι οι ίδιοι μ' αυτούς των οποίων «τέτοιες απόψεις εκφράζουν κι ορισμένα άρθρα στον προσυνεδριακό διάλογο». Γιατί τότε προκύπτει το συμπέρασμα πως σύντροφοι και φίλοι εκμεταλλεύονται τον προσυνεδριακό διάλογο για να κάνουν κακό στο Κόμμα (στα εισαγωγικά παρατίθενται αυτούσιες φράσεις απ' το συγκεκριμένο γράμμα).

Κι εδώ να σημειώσω πως το κόμμα μας είναι τα μέλη του. Δεν μπορούμε με τέτοιες λογικές να διαγράφουμε πορεία συντρόφων και φίλων. Σε κρίσιμες στιγμές όπως τώρα, κι αυτός είναι άλλωστε κι ο χαρακτήρας των συνεδρίων μας, οι θέσεις συζητιούνται και καθένας εκφράζεται ελεύθερα στα πλαίσια του διαλόγου χωρίς φόβο ότι θα θεωρηθεί λιποτάκτης ή σκόπιμος διαφωνών.

Τώρα, αισθάνομαι υπεύθυνη να επισημάνω μερικά πράγματα:

1. Το καταστατικό προβλέπει τροποποίηση κι όχι εμπλουτισμό προγράμματος. Πέραν αυτού, εμπλουτισμός σημαίνει προσθήκη επεξεργασιών πάνω στο ισχύον πρόγραμμα κι όχι ριζικές αλλαγές, αφαιρέσεις κι αναθεωρήσεις, δεδομένου κι ότι το πρόγραμμα έχει παραμείνει ίδιο απ' το 1996. Γιατί αυτούς τους «εμπλουτισμούς» δεν τους συμπεριλάβαμε επίσημα σε νέα έκδοση του προγράμματος; Για να ξεκαθαρίζουμε, λοιπόν, μετά το 15ο Συνέδριο δεν υπήρξε προγραμματικό συνέδριο έως και τώρα. Ουδεμία τροποποίηση έχει συμβεί.

2. Το καταστατικό δεν επιτρέπει σε κανένα μέλος του Κόμματος να εκθέτει τις απόψεις του σχετικά με ζητήματα εσωκομματικά σε διάφορες ιστοσελίδες. Είτε αυτά συμφωνούν με τη γενική γραμμή είτε όχι. Οπως επίσης δεν επιτρέπει να τσουβαλιάζονται σύντροφοι με ανώνυμους καλοθελητές ή κακοθελητές που συκοφαντούν χυδαία το ΚΚΕ. Αποδεχόμαστε τη γνώμη του καθενός είτε είναι σύμφωνη με την πλειοψηφία είτε όχι. Εξάλλου γνωρίζουμε πως η πλειοψηφία δεν είναι αυτή που έχει πάντα το δίκιο. Η σωστή εσωκομματική διαδικασία πλάι στη διαπαιδαγώγηση βελτιώνει κι ωριμάζει τους συντρόφους. Οποιος δεν αποδέχεται την ελεύθερη και υπεύθυνη έκφραση, παραβιάζει την εσωκομματική δημοκρατία.

3. Το ισχύον πρόγραμμα αναφέρει πως «Σε συνθήκες ταξικών αναμετρήσεων και μεγάλης φθοράς στην επιρροή των αστικών κομμάτων και των συμμάχων τους, μπορεί να προκύψει κυβέρνηση αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δυνάμεων, με βάση το κοινοβούλιο χωρίς να έχουν διαμορφωθεί ακόμα οι όροι για το επαναστατικό πέρασμα.

Η δρομολόγηση κυβερνητικών μέτρων που στοχεύουν στην ανακούφιση του λαού, ενάντια στο πολυεθνικό κεφάλαιο, στην εξάρτηση και τη συμμετοχή της χώρας στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, είναι δυνατόν να συσπειρώνει και να πείθει για την ανάγκη γενικότερης ρήξης.

Το ΚΚΕ επιδιώκει μια τέτοια κυβέρνηση, με τη δράση της και τη γενικότερη λαϊκή παρέμβαση, να συμβάλει στην έναρξη της επαναστατικής διαδικασίας. Το διάστημα μέσα στο οποίο θα κριθεί αν η κυβέρνηση θα προχωρήσει προς τα εμπρός δε θα είναι μακρόχρονο. Η πείρα δείχνει ότι θα είναι βραχύχρονο. Αν οι εξελίξεις δεν πάρουν θετική πορεία, τότε η κυβέρνηση θα ανατραπεί, κάτω από την αντίδραση της κυρίαρχης τάξης και την ιμπεριαλιστική παρέμβαση. Η ανατροπή της δε σημαίνει υποχρεωτικά συνολικό πισωγύρισμα. Μπορεί να γίνει παράγοντας για να κατανοηθεί βαθύτερα η ανάγκη ριζικής ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος.

Σε κάθε περίπτωση ο αποφασιστικός παράγοντας θα είναι η ενότητα της εργατικής τάξης, η κατάκτηση του ηγετικού καθοδηγητικού ρόλου της, καθώς και του Κόμματός της, του ΚΚΕ, στο Μέτωπο» (σελ. 39 - 40).

Θεωρώ πως αλλιώς ακούγεται στον κόσμο «δεν κυβερνάμε» κι αλλιώς το πότε, κάτω από ποιες συνθήκες δηλαδή, το ΚΚΕ μπαίνει σε κυβέρνηση και με ποιες δυνάμεις συμμαχεί.

Από εκεί και πέρα είναι αυτονόητο σύμφωνα με το ισχύον πρόγραμμα ότι σ' αυτές δε χωράει ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι συμβιβασμοί, οι ελιγμοί και οι συμμαχίες πρέπει να αποτελούν απαραίτητα εργαλεία μας για να έχουμε επαναστατική πολιτική. Οσο για το πού πείστηκε ο λαός για την επαναστατική πάλη μέσα από κυβέρνηση, ας δούμε το παράδειγμα της Τσεχοσλοβακίας. Αλλά και κανένα θετικό παράδειγμα να μην είχαμε ιστορικά, είναι λαθεμένο να βγάλουμε το συμπέρασμα πως το ΚΚΕ δεν μπαίνει ποτέ σε κυβέρνηση στον καπιταλισμό. Σωστότερο θα ήταν να εξετάσουμε τι λάθη έγιναν σε Βενεζουέλα, Χιλή κ.λπ. ώστε να μην τα επαναλάβουμε. Είναι αντιεπιστημονικό να μην εξετάζουμε τι συνέβη και δεν οδήγησαν σε ρήξη οι κυβερνήσεις αυτές αλλά να βγάζουμε το γενικό συμπέρασμα ότι φταίνε οι κυβερνήσεις αυτές καθαυτές. Ετσι οδηγούμαστε σε απόρριψη τακτικών που παρότι εγκυμονούν κινδύνους (αναγνωρίζουμε όλοι τον κίνδυνο της ενσωμάτωσης), με καθαρό το στρατηγικό στόχο, μπορεί να μας βγάλουν μπροστά.

4. Ο όρος ανισότιμη αλληλεξάρτηση είναι εφεύρεση της ΚΕ και δε δηλώνει απολύτως τίποτα. Το γεγονός ότι κάποιος θεωρεί την Ελλάδα εξαρτημένη δε σημαίνει ούτε ότι «δε μιλάει καθαρά» ούτε πως θέλει «αντιιμπεριαλιστική-πατριωτική κυβέρνηση». Γι' αυτό ας μην κάνουμε λογικά άλματα. Σημαίνει απλά πως ούτε τα μονοπώλια της Ελλάδας αλλά ούτε κι η πολιτική που τα στηρίζει είναι κυρίαρχα, κι αυτό δεν είπε κανείς ότι αλλάζει το χαρακτήρα της εποχής. Είναι εποχή περάσματος απ' τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Συμπεράσματα όπως ότι όλες οι καπιταλιστικές χώρες είναι ιμπεριαλιστικές, κατά τη γνώμη μου δε συμπίπτουν με τη λενινιστική ανάλυση και πατούν σε λάθος βάση (οι φράσεις στα εισαγωγικά είναι κι εδώ από το ίδιο γράμμα).

5. Ασχέτως πόσοι είναι οι νοματαίοι στην Ελλάδα κι όλων των λοιπών που αναφέρονται στο τελευταίο επιχείρημα του συντρόφου, γίνεται φανερό μέσα από τις Θέσεις του 19ου Συνεδρίου (Θέση 63) ότι η Λαϊκή Συμμαχία υιοθετεί το στρατηγικό στόχο του ΚΚΕ, καθώς αναφέρεται ότι «υιοθετεί την κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων (...) τον εργατικό-κοινωνικό έλεγχο» (σελ. 47). Και δυστυχώς, όταν η τακτική ταυτίζεται με τη στρατηγική υπάρχει πρόβλημα.

Θεωρώ τον προσυνεδριακό διάλογο εποικοδομητικό όταν διεξάγεται ελεύθερα χωρίς στιγματισμούς και γενικεύσεις.

Στις προϋποθέσεις στρατολογίας στο κόμμα προστίθεται και η προϋπόθεση, όπως διευκρινίστηκε, της απουσίας μεταφυσικών δοξασιών στο υποψήφιο μέλος από το οποίο θα ζητάμε να μην είναι θρησκευόμενο. Λάθος και πρέπει να αποσυρθεί. 1) Πώς θα ελεγχθεί, θα ζητάμε δηλώσεις; Είναι καθαρά πρόβλημα συνείδησης, δεν ελέγχεται. 2) Τι θα γίνει με τους ήδη θρησκευόμενους; 3) Υπάρχουν θρησκευόμενα μέλη πιο συνεπή και αγωνιστικά από μη θρησκευόμενα.

Ο Λένιν έλεγε για το φαινόμενο. «Τις θρησκευτικές προλήψεις πρέπει να τις καταπολεμάμε με πολλή μεγάλη σύνεση...», «...να επιτραπεί, με μια σειρά περιοριστικούς ορούς, η παραμονή στο κόμμα θρήσκων, όμως γνωστών και τίμιων κομμουνιστών...», «...Πρέπει όχι μοναχά να δεχόμαστε, μα και να τραβούμε με κάθε τρόπο στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα όλους τους εργάτες που διατηρούν την πίστη στο Θεό... για να τους διαπαιδαγωγήσουμε...».

Διαβάζοντας τις Θέσεις της ΚΕ για το 19ο Συνέδριο με προβλημάτισε η Θ.40 όπου αναφέρεται «Η ΚΝΕ είναι η οργάνωση νεολαίας του ΚΚΕ. Συγκροτείται στο πλευρό του ΚΚΕ με διακριτή οργανωτική δομή. Καθοδηγείται ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά από το ΚΣ έως την ΟΒ από τα αντίστοιχα όργανα του ΚΚΕ [...]. Η σχέση ανάμεσα στο χαρακτήρα της ΚΝΕ ως νεολαίας του ΚΚΕ και στην οργανωτική της αυτοτέλεια πρέπει να υλοποιείται σωστά ώστε να μην προκύπτουν αντιφάσεις».

Θεωρώ πως από μόνη της η θέση της ΚΕ είναι αντιφατική. Πώς γίνεται μια Οργάνωση που καθοδηγείται οργανωτικά από μία άλλη Οργάνωση να έχει όντως οργανωτική αυτοτέλεια; Αυτή η σοβαρή και ολοφάνερη αντίφαση παραλείπεται από το σχέδιο του Καταστατικού όπου αναφέρεται πως η ΚΝΕ έχει διακριτή οργανωτική δομή και καθοδηγείται ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά από το Κόμμα. Τα δύο τελευταία παρότι μπορούν να συνυπάρξουν με τον τρόπο που περιγράφεται θολά στις Θ.39-42, πιστεύω πως μακροπρόθεσμα θα εξαφανίσουν τον ιδιαίτερο ρόλο της ΚΝΕ και την ανάγκη ύπαρξης των ΟΒ.

Εκφράζεται επίσημα η άποψη πως η θεμελιακή αυτή αλλαγή είναι «...η αναφορά στο ίδιο πράγμα με πιο σαφή και συγκεκριμένη διατύπωση...»^*. Δεν καταλαβαίνω γιατί ενώ γίνεται μια τόσο ουσιαστική και εξόφθαλμη - εξορισμού των λέξεων - αλλαγή, αντί να εξηγήσουμε τι συνιστά ξεκάθαρα και γιατί την προτείνει η ΚΕ προσπαθούμε να πείσουμε πως όλα παραμένουν ίδια.

Είναι, ήταν και θα είναι αναγκαίο η ΚΝΕ να καθοδηγείται ιδεολογικοπολιτικά από το ΚΚΕ. Η νεολαία δεν αποτελεί ιδιαίτερη τάξη και δεν μπορεί να έχει δικό της πρόγραμμα πάλης για το σοσιαλισμό κομμουνισμό. Επίσης λόγω ηλικίας δε γίνεται να έχει αφομοιώσει την ιδεολογία μας. Εχει λοιπόν ανάγκη την αγωνιστική, ταξική, πατριωτική, κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση, την πολιτική κατεύθυνση πάλης, την ιδεολογική στήριξη, την ολόπλευρη βοήθεια του ΚΚΕ. Αποδέχεται το Μαρξισμό - Λενινισμό, το πρόγραμμα του ΚΚΕ, παλεύει στο πλευρό του, διαφωτίζει τη νεολαία, τη συσπειρώνει, τη ριζοσπαστικοποιεί.

Ωστόσο, η νεολαία αποτελεί μια ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα. Η συντριπτική πλειοψηφία της έως 18 ετών είναι μαθητές, ενώ μετά τα 18 ένα μεγάλο κομμάτι της σπουδάζει. Υπάρχει βέβαια και ένα μέρος της νεολαίας που δουλεύει και μάλιστα σε άσχημες συνθήκες. Επίσης, από ψυχοκοινωνική άποψη η εφηβεία, ο ευάλωτος χαρακτήρας, η αστάθεια στη διαμόρφωση αντιλήψεων απαιτούν ιδιαίτερα επεξεργασμένο χειρισμό. Επιπλέον, η σημερινή νεολαία γεννήθηκε και μεγάλωσε στα χρόνια των ανατροπών. Δεν έχει να συγκρίνει τους δύο δρόμους ανάπτυξης, έχει γαλουχηθεί και διαπαιδαγωγηθεί με αντικομμουνισμό και την εγκληματική διαστρέβλωση της ιστορίας και των εννοιών. Αδιαμφισβήτητα όμως αυτή η νεολαία επιθυμεί ένα καλύτερο μέλλον και αυτή είναι η βάση στην οποία μπορεί να συσπειρωθεί και να παλέψει.

Οργανωτική αυτοτέλεια, λοιπόν, δε σημαίνει μόνο διακριτή οργανωτική δομή. Το κύριο στοιχείο - που γεννά και την ανάγκη για διακριτή δομή - είναι πως η ΚΝΕ οφείλει να επεξεργάζεται με επιστημονικότητα τις Θέσεις του Κόμματος ειδικά για τη νεολαία και τις μορφές με τις οποίες θα τις κάνει πλατιά γνωστές σε όλους τους χώρους που απασχολούν και ενδιαφέρουν τη νεολαία, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τις σχολές μαθητείας, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, το ίντερνετ. Πρέπει η ΚΝΕ να διαμορφώνει τρόπους να διεισδύει στη νεολαία ώστε να εξηγεί μία κατάσταση, να καλεί στον αγώνα, να συσπειρώνει νέους, να οικοδομεί. Η οργανωτική αυτοτέλεια είναι που με την ολόπλευρη ιδεολογικοπολιτική βοήθεια από το Κόμμα θα ωθήσει την ΚΝΕ να αναλάβει μεγάλυτερη ευθύνη για τη νεολαία. Αυτή την ευθύνη θα την αναλάβει ουσιαστικά το κάθε μέλος και στέλεχος της Οργάνωσης από την ΟΒ ως το ΚΣ. Ετσι θα προβάλλει η ανάγκη ο καθένας μας ατομικά και συλλογικά να συνειδητοποιήσει σε μεγαλύτερο βάθος τις ανάγκες της Οργάνωσης, να κάνει υπόθεση ζωής την ανάπτυξη του αγώνα, να πάρει πρωτοβουλίες. Τότε η ΚΝΕ γίνεται το σχολείο που αναπτύσσει το χαρακτήρα με την κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση, αναδεικνύει και ενισχύει τις ατομικές δυνατότητες, δυναμώνει το πνεύμα με τη διαφώτηση και απελευθερώνει τον Κνίτη ώστε ο ίδιος να βάζει το δικό του προσωπικό στοιχείο στη ζωή της Οργάνωσης, να πρωτοστατεί στον περίγυρό του, να αποτελεί παράδειγμα στο χώρο του.

Ολα αυτά συνοψίζονται στο νεολαιίστικο χαρακτήρα της Οργάνωσης που αποδεικνύει την ανάγκη να υπάρχει ΚΝΕ γερή και μαζική, το μεγάλο σχολείο. Εξάλειψη της οργανωτικής αυτοτέλειας της ΚΝΕ, επομένως, σημαίνει εξάλειψη του αναγκαίου και ιδιαίτερου αυτού χαρακτήρα.

Εξάλλου το ότι «αυτή η διατύπωση ανταποκρίνεται καλύτερα στη πραγματικότητα» σημαίνει πως η σχέση ΚΚΕ - ΚΝΕ έχει ήδη μεταβληθεί, παρ' ότι δεν έχει αποφασιστεί τυπικά. Συνεπώς, η οργανωτική καθοδήγηση αντανακλάται ήδη στην υιοθέτηση ενός τρόπου σκέψης - δράσης που έχει ως αποτέλεσμα συχνά η καθοδήγηση και η παρέμβασή μας να είναι η άψυχη μεταφορά των ίδιων φράσεων, να αδυνατούμε να αναλάβουμε πρωτοβουλίες, να είμαστε παντελώς εκτός από χώρους που κινείται η νεολαία π.χ. Facebook. Ολο αυτό που εκφράζεται ποικιλοτρόπως καθημερινά έχει συμβάλλει στο να χάσει η ΚΝΕ τους ισχυρούς δεσμούς που είχε χτίσει με τη νεολαία τόσα χρόνια. Εχουμε πτώση της ΠΚΣ στις φοιτητικές εκλογές, στις δημοσκοπήσεις για την ψήφο της νεολαίας στις εκλογές Ιουνίου 2012 δεν υπήρχε καν μπάρα με ποσοστό για το ΚΚΕ, η συσπείρωση του ΜΑΣ είναι ελάχιστη παρά τις δραματικές εξελίξεις στην Παιδεία, αλλά και ένα σημαντικό ποσοστό της νεολαίας παρασύρεται από τη φασιστική Χρυσή Αυγή.

Τέλος, θεωρώ λάθος την εξάλειψη του προσδιορισμού της ΚΝΕ ως μαζικής πολιτικής οργάνωσης. Είναι προϋπόθεση να παλεύουμε για ΚΝΕ μαζική, αφού χωρίς μαζικότητα δεν μπορούμε να έχουμε κατακτήσεις. Ειδικά σε συνθήκες που η επιρροή της ΚΝΕ συρρικνώνεται παράλληλα με του Κόμματος και το νεολαιίστικο κίνημα σχεδόν δεν υπάρχει, θα έπρεπε να τονίζεται η ιδιότητα αυτή της ΚΝΕ και όχι να εξαφανίζεται σαν να επικυρώνουμε τη σημερινή άσχημη κατάσταση.