Associated Press

Ενας Παλαιστίνιος μαθητής περπατά δίπλα από ένα ισραηλινό άρμα μάχης

Πληθαίνουν οι αφίξεις διπλωματών και εκπροσώπων κυβερνήσεων στη Μέση Ανατολήμ, ενώ η ένταση ανάμεσα στις δύο πλευρές παραμένει υψηλή και οι επιθέσεις εκατέρωθεν αμείωτες. Παρά τις αλλεπάλληλες διπλωματικές παρεμβάσεις, κανένα ουσιαστικό βήμα δεν έχει επιτευχθεί στην κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης. Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ εισέρχεται στην προεκλογική του περίοδο με την προσπάθεια του κόμματος Λικούντ να εξασφαλίσει την υποψηφιότητα στον πρώην ηγέτη του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος φέρεται να προπορεύεται, κατά πολύ, στις υπάρχουσες δημοσκοπήσεις.

Στο Ισραήλ αναμενόταν να φτάσει, αργά χθες το βράδυ, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν. Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας είχε, χτες το πρωί, συνάντηση με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ και επρόκειτο τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα να συναντηθεί με τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό του Ισραήλ Εχούντ Μπαράκ και με τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ. Ο Βεντρίν τόνιζε, μετά από τη συνάντησή του με τον Μουμπάρακ, ότι «η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι εκρηκτική και εγκυμονεί σοβαρότατους κινδύνους, γι' αυτό και θα πρέπει να καταβληθούν όλες οι δυνατές προσπάθειες αποκλιμάκωσης και επανάληψης των ισραηλινο -παλαιστινιακών συνομιλιών παρά τις δεδομένες μεγάλες δυσκολίες».

Την ίδια στιγμή, ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής Σαέμπ Ερακάτ χαρακτήριζε «άκαρπη» τη συνάντηση του Γιάσερ Αραφάτ με τον Αμερικανό διαμεσολαβητή Ντένις Ρος, τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη, στο Μαρόκο. Ο Ερακάτ τόνισε ότι ο Αμερικανός διπλωμάτης δεν παρουσίασε καμία νέα πρόταση και επανέλαβε ότι η Παλαιστινιακή Αρχή δεν πρόκειται να αποδεχτεί καμία άλλη λύση, εκτός από ικανοποιητική απάντηση στο σύνολο όλων των αιτημάτων του παλαιστινιακού λαού: για τους εποικισμούς, για τους πρόσφυγες, για τα εδαφικά όρια και για την Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Associated Press

Ο Γ.Αραφατ με τον Ι.Βεντρίν

Στο μοναδικό σημείο που φαίνεται ότι, τουλάχιστον σε ένα πρώτο επίπεδο, συμφώνησαν οι δύο πλευρές είναι η ιδιαίτερα συγκρατημένη αισιοδοξία με την οποία αποδέχτηκαν την ανάδειξη του Ρεπουμπλικανού Τζορτζ Μπους στην αμερικανική προεδρία. Ο Γιάσερ Αραφάτ μίλησε «για θετική εξέλιξη», υπενθυμίζοντας ότι επί προεδρίας του πατέρα τού νυν Αμερικανού Προέδρου άρχισαν οι ισραηλινο-παλαιστινιακές συνομιλίες με τη Σύνοδο της Μαδρίτης το 1991. Από την πλευρά του, ο Εχούντ Μπαράκ εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο νέος Πρόεδρος θα ενδυναμώσει την «ειδική σχέση» που ισχυρίζεται ότι υπάρχει ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ.

Βροχή από σφαίρες δέχτηκε, χτες το πρωί, το ταξί που οδηγούσε ο Παλαιστίνιος Χάνι Αμπού Μπάκρα, ενώ διερχόταν με άλλους 3 επιβαίνοντες, από δρόμο κοντά στον εβραϊκό οικισμό Κφαρ Νταρόμ στη Λωρίδα της Γάζας. Ο Μπάκρα ήταν πρώην μέλος του στρατιωτικού σκέλους της «Χαμάς» και σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό προσπάθησε να απειλήσει με όπλο το ισραηλινό φυλάκιο. Την εκδοχή διαψεύδουν οι επιβαίνοντες στο όχημα, οι οποίοι νοσηλεύονται σε νοσοκομείο της Γάζας.

«Η σειρά των δολοφονιών στις οποίες έχει προχωρήσει αυτή τη βδομάδα, τόσο στη Δυτική Οχθη όσο και στη Λωρίδα της Γάζας, ο ισραηλινός στρατός δεν πρόκειται να αναγκάσει τη "Χαμάς" να τερματίσει τον ιερό πόλεμο σε βάρος του Ισραήλ ούτε πρόκειται να φοβίσει τον παλαιστινιακό λαό και να τερματιστεί η Ιντιφάντα». Αυτό τόνισε σε δηλώσεις του, ο Ισμαήλ Χάνιγιαχ, εκπρόσωπος του πνευματικού ηγέτη της οργάνωσης Σεϊκ Αχμέντ Γιασίν. Δηλώσεις για τη σειρά δολοφονιών, με αφορμή την τελευταία, έκανε, για πρώτη φορά, και ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ, ο οποίος μίλησε «για άλλη μια πράξη στα συνεχόμενα εγκλήματα που διαπράττει το Ισραήλ σε βάρος του παλαιστινιακού λαού».

Ενώ εντείνονται οι διεργασίες στην ισραηλινή πολιτική σκηνή, με στόχο να καταληχτεί ο υποψήφιος για την πρωθυπουργία του κόμματος Λικούντ, τα ισραηλινά υπουργεία Αμυνας και Εργασίας ανακοίνωσαν ότι θα προχωρήσουν σε μερική χαλάρωση του αποκλεισμού των αυτόνομων εδαφών. Σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση, μέσα στις αμέσως επόμενες μέρες, θα επιτραπεί σε 16.000 Παλαιστινίους, από τη Δυτική Οχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, να εισέλθουν στο Ισραήλ, για να εργαστούν. Οι «τυχεροί» εργαζόμενοι θα είναι όσοι έχουν συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας τους, όσοι είναι παντρεμένοι και έχουν τουλάχιστον ένα παιδί, σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο κίνδυνος τρομοκρατικών ενεργειών. Εντούτοις, οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι ελάχιστοι Παλαιστίνιοι προτίθενται να περάσουν από τα ισραηλινά φυλάκια, καθώς φοβούνται πολύ για την ασφάλειά τους εντός του ισραηλινού εδάφους.

Associated Press

Από τη στιγμή του διαγγέλματος του νέου Προέδρου

Οι αντιδράσεις παγκοσμίως, αλλά και εγχωρίως, ήταν μάλλον χλιαρές. Ουδείς πανηγυρισμός, ουδεμία έξαψη. Μάλλον ανακούφιση, που τελείωσε επιτέλους, έστω και με μία δικαστική απόφαση, που θρυμμάτισε ελπίδες, αλλά δε δικαίωσε κανένα εκ των δύο υποψηφίων, η μακροβιότερη εκλογική διαδικασία στις ΗΠΑ, που διήρκεσε πάνω από πέντε βδομάδες. Ναι, ο Τζορτζ Ουόκερ Μπους, οκτώ χρόνια μετά τον πατέρα του, θα είναι ο άνθρωπος που θα εισέλθει στο Λευκό Οίκο και θα είναι ο πρώτος, που θα κυβερνήσει μια «λαβωμένη» πια υπερδύναμη.

Ηταν αναμενόμενο, αλλά όλοι πρόσμεναν το διάγγελμα του αντιπροέδρου και Δημοκρατικού αντιπάλου του Μπους, Αλ Γκορ, όπου θα επιβεβαίωνε τις φήμες ότι αποσύρεται από τη διεκδίκηση της προεδρίας και αναγνωρίζει τη νίκη του Τζορτζ Μπους.

Οπερ και εγένετο... καθώς ο χρόνος ενταφίασε τις ελπίδες του Γκορ, όσον αφορά τη διά χειρός επανακαταμέτρηση, ενώ τη χαριστική βολή στον «άμοιρο» Γκορ έδωσαν στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος, με τις πιέσεις, αλλά και τις δηλώσεις του που ακολούθησαν την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, που προανήγγειλαν επί της ουσίας τα μελλούμενα.

Ετσι, χθες στις 4 το πρωί - ώρα Ελλάδας - ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, μιλώντας προς τον αμερικανικό λαό, ανακοίνωνε ότι αποσύρεται από τη διεκδίκηση της προεδρίας, αναγνωρίζοντας ουσιαστικά ως νικητή των εκλογών τον Ρεπουμπλικάνο αντίπαλό του, Τζορτζ Μπους. Μολονότι ο Γκορ φάνηκε δυσαρεστημένος από τις αποφάσεις των δικαστηρίων και, μάλιστα, ότι «διαφωνεί έντονα» με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, στο τηλεοπτικό διάγγελμά του, 36 ημέρες μετά τη διεξαγωγή των εκλογών, δήλωσε ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο, από το να σεβαστεί τη Δικαιοσύνη και κάλεσε τους Αμερικανούς να στηρίξουν το νέο Πρόεδρο.

Αυτό είναι και το κυριότερο σημείο του διαγγέλματος Γκορ, που προσπάθησε, και μάλλον επιτυχώς, να περάσει ένα «μήνυμα ενότητας». Ενότητας ενός ολόκληρου κράτους, που οι αποκαλύψεις κατά τη μετεκλογική και αβέβαιη περίοδο είχαν προκαλέσει μεγαλύτερη διεύρυνση στο υφιστάμενο βαθύτατο ρήγμα μέσα στην αμερικανική κοινωνία. Μία διεύρυνση, που μερικοί αναλυτές την προσομοίαζαν με την απαρχή ενός «σύγχρονου εμφυλίου».

Η χώρα, πραγματικά, ήταν και παραμένει βαθύτατα διχασμένη, όχι, όμως, ως προς την υποστήριξή της προς τα πρόσωπα, που διεκδικούσαν τον προεδρικό θώκο, αλλά ως προς την ακολουθούμενη πολιτική, συνολικά. Η αβεβαιότητα και η ασάφεια, σε συνδυασμό με τις συνεχείς αποκαλύψεις για την κλοπή της μαύρης ψήφου, για την ευρύτατη νοθεία, για τα συμφέροντα που παρατάχθηκαν πίσω από τους δύο και ορισμένα ψελλίζοντας αποκαλύφθηκαν, για το εκλογικό σύστημα, που και αρχαϊκό είναι, αλλά και αντιδημοκρατικό, για το Σύνταγμα, για το «ανίκανο» Ανώτατο Δικαστήριο, για μία ασθμαίνουσα πια οικονομία που έχει χάσει διά παντός τη «λάμψη του παρελθόντος». Το ίδιο και οι θεσμοί, αλλά και οι ψευδαισθήσεις.

Αυτή ήταν η ουσία του διαγγέλματος Γκορ, που δεν παρέλειψε, για του λόγου το αληθές, να τονίσει ότι συνομίλησε με τον Τζορτζ Μπους, αναφερόμενος σ' αυτόν ως τον «εκλεγμένο πρόεδρο». «Υποσχέθηκα ότι δε θα του ξανατηλεφωνήσω», πρόσθεσε ο αντιπρόεδρος, αναφερόμενος στο θρίλερ της βραδιάς των εκλογών, όταν είχε τηλεφωνήσει δύο φορές στον Μπους, την πρώτη για να παραδεχτεί την ήττα του και τη δεύτερη για να αποσύρει την παραδοχή αυτή.

Μία ώρα αργότερα, ο νέος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζορτζ Μπους, κάλεσε επίσης με τηλεοπτικό διάγγελμα το αμερικανικό έθνος να τον στηρίξει, στην προσπάθειά του να μεταρρυθμίσει το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης και να περικόψει τους φόρους. Ο Μπους ευχαρίστησε τον αμερικανικό λαό για την τιμή που του έκανε να τον επιλέξει ως τον επόμενο πρόεδρο και είπε ότι συμφωνεί με τον Γκορ πως θα πρέπει να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να κλείσουν οι πληγές από τη μακρά αντιπαράθεση των δύο πλευρών. Πρόσθεσε, επίσης, ότι συμφώνησε να συναντηθεί με τον Γκορ στις αρχές της επόμενης βδομάδας στην Ουάσιγκτον.

Σε ανάλογο ενωτικό κλίμα, και ο εν ενεργεία Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον συνεχάρη τον Τζορτζ Μπους για την εκλογή του και ζήτησε από την Αμερική να ενωθεί πίσω από το νέο Πρόεδρο. Από τη Βρετανία, όπου βρίσκεται πραγματοποιώντας την τελευταία επίσημη προεδρική επίσκεψη, ο Κλίντον τόνισε: «Πιστεύω ότι οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε αυτήν την ευκαιρία για να ενωθούμε και να προσπαθήσουμε να δώσουμε ώθηση στη νέα ηγεσία για μια καλή αρχή». Επίσης, ο Κλίντον δήλωσε ότι ήρθε η ώρα να σταματήσουν οι διαμάχες που ακολούθησαν τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών της 7ης Νοεμβρίου.

«Από σήμερα το πρωί, αρχίζει η νέα εποχή Μπους», τόνισε χθες χαρακτηριστικά ο πρώην υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων για την προεδρία, Μπομπ Ντόουλ, μιλώντας στο CNN.

Ετσι, η «αλλαγή του τόνου στην Ουάσιγκτον» θα έρθει από το νέο Πρόεδρο, ο οποίος έχει αναμειχθεί με την πολιτική μόλις τα τελευταία έξι χρόνια, από την ημέρα, δηλαδή, που εκλέχτηκε κυβερνήτης του Τέξας. Μία αλλαγή, που θα καταγραφεί στην ιστορία για πολλές πρωτιές. Μία εξ αυτών είναι ότι ένας μάλλον «μη ικανός» άνθρωπος κατόρθωσε να κερδίσει ένα από τα πιο «λαμπρά τέκνα» της αμερικανικής πολιτικής σκηνής. Τον αντιπρόεδρο Αλ Γκορ. Και, φυσικά, με μία εκλογή θρίλερ.

Βέβαια, μπορεί ο Μπους τζούνιορ να ασχολούνταν με αλλότρια πριν μπει στην πολιτική, αλλά ουδείς μπορεί να ξεχνά ότι είναι γόνος πολιτικής οικογένειας και, μάλιστα, από το Τέξας, ενώ ο μπαμπάς του ήταν ο προκάτοχος του απερχόμενου Προέδρου. Οπως και ο ίδιος έχει πει σε συνέντευξή του, «εγώ μπορεί να μην ξέρω πού είναι το Αζερμπαϊτζάν ή ποιος είναι ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, έχω όμως καλούς συμβούλους.

Δύο ονόματα της νέας κυβέρνησης, ήδη, έχουν γίνει γνωστά: Στη θέση του υπουργού Εξωτερικών αναμένεται να διορίσει τον απόστρατο στρατηγό Κόλιν Πάουελ και σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας την Κοντολίζα Ράις. Τις επόμενες δύο μέρες, πάντως, ο Μπους αναμένεται να ανακοινώσει τα πρόσωπα, που θα στελεχώσουν το επιτελείο του στο Λευκό Οίκο. Παράλληλα, ο νέος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Ντικ Τσέινι, είναι ήδη στην Ουάσιγκτον και ασχολείται με τη διαδικασία μετάβασης της εξουσίας, καθώς χάθηκε πολύτιμος χρόνος λόγω των δικαστικών διενέξεων, ενώ η μετάβαση στη διοίκηση Μπους άρχισε χθες, με τη χορήγηση των απαραίτητων ομοσπονδιακών κονδυλίων, ύψους 5,3 εκατομμυρίων δολαρίων, όπως δήλωσε η εκπρόσωπος του Μπους, Τζουλιάνα Γκλόβερ.