Μείωση του ενεργειακού κόστους των βιομηχανιών, προώθηση της ζώνης ελεύθερου εμπορίου και επενδύσεων με τις ΗΠΑ, σύναψη νέων διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων αυτών με τον Καναδά και την Κίνα, καθώς και η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή του νέου ΕΣΠΑ για την ενίσχυση των επιχειρήσεων, αποτελούν τα κεντρικά σημεία των προτεραιοτήτων του υπουργείου Ανάπτυξης στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ.

Πιο συγκεκριμένα, σε χθεσινές δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, επισημάνθηκε ότι στα θέματα βιομηχανικής πολιτικής η Ελληνική Προεδρία θα επικεντρωθεί στη «βελτίωση της χρηματοδότησης» των βιομηχανικών μονάδων και στην αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους το οποίο, όπως είπε ο υφυπουργός Θ. Σκορδάς «δημιουργεί εμπόδια στην ανταγωνιστικότητα και της ελληνικής και της ευρωπαϊκής βιομηχανίας». Σε αυτό το πλαίσιο θα γίνουν περαιτέρω βήματα για την «απελευθέρωση» των αγορών και την προώθηση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς Ενέργειας, αλλά και τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων με νέα «εξειδικευμένα» χρηματοδοτικά εργαλεία.

Για τα ζητήματα του εξωτερικού εμπορίου της ΕΕ στην κορυφή της λίστας βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για τη λεγόμενη «Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων», δηλαδή η άρση των όποιων εμποδίων στην κίνηση κεφαλαίων μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, η προώθηση των διαδικασιών για τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών με τον Καναδά, την Κίνα, την Ιαπωνία, χώρες της Μεσογείου και του Αραβικού Κόλπου, καθώς και με τη Σιγκαπούρη. Στο πλαίσιο του Ατυπου Συμβουλίου υπουργών Εξωτερικού Εμπορίου της ΕΕ που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το Φλεβάρη, προγραμματίζεται συνάντηση «αξιωματούχων και παραγόντων της αγοράς», με στόχο την «εμβάθυνση του διαλόγου σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Ανάπτυξης.

Για το ζήτημα της εμπορικής συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ ο υφυπουργός Ν. Μηταράκης την χαρακτήρισε ως την «πιο σημαντική» από το σύνολο των εμπορικών συμφωνιών με Τρίτες Χώρες που βρίσκονται σε επίπεδο διαπραγματεύσεων το τελευταίο διάστημα, αν και όπως είπε μία τέτοια συμφωνία δεν μπορεί να ολοκληρωθεί στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας, καθώς αυτές οι διαπραγματεύσεις είναι πολυετείς. Μιλώντας για τη σύσκεψη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Δεκέμβρη στην Ινδονησία, είπε ότι στόχος της Ελληνικής Προεδρίας είναι η «προώθηση της παγκόσμιας συμφωνίας εμπορίου επειδή πιστεύουμε ότι αυτή θα συμβάλλει αποφασιστικά στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη».

Τέλος, ο υπουργός Κ. Χατζηδάκης είπε ότι θα επιδιωχθεί η υιοθέτηση νομοθετικών ρυθμίσεων για την ενίσχυση του «ανταγωνισμού» μεταξύ των επιχειρήσεων και για τη δημιουργία «αντικινήτρων» στη δράση των καρτέλ, όπως η καταβολή αποζημιώσεων σε επιχειρήσεις και καταναλωτές που «ζημιώθηκαν από παραβάσεις των κανόνων του "υγιούς" ανταγωνισμού».

Για λογαριασμό των μονοπωλιακών ομίλων που διατηρούν αποκλειστικά δικαιώματα προμήθειας φυσικού αερίου στη χώρα μας, αλλά και των βιομηχανιών που επιθυμούν μείωση του ενεργειακού τους κόστους, διαπραγματεύεται το τελευταίο διάστημα η διοίκηση της ΔΕΠΑ - υπό τις κυβερνητικές κατευθύνσεις - για τη μείωση της τιμής προμήθειας αερίου από τη ρωσική «Gazprom». Σύμφωνα με όσα διαρρέονται τις τελευταίες μέρες, σήμερα αναμένεται να πραγματοποιηθεί συνάντηση μεταξύ των διοικήσεων των δύο εταιρειών ώστε να δοθεί οριστική λύση σε μία διαπραγμάτευση που έχει ξεκινήσει από το περασμένο καλοκαίρι.

Σύμφωνα με τα όσα επισήμως έχουν ανακοινωθεί, η ελληνική πλευρά επιθυμεί τη μείωση της τιμής προμήθειας στα επίπεδα των τιμών της Δυτικής Ευρώπης, δηλαδή από τα 460 δολάρια ανά χίλια κυβικά μέτρα που είναι σήμερα, στα 380 δολάρια. Παράλληλα επιδιώκεται επίτευξη συμφωνίας και αναφορικά με τις ποσότητες φυσικού αερίου που υποχρεούται βάσει της αρχικής σύμβασης να προμηθεύεται ετησίως η χώρα μας - με δεδομένη τη μείωση της κατανάλωσης - ενώ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων βρίσκεται και η αναδρομική ισχύς της νέας συμφωνίας, με την ελληνική πλευρά να επιθυμεί την έναρξή της από την 1η Ιούνη του 2013.

Υπενθυμίζεται ότι η διαπραγμάτευση εξελίσσεται εν μέσω παρεμβάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μείωση της τιμής του φυσικού αερίου σε όσες ευρωενωσιακές χώρες προμηθεύει η «Gazprom», ανάμεσά τους και η Ελλάδα, αλλά και του μπλοκαρίσματος των διμερών συμφωνιών της «Gazprom» με 7 ευρωπαϊκές χώρες για την ανάπτυξη του αγωγού «South Stream», καθώς η κοινοτική νομοθεσία διαχωρίζει την ιδιοκτησία των ενεργειακών δικτύων από τον πάροχο ενεργειακών αγαθών μέσω αυτών των δικτύων. Παράλληλα, υπό το ίδιο σκεπτικό η ΕΕ έχει παρέμβει κατά το πρόσφατο παρελθόν και στις διαδικασίες ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ, ζητώντας γενικότερες αλλαγές στο καθεστώς λειτουργίας της αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα.

Αποτέλεσμα αυτής της στάσης ήταν να κηρυχθούν «άγονοι» οι διαγωνισμοί για τις τρεις νέες Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) σε Στερεά Ελλάδα - Εύβοια, Ανατολική Μακεδονία - Θράκη και Κεντρική Μακεδονία, καθώς οι εταιρείες που εμφανίζονταν ως υποψήφιες τελικά δεν κατέθεσαν προτάσεις, εν αναμονή των τελικών αποφάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Υπενθυμίζουμε ότι σήμερα στη χώρα μας λειτουργούν τρεις επιχειρήσεις παροχής αερίου, στην Αττική, στη Θεσσαλονίκη και τη Θεσσαλία, στις οποίες έχει παραχωρηθεί αποκλειστικό δικαίωμα προμήθειας μέχρι το 2029 για την Αττική και το 2031 για τη Θεσσαλονίκη και τη Θεσσαλία. Στη μετοχική τους σύνθεση συμμετέχει το ελληνικό Δημόσιο μέσω της ΔΕΠΑ με 51%, με το υπόλοιπο 49% να ανήκει στην ιταλική πολυεθνική «Eni» και τη βρετανο-ολλανδική «Shell», οι οποίες φέρονται έτοιμες να διεκδικήσουν υψηλότατες αποζημιώσεις σε περίπτωση αλλαγής των συμβατικών όρων εκμετάλλευσης.

Σε διαδικασία συρρίκνωσης και με επιταχυνόμενους ρυθμούς βρίσκεται ο όγκος των παραγόμενων εμπορευμάτων από τα εργοστάσια της μεταποίησης όσο και συνολικά η ταξινομούμενη βιομηχανική παραγωγή (μεταποίηση, ορυχεία - λατομεία, ηλεκτρισμός, παροχή νερού). Σύμφωνα με τα στοιχεία από τη στατιστική υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), ο «γενικός δείκτης βιομηχανικής παραγωγής» για το Νοέμβρη του 2013 κατέγραψε πτώση 6,1%, ενώ η υποχώρηση στους κλάδους της μεταποίησης διαμορφώθηκε σε 5,8%.

Ειδικότερα και σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στο 11ηνο (Γενάρης - Νοέμβρης) του 2013:

Μεταποίηση: Καταγράφεται πτώση 1,9% (έναντι πτώσης 4,6% το προηγούμενο έτος). Οι 16 από τους 24 ταξινομούμενους κλάδους κινήθηκαν σε καθοδική τροχιά. Ανάμεσα σε αυτούς που κατέγραψαν πτώση είναι: Τρόφιμα με 5,3%, ποτά με 2,6%, κλωστοϋφαντουργικές ύλες με 11,4%, ξύλο και φελλός με 25,4%, έπιπλα με 21,6%, βασικά μέταλλα με 6,7%, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός με 11,1%. Αύξηση της παραγωγής, σε σχέση με το προηγούμενο έτος (2012), εμφανίστηκε στους κλάδους: Βασικά φαρμακευτικά προϊόντα και σκευάσματα με 12,8%, παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα με 5,8%, ηλεκτρονικοί υπολογιστές με 25,7% κ.ά.

Ρυθμούς υποχώρησης καταγράφουν η παραγωγή και η διανομή ηλεκτρικού ρεύματος (8,2%), η επεξεργασία και παροχή φυσικού νερού (2,8%) καθώς και τα ορυχεία - λατομεία (10,5%).

Ο γενικός δείκτης βιομηχανικής παραγωγής υποχώρησε 3,9% έναντι πτώσης 3,6% στο 11μηνο του 2012.

-- Σε ρυθμούς βύθισης συνέχισαν και οι κύριες ομάδες των ταξινομούμενων βιομηχανικών κλάδων. Συγκεκριμένα: Κεφαλαιουχικά αγαθά 17,1%, διαρκή καταναλωτικά αγαθά 18,7%, ενδιάμεσα αγαθά 11,1%, μη διαρκή καταναλωτικά αγαθά 5,9%, ενώ ρυθμό ανάκαμψης 5,3% εμφανίζει ο κλάδος της Ενέργειας.

Την 5ετία 2008 - 2012, η βύθιση της παραγωγής στους κλάδους της μεταποίησης έφτασε στο 27,6% και συνολικά η μείωση της βιομηχανικής παραγωγής στο 28,7%, με ρυθμούς αρκετά υψηλότερους από αυτούς που κατέγραψε το ΑΕΠ στην ίδια περίοδο (20,1%).