Από τις εκτελέσεις στρατιωτών από τους ισλαμιστές έξω από το Τικρίτ

Νέα δεδομένα, αλλά και αλλαγές σε επίπεδο γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων και συνεργασιών προϊωνίζεται η συνέχιση της προέλασης των ισλαμιστών ενόπλων του «Ισλαμικού Κράτους σε Ιράκ και Λεβάντε» (ISIL) σε περιοχές του βόρειου και κεντρικού Ιράκ. Για πρώτη φορά χτες Αμερικανοί αξιωματούχοι, με πρώτο τον υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι, άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο άμεσων συνομιλιών και πιθανής συνεργασίας για το Ιράκ με τους Ιρανούς ομολόγους τους, μολονότι ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου απέκλεισε, επί του παρόντος, «το συντονισμό στρατιωτικών επιχειρήσεων ΗΠΑ - Ιράν στο Ιράκ».

Ειδικότερα, μιλώντας χτες στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα «Yahoo! News» o Κέρι δήλωσε ότι «δεν αποκλείει τίποτα που μπορεί να αποδειχτεί αποτελεσματικό», όταν ρωτήθηκε για μια ενδεχόμενη συνεργασία της Ουάσιγκτον με την Τεχεράνη, δηλώνοντας ανοιχτός «σε οτιδήποτε εποικοδομητικό». Δεν απέκλεισε την περίπτωση της εξαπόλυσης βομβαρδισμών με μη επανδρωμένα αεροσκάφη ως «μία από τις λύσεις» που εξετάζονται.

Γεγονός, πάντως, είναι ότι οι ΗΠΑ πυκνώνουν τις δυνάμεις τους στον Περσικό Κόλπο, όπου έχει φτάσει ήδη το αεροπλανοφόρο «USS George H.W. Bush» και το πολεμικό πλοίο αμφίβιων επιχειρήσεων «USS Mesa Verde» με δεκάδες μαχητικά αεροπλάνα κάθετης προσγείωσης και εκατοντάδες πεζοναύτες.

Πλάι σε όλα αυτά, οι ένοπλοι της ISIL εντείνουν τις συγκρούσεις με στόχο τη Βαγδάτη, αλλά και τις επιχειρήσεις ψυχολογικού πολέμου, αυξάνοντας τις εν ψυχρώ εκτελέσεις εκατοντάδων στρατιωτών και πολιτών, μοιράζοντας σε διεθνή ΜΜΕ και διαδίκτυο αποτρόπαια φωτογραφικά ντοκουμέντα, ισχυριζόμενοι ότι έχουν εκτελέσει περίπου 1.700 Ιρακινούς στρατιώτες και αστυνομικούς.

Πάντως, οι πρώτες άμεσες ιρανο-αμερικανικές επαφές σχετικά με τις εξελίξεις στο Ιράκ δεν αποκλείεται να γίνουν στη Γενεύη, όπου άρχισε χτες ο νέος γύρος συνομιλιών για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ανάμεσα στην επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Κάθριν Αστον, τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Τζαβάντ Ζάριφ και τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών Γουίλιαμ Μπερνς.

Οι εξελίξεις προκαλούν ενδιαφέρουσες ανατροπές, αν σκεφθεί κανείς ότι στη Βαγδάτη βρίσκεται πλέον (όπως μετέδιδε χτες το «Ασοσιέιτεντ Πρες») ο Ιρανός στρατηγός, επικεφαλής των επίλεκτων δυνάμεων Quds των «Φρουρών της Επανάστασης», Γκασέμ Σολεϊμάνι για να συντονίσει τις επιθέσεις ιρακινών δυνάμεων, Ιρανών «εθελοντών» και Σιιτών πολιτοφυλακών κατά των ενόπλων της ISIL. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο στρατηγός Σολεϊμάνι, που οργάνωσε στα μέσα της δεκαετίας του 2000 σιιτικές ένοπλες ομάδες κατά των αμερικανικών κατοχικών δυνάμεων και τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με το συριακό στρατό για την αντιμετώπιση των Σουνιτών εξτρεμιστών στις βόρειες επαρχίες της χώρας, έχει στήσει ήδη ειδικό επιχειρησιακό συντονιστικό κέντρο στη Βαγδάτη μεταξύ Ιρανών και Ιρακινών της κυβέρνησης του (σιίτη) πρωθυπουργού Νούρι Μάλικι.

Στην Τεχεράνη, πάντως, διακρίνει κανείς αντιφατικές διαθέσεις, αναφορικά με το ενδεχόμενο συνεργασίας με τις ΗΠΑ για την καταπολέμηση των εξτρεμιστών μισθοφόρων της ISIL στο Ιράκ. Ο Ιρανός Πρόεδρος Χ. Ροχανί φέρεται πως εμφανίστηκε θετικός σε μια συνεργασία με τις ΗΠΑ, εάν οι τελευταίες αναλάβουν δράση κατά των εξτρεμιστών της ISIL, ενώ αντίθετα ο Ιρανός υφυπουργός Εξωτερικών Χαγκάβ Αμίρ Αμπντολαχίαν απέρριψε το ενδεχόμενο άμεσων διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ για το Ιράκ. Επίσης, η εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρζίεχ Αφχάμ δήλωσε πως το Ιράν «είναι κατηγορηματικά αντίθετο σε μία αμερικανική στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ».

Παράλληλα, αξιωματούχοι της βρετανικής κυβέρνησης απέκλεισαν χτες το ενδεχόμενο «άμεσης» συμμετοχής του Λονδίνου σε στρατιωτική επίθεση στο Ιράκ, ασκώντας πιέσεις στην κυβέρνηση του Ιρακινού πρωθυπουργού Ν. Μάλικι να προχωρήσει σε ανασχηματισμό, φτιάχνοντας κυβέρνηση εθνικής ενότητας που θα συμπεριλαμβάνει και τους Σουνίτες.

Η Σαουδική Αραβία εμφανίστηκε αντίθετη σε οποιαδήποτε στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ, επιρρίπτοντας ευθύνες για την όλη κατάσταση αποκλειστικά στην κυβέρνηση Μάλικι, επειδή στηρίχτηκε στο σιιτικό θρησκευτικό δόγμα που οδήγησε στην αποσταθεροποίηση της χώρας. Ζήτησε έτσι και αυτή τον άμεσο σχηματισμό ιρακινής κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

Στο μεταξύ, μετά από συγκρούσεις, οι ισλαμιστές της ISIL κατέλαβαν χτες τα χαράματα τη βόρεια ιρακινή πόλη Ταλ Αφάρ, που είναι στρατηγικής σημασίας, γιατί βρίσκεται κοντά σε οδική αρτηρία με τη συριακή μεθόριο και εξυπηρετεί το σχέδιο για τη δημιουργία «χαλιφάτου» με τη συνένωση βόρειων περιοχών της Συρίας και του Ιράκ.

Σφοδρές συγκρούσεις, ανάμεσα σε δυνάμεις του ιρακινού στρατού και τους εξτρεμιστές μισθοφόρους της οργάνωσης, αναφέρθηκαν χτες στην πόλη Σαμάρα, αλλά και μερικές δεκάδες χλμ. μακριά από τη Βαγδάτη.

Στη Μοσούλη, που έχει πέσει στα χέρια των εξτρεμιστών εδώ και μία βδομάδα, σύμφωνα με τη λιβανέζικη ιστοσελίδα «Al Akhbar», τέθηκε διοικητής ο ε.α. συνταγματάρχης (επί κυβέρνησης Σαντάμ Χουσεΐν) Χάσεμ αλ Τζάμας. Στην περιφρούρηση της πόλης συμμετέχουν Αραβες, ντόπιοι και ξένοι μισθοφόροι της ISIL, ένοπλοι από το «Επαναστατικό Στρατιωτικό Συμβούλιο» και το Κίνημα Νασμπαντίγια του Ιζάρ αλ Ντόκα.

Τέλος, στο Κιρκούκ συγκροτήθηκαν χτες πολιτοφυλακές Τουρκμάνων για την υπεράσπιση του Κιρκούκ (που περιφρουρείται ήδη από κουρδικές ένοπλες δυνάμεις ασφαλείας, γνωστές ως Πεσμαργκά) για να την προστατεύσουν από πιθανή νέα επίθεση των ισλαμιστών. Επιπλέον, η αυτόνομη κουρδική κυβέρνηση διεκδίκησε χτες αύξηση του μεριδίου της από τις συνολικές πωλήσεις ιρακινού πετρελαίου στο 25% της συνολικής παραγωγής, υποστηρίζοντας ότι οι περικοπές του προϋπολογισμού από τη Βαγδάτη έχουν αναγκάσει την περιφερειακή κυβέρνηση του Ιρακινού Κουρδιστάν να ακολουθεί ανεξάρτητη πολιτική στις πωλήσεις πετρελαίου εκτός του ελέγχου της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.