«Αβάντα» στις λεγόμενες Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΟΙΝΣΕΠ), οι οποίες αξιοποιούνται για την παραπέρα διάλυση των εργασιακών σχέσεων στους δήμους και τη διεύρυνση της ανταποδοτικότητας στην παροχή υπηρεσιών, κάνει ο ΟΑΕΔ, επιδοτώντας αυτές τις επιχειρήσεις για να προσλάβουν προσωπικό.

Με τον τρόπο αυτό, ο Οργανισμός πετυχαίνει, από τη μια, να ανακυκλώνει την ανεργία με ολιγόμηνες συμβάσεις απασχόλησης και, από την άλλη, να ενισχύσει με φτηνό εργατικό δυναμικό μηχανισμούς που παίζουν το ρόλο του «πολιορκητικού κριού» στα δικαιώματα όλων των εργαζομένων στους δήμους.

Οι ΚΟΙΝΣΕΠ νομοθετήθηκαν με τη λεγόμενη «κοινωνική οικονομία» επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, με το ν. 4019/2011 («Νόμος Κατσέλη»). Για να ιδρυθεί μια ΚΟΙΝΣΕΠ, απαιτούνται πέντε τουλάχιστον μέλη, που μπορεί να είναι είτε φυσικά πρόσωπα, είτε φυσικά και νομικά πρόσωπα (κατά το 1/3). Οι μέτοχοι - μέλη των ΚΟΙΝΣΕΠ έχουν δικαίωμα να εργάζονται οι ίδιοι, αλλά και να προσλαμβάνουν άλλους εργαζόμενους με όποια σχέση εργασίας θέλουν.

Οι «Κοινωνικές Επιχειρήσεις» λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αναπτύσσουν επιχειρηματική δραστηριότητα και εντάσσονται σε προγράμματα στήριξης της επιχειρηματικότητας και σε «χρηματοδοτικά εργαλεία». Οι δημοτικές αρχές προωθούν στα Δημοτικά Συμβούλια προγραμματικές συμβάσεις με τις ΚΟΙΝΣΕΠ, εξασφαλίζοντας την οικονομική τους ενίσχυση με σημαντικά ποσά, εκχωρώντας τους δημοτικές εγκαταστάσεις, μέσα και εξοπλισμό που ανήκουν στους δήμους και διοχετεύοντας στις τσέπες τους ανταποδοτικά τέλη.

Ταυτόχρονα, οι δημοτικές αρχές διευκολύνονται να κάνουν απολύσεις, παρακινώντας τους απολυμένους να ιδρύσουν ΚΟΙΝΣΕΠ για να συνάψουν στη συνέχεια προγραμματικές συμβάσεις μαζί τους.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα του ΟΑΕΔ αφορά την πρόσληψη 10.000 ανέργων, για τέσσερις μήνες, από ιδιωτικές εταιρείες και ΚΟΙΝΣΕΠ που συμμετέχουν στις δράσεις «Τοπικά σχέδια για την απασχόληση, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των τοπικών αγορών εργασίας - ΤοπΣΑ» και «Τοπικές δράσεις κοινωνικής ένταξης για ευάλωτες ομάδες - ΤοπΕΚΟ. Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και το ελληνικό δημόσιο.

Ο ΟΑΕΔ επιχορηγεί τις παραπάνω επιχειρήσεις με 15 ευρώ τη μέρα για τους ανέργους κάτω των 25 ετών και με 18 ευρώ για τους ανέργους άνω των 25 ετών. Το ποσό της επιχορήγησης καλύπτει μεγάλο τμήμα του λεγόμενου «μισθολογικού κόστους» και για μια επιχείρηση μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 200.000 ευρώ, σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών.

Εκτός από τον ΟΑΕΔ, το «θεσμό» των ΚΟΙΝΣΕΠ στηρίζουν εξόφθαλμα και οι εκπρόσωποι του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού. Οπως καταγγέλλουν οι εκλεγμένοι με τη στήριξη του ΠΑΜΕ στο Εργατικό Κέντρο Ρεθύμνου, η διοίκηση συνεδρίασε εκτάκτως και χωρίς τη συμμετοχή τους, προκειμένου να συζητήσει και να αναδείξει μελετητή, «που θα εντοπίσει σε ποιους τομείς της οικονομίας και των υπηρεσιών μπορούν να βρουν πεδίο εφαρμογής οι λεγόμενες ΚΟΙΝΣΕΠ».

Οπως καταγγέλλουν οι συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ, «οι εργαζόμενοι στους παιδικούς σταθμούς του δήμου είδαν τους μισθούς τους για την ίδια δουλειά, να μειώνονται πάνω από 20% με το που υποχρεώθηκαν να εργαστούν μέσω ΚΟΙΝΣΕΠ και οι εργαζόμενοι στο "Βοήθεια στο σπίτι αγωνίζονται να μην παραδοθεί η δομή σε ΚΟΙΝΣΕΠ».

Θετική έκβαση είχε η κινητοποίηση των 194 εργαζομένων στα περιφερειακά γραφεία της «Εθνικής Ασφαλιστικής», από τους οποίους η εταιρεία ζητούσε να υπογράψουν παραίτηση, για να τους προσλάβει στη συνέχεια μέσω «εταιρείας ενοικίασης», με άλλους, χειρότερους όρους. Η άμεση απεργιακή απάντηση των εργαζομένων, με τη συμβολή και των δυνάμεων του ΠΑΜΕ, είχε ως αποτέλεσμα να αναδιπλωθεί η εργοδοσία και να «παγώσει» για την ώρα τα σχέδιά της.

Αυτό που καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τις θετικές εξελίξεις ήταν η πρωτοβουλία και η αποφασιστικότητα των ίδιων των εργαζομένων. Αμέσως μόλις ανακοινώθηκαν τα σχέδια της εργοδοσίας, επιδίωξαν να συντονιστούν και να δώσουν ενιαία απάντηση, αν και είναι διάσπαρτοι σε πολλούς χώρους.

Παρά τις απειλές από την πλευρά της εταιρείας, μέσα από συσκέψεις κατέληξαν να μην υπογράψει κανείς. Στην προσπάθεια της εργοδοσίας να δημιουργήσει τετελεσμένα, αποφάσισαν 24ωρη απεργία. Η απεργιακή κινητοποίηση είχε μεγάλη επιτυχία, κυρίως στην Αττική, παρά τις διαρροές ότι «τα πάντα παγώνουν» και τις παραινέσεις της εργοδοσίας ότι «δε χρειάζεται να απεργήσετε».

Η Επιτροπή Αγώνα του ΠΑΜΕ στις Ασφαλιστικές Εταιρείες από την πρώτη στιγμή βρέθηκε στο πλευρό των εργαζομένων. Κόντρα στις συναινετικές λογικές των εκπροσώπων της Ομοσπονδίας Ασφαλιστικών Συλλόγων Ελλάδας, που αρχικά σύστηναν στους εργαζόμενους να μην προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις, το ΠΑΜΕ ανέδειξε την αναγκαιότητα το κύριο βάρος να πέσει στην οργάνωση των ίδιων των εργαζομένων, στη μαζικοποίηση του αγώνα.

Οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ ήταν αυτές που πρότειναν την απεργία και τη συγκέντρωση στα κεντρικά της εταιρείας, όταν εντάθηκε ο εκβιασμός. Η Επιτροπή Αγώνα του ΠΑΜΕ στις Ασφαλιστικές Εταιρείες σε ανακοίνωσή της σημειώνει: «Δε χωράει καμία επανάπαυση. Η εργοδοσία αυτή τη στιγμή φαίνεται πως έκανε πίσω. Αν και όταν αποφασίσει να επανέλθει με τέτοιες ή παρόμοιες προτάσεις, θα αναζητήσει άλλη μέθοδο, θα προσπαθήσει να κάμψει την ενότητά τους.

(...) Μπορεί να δοθεί μόνιμη μορφή στη συσπείρωση που αυτή τη στιγμή έχουν πετύχει: Να προχωρήσουν οι εργαζόμενοι στη δημιουργία επιτροπής αγώνα, που θα αποκτήσει σταθερές επαφές με όλα τα γραφεία πανελλαδικά, που θα μαζεύεται τακτικά, θα συντονίζει, θα ενημερώνει και θα κινητοποιεί αγωνιστικά τους συναδέλφους των γραφείων πωλήσεων της Εθνικής Ασφαλιστικής, για το σύνολο των εξελίξεων που τους αφορούν».