Eurokinissi

Ο τομέας Ενέργειας οξύνει τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς

Νέες παρεμβάσεις για την ανάγκη να βρεθεί μια «συνολική λύση» στο Κυπριακό τροφοδότησαν ο συνεχιζόμενος πλους του «Μπαρμπαρός» στην κυπριακή ΑΟΖ και η αποχώρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις συνομιλίες με το ψευδοκράτος. Πρέπει να είναι καθαρό ότι στο πλαίσιο της εξεύρεσης αυτής της «συνολικής λύσης» κονταροχτυπιούνται ήδη ισχυρά συμφέροντα μονοπωλίων και βαθαίνουν αντιθέσεις μεταξύ ιμπεριαλιστικών κέντρων, ως μέρος της συνολικής όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπου ειδικά αυτό το διάστημα είναι ανοιχτά πολλά αντιλαϊκά μέτωπα και παζάρια.

Σ' αυτό το πλαίσιο, εντείνονται καθημερινά οι προσπάθειες να πειστούν οι λαοί της περιοχής, καταρχήν σε Ελλάδα - Κύπρο και Τουρκία, να ταυτίσουν τα συμφέροντά τους με αυτά των μονοπωλίων, αντί να οργανώσουν τη δική τους αυτοτελή πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστές, στους σχεδιασμούς και τις συμμαχίες τους. Τέτοιες μεθοδεύσεις θα ενταθούν το αμέσως επόμενο διάστημα, με δεδομένο ότι η όξυνση των αντιθέσεων συνεπάγεται και προσπάθειες της αστικής τάξης σε κάθε χώρα να εμπλακεί βαθύτερα σε διεθνείς και περιφερειακές διεργασίες και κόντρες, από την «αξιοποίηση» των οποίων οι λαοί έβγαιναν πάντα πολλαπλά χαμένοι.

Τα αντιλαϊκά παζάρια μεταφέρθηκαν χτες στην έδρα της ΕΕ, τις Βρυξέλλες, όπου αργά το απόγευμα ξεκίνησε η Σύνοδος Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η κυπριακή κυβέρνηση διαμήνυε εδώ και μέρες ότι θα επιχειρήσει να εξασφαλίσει στήριξη έναντι της τουρκικής προκλητικότητας.

Φυσικά, η στάση της ΕΕ περιπλέκεται από τα συγκρουόμενα συμφέροντα, με δεδομένο ότι οι Βρυξέλλες σταθμίζουν μια σειρά από παράγοντες στις σχέσεις τους με την Αγκυρα, ενώ κάθε χώρα επηρεάζεται και από τις «ειδικές» σχέσεις με τα τουρκικά κεφάλαια. Είναι χαρακτηριστικά τα εμπόδια που έβαλαν προ ημερών Βρετανία, Φινλανδία και Σουηδία, που μπλόκαραν διάβημα της ΕΕ προς τον ΟΗΕ για τις τουρκικές ενέργειες.

Με αφορμή τη Σύνοδο, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, αναμενόταν να συναντηθεί μεταξύ άλλων με τον Βρετανό πρωθυπουργό, μετά από αίτημα του Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος ήθελε να θέσει την ανάγκη συνολικής λύσης στο Κυπριακό.

Στο μεταξύ, εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε χτες στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ότι «αναγνωρίζουμε τα κυπριακά δικαιώματα να ερευνά και να εκμεταλλεύεται (ενν. η Κύπρος) τους φυσικούς της πόρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της», εκφράζοντας ταυτόχρονα λύπη «για το ότι οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος έχουν αυτή τη στιγμή διακοπεί», και επισημαίνοντας ότι αυτές «είναι προς όφελος και των δύο πλευρών και πρέπει να συνεχιστούν το συντομότερο δυνατό». Ταυτόχρονα, συμπλήρωσε: «Βλέπουμε στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία επίσης έναν αποτελεσματικό τρόπο προκειμένου να υπάρξει θετική επίδραση στην εξέλιξή τους (ενν. των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό). Ειδικά σε έναν δομημένο διάλογο μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας στο πλαίσιο των διαπραγματευτικών κεφαλαίων για θέματα Κράτους Δικαίου, Δικαιοσύνης και Ασφάλειας, βλέπουμε αμοιβαίο συμφέρον. Γι' αυτό και κατά βάση προσπαθούμε για το άνοιγμα περαιτέρω κεφαλαίων».

Από τη μεριά των ΗΠΑ, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπογράμμισε πάλι χτες ότι «συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε σθεναρά τη διαπραγματευτική διαδικασία για την επανένωση του νησιού σε μία διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι του νησιού σε πετρέλαιο και αέριο θα πρέπει να μοιραστούν ακριβοδίκαια μεταξύ αμφοτέρων των κοινοτήτων, στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης».

Μετά από συνάντηση που είχε με τον ειδικό του σύμβουλο Εσπεν Μπαρτ Αϊντε, ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν χτες «τόνισε την ανάγκη τα μέρη στην Κύπρο να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς καθυστέρηση» και «κάλεσε τις χώρες της περιοχής να συμβάλουν στη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για παραγωγικές συνομιλίες». Σύμφωνα με εκπρόσωπό του, ο Μουν «εξέφρασε την ανησυχία του για τις εντάσεις που έχουν προκύψει σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες και την αναστολή των διαπραγματεύσεων. Τόνισε την ανάγκη όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αποκλιμακώσουν την κατάσταση, έτσι ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω αστάθεια στην ήδη έκρυθμη περιοχή».

Χτες το πρωί, η Λευκωσία ανακοίνωσε ότι ο Κύπριος ηγέτης, Νίκος Αναστασιάδης, δε θα παραβρισκόταν στη Σύνοδο του Συμβουλίου λόγω προβλημάτων υγείας. Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε, παρουσίασε παρατεταμένη ρινορραγία λόγω υπέρτασης και εισήχθη σε νοσοκομείο των Βρυξελλών, από όπου βγήκε αλλά οι γιατροί του συνέστησαν να μείνει κλινήρης για 48 ώρες. Αργότερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι τον Αναστασιάδη θα εκπροσωπήσει ο Ελληνας πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς, ενώ το απόγευμα έγινε γνωστό ότι ο Κύπριος Πρόεδρος εισήχθη σε Ειδικό Ωτορινολαρυγγολογικό νοσοκομείο της βελγικής πρωτεύουσας με δική του πρωτοβουλία και για προληπτικούς λόγους.

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχαν γίνει επίσημες ανακοινώσεις για το περιεχόμενο της συζήτησης στη Σύνοδο. Ωστόσο, κυπριακά και ελληνικά ΜΜΕ επικαλούνταν «προσχέδιο συμπερασμάτων» που είχαν στη διάθεσή τους και σύμφωνα με το οποίο «η ΕΕ εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία της για τη νέα κλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο», καλεί «την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου» και υπογραμμίζει: «Υπό τις συνθήκες αυτές το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θεωρεί ότι είναι περισσότερο σημαντικό από ποτέ να εξευρεθεί μια συνολική λύση για την Κύπρο, προς όφελος όλων των Κυπρίων».

Στο μεταξύ, παρέμβαση για τις εξελίξεις έκανε από την Αγκυρα, όπου μίλησε σε εκδήλωση με θέμα «Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις στο νέο επικίνδυνο περιβάλλον ασφάλειας», στο Πανεπιστήμιο Ατιλίμ, η βουλευτής της ΝΔ Ντόρα Μπακογιάννη, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Η παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου στην ΑΟΖ είναι παραβίαση του διεθνούς δικαίου και αυτό είναι απαράδεκτο. Και την ώρα που απευθύνομαι σε εσάς, τη νέα γενιά της Τουρκίας, θέλω να κάνω μια προσωπική σημείωση, δηλώνοντας ότι αυτού του είδους η αντίδραση είναι αναχρονιστική. Ανήκει στο παρελθόν». Σε ερώτηση για την αντίδραση του Κύπριου Προέδρου, Νίκου Αναστασιάδη, η Ντ. Μπακογιάννη απάντησε: «Ετσι απαντάς στην παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μιας χώρας - μέλους της ΕΕ. Ο Νίκος Αναστασιάδης είναι ένας ηγέτης που στήριξε το σχέδιο Ανάν κόντρα στην κοινή γνώμη των Κυπρίων. Είναι από τους λίγους ηγέτες που φέρθηκαν αποφασιστικά και γι' αυτό τρέφω μεγάλο σεβασμό γι' αυτόν. Το όραμά του είναι να δει μια ενωμένη Κύπρο. Το μήνυμά μου είναι σαφές: Το να μην αποδέχεται κανείς την ύπαρξη της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι μη ρεαλιστικό και αδιέξοδο», απάντησε. Φτάνοντας στην Αγκυρα, η Ντ. Μπακογιάννη συναντήθηκε με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, εκφράζοντας «έντονη δυσφορία» (σύμφωνα με τα ειδησεογραφικά πρακτορεία) για την παραβίαση των κανόνων του διεθνούς δικαίου στην Κύπρο.

Τέλος, δίνοντας συνέχεια στις προκλήσεις, ο ηγέτης του ψευδοκράτους, Ντερβίς Ερογλου, δήλωσε χτες πως η ελληνοκυπριακή πλευρά ζητά «πολλή γη» και πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πρέπει να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις, χωρίς οποιαδήποτε προϋπόθεση και πρόσθεσε πως δεν είναι δυνατόν να εξευρεθεί συμφωνία μέσω της διπλωματίας του «πήγαινε-έλα». Είχε προηγηθεί, αργά το βράδυ της Τετάρτης, γραπτή δήλωση Αναστασιάδη προς την Αγκυρα, όπου υπογραμμιζόταν ότι η Τουρκία παραβίασε κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα ενός κράτους - μέλους του ΟΗΕ και της ΕΕ, λίγα μόλις 24ωρα πριν από την έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων με στόχο την επίλυση του Κυπριακού.

Στην Κύπρο, χτες το πρωί, εντοπίστηκαν οι σοροί των δύο επιβαινόντων στο δικινητήριο αεροσκάφος, τύπου «Diamond DA42», το οποίο συνετρίβη προχτές βράδυ στη θαλάσσια περιοχή 45 ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά της Λάρνακας. Πρόκειται για τον 54χρονο Κύπριο Αυγουστίνο Αυγουστή, ιδιοκτήτη σχολής πιλότων και έμπειρο στο πιλοτάρισμα (σύμφωνα με κυπριακά ΜΜΕ), και τον 54χρονο Λιβανέζο Τζιορτζ Οπέκι. Το αεροσκάφος είχε αναχωρήσει από την Πάφο κατευθυνόμενο προς το Λίβανο, όταν σε ύψος 9.000 ποδιών επιχείρησε να κάνει αναστροφή (άγνωστο μέχρι στιγμής για ποιους λόγους). Σε επαφή με το Κέντρο Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας ο πιλότος ανέφερε ότι υπάρχει ένα «μικρό πρόβλημα» που «αντιμετωπίζεται», αλλά ελάχιστο χρόνο μετά το σκάφος έπεσε στα 6.000 πόδια και στη συνέχεια «εξαφανίστηκε» από τα ραντάρ. Κυπριακά ΜΜΕ ανέφεραν χτες ότι ο πιλότος ήταν ιδιαίτερα έμπειρος, όπως και ότι το «πρόβλημα» που ανέφερε σχετιζόταν με μηχανική βλάβη. Ορισμένοι έκαναν λόγο για «καθυστερημένη αντίδραση» από τις αρμόδιες αρχές. Στην επιχείρηση εντοπισμού / διάσωσης έλαβαν μέρος δυνάμεις από Γερμανία και Βραζιλία (που βρίσκονταν στην περιοχή στο πλαίσιο της επιχείρησης του ΟΗΕ στο Λίβανο «Unifil»), Ισραήλ (που ενημερώθηκε από τη Λευκωσία καθώς υπάρχει ειδική διμερής συμφωνία) αλλά και Τουρκία, σύμφωνα με τις Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας.

Πάντως, δυσκολίες στον εντοπισμό των αιτιών για το συμβάν θα προκαλέσει το ότι - όπως δήλωσε χτες ο πρόεδρος της Επιτροπής Αεροπορικών Ατυχημάτων και Συμβάντων, Γιαννάκης Λοΐζου - το αεροσκάφος δεν ήταν εφοδιασμένο με μαύρο κουτί.