Associated Press

Η μόλυνση του περιβάλλοντος και τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι αποτέλεσμα της αναρχίας του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής που πληρώνουν τα λαϊκά στρώματα

Εκτός από άλλα ζητήματα (π.χ. ανησυχία καπιταλιστών για τη «διατάραξη» της παραγωγικής διαδικασίας, «κόντρες» μεταξύ ανταγωνιστών), η έγνοια για την «αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών» συνδέεται και με νέα πεδία δράσης για τα μονοπώλια που, στο φόντο της καπιταλιστικής κρίσης, αναζητούν τομείς διοχέτευσης των λιμναζόντων κεφαλαίων. Χαρακτηριστική είναι η συμφωνία για την «κλιματική αλλαγή και τη συνεργασία στον τομέα της καθαρής Ενέργειας», που υπέγραψαν ΗΠΑ - Κίνα στο Πεκίνο τον περασμένο Νοέμβρη, όπου αποτυπώνεται καθαρά ότι μια σειρά από πολυεθνικές ιεραρχούν τομείς που συνδέονται με τις λεγόμενες «εναλλακτικές μορφές Ενέργειας».

«Τα οικονομικά στοιχεία κάνουν όλο και περισσότερο καθαρό ότι η έξυπνη δράση σχετικά με την κλιματική αλλαγή μπορεί να κατευθύνει την καινοτομία, να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη και να φέρει ευρέως οφέλη - από βιώσιμη ανάπτυξη μέχρι αυξημένη ενεργειακή ασφάλεια, βελτιωμένη δημόσια υγεία και καλύτερη ποιότητα ζωής...», επισημαίνεται στο σχετικό κείμενο που υπογράφουν Ουάσιγκτον και Πεκίνο. «Οι δύο πλευρές προτίθενται να συνεχίσουν να ενδυναμώνουν τον πολιτικό διάλογο και την πρακτική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στην προηγμένη τεχνολογία άνθρακα, την πυρηνική ενέργεια, το σχιστολιθικό αέριο και την ανανεώσιμη ενέργεια, που θα συμβάλει να βελτιστοποιηθεί το ενεργειακό μείγμα (σ.σ. ο συνδυασμός χρήσης διαφόρων μορφών Ενέργειας)...»

Σ' αυτό το πλαίσιο, οι δύο πλευρές κατέληξαν, μεταξύ άλλων, να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε τομείς όπως: Η ενεργειακή «απόδοση των κτιρίων» (σ.σ. όρος που έχει καθιερωθεί για να αποδίδει την ποσότητα της Ενέργειας που «καταναλώνει» ένα κτίριο και συνδέεται με την ανάπτυξη τεχνικών κατασκευαστικών πιο φιλικών προς το περιβάλλον), που θα δώσει ώθηση σε επιχειρήσεις κατασκευαστικές, αλλά και από τον κλάδο της Ενέργειας. Τα «έξυπνα αυτοκίνητα» που αφορά προηγμένα αυτοκίνητα που θεωρούνται ακίνδυνα για το περιβάλλον, και θα δώσει ανάσα σε αυτοκινητοβιομηχανίες.

Συμφώνησαν, ακόμα, να εγκαινιάσουν μια «πρωτοβουλία» για τη διάδοση πόλεων «έξυπνων», με «χαμηλά» επίπεδα χρήσης άνθρακα, να προωθήσουν το εμπόριο σε «πράσινα αγαθά» («καθαρές» τεχνολογίες Ενέργειας), αλλά και την ανάπτυξη «πιλοτικών προγραμμάτων» και «μελετών σκοπιμότητας σε τομείς όπως και η ηλιακή ενέργεια, τα «έξυπνα δίκτυα».

Η παραπάνω διμερής συμφωνία είναι ενδεικτική της «κινητικότητας» που υπάρχει σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο: Τα επιτελεία του κεφαλαίου «ανιχνεύουν» νέα πεδία δραστηριοποίησης, λαμβάνοντας υπόψη και μια σειρά δεδομένα στον παγκόσμιο «ενεργειακό χάρτη». Πέρα από τις συνηθισμένες μορφές Ενέργειας (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) στο παιχνίδι μπαίνουν δυναμικά οι νέες μορφές Ενέργειας που αξιοποιούνται και ως εργαλείο που χρησιμοποιείται στην προσπάθεια που κάνουν αστικές τάξεις και τμήματα του κεφαλαίου να αναβαθμίσουν τη θέση τους σε σχέση με ανταγωνιστές τους.

Οτι οι περιβαλλοντικές ευαισθησίες των καπιταλιστών συνδέονται και με τις ανακατατάξεις στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά ομολόγησε πριν από μερικούς μήνες (Φλεβάρης 2014) και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, μιλώντας στην Ινδονησία, στο πλαίσιο ομιλιών που έκανε σε διάφορες χώρες, απευθύνοντας αμερικανική «έκκληση» για τη «διάσωση του περιβάλλοντος».

Απαντώντας στο ερώτημα στο πώς μπορούν να απαντηθούν οι «προκλήσεις» των κλιματικών αλλαγών, επισήμανε: «Η παγκόσμια ενεργειακή αγορά είναι το μέλλον. Η λύση στις κλιματικές αλλαγές είναι η ενεργειακή πολιτική. Αυτή η αγορά είναι προορισμένη να είναι η μεγαλύτερη που έχει ποτέ γνωρίσει ο κόσμος. Μέχρι το 2035, οι επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα αναμένεται να φτάσουν σχεδόν τα 17 τρισ. δολ. Αυτό ξεπερνά το συνολικό ΑΕΠ της Κίνας και της Ινδίας μαζί... Με μερικές έξυπνες επιλογές, μπορούμε να διαβεβαιώσουμε ότι η έξυπνη Ενέργεια είναι η πιο ελκυστική επένδυση στον παγκόσμιο ενεργειακό τομέα».

Οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί για την ενεργειακή «ασφάλεια» κάθε δύναμης συμμαχίας ιμπεριαλιστών όχι μόνο να κλιμακωθεί, αλλά και θα επεκταθεί δραστικά και σε μια σειρά νέους τομείς του πλούτου των λαών (αέρας, νερό, άλλα ορυκτά).

Η παρέμβαση Κέρι στην Ινδονησία (που είναι η τρίτη χώρα σε εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μετά από Κίνα - ΗΠΑ) έτυχε μεγάλης προβολής. Καθόλου τυχαία. Η Ινδονησία είναι μια ταχύτατα αναδυόμενη οικονομία, χώρα με τεράστιο φυσικό πλούτο και «προνομιακή» γεωγραφική θέση, μέλος του G-20 και ανερχόμενη δύναμη στην Ασία και όχι μόνο. Δηλαδή, είναι για πολλούς λόγους μια περιοχή με μεγάλο ενδιαφέρον για τους «επενδυτές».

Ενδεικτικά των «προοπτικών» που ανοίγει για τις πολυεθνικές η «αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών», άρα και του μονοπωλιακού ανταγωνισμού που θα οξυνθεί, είναι ορισμένα στοιχεία που δείχνουν μεγάλη αύξηση των επενδύσεων στις λεγόμενες «Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας» και άλλες μορφές «καθαρής Ενέργειας» (αναφέρονται σε μορφές Ενέργειας, η οποία παράγεται από τον άνεμο, τη γεωθερμία, την κυκλοφορία του νερού, αλλά και από βιομάζα κ.τ.λ.).

Σύμφωνα με την «δεξαμενή σκέψης» «Κέντρο για την Αμερικανική Πρόοδο» το 2013 οι παγκόσμιες επενδύσεις σε τομείς της «καθαρής Ενέργειας» έφτασαν τα 254 δισεκατομμύρια δολάρια. Από αυτές τα 36,7 δισ. δολάρια (το 14%) αφορούσαν αμερικανικά κεφάλαια. Η ίδια πηγή καταγράφει στην ιστοσελίδα της έρευνες, σύμφωνα με τις οποίες μέχρι το 2030, οι αντίστοιχες επενδύσεις θα αυξηθούν (σε ετήσια βάση) κατά 230% (!) φτάνοντας τα 630 δισ. δολάρια.

Ενδεικτικό των ρυθμών, με τους οποίους «εξαπλώνονται» οι λεγόμενες και «εναλλακτικές μορφές Ενέργειας» είναι και η δυναμική που ήδη έχουν σε χώρες όπως οι ΗΠΑ. Το ερευνητικό ίδρυμα U.S. Energy Information Administration - ΕΙΑ (χρηματοδοτείται κάθε χρόνο από το αμερικανικό Κογκρέσο και αντικείμενό του είναι η συγκέντρωση και διάδοση πληροφοριών για την Ενέργεια) αναφέρει ότι στις ΗΠΑ, οι επενδύσεις σε σχετικούς κλάδους αυξήθηκαν κατά 250% (!) μέσα στην εννιαετία 2004 - 2013 και έφτασαν τα 36,7 δισ δολ. Υποστηρίζει ότι μέχρι το 2030, το 50% της παραγωγής ηλεκτρισμού στην αμερικανική επικράτεια θα προέρχεται από φυσικό αέριο και το 46,6% από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

Αντίστοιχο είναι το «ενδιαφέρον» και των Κινέζων για τις ΑΠΕ. Το ΕΙΑ (που διαθέτει μεγάλη βάση πληροφοριών με πηγή του τη ...CIA) επισημαίνει ότι η Κίνα επιδιώκει έως το 2020 να καλύπτει το 15% των ενεργειακών της αναγκών από ΑΠΕ. Μάλιστα, κινεζικές εταιρείες το 2012 επένδυσαν 65 δισ. δολ. σε σχετικούς κλάδους, 20% περισσότερα από ό,τι μόλις μια χρονιά πριν και μέσα στο διάστημα 2011 - 2015 σχεδιάζουν επενδύσεις συνολικού ύψους 473 δισ. δολ.

Χαρακτηριστικό είναι, τέλος, ότι μόλις τον περασμένο Σεπτέμβρη, το ίδρυμα που ίδρυσε ο Αμερικανός μεγιστάνας Ροκφέλερ ανακοίνωσε ότι αποσύρει 50 δισεκατομμύρια δολάρια από τα ορυκτά καύσιμα, για να τα επενδύσει σε ΑΠΕ. Αναφερόμενος στη συγκεκριμένη επιλογή, ένας από τους κληρονόμους του Τζον Ροκφέλερ, ο Στέφεν Χάιντζ, δήλωσε ότι η κίνηση θα ήταν σύμφωνη με τις επιθυμίες του ιδρυτή της δυναστείας, καθώς «αν ζούσε σήμερα, ως ένας έξυπνος επιχειρηματίας που κοίταζε προς το μέλλον, θα κινούνταν μακριά από τα ορυκτά καύσιμα και θα επένδυε σε καθαρές, ανανεώσιμες πηγές Ενέργειας». Δηλαδή, πρώτα οι καπιταλιστές καταστρέφουν το περιβάλλον και μετά εμφανίζονται ως οι «σωτήρες» που θα το προστατέψουν.