ΣΚΟΠΙΑ-ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Σε συντονισμένες απόπειρες γενίκευσης της κρίσης στην ΠΓΔΜ και τη νότια Σερβία επιδίδονται οι Αλβανοί αυτονομιστές. Η επίθεση που εξαπέλυσαν οι αντάρτες του λεγόμενου «Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού» κατά μεθοριακών στρατιωτικών δυνάμεων της ΠΓΔΜ στο χωριό Τανουσέφτσι, την περασμένη Δευτέρα, μπορεί να μην προκάλεσε άμεσα θύματα, εντούτοις κορύφωσε τις αντιδράσεις και την ανησυχία των Σκοπίων, που βλέπουν σε εξέλιξη ένα σενάριο γενικότερης αποσταθεροποίησης της χώρας. Και ενώ χτες στο χωριό Τανουσέφτσι επικρατούσε επιφανειακή ηρεμία, εντούτοις ήταν καθαρό πως οι δυνάμεις ασφαλείας της ΠΓΔΜ αδυνατούσαν να εισέλθουν στην περιοχή, γεγονός που έκανε ορισμένους να υποστηρίζουν πως οι δυνάμεις της ΠΓΔΜ έχασαν τον έλεγχο ορισμένων μεθοριακών περιοχών!

Το ίδιο 24ωρο που οι Αλβανοί αυτονομιστές εξαπέλυαν την επίθεσή τους στα βόρεια σύνορα της ΠΓΔΜ, ομόεθνοί τους αντάρτες του λεγόμενου «Απελευθερωτικού Στρατού Πρέσεβο, Μπουγιάνοβατς, Μεντβέγια» («UCPMB») πραγματοποιούσαν νέες «προειδοποιητικές» επιθέσεις κατά των σερβικών δυνάμεων ασφαλείας χωρίς να προκληθούν τραυματισμοί και από τις δύο πλευρές.

«Είμαστε πολύ απογοητευμένοι από την KFOR. Είχαν υποσχεθεί να επιτηρούν τη μεθόριο, αλλά χρησιμοποιούν ως πρόσχημα την κακοκαιρία, που τους εμποδίζει να αναπτυχθούν σ' αυτό το τμήμα του εδάφους», δήλωσε χτες ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι, μιλώντας στην κρατική τηλεόραση. Και συνέχισε καταλήγοντας: «Αγνοούμε το στόχο αυτών που επιτίθενται στις περιπόλους μας στα σύνορα, αλλά πρόκειται αναμφίβολα για ανθρώπους που ανησυχούν μετά την υπογραφή της συνοριακής συμφωνίας μεταξύ της Μακεδονίας και της ΟΔ της Γιουγκοσλαβίας στις 23 του Φλεβάρη»!

Ο Λ. Γκεοργκίεφσκι ήταν που κατέστησε σαφές πως οι δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας της χώρας του εξακολουθούν να βρίσκονται έξω από το μεθοριακό χωριό Τανουσέφτσι και δεν μπορούν να εισέλθουν «επειδή εκείνοι που το ελέγχουν ανοίγουν πυρ».

Ωρες πριν τις χτεσινές δηλώσεις του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, ο Πρόεδρος Μπόρις Τραϊκόφσκι συναντιούνταν με τους πρέσβεις των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ αλλά και με ανώτατους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Το πρακτορείο ειδήσεων της ΠΓΔΜ «ΜΑΚΦΑΞ», επικαλούμενο δηλώσεις διπλωματικών πηγών μετά τις επαφές του Προέδρου Τραϊκόφσκι, μετέδωσε ότι «το ΝΑΤΟ έχει ήδη εξακριβώσει πως μεταξύ του πλήθους των ανταρτών του "Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού" βρίσκονται Αλβανοί αποστάτες του παλιού ΟΥΤΣΕΚΑ και έχει εκπέμψει σαφές μήνυμα προς τους Κοσσοβάρους πολιτικούς ηγέτες να τιθασεύσουν τους εισβολείς»...

Επιπλέον, μετά τις προχτεσινές ανταλλαγές πυρών μεταξύ μεθοριακών στρατιωτικών δυνάμεων της ΠΓΔΜ με Αλβανούς αυτονομιστές στο χωριό Τανουσέφτσι, ο υπουργός Αμυνας της χώρας, Λιούμπεν Παουνόφσκι, δήλωσε πως «ο απώτερος στόχος τέτοιων προβοκατόρικων ενεργειών είναι η πρόκληση μίας στρατιωτικής απάντησης (από την πλευρά των Σκοπίων) και "θερμών" εξελίξεων στην περιοχή». «Πρόκειται», ξεκαθάρισε ο Παουνόφσκι, για «ένα ενορχηστρωμένο σενάριο με απώτερο στόχο την πρόκληση ένοπλης σύρραξης».

Σύμφωνα με το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο της ΠΓΔΜ, κατά την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας συζητήθηκαν τα σοβαρά μεθοριακά επεισόδια στο χωριό Τανουσέφτσι, εκτιμήθηκε πως πρόκειται για προβοκατόρικη ενέργεια, που σκοπεύει στη στρατιωτική ανταπάντηση των δυνάμεων της ΠΓΔΜ, αποφασίστηκε το σφράγισμα αυτού του μέρους των συνόρων της ΠΓΔΜ με το Κοσσυφοπέδιο και εκφράστηκαν επιφυλάξεις για τη λήψη περαιτέρω διπλωματικών και πολιτικών μέτρων προς την πλευρά επίλυσης της κρίσης. Αργότερα, πάντως, ο πρωθυπουργός της χώρας διέψευσε την πληροφορία για «σφράγισμα» των συνόρων της ΠΓΔΜ με το Κοσσυφοπέδιο, δηλώνοντας πως επί του παρόντος δε χρειάζεται η εφαρμογή τέτοιου μέτρου...

Τα σοβαρά επεισόδια στη μεθόριο της ΠΓΔΜ άρχισαν γύρω στις 3.30 μ.μ. (τοπική ώρα) της Δευτέρας, όταν Αλβανοί αυτονομιστές, που αυτοπροσδιορίζονται ως μέλη του «Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού», εξαπέλυσαν πυρά κατά - αρχικά - αστυνομικών δυνάμεων της ΠΓΔΜ στο χωριό Τανουσέφτσι (που είναι στη μεθόριο ΠΓΔΜ με το Κοσσυφοπέδιο). Σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές της ΠΓΔΜ, οι αστυνομικοί ανταπέδωσαν τα πυρά και σύντομα ανέλαβαν το ρόλο αυτό δυνάμεις του στρατού. «Κατά την περίπου δίωρη διάρκεια της σύγκρουσης δε χρησιμοποιήθηκαν βαρέα όπλα», έγραφε χαρακτηριστικά η ανακοίνωση των τοπικών αρχών της ΠΓΔΜ, ενώ αργότερα η Αστριντ βαν Γκέντερεν Στορτ, εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, υποστήριζε πως εξαιτίας του ένοπλου επεισοδίου της περασμένης Δευτέρας ένα κύμα περίπου 300 πολιτών από την ΠΓΔΜ κατέφυγε στο Κοσσυφοπέδιο.

Σύμφωνα με το αλβανόφωνο πρόγραμμα του βρετανικού ραδιοφωνικού δικτύου BBC, οι αντάρτες του λεγόμενου «Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού» δεν πήραν τον έλεγχο μόνον του χωριού Τανουσέφτσι αλλά και μερικών άλλων που βρίσκονται στη μεθόριο της ΠΓΔΜ με το Κοσσυφοπέδιο. Η παραπάνω πηγή μετέδωσε αυτή την πληροφορία, επικαλούμενη ανακοίνωση διοικητή των ανταρτών του «Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού» και ανέφερε πως ο «διοικητής» «είναι αλβανικής εθνικότητας άτομο που ήρθε από τη Γαλλία για να πολεμήσει για τα δικαιώματα του αλβανικού πληθυσμού στην ΠΓΔΜ». Αλλες πηγές από τα Σκόπια, επικαλούμενες δηλώσεις ξένων διπλωματικών αξιωματούχων, υποστήριζαν πως το ΝΑΤΟ έχει ήδη αναγνωρίσει μεταξύ των Αλβανών ανταρτών «Κοσσοβάρους Αλβανούς που αποστάτησαν από τον πρώην ΟΥΤΣΕΚΑ». Πάντως, χτες, το κρατικό πρακτορείο της ΠΓΔΜ «ΜΑΚΦΑΞ», επικαλούμενο στρατιωτικές και αστυνομικές πηγές, μετέδιδε πως «επικρατούσε ήρεμη κατάσταση στα βόρεια σύνορα της χώρας».

Ομως, οι Αλβανοί εξτρεμιστές αντάρτες δεν «προτίμησαν» μόνον τη μεθόριο της ΠΓΔΜ με το Κοσσυφοπέδιο για να εξαπολύσουν την επίθεσή τους. Την περασμένη Δευτέρα, οι αρχές στη νότια σερβική κοιλάδα του Πρέσεβο ανέφεραν σποραδικές επιθέσεις Αλβανών εξτρεμιστών με ολμοπυροβόλα κατά θέσεων της σερβικής αστυνομίας και του γιουγκοσλαβικού στρατού.

Σύμφωνα με τις σερβικές αρχές στο Μπουγιάνοβατς, οι Αλβανοί αυτονομιστές έβαλαν με πάνω από 70 όλμους πυροβόλων όπλων από το βράδυ της Κυριακής έως και αργά το βράδυ της Δευτέρας κατά περιπόλων της αστυνομίας και του στρατού δίχως να υπάρξουν θύματα.

Πάντως, χτες, το «Κόμμα Δημοκρατικής Δράσης» Αλβανών της κοιλάδας του Πρέσεβο, σε φαξ που έστειλε προς το πρακτορείο «Ασοσιέιτεντ Πρες», ανακοίνωσε πως αποδέχεται την πρόταση του Βελιγραδίου για «ειρηνευτικές συνομιλίες για τη νότια Σερβία, υπό τον όρο πως στην αλβανική αντιπροσωπεία θα συμμετάσχουν και ένοπλα στελέχη των ανταρτών». Σύμφωνα με την ανακοίνωση αυτή, «οι συνομιλίες Αλβανών και Σέρβων για το Πρέσεβο-Μπουγιάνοβατς-Μεντβέγια θα μπορούσαν να αρχίσουν αυτή τη βδομάδα»...

Associated Press

Παλαιστίνιοι θρηνούν τον χαμένο σύντροφό τους από τις ισραηλινές σφαίρες

Κλιμάκωση των συγκρούσεων και αλληλοκατηγορίες ακολούθησαν την πρώτη περιοδεία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στη Μέση Ανατολή. Ο Κολίν Πάουελ επιβεβαίωσε την εκτίμηση όσων υποστήριζαν ότι η νέα αμερικανική προεδρία θα τηρήσει αποστάσεις από την κατάσταση. Ενα εικοσιτετράωρο μετά την αναχώρησή του, η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα ξεσήκωνε θύελλα αντιδράσεων, τόσο στην πλευρά του Ισραήλ, όσο και της Παλαιστινιακής Αρχής. Θύελλα, όμως, πλέον «πνέει» και στο εσωτερικό του Εργατικού Κόμματος, του οποίου η Κεντρική Επιτροπή, εν μέσω ερίδων, ενέκρινε την κυβερνητική συνεργασία με το Λικούντ του Αριέλ Σαρόν, που τώρα καλείται να αντιμετωπίσει την οργή των έτερων ακροδεξιών συμμάχων του.

Ενας 13χρονος Παλαιστίνιος έχασε, χθες, τη ζωή του από σφαίρα στο κεφάλι, κατά τη διάρκεια συγκρούσεων στο εμπορικό πέρασμα Κάρνι, στη Λωρίδα της Γάζας. Λίγες ώρες νωρίτερα, 3 Ισραηλινοί αυτοκινητιστές, 2 γυναίκες και ένας άνδρας, τραυματίζονταν από ενόπλους, σε δρόμο έξω από την Ιερουσαλήμ. Η επίθεση σημειώθηκε κοντά στο σημείο, όπου ένας 15χρονος Παλαιστίνιος σκοτώθηκε, τη Δευτέρα, από ισραηλινά πυρά κατά τη διάρκεια συγκρούσεων. Η κηδεία του 15χρονου έγινε χθες στο προσφυγικό στρατόπεδο Καλάντια, της Ραμάλα, όπου κυριάρχησαν τα συνθήματα κατά του Ισραήλ.

Το κλίμα οξύνθηκε περισσότερο μετά την προχθεσινή έκκληση ηγετών των εποίκων προς την ισραηλινή κυβέρνηση να «απομακρύνει ή ακόμη και να δολοφονήσει» τον Παλαιστίνιο ηγέτη. Ο Παλαιστίνιος υπουργός Πληροφοριών Γιασέρ Αμπέντ Ράμπο, σε επιστολή διαμαρτυρίας προς το αμερικανικό προξενείο, χαρακτηρίζει «ειρωνική» την ισραηλινή θέση, που, αν και μιλά για ειρήνη, ενθαρρύνει τέτοιου είδους «απαράδεκτες αντιδράσεις, έστω και σιωπώντας στην προκειμένη περίπτωση».

Associated Press

Από τη συνάντηση του Γ. Αραφάτ με τον Κ. Πάουελ

Οι συγκεκριμένες διατυπώσεις πυροδότησαν σειρά αντιδράσεων εκατέρωθεν. Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών, με ανακοίνωσή του, απέρριψε τους ισχυρισμούς της έκθεσης, εκτιμώντας ότι «δε λαμβάνεται υπόψη η ιδιάζουσα κατάσταση των τελευταίων μηνών με τα αλλεπάλληλα τρομοκρατικά χτυπήματα», ενώ χαρακτηρίζει «πρέπουσα, μετρημένη και υπεύθυνη την αντίδραση των ισραηλινών δυνάμεων στις επιθέσεις ενόπλων».

Από την άλλη πλευρά, ο Αχμέντ Αμπντέλ Ραχμάν, στενός συνεργάτης του Αραφάτ, υπενθύμισε ότι οι εβραϊκοί εποικισμοί παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο και ότι ο ισραηλινός στρατός βρίσκεται σε κατειλημμένο έδαφος. «Οι έποικοι συνοδεύουν το στρατό κατοχής, αν ήταν απλοί πολίτες θα βρίσκονταν στο Ισραήλ και όχι εδώ», κατέληξε ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος.

Οι κατηγορίες που αντάλλαξαν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, με αφορμή την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ήταν, περίπου, οι ίδιες, που παρουσίασαν και στον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών. Ο Κολίν Πάουελ συναντήθηκε, την Κυριακή, με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Αριέλ Σαρόν, με τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ, στη Ραμάλα, με τον πρώην πρωθυπουργό Εχούντ Μπαράκ, με τον Ισραηλινό Πρόεδρο Μοσέ Κατσάβ και με τον αρχηγό του ισραηλινού γενικού επιτελείου στρατού, Σαούλ Μοφάζ. Ο Πάουελ, κατά τη διάρκεια κοινών συνεντεύξεων Τύπου, που έδωσε, τόσο με τον Αραφάτ, όσο και με τον Σαρόν, επανέλαβε τις, ήδη, διατυπωθείσες αμερικανικές θέσεις.

Associated Press

Διαδηλωτές καίνε ομοίωμα του Α. Σαρόν

Η περιοδεία του Πάουελ, ο οποίος έφτασε στο Ισραήλ από την Αίγυπτο, και στη συνέχεια μετέβη στην Ιορδανία, στη Σαουδική Αραβία και στο Κουβέιτ, πάντως, δε σχολιάζεται με τα καλύτερα λόγια από τον αραβικό Τύπο όλων των χωρών. Αν και τα σχόλια ποικίλουν, όσον αφορά στην ένταση, τείνουν, στην πλειοψηφία τους, να συγκλίνουν στην άποψη ότι δεν προσέφερε τίποτε ουσιαστικό, αλλά και στην εκτίμηση ότι η αμερικανική ηγεσία δεν προτίθεται να αναλάβει κάποιο επιπλέον μέτρο για την αποκλιμάκωση της κατάστασης, αντίθετα, επιμένει στη λογική των «δύο μέτρων και δύο σταθμών», όσον αφορά στον αραβικό κόσμο και στο Ισραήλ. Δεν είναι τυχαίο ότι η παρουσία του Πάουελ συνοδεύτηκε, αν και όχι ταυτόχρονα πολλές φορές, από μεγάλες αντιαμερικανικές διαδηλώσεις.

Σε μια θυελλώδη συνεδρίαση, η Κεντρική Επιτροπή του Εργατικού Κόμματος ενέκρινε τη Δευτέρα την πρόταση Περές για συγκυβέρνηση με το Λικούντ και αναμένεται να καταλήξει στους 8 προτεινόμενους υπουργούς στα τέλη της εβδομάδας. Ο πρώην πρωθυπουργός υπεραμύνθηκε της συγκυβέρνησης, τονίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό θα προωθηθούν «σχέδια ειρήνης» και θα μπορεί να επηρεάζεται η πολιτική της χώρας.

Αντίθετη άποψη, όμως, φαίνεται ότι είχε το 1/3 της Κεντρικής Επιτροπής, αλλά και πολλά μέλη. Ενδεικτική είναι η δήλωση του Γιοσί Μπεϊλίν, πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, που εκτιμούσε, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αποχώρησης, ότι ουδεμία επιρροή ασκείται με 8 θέσεις στην 30μελή κυβέρνηση, και κατά συνέπεια απλώς θα δίνεται «άλλοθι σε μια ακροδεξιά πολιτική».

Οι φωνές διαμαρτυρίας εντείνονται, καθώς ο Αριέλ Σαρόν φέρεται αποφασισμένος να αρχίσει διαβουλεύσεις και με άλλα ακροδεξιά κόμματα, αρχής γενομένης από το θρησκευτικό Σας. Η είδηση της συγκυβέρνησης προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις και σε σειρά ακροδεξιών κομμάτων, που κατηγορούν τον Σαρόν ότι «τους μεταχειρίζεται σαν αμελητέα ποσότητα μετά την εκλογική νίκη του».

Associated Press

Το αυτοκίνητο που μετέφερε τον Ρ.Μάρκοβιτς στο χώρο, όπου τον ανακρίνουν

Μπαράζ συλλήψεων, μεταξύ των οποίων ορισμένες θα «προκαλέσουν έκπληξη» ανακοίνωσε χτες ο Γιουγκοσλάβος υπουργός Εξωτερικών, Ζόραν Ζίβκοβιτς, τέσσερις μόλις μέρες μετά την αιφνιδιαστική σύλληψη του πρώην στενού συνεργάτη του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και πρώην επικεφαλής των σερβικών δυνάμεων της αστυνομίας, Ράντε Μάρκοβιτς.

«Ελπίζω πως θα ακολουθήσουν και άλλες συλλήψεις, εκ των οποίων ορισμένες θα είναι έκπληξη για την κοινή γνώμη και για το πρόσωπο που πρόκειται να συλληφθεί», είπε χτες χαρακτηριστικά στο Βελιγράδι ο υπουργός Εσωτερικών.

Το ίδιο 24ωρο και ενώ εντείνεται η φημολογία για σύλληψη του πρώην Προέδρου της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας, το σερβικό Σοσιαλιστικό Κόμμα εξέδωσε ανακοίνωση, καλώντας όλους τους Σέρβους πολίτες να ξεσηκωθούν «για να προστατεύσουν το νόμο και τη Δικαιοσύνη» και να «αντιταχθούν «στο κυνήγι συλλήψεων μαγισσών» που εξαπολύουν οι αρχές της χώρας.

Στη συγκεκριμένη ανακοίνωση, κατηγορείται ο υπουργός Δικαιοσύνης της Σερβίας, Βλάνταν Μπάτιτς, πως «διατάσσει συλλήψεις για πολιτικούς λόγους με σκοπό τη μετατροπή της Σερβικής Δικαιοσύνης σε ένα μεγάλο δικαστήριο τύπου Χάγης».