Αυτές τις μέρες βρίσκονται σε εξέλιξη οι αρχαιρεσίες των επιχειρησιακών σωματείων σε δύο από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της χώρας. Για τις εξελίξεις στον κλάδο, ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με τον Μιλτιάδη Κρητικό (Μ. Κ.), αντιπρόεδρο του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας (ΣΕΑ) και υποψήφιος με τη ΔΑΣ στο επιχειρησιακό σωματείου του «Σκλαβενίτη» και τον Αχμετ Μουσταφά (Α. Μ.), μέλος του ΔΣ του ΣΕΑ και επικεφαλής της ΔΑΣ στο επιχειρησιακό σωματείο «Καρφούρ - Μαρινόπουλος - Ντία».

-- Ξεκίνησαν την Τρίτη οι εκλογές στο επιχειρησιακό σωματείο του «Σκλαβενίτη», αποκλείοντας την ΔΑΣ από τις αρχαιρεσίες με διάφορες παράτυπες διαδικασίες. Πού αποσκοπούν αυτές οι μεθοδεύσεις από την πλευρά της διοίκησης του σωματείου και της εργοδοσίας;

Μ.Κ.: Πρόκειται για ένα καθαρά εργοδοτικό σωματείο, που με το μηχανισμό που διαθέτει έχει τη δυνατότητα να κάνει νομότυπες διαδικασίες, αποκλείοντας φωνές που δεν θέλουν να ακουστούν. Το ΠΑΜΕ και οι συνδικαλιστές που δραστηριοποιούνται στον «Σκλαβενίτη», καλούν σε οργάνωση των συναδέλφων και ιδιαίτερα σε μια περίοδο που αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα. Αυτό ενοχλεί.

Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ «Σκλαβενίτης» είναι η πιο ταχεία αναπτυσσόμενη επιχείρηση στο χώρο. Αυτό όμως δεν γίνεται επ' ωφελεία των εργαζομένων. Για παράδειγμα, δεν γίνονται οι ανάλογες προσλήψεις κι αυτό σημαίνει εντατικοποίηση, ατυχήματα στο χώρο εργασίας, ωράρια που δεν τηρούνται.

Εμείς καλούμε τους εργαζόμενους να συνειδητοποιήσουν αυτό που ζουν τόσα χρόνια, ότι δηλαδή ψηφίζοντας τις συγκεκριμένες δυνάμεις στο επιχειρησιακό σωματείο, δεν έχουν να περιμένουν κάτι. Είναι ένα απαξιωμένο σωματείο, δεν εμφανίζεται πουθενά, παρά μόνο κάθε δυο χρόνια που καλεί σε ψηφοφορία και αυτό χωρίς να το μαθαίνουν καν όλοι οι εργαζόμενοι.

Το μόνο που φαίνεται από το σωματείο στο διάστημα που μεσολαβεί από εκλογές σε εκλογές, είναι κάποιες ανακοινώσεις που έχουν να κάνουν με προσφορές και εκπτώσεις που εξασφαλίζει η επιχείρηση - το σωματείο λένε αυτοί - για τους εργαζόμενους σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά κέντρα, ιδιωτικές κλινικές κ.λπ. Ακόμη και από κει φαίνεται η γραμμή που στηρίζουν στο κίνημα, χώρια που προωθούν την ιδιωτική Υγεία και Παιδεία, αντί να αγωνίζονται με τους υπόλοιπους εργαζόμενους για δωρεάν δημόσιες παροχές.

-- Αυτές οι εκλογές έχουν ενδιαφέρον μόνο για τους εργαζόμενους του «Σκλαβενίτη»; Ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψιν ότι μαζί με άλλα εργοδοτικά σωματεία του κλάδου διαμορφώνουν αρνητικό συσχετισμό συνολικά στον κλάδο και στο εργατικό κίνημα...

Μ.Κ.: Αυτό είναι κάτι που έχει μεγάλη αξία να το συνειδητοποιήσουν οι εργαζόμενοι. Ναι μεν είναι ένα επιχειρησιακό σωματείο με 2.500 ψηφίσαντες, αλλά δεν εκλέγει μόνο ένα Διοικητικό Συμβούλιο ενός ανύπαρκτου κατά τα άλλα σωματείου. Αυτό το σωματείο στέλνει αντιπροσώπους και στα δευτεροβάθμια όργανα, στην Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση και τη διατήρηση των αρνητικών συσχετισμών για τους εργαζόμενους.

Οι υποψήφιοι στις εκλογές του «Σκλαβενίτη» ναι μεν μας πλησιάζουν σαν «συνάδελφοι» την περίοδο των αρχαιρεσιών του σωματείου και λένε ότι «είμαστε μια οικογένεια που δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα, άρα γιατί να υπάρχουν ξεχωριστά ψηφοδέλτια;», αλλά στο δευτεροβάθμιο όργανο μπαίνουν με «ταμπέλες», μέσα σε παρατάξεις.

Κι ας μην κρυβόμαστε: Το 2012, όταν υπογράφτηκαν οι μειώσεις μισθών 6,7% (σ.σ. στην κλαδική του Εμπορίου που διαπραγματεύεται η ΟΙΥΕ), ανάμεσα σε άλλους υπέγραψαν και οι συνδικαλιστές που προέρχονται από τον «Σκλαβενίτη», που είναι με την Αυτόνομη Παρέμβαση, την παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία στη συνέχεια μετονομάστηκε σε ΜΕΤΑ. Μπορεί ο «Σκλαβενίτης» να μην την έχει εφαρμόσει ακόμη, αλλά ο συνδικαλιστής του «Σκλαβενίτη» την έχει υπογράψει και εφαρμόστηκε για τους υπόλοιπους εργαζόμενους.

Αρα δημιουργείται ένα προηγούμενο όχι μόνο για τους εργαζόμενους της επιχείρησης, αλλά για το σύνολο των εργαζομένων. Επίσης, στην Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων την προηγούμενη φορά συμμετείχαν 22 εκπρόσωποι εκλεγμένοι από τον «Σκλαβενίτη». Εχουμε δει μέχρι τώρα τι έχουν κάνει, ποιους υποστηρίζουν και ποιος τελικά «την πληρώνει».

-- Πώς απαντάτε στο επιχείρημα που διακινούν σωματείο και εργοδοσία ότι η συγκεκριμένη αλυσίδα είναι υπόδειγμα «υγιούς επιχειρηματικότητας», με «καλό εργοδότη»;

Μ.Κ.: Ο «καλός επιχειρηματίας» είναι ένα ιδεολόγημα, όπως και αυτό που λένε, ότι αν έρθει η ανάπτυξη θα λυθούν όλα μας τα προβλήματα κ.λπ. Δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα «ανάπτυξης» από τον «Σκλαβενίτη». Πριν από πέντε χρόνια είχε γύρω στα 70 καταστήματα. Μέσα στην κρίση τα αύξησε σε 120 και αν εξαγοράσει και του «Βερόπουλου», όπως γράφεται, ξεπερνά τα 300 καταστήματα. Πιο ...«ανάπτυξη» δεν γίνεται...

Αλλά για να δούμε, ποιο είναι το αποτέλεσμα; Καθόλου προσλήψεις, εντατικοποίηση της δουλειάς μας, δεν τηρούνται ωράρια, συμβάσεις ωρομίσθιων, 4ωρων, 5ωρων, 3ήμερης εργασίας. Αυτά κάνει ο «καλός εργοδότης», ο οποίος κατά τα άλλα φροντίζει να είναι τυπικός στις πληρωμές. Ομως σήμερα φτάσαμε να θεωρούμε πολυτέλεια το αυτονόητο, να πληρώνεται δηλαδή ο εργαζόμενος στην ώρα του, όπως τυπικοί είμαστε και εμείς καθημερινά στη δουλειά μας.

-- Μέσα σε τι κλίμα γίνονται οι εκλογές στο σωματείο «Καρφούρ - Μαρινόπουλος - Ντία» και τι στάση κράτησε έως τώρα η πλειοψηφία απέναντι στις εξελίξεις;

Α. Μ.: Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε, η εργοδοσία έχει προχωρήσει σε κλείσιμο μαγαζιών, σε απολύσεις στην Αττική και πανελλαδικά. Επομένως, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να εντείνουν τον αγώνα τους, να οργανωθούν, να παλέψουν για να διασφαλίσουν τις θέσεις εργασίας, να διεκδικήσουν αξιοπρεπείς μισθούς.

Η κριτική που κάνουμε στην απερχόμενη πλειοψηφία του σωματείου είναι ότι τα τελευταία τρία χρόνια που έχουν ξεκινήσει μειώσεις μισθών, κόψιμο επιδομάτων και απολύσεις, δεν πήρε ουσιαστικές πρωτοβουλίες για την οργάνωση τον αγώνα, ενώ ήξερε ότι τα μέτρα που έπαιρνε η εκάστοτε κυβέρνηση και η τωρινή, θα επιδεινώσουν την κατάσταση στους χώρους δουλειάς.

Στη δική μας επιχείρηση έχουν ήδη εφαρμοστεί οι μειώσεις που υπέγραψε η πλειοψηφία της διοίκησης της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων, κι επιπλέον επειδή δεν υπάρχει ούτε κλαδική, ούτε Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, κατάφερε η εργοδοσία να κόψει επιδόματα - τέκνων, ψυγείου κ.λπ.

Η σημερινή πλειοψηφία δεν υπηρετεί πλέον το πραγματικό συμφέρον των εργαζομένων. Αυτή η πραγματικότητα υπαγορεύει να βγουν οι ταξικές δυνάμεις ενισχυμένες στις αρχαιρεσίες, γιατί έχουν και τη θέληση και τη δυνατότητα να οργανώσουν τον αγώνα στους χώρους δουλειάς, αλλά να συμβάλουν και στην οργάνωση της πάλης συνολικά στον κλάδο.

-- Οπως και στην περίπτωση του «Σκλαβενίτη», αυτό που προβάλλει η εργοδοσία της «Καρφούρ - Μαρινόπουλος» είναι το παράδειγμα μιας δυναμικής ελληνικής επιχείρησης, που κυριάρχησε στον κλάδο του Εμπορίου μέσα από συγχωνεύσεις και εξαγορές. Τώρα βλέπουμε να κλείνει μαγαζιά και να πετάει εργαζόμενους στο δρόμο. Τι συμπέρασμα προκύπτει για τους εργαζόμενους;

Α. Μ.: Κατ' αρχήν, οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να «τσιμπήσουν» και να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι αφού ο «Μαρινόπουλος» δεν έχει τα κέρδη που θέλει, πρέπει να βάλουν πλάτη σε μειώσεις μισθών και άλλα. Η επιχείρηση αριθμεί περίπου 1.020 καταστήματα με 17.000 εργαζόμενους και πράγματι γιγαντώθηκε τα τελευταία χρόνια.

Σήμερα, δεν κυριαρχεί μόνο στην Ελλάδα, αλλά έχει μαγαζιά και στα Βαλκάνια, εξαγόρασε το τελευταίο διάστημα μαγαζιά και στη Βόρειο Ελλάδα, στη Λάρισα, στην Κρήτη. Είναι η μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ.

Τώρα, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού που μεγαλώνει στον κλάδο, κάνουν αναπροσαρμογές. Θέλουν να κλείσουν τα μικρά μαγαζιά ή όσα είναι κοντά σε ανταγωνιστή, να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις της αγοράς. Δηλαδή, το κλείσιμο των μαγαζιών δεν έχει να κάνει με μείωση κερδών. Η εταιρεία θέλει να θωρακίσει την ανταγωνιστικότητά της απέναντι στους άλλους επιχειρηματίες του κλάδου, θέλει να μεγιστοποιήσει το κέρδος του. Γι' αυτό αξιοποιεί πλήρως και τα αντεργατικά μέτρα που ψηφίζουν οι κυβερνήσεις.

Το ζητούμενο είναι να διασφαλιστεί η ενότητα των εργαζομένων, διότι η εργοδοσία τούς «πετάει το μπαλάκι» για να μειώσουν τις απαιτήσεις τους, αφού υπάρχουν και πιο «φθηνοί». Αυτό σημαίνει «ανάπτυξη» για εμάς τους εργαζόμενους και αυτό είναι που θέλουμε να φέρουμε στο επίκεντρο της συζήτησης με τους συναδέλφους μας το επόμενο διάστημα.

Η ανάπτυξη του δικτύου των καταστημάτων, η κατοχή της «μερίδας του λέοντος» στον κύκλο εργασιών και το ύψος των επενδύσεων από τις μεγάλες επιχειρήσεις, την ίδια στιγμή που οι μικρότερες φυτοζωούν ή κλείνουν, είναι μερικά από τα στοιχεία που δείχνουν με σαφήνεια την τάση συγκέντρωσης και στον κλάδο εμπορίας τροφίμων.

Χαρακτηριστική είναι η διαπίστωση που καταγράφεται σε έρευνα της ICAP πριν το καλοκαίρι: «Οι μεγάλες εταιρείες απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος των συνολικών πωλήσεων, ενώ η τάση συγκέντρωσης στον κλάδο συνεχίζεται. Σημαντικό ρόλο στην τάση αύξησης του βαθμού συγκέντρωσης τα τελευταία χρόνια διαμορφώνει η συνεχής επέκταση του δικτύου καταστημάτων των μεγαλύτερων αλυσίδων του κλάδου (μέσω εξαγοράς καταστημάτων άλλων επιχειρήσεων ή/και με το άνοιγμα νέων σημείων πώλησης).

Επίσης, αρκετές από τις μικρομεσαίες (κυρίως) εταιρείες αντιμετωπίζουν πρόβλημα βιωσιμότητας και οδηγούνται στο κλείσιμο των μη αποδοτικών τους καταστημάτων ή ακόμα και στην άρση της λειτουργίας τους, με αποτέλεσμα η ζήτηση που "χάνεται" από τις συγκεκριμένες εταιρείες να κατευθύνεται κυρίως στις μεγαλύτερες αλυσίδες του κλάδου. Εξάλλου, οι μεγάλες αλυσίδες επιτυγχάνουν σημαντικές οικονομικές κλίμακες, γεγονός που ενισχύει τη θέση τους έναντι των μικρότερων εταιρειών και συμβάλλει στην αύξηση του βαθμού συγκέντρωσης στον κλάδο».

Αλλη μελέτη που έγινε το 2011 από το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), αναφέρει μεταξύ άλλων ότι τα μεγάλα (πάνω από 400 τετραγωνικά μέτρα) και τα μικρά (100 έως 399 τετραγωνικά μέτρα) σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν από το 2000 έως 2009 κατά 17,45%. Νεότερα στοιχεία από άλλες πηγές δείχνουν ότι σήμερα τα σούπερ μάρκετ έχουν ξεπεράσει τα 2.400 πολύ μεγάλα, μεγάλα και μικρά καταστήματα σε όλη τη χώρα.

Να σημειώσουμε εδώ ότι ο αριθμός των καταστημάτων των μεγάλων επιχειρήσεων πρέπει να ιδωθεί σε συνδυασμό με την επιφάνειά τους και τη δυνατότητα που έχουν να καλύπτουν τις ανάγκες μιας μεγάλης περιοχής, σε αντίθεση με τα μικρά καταστήματα τροφίμων που λειτουργούν σε γειτονιές.

Στην ίδια μελέτη σημειώνεται πως στην Ελλάδα, «το οργανωμένο λιανεμπόριο (σούπερ μάρκετ) αποτελεί περίπου το 40%» του συνολικού κύκλου εργασιών στο λιανεμπόριο τροφίμων. Σύμφωνα εξάλλου με στοιχεία της IRI, τα σούπερ μάρκετ έχουν πληγεί λιγότερο από την κρίση συγκριτικά με άλλους κλάδους, καταγράφοντας απώλειες τζίρου 8,7% τη διετία 2012 - 2014. Το 2014, ο συνολικός τζίρος των σούπερ μάρκετ και των καταστημάτων «Cash & Carry» έφτασε τα 11 δισ. ευρώ.

Σημειώνουμε εδώ ότι από την έναρξη της κρίσης, το ΑΕΠ της χώρας κατρακύλησε κατά περίπου 30%.

Αλλα στοιχεία (ΙΕΛΚΑ) δείχνουν ότι ο κύκλος εργασιών των σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα από το 2001 έως το 2008 παρουσίασε «μία σημαντική αύξηση κατά 60%». Αντίστοιχα, από στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας προκύπτει η συνεχής ανοδική τάση του δείκτη κύκλου εργασιών (έτος βάσης 2010=100) από το 2000 (μέσος ετήσιος δείκτης 52,5) έως και το 2008 (106,9).

Τα επόμενα χρόνια υπάρχει μια πτώση, αλλά εξακολουθεί να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, τόσο σε σύγκριση με ό,τι συμβαίνει στα μικρά καταστήματα τροφίμων, όσο σε σχέση και με το γενικό δείκτη του κύκλου εργασιών, τον οποίο ξεπερνά σταθερά από το 2011 έως το 2014. Ενδεικτικά:

• Το 2008, ο γενικός δείκτης εργασιών ήταν 112,6, ο δείκτης εργασιών των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων 106,9 και ο δείκτης εργασιών των μικρών καταστημάτων στον ίδιο κλάδο 100,1.
• Το 2012, ο γενικός δείκτης εργασιών ήταν 82,6, ο δείκτης εργασιών των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων 92,3 και ο δείκτης εργασιών των μικρών καταστημάτων στον ίδιο κλάδο 77,3.
• Το 2014, ο γενικός δείκτης εργασιών ήταν 74,6, ο δείκτης εργασιών των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων 83,9 και ο δείκτης εργασιών των μικρών καταστημάτων στον ίδιο κλάδο 71,1.

Ενα άλλο στοιχείο που δείχνει την κυριαρχία των μεγάλων επιχειρήσεων, είναι το ύψος των επενδύσεων. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

• Το 2008, οι μεγάλες επιχειρήσεις έκαναν επενδύσεις που ξεπέρασαν τα 400 εκατομμύρια ευρώ, ενώ τα μικρά καταστήματα μόλις έφτασαν τα 47 εκατομμύρια ευρώ.
• Το 2013, μέσα στην κρίση, οι επενδύσεις των μεγάλων επιχειρήσεων έφτασαν τα 250 εκατομμύρια ευρώ, ενώ των μικρών καταστημάτων περίπου τα 35 εκατομμύρια ευρώ.

Την κατάσταση αυτή συμπληρώνει η μείωση του αριθμού των μικρότερων επιχειρήσεων και η μείωση των απασχολουμένων (κατηγορία στην οποία περιλαμβάνονται οι επιχειρηματίες και τα μη αμειβόμενα μέλη της οικογένειας, αλλά και οι μισθωτοί/ημερομίσθιοι).

Στη μελέτη του ΙΕΛΚΑ αναφέρεται ότι το 2000 τα παντοπωλεία έφταναν τα 13.648 και τα περίπτερα τα 9.660. Σήμερα, άλλη μελέτη εκτιμά ότι δεν έχουν μείνει πάνω από 7.000 παντοπωλεία και περίπου 8.000 περίπτερα.

Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν ότι οι μικρές επιχειρήσεις (οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιεία/ζαχαροπλαστεία, καπνοπωλεία, ποτοπωλεία, κατεψυγμένα, γαλακτοπωλεία) το 2003 αριθμούσαν 29.469. Εφτασαν το ανώτερο τις 30.081 το 2008 και μετά άρχισαν να μειώνονται, φτάνοντας το 2013 τις 25.023 (μείωση 16,81% μεταξύ των ετών 2008 - 2013).

Αντίστοιχα, σε αυτές τις επιχειρήσεις:

• Οι αυτοαπασχολούμενοι με προσωπικό το 2003 αριθμούσαν 44.169, το 2010 έφτασαν 45.812 και το 2013 έπεσαν στους 34.143 (μείωση 25,47% μεταξύ των ετών 2010 - 2013).
• Οι μισθωτοί το 2003 ήταν 19.186, το 2008 έφτασαν τους 29.437 και το 2013 έπεσαν στους 24. 669 (μείωση 16,19% μεταξύ των ετών 2008 - 2013).

Στις μικρές επιχειρήσεις, οι μισθωτοί αποτελούν το 40 - 60% του προσωπικού, στοιχείο που δείχνει ότι σε αυτές δουλεύουν κυρίως οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων και μέλη της οικογένειάς τους.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον οικονομικό Τύπο (Απρίλης 2015), σε εξέλιξη βρίσκεται ένα μπαράζ εξαγορών ανταγωνιστικών αλυσίδων και μεταβίβασης σημείων πώλησης στην Αττική και στην επαρχία, προκειμένου οι μεγάλοι όμιλοι των σούπερ μάρκετ να ισχυροποιήσουν τη θέση τους στην αγορά, συγκεντρώνοντας τον τζίρο και τα μερίδια από τους πιο αδύναμους, που πλήγηκαν περισσότερο από την κρίση.

Ηδη, μόνο τον προηγούμενο χρόνο, 241 καταστήματα και επτά λιανεμπορικές αλυσίδες άλλαξαν χέρια. Η τάση αυτή ενισχύεται, με «μοχλό» και την πίεση που ασκούν οι τράπεζες προς τους μικρότερους, υπερχρεωμένους ομίλους. Σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα, στα τέλη του 2015, οι τρεις μεγαλύτεροι όμιλοι στον κλάδο («Μαρινόπουλος - Carrefour», «ΑΒ Βασιλόπουλος - Delhaize» και «Σκλαβενίτης») θα αθροίζουν τζίρο άνω των 6 δισ. ευρώ, ελέγχοντας ο καθένας τους από περίπου 20% της αγοράς.

Αυτή η συσσώρευση τζίρου στα ταμεία μόλις τριών επιχειρηματικών ομίλων, χαρακτηρίζεται από τα ίδια δημοσιεύματα «πρωτόγνωρη» για την Ελλάδα. Ερχεται ως αποτέλεσμα της ισχυροποίησής τους, μετά τον εκτοπισμό ή την αποχώρηση ξένων και εγχώριων αλυσίδων τα τελευταία χρόνια, αλλά και της αυτόνομης ανάπτυξής τους, με το άνοιγμα νέων καταστημάτων.

Ετσι, μόνο με τις εξαγορές και τις συνεργασίες franchising των τριών «μεγάλων» της αγοράς, εκτιμάται ότι φέτος έχουν αλλάξει χέρια περίπου 270 σημεία πώλησης σε όλη την Ελλάδα και κυρίως σε νησιωτικές περιοχές, φέρνοντας στα ταμεία τους επιπλέον τζίρο πάνω από μισό δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα:

• Μέχρι σήμερα, ο όμιλος «Μαρινόπουλου» έχει προσθέσει 185 καταστήματα στο δίκτυό του, ύστερα από τις συμφωνίες δικαιόχρησης που έκανε με την «Karipidis» για την αλυσίδα των σούπερ μάρκετ «Αρβανιτίδης» (149 καταστήματα), την «Elite Αριάδνη» (7 καταστήματα), την εξαγορά 10 καταστημάτων από τις αλυσίδες «Μαρκέτα», «Παλαμάρης» και «Τοξότης» και τη συμφωνία ένταξης άλλων 18 καταστημάτων της «Κρόνος» στο σήμα «Carrefour».
• Αντίστοιχα, πάνω από 15 καταστήματα έχει προσθέσει στο δίκτυό του τα τελευταία χρόνια ο όμιλος «ΑΒ Βασιλόπουλος», αριθμώντας σήμερα 305 καταστήματα, με στόχο να αναπτύξει αυτόνομα άλλα 25 μέχρι το τέλος του 2015.
• Ο «Σκλαβενίτης», τέλος, εξελίσσεται στον μεγαλύτερο αγοραστή αλυσίδων σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, αποκτώντας την «Makro Cash & Carry» (12 καταστήματα) από τη γερμανική «Metro Group» που αποχώρησε από την Ελλάδα, το 60% της «Χαλκιαδάκης» στην Κρήτη, που εξαγόρασε από τον όμιλο «Βερόπουλου» (38 καταστήματα), ενώ παλαιότερα είχε προχωρήσει σε συμβάσεις μίσθωσης 18 καταστημάτων με τις «Extra - Πρώτα και Φθηνά», «Δούκας», «Μπαλάσκας» κ.ά. Τώρα, βρίσκεται σε εξέλιξη η συμφωνία για τη μετοχική συνεργασία ή εξαγορά του 60% της αλυσίδας «Βερόπουλος», που αριθμεί σήμερα 185 καταστήματα στην Ελλάδα (91 στην περιφέρεια και 94 στην Αττική). Με την ολοκλήρωσή της, ο προσδοκώμενος τζίρος για τη «Σκλαβενίτης» θα ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ και το δίκτυο θα αριθμεί πλέον 295 - 300 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα.